Χαραυγή (εφημερίδα Κύπρου)

Χαραυγή
Τύπος	Καθημερινή
Μορφή	Ταμπλόιντ
Ιδιοκτήτης	Εκδοτική εταιρεία Τηλέγραφος Ltd
Διευθυντής σύνταξης	Ελένη Μαύρου
Αρχισυντάκτης	Νεόφυτος Νεοφύτου
Ίδρυση	18 Φεβρουαρίου 1956, πριν 68 έτη
Πολιτική τοποθέτηση	Αριστερά
Γλώσσα	Ελληνικά
Έδρα	Λεωφόρος Λάρνακας 7, Γραφείο 401, Αγλαντζιά, 2101, Κύπρος
OCLC	50696908
Ιστοσελίδα	http://dialogos.com.cy/haravgi/
Προμετωπίδα	«Τούτη η δίψα δεν σβήνει, τούτη η μάχη δεν παύει, χίλια χρόνια αν περάσουν δεν πεθαίνουμε σκλάβοι»
	δεδομένα

Η Χαραυγή είναι μια κυπριακή εφημερίδα, η οποία εκδίδεται από το 1956. Είναι το εκφραστικό όργανο του ΑΚΕΛ (Ανορθωτικό Κόμμα Εργαζόμενου Λαού). Πρόκειται για μία από τις μεγαλύτερες εφημερίδες της Κύπρου, με καθημερινή κυκλοφορία περίπου 9.000 αντιτύπων.^[1]

Ιστορικό[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η πρώτη σοσιαλιστική εφημερίδα στην Κύπρο ήταν ο Πυρσός. Πρωτοδημοσιεύτηκε τον Ιούνιο του 1923 και ήταν δεκαπενθήμερος. Διαδραμάτισε σημαντικό ρόλο στη διάδοση των σοσιαλιστικών ιδεωδών στην Κύπρο, στα πρώτα βήματα της κυπριακής Αριστεράς. Παρουσιαζόταν ως το εκφραστικό όργανο του «Κυπριακού Εργατικού και Αγροτικού Κόμματος», ενώ το Νοέμβριο του 1923 προστέθηκε σε παρένθεση η λέξη «Κομμουνιστικό». Έκλεισε τον Ιούλιο του 1924.

Την 1η Ιανουαρίου 1925 εκδόθηκε η δεκαπενθήμερη εφημερίδα «Νέος Άνθρωπος» με υπεύθυνο το Χαράλαμπο Σολομωνίδη. Αποτελούσε το εκφραστικό όργανο του Κομμουνιστικού Κόμματος Κύπρου (ΚΚΚ). Βοήθησε στην οργανωτική συγκρότηση του ΚΚΚ, το οποίο εμφανίστηκε επίσημα στις 15 Αυγούστου 1926. Η εφημερίδα δέχθηκε πυρά αντίδρασης από την αποικιοκρατική κυβέρνηση της Κύπρου (η Κύπρος ανήκε στη Μεγάλη Βρετανία). Ο Χαράλαμπος Σολομωνίδης δικάστηκε και φυλακίστηκε ενώ η ίδια η εφημερίδα αναγκάστηκε να αναστείλει της λειτουργίας της πολλές φορές λόγω αγωγών εναντίον της. Όταν δεν κυκλοφορούσε η εφημερίδα, το κενό της καλυπτόταν από τις εφημερίδες Εργάτης και Νέος Άνθρωπος. Ο Νέος Άνθρωπος πολεμήθηκε πολύ από τους αποικιοκράτες. Θέσπισαν ένα νέο νόμο περί Τύπου με στόχο το κλείσιμο της εφημερίδας. Σύμφωνα με το νόμο αυτό κάθε εφημερίδα έπρεπε να πληρώνει βαριές οικονομικές νομικές απαιτήσεις. Έτσι, η εφημερίδα έκλεισε. Τελευταία μέρα κυκλοφορίας ήταν η 27η Αυγούστου 1930.

Το 1931 σημαδεύτηκε από τα Οκτωβριανά, όπου ο ξέσπασε αυθόρμητη εξέγερση του κυπριακού λαού κατά των Βρετανών. Στη διάρκεια της εξέγερσης το KKK προσπάθησε να υλοποιήσει τη θέση για ενιαίο αντιαποικιακό μέτωπο. Οι αποικιοκράτες το έθεσαν εκτός νόμου, ενώ στελέχη του δολοφονήθηκαν, εξορίστηκαν και φυλακίστηκαν. Στα χρόνια αυτά οι κομμουνιστές διοχέτευαν τις θέσεις τους με ανακοινώσεις και συνθήματα στους τοίχους, αφού δεν είχαν εφημερίδα.

Το Νοέμβριο του 1938 εκδίδεται η εφημερίδα Ανεξάρτητος, ώστε να αναπληρώσει το κενό που άφησε το κλείσιμο της εφημερίδας Νέος Άνθρωπος. Ο Ανεξάρτητος έκλεισε από την αποικιοκρατική κυβέρνηση το 1955. Από το 1944 έως το 1946 ο Ανεξάρτητος ήταν το ανεπίσημο όργανο του Ανορθωτικού Κόμματος Εργαζόμενου Λαού (ΑΚΕΛ), το οποίο ιδρύθηκε, μετά από πρωτοβουλίες του ΚΚΚ, το 1941 όταν είχαν χαλαρώσει τα μέτρα των αποικιοκρατών και μπορούσε να υπάρχει κόμμα με νόμιμη δράση. Για τρία χρόνια τα δύο κόμματα δρούσαν παράλληλα, το ΚΚΚ στην παρανομία και το ΑΚΕΛ στην νομιμότητα. Το 1944 αποφασίζεται η συγχώνευση του ΚΚΚ στο ΑΚΕΛ.

Τη 15η Οκτωβρίου 1946 εκδίδεται για πρώτη φορά το επίσημο εκφραστικό όργανο του ΑΚΕΛ, ο Δημοκράτης. Σύντομα γίνεται μια από τις μεγαλύτερες εφημερίδες στην Κύπρο. Η εφημερίδα αποτέλεσε τον εκφραστή της Αριστεράς στα χρόνια του εμφυλιακού κλίματος της Ελλάδας στην Κύπρο αλλά και στα χρόνια των μεγάλων απεργιακών αγώνων των Κυπρίων εργαζόμενων τη δεκαετία του 1940. Για τους λόγους αυτούς η εφημερίδα πολεμήθηκε από τη Δεξιά και τους αποικιοκράτες. Την περίοδο των δημοτικών εκλογών του 1949, ένα άρθρο της εφημερίδας αποκάλυπτε συνωμοσία μεταξύ των αποικιοκρατικών αρχών και του αντικομμουνιστικού κόμματος ΚΕΚ για τον αποκλεισμό αριστερών ψηφοφόρων. Οι αποικιοκρατικές αρχές κλείνουν την εφημερίδα και φυλακίζουν τον υπεύθυνο έκδοσης για τρεις μήνες, με την αιτιολόγηση του «στασιαστικού δημοσιεύματος».

Την επόμενη μέρα του κλεισίματος του Δημοκράτη, την 22α Μαρτίου 1949, εμφανίζονται τα Εργατικά Νέα, μέχρι την ημέρα που εκδίδεται για πρώτη φορά ο Νέος Δημοκράτης. Στις 14 του Δεκέμβρη 1955, οι Βρετανοί εκμεταλλευόμενοι την έκρυθμη κατάσταση που είχε δημιουργηθεί από τον ένοπλο αντιαποικιακό αγώνα, θέτουν το ΑΚΕΛ εκτός νόμου και απαγορεύουν την έκδοση των εφημερίδων και των εντύπων του κόμματος. Παράλληλα, στελέχη του κόμματος μεταφέρθηκαν σε φυλακές και σε στρατόπεδα συγκέντρωσης. Ο Νέος Δημοκράτης έκλεισε και οι αποικιοκράτες κατάσχεσαν όλα τα φύλλα του. Μέχρι το Φεβρουάριου του 1956 εκδίδονταν, σε καθεστώς παρανομίας, τα Εργατικά Νέα.

Στελέχη του ΑΚΕΛ τα οποία κατάφεραν να μη συλληφθούν από τους Βρετανούς, εκδώσαν στις 18 Φεβρουαρίου 1956, υπό την καθοδήγηση της ηγεσίας του ΑΚΕΛ (η οποία τελούσε υπό παρανομία), τη Χαραυγή.

Θέσεις[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η εφημερίδα αποτελούσε το όργανο επικοινωνίας του κόμματος με τους εργαζόμενους. Καταδίκαζε τις εκτελέσεις αριστερών που κατηγορούνταν ως προδότες από την ΕΟΚΑ του Γεωργίου Γρίβα, καλούσε τον κυπριακό λαό σε αντιαποικιακή πάλη, έκφραζε την άποψη του ΑΚΕΛ για μαζική παλλαϊκή αντίδραση στις, κατά το συγκεκριμένο κόμμα, πολιτικές δολοφονίες και καλούσε σε ενότητα για να αποφευχθεί ο εμφύλιος σπαραγμός.

Το 1960 η Κύπρος έγινε ανεξάρτητο κράτος. Η Χαραυγή, μέσα από τις σελίδες της, έγινε κατήγορος του ΝΑΤΟϊκού ιμπεριαλισμού, αντιπάλευε τον εθνικισμοσοβινισμό κηρύττοντας τη φιλία και τη συνεργασία ανάμεσα σε Ελληνοκύπριους και Τουρκοκύπριους, προειδοποιούσε για το ενδεχόμενο πραξικοπήματος και εισβολής (όπως και έγινε το 1974), ενώ από το 1974 συμμετέχει ενεργά στον αντικατοχικό αγώνα του κυπριακού λαού.