Μετάβαση στο περιεχόμενο

Χαντάρο Ναγκαόκα

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Χαντάρο Ναγκαόκα
Γενικές πληροφορίες
Όνομα στη
μητρική γλώσσα
長岡 半太郎 (Ιαπωνικά)
Γέννηση15  Αυγούστου 1865
Όμουρα
Θάνατος11  Δεκεμβρίου 1950
Τόκυο
ΚατοικίαΙαπωνία
Χώρα πολιτογράφησηςΙαπωνία
Εκπαίδευση και γλώσσες
Ομιλούμενες γλώσσεςΙαπωνικά[1]
Αγγλικά[1]
ΣπουδέςΠανεπιστήμιο του Τόκιο
Kaisei Academy
Πληροφορίες ασχολίας
Ιδιότηταφυσικός
θεωρητικός φυσικός
διδάσκων πανεπιστημίου
επιστήμονας πυρηνικής φυσικής
πολιτικός
ΕργοδότηςΠανεπιστήμιο του Τόκιο
Πανεπιστήμιο της Οσάκα
Πανεπιστήμιο του Τοχόκου[2]
Αξιώματα και βραβεύσεις
Αξίωμαmember of the House of Peers
ΒραβεύσειςΤάγμα του Πολιτισμού (1937)
Μεγάλη Κορδέλα της Τάξης του Ανατέλλοντος Ηλίου
Commons page Σχετικά πολυμέσα
Ανάγλυφο του Ναγκαόκα στο Μουσείο Επιστημών στο Τόκιο
Ανάγλυφο του Ναγκαόκα στο Μουσείο Επιστημών στο Τόκιο

Ο Χαντάρο Ναγκαόκα (ιαπωνικά:長岡 半太郎), 19 Αυγούστου 1865 - 11 Δεκεμβρίου 1950) ήταν Ιάπωνας φυσικός και πρωτοπόρος της ιαπωνικής φυσικής κατά την περίοδο Μεϊτζί.

Ο Ναγκάοκα γεννήθηκε στο Ναγκασάκι της Ιαπωνίας στις 19 Αυγούστου 1865 και σπούδασε στο Πανεπιστήμιο του Τόκιο[1]: 633. Μετά την αποφοίτησή του στη φυσική το 1887, ο Ναγκάοκα συνεργάστηκε με έναν επισκέπτη Σκωτσέζο φυσικό, τον Κάργκιλ Γκίλστον Νοτ, πάνω στα πρώτα προβλήματα του μαγνητισμού, δηλαδή τη μαγνητοσυστολή σε υγρό νικέλιο. Το 1893, ο Ναγκαόκα ταξίδεψε στην Ευρώπη, όπου συνέχισε τις σπουδές του στα πανεπιστήμια του Βερολίνου, του Μονάχου και της Βιέννης. Εκεί παρακολούθησε μαθήματα σχετικά με τους δακτυλίους του Κρόνου και ένα μάθημα με τον Λούντβιχ Μπόλτζμαν σχετικά με την κινητική θεωρία των αερίων, δύο επιρροές που θα αντικατοπτρίζονταν στο μετέπειτα έργο του Ναγκαόκα. Το 1900, ο Ναγκαόκα παρακολούθησε επίσης το πρώτο διεθνές συνέδριο φυσικών στο Παρίσι, όπου παρακολούθησε τη διάλεξη της Μαρί Κιουρί για τη ραδιενέργεια, γεγονός που πυροδότησε το ενδιαφέρον του Ναγκαόκα για την ατομική φυσική. Ο Ναγκαόκα επέστρεψε στην Ιαπωνία το 1901 και διετέλεσε καθηγητής φυσικής στο Πανεπιστήμιο του Τόκιο μέχρι το 1925[3]. Μετά τη συνταξιοδότησή του από το Πανεπιστήμιο του Τόκιο, ο Ναγκαόκα διορίστηκε επιστημονικός διευθυντής στο RIKEN και έγινε επίσης ο πρώτος πρόεδρος του Πανεπιστημίου της Οσάκα, από το 1931 έως το 1934.

Η εγγονή του είναι η πιανίστρια Ναγκαόκα Νομπούκο[4].

Κρόνιο μοντέλο του ατόμου

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το 1900, οι φυσικοί άρχισαν να εξετάζουν νέα πρότυπα για τη δομή του ατόμου. Η πρόσφατη ανακάλυψη του αρνητικά φορτισμένου ηλεκτρονίου από τον Τζόζεφ Τζον Τόμσον[5] συνεπαγόταν ότι ένα ουδέτερο άτομο πρέπει να περιέχει και ένα αντίθετο θετικό φορτίο. Το 1904, ο Τόμσον πρότεινε ότι το άτομο ήταν μια σφαίρα ομοιόμορφου θετικού ηλεκτρισμού, στην οποία τα ηλεκτρόνια ήταν διασκορπισμένα όπως τα δαμάσκηνα σε μια πουτίγκα, δίνοντας το έναυσμα για τον όρο μοντέλο της πουτίγκας δαμάσκηνου».

Ο Ναγκαόκα απέρριψε το μοντέλο του Τόμσον[5] με την αιτιολογία ότι τα αντίθετα φορτία είναι αδιαπέραστα. Το 1904, ο Ναγκαόκα προτείνει ένα άλλο πλανητικό μοντέλο του ατόμου στο οποίο ένα θετικά φορτισμένο κέντρο περιβάλλεται από έναν αριθμό περιστρεφόμενων ηλεκτρονίων, κατά τον τρόπο του Κρόνου και των δακτυλίων του [6].

Το πρότυπο του Ναγκαόκα περιελάμβανε

  • ένα πολύ ογκώδες ατομικό κέντρο (κατ' αναλογία με έναν πολύ ογκώδη πλανήτη)
  • χιλιάδες ηλεκτρόνια που περιστρέφονται γύρω από τον πυρήνα και συνδέονται με ηλεκτροστατικές δυνάμεις (κατ' αναλογία με τους δακτυλίους που περιστρέφονται γύρω από τον Κρόνο και συνδέονται με βαρυτικές δυνάμεις).

Για να είναι σταθερό το μοντέλο του, ο Ναγκαόκα έδειξε ότι το κεντρικό φορτίο έπρεπε να είναι 10.000 φορές μεγαλύτερο από το φορτίο του [7]:38 ηλεκτρονίου.

Με βάση το πρότυπό του, ο Ναγκαόκα πρότεινε ότι η ραδιενεργός βήτα διάσπαση οφείλεται στην αστάθεια των τροχιών των ηλεκτρονίων. Ωστόσο, αυτή η εξήγηση δεν λαμβάνει υπόψιν σημαντικές πτυχές της ραδιενέργειας, όπως η τυχαία φύση της και η υψηλή ενέργεια της εκπομπής των σωματιδίων άλφα [8]:343: 343 Πρότεινε επίσης ότι το μοντέλο του θα μπορούσε να εξηγήσει τα ατομικά φάσματα και τις χημικές ιδιότητες [7]:38

Ο Έρνεστ Ράδερφορντ ανέφερε το πρότυπο του Ναγκαόκα στην εργασία του το 1911 στην οποία πρότεινε τον ατομικό πυρήνα[9]. Ωστόσο, το έργο του Ναγκαόκα πιθανότατα δεν επηρέασε την πρόταση του Ράδερφορντ [10].

Το πρότυπο του Ναγκαόκα συζητήθηκε ευρέως από διακεκριμένους επιστήμονες της εποχής, αλλά μια λεπτομερής μελέτη του Τζορτζ Σοτ έδειξε ότι το μοντέλο δεν μπορούσε να προβλέψει σωστά τα ατομικά φάσματα[7]:38. Ο ίδιος ο Ναγκαόκα εγκατέλειψε το προτεινόμενο μοντέλο του το 1908. Ο Ράδερφορντ και ο Νιλς Μπορ θα παρουσιάσουν το πιο βιώσιμο μοντέλο Μπορ το 1913.

Ο Ναγκαόκα συνέχισε να ασχολείται με την έρευνα στη φασματοσκοπία και σε άλλους τομείς. Το 1909 δημοσίευσε ένα άρθρο σχετικά με την επαγωγή των σωληνοειδών[11]. Το 1924, πέτυχε την πρώτη επιτυχή σύνθεση χρυσού, που παράχθηκε από υδράργυρο με βομβαρδισμό νετρονίων[12]. Το 1929, ο Ναγκαόκα ήταν ο πρώτος που περιέγραψε τις επικοινωνίες θραυσμάτων μετεωριτών [13].

Ο Ναγκόκα διεξήγαγε επίσης πρώιμη έρευνα για τους σεισμούς, μεταξύ των δεκαετιών του 1900 και του 1920, βασιζόμενος σε εργασίες που είχαν δημοσιευτεί στην Ευρώπη: «Η μία χρησιμοποίησε την αρχή της μελέτης της ελαστικότητας με φόντο το ρεύμα που είχε επικρατήσει στη Γαλλία στο πρώτο μισό του 19ου αιώνα. Η άλλη όριζε τις δυναμικές συναρτήσεις και εξηγούσε τα φαινόμενα με βάση τις συνεχείς εξισώσεις της φύσης των κυμάτων στο πλαίσιο των νέων ρευμάτων που εμφανίστηκαν στη Μεγάλη Βρετανία και τη Γερμανία από τα μέσα του 19ου αιώνα"[14].

Βραβεία και αναγνώριση

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
  • Ο Ναγκαόκα τιμήθηκε με το Τάγμα Πολιτισμού από την ιαπωνική κυβέρνηση το 1937 για το δια βίου επιστημονικού έργου που προσέφερε.
  • Ο κρατήρας Ναγκαόκα στη Σελήνη πήρε το όνομά του[15].
  • Kragh, Helge (16 Ιουνίου 2020). Quantum Generations: A History of Physics in the Twentieth Century. Princeton University Press. ISBN 978-0-691-21419-1. 
  • L'Annunziata, Michael F. (13 Μαΐου 2016). Radioactivity: Introduction and History, From the Quantum to Quarks. Elsevier. ISBN 978-0-444-63496-2. 
  • Poskett, James (24 Μαρτίου 2022). Horizons: A Global History of Science. Penguin Books Limited. ISBN 978-0-241-39411-3. 
  • Foundation, Nishina Memorial (22 Νοεμβρίου 2007). Nishina Memorial Lectures: Creators of Modern Physics. Springer. ISBN 978-4-431-77056-5. 
  1. 1,0 1,1 Τσεχική Εθνική Βάση Δεδομένων Καθιερωμένων Όρων. uk20201084928. Ανακτήθηκε στις 1  Μαρτίου 2022.
  2. Ανακτήθηκε στις 4  Ιουλίου 2019.
  3. C.C. Gillispie, επιμ. (2000). Concise Dictionary of Scientific Biography (2nd έκδοση). Charles Scribner's Sons. σελίδες 633. ISBN 0-684-80631-2. 
  4. Yamamoto, Takashi (2019). Leo Sirota: The Pianist Who Loved Japan. Μτφρ. Bantock, Gavin· Inukai, Takao. Kashiwa: First Servant Books. σελ. 182. ISBN 978-4-9910037-1-4. 
  5. 5,0 5,1 «Joseph John Thomson, 1856 - 1940» (στα αγγλικά). Obituary Notices of Fellows of the Royal Society 3 (10): 587–609. 1941-12. doi:10.1098/rsbm.1941.0024. ISSN 1479-571X. https://royalsocietypublishing.org/doi/10.1098/rsbm.1941.0024. 
  6. B. Bryson (2003). A Short History of Nearly Everything. Broadway Books. ISBN 0-7679-0817-1. 
  7. 7,0 7,1 7,2 Helge Kragh (Oct. 2010). Before Bohr: Theories of atomic structure 1850-1913. RePoSS: Research Publications on Science Studies 10. Aarhus: Centre for Science Studies, University of Aarhus.
  8. Kragh, Helge (1997). «The Origin of Radioactivity: From Solvable Problem to Unsolved Non-Problem». Archive for History of Exact Sciences 50 (3/4): 331–358. ISSN 0003-9519. https://www.jstor.org/stable/41134112. 
  9. Rutherford, E. (1911). «LXXIX. The scattering of α and β particles by matter and the structure of the atom». The London, Edinburgh, and Dublin Philosophical Magazine and Journal of Science 21 (125): 669–688. doi:10.1080/14786440508637080. ISSN 1941-5982. https://web.mit.edu/8.13/8.13c/references-fall/rutherford/rutherford-scattering-of-alpha-and-beta-particles.pdf. 
  10. John L. Heilbron (January 1968). «The Scattering of α and β Particles and Rutherford's Atom». Archive for History of Exact Sciences 4 (4): 247-307. doi:10.1007/BF00411591. 
  11. Nagaoka, Hantaro (1909-05-06). «The Inductance Coefficients of Solenoids». Journal of the College of Science (Tokyo, Japan: Imperial University) 27 (6): 18. http://www.g3ynh.info/zdocs/refs/Nagaoka1909.pdf. 
  12. Miethe, A. (1924). «Der Zerfall des Quecksilberatoms». Die Naturwissenschaften 12 (29): 597–598. doi:10.1007/BF01505547. Bibcode1924NW.....12..597M. 
  13. Hantaro Nagaoka (1929). «Possibility of the radio transmission being disturbed by meteoric showers». Proceedings of the Imperial Academy 5 (6): 233–236. doi:10.2183/pjab1912.5.233.  Cited in :en:Wilhelm Nupen (1961). Bibliography on meteoric radio wave propagation. Washington: U.S. National Bureau of Standards. σελίδες 76. Ανακτήθηκε στις 17 Αυγούστου 2014. 
  14. HISHIKI, Fuuka (December 23, 2022). «物理学者長岡半太郎の1900年代~1920年代における 地震研究の理論的手法の再検討» (στα Japanese). Bulletin of the National Museum of Nature and Science, Series E 45: 1–11. doi:10.50826/bnmnsscieng.45.0.1. https://www.jstage.jst.go.jp/article/bnmnsscieng/45/0/45_1/_article/-char/en. Ανακτήθηκε στις December 29, 2023. 
  15. «Planetary Names». planetarynames.wr.usgs.gov. Ανακτήθηκε στις 5 Νοεμβρίου 2024. 

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]