Χέρμαν Ζούντερμαν
Χέρμαν Ζούντερμαν | |
---|---|
![]() | |
Γενικές πληροφορίες | |
Γέννηση | 30 Σεπτεμβρίου 1857[1][2][3] Μαζεϊκιάι[4] |
Θάνατος | 21 Νοεμβρίου 1928[1][5][2] Βερολίνο[6][7][4] |
Αιτία θανάτου | πνευμονία |
Τόπος ταφής | νεκροταφείο Γκρίνεβαλντ |
Χώρα πολιτογράφησης | Γερμανία |
Εκπαίδευση και γλώσσες | |
Ομιλούμενες γλώσσες | Γερμανικά[2][8] |
Πληροφορίες ασχολίας | |
Ιδιότητα | συγγραφέας[9][4][10] σεναριογράφος θεατρικός συγγραφέας δημοσιογράφος |
Αξιοσημείωτο έργο | Η πατρίδα d:Q97584434 Fires of St. John |
Περίοδος ακμής | 1898[10] |
Περίοδος ακμής | 1887 |
Υπογραφή | |
![]() | |
![]() | |
Ο Χέρμαν Ζούντερμαν (γερμανικά: Hermann Sudermann, 30 Σεπτεμβρίου 1857 - 21 Νοεμβρίου 1928), έχει μεταφραστεί και ως Σούντερμαν, ήταν Γερμανός θεατρικός συγγραφέας και μυθιστοριογράφος, ένας από τους κορυφαίους νατουραλιστές συγγραφείς της γερμανικής λογοτεχνίας.[11]
Βιογραφικά στοιχεία
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Ο Χέρμαν Ζούντερμαν γεννήθηκε στο Μάτζικεν, ένα χωριό στα ανατολικά του βασιλείου της Πρωσίας (τώρα στη νοτιοδυτική Λιθουανία), κοντά στα ρωσικά σύνορα. Ο πατέρας του ήταν αγρότης και ζυθοποιός και καταγόταν από μια οικογένεια Ολλανδών Μεννονιτών που είχαν εγκατασταθεί στο δέλτα του Βιστούλα. Φοίτησε στο γυμνάσιο του Έλμπλονγκ, όπου έζησε με συγγενείς και παρακολουθούσε την εκκλησία των Μεννονιτών, όπου ο θείος του ήταν κληρικός. Σε ηλικία 14 ετών ξεκίνησε μια μαθητεία ως φαρμακοποιός, την οποία αναγκάστηκε να εγκαταλείψει λόγω προβλημάτων υγείας. Το 1872, φοίτησε στο λύκειο στο Τίλσιτ (τώρα Σοβιέτσκ) και στη συνέχεια σπούδασε ιστορία και φιλοσοφία στο πανεπιστήμιο του Κένιγκσμπεργκ.
Το 1877 για να ολοκληρώσει τις σπουδές του πήγε στο πανεπιστήμιο του Βερολίνου. Είχε όμως οικονομικά προβλήματα και εργάστηκε ως οικοδιδάσκαλος σε πολλές οικογένειες. Από το 1881 εργάστηκε ως δημοσιογράφος και στη συνέχεια στράφηκε στη συγγραφή μυθιστορημάτων.[12]
Το 1891 παντρεύτηκε τη μυθιστοριογράφο Κλάρα Λάουκνερ, χήρα που είχε ήδη τρία παιδιά από τον προηγούμενο γάμο της και στη συνέχεια απέκτησαν μια κόρη, τη Χέντε. Έζησαν στο Κένιγκσμπεργκ για τα επόμενα δύο χρόνια, πριν μετακομίσουν στη Δρέσδη και από το 1895 στο Βερολίνο.

Επιτυχημένος οικονομικά, από το 1902, διέμενε σε μια έπαυλη με εκτεταμένες εκτάσεις που αγόρασε στο Τρέμπιν του Βραδεμβούργου, την οποία διακόσμησε με έπιπλα, πίνακες και γλυπτά που είχε συλλέξει από τα ταξίδια του στην Ιταλία, την Ελλάδα, την Αίγυπτο και την Ινδία. Το 1909 απέκτησε μια αριστοκρατική βίλα στο Βερολίνο, την οποία, σύμφωνα με την αναμνηστική πλακέτα, χρησιμοποιούσε ως διαμέρισμα πόλης από το 1916 μέχρι το θάνατό του. Από την έναρξη του Α΄ Παγκοσμίου Πολέμου, έγραψε πατριωτική ποίηση και μάζευε δωρεές για ανθρώπους που είχαν ανάγκη λόγω του πολέμου. Τον Οκτώβριο του 1914 ήταν ένας από τους συντάκτες του Μανιφέστου των 93 που υπέγραψαν Γερμανοί διανοούμενοι και διέψευδε την αρνητική εικόνα της Γερμανίας όπως απεικονίζονταν στον Τύπο αντιπάλων χωρών. Το φθινόπωρο του 1917, διοργάνωσε το πρόγραμμα Χαρούμενα βράδια, που προωθούσε νέους καλλιτέχνες, για το οποίο έλαβε Σιδηρούν Σταυρό Δεύτερης Τάξης το 1918.[13]
Η σύζυγός του πέθανε το 1924. Ο Χέρμαν Ζούντερμαν έπαθε εγκεφαλικό το 1928 και πέθανε από πνευμονική λοίμωξη λίγο αργότερα, στο Βερολίνο, σε ηλικία 71 ετών. Ο θετός του γιος Ρολφ Λάουκνερ ίδρυσε το Ίδρυμα Χέρμαν Ζούντερμαν που υποστηρίζει νέους θεατρικούς συγγραφείς.
Λογοτεχνικό έργο
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Το πρώτο λογοτεχνικό έργο του ήταν η συλλογή νατουραλιστικών διηγημάτων Στο Λυκόφως (1886) και τα μυθιστορήματα Κυρία Σόργκε (1887), Αδέλφια (1888) και Το μονοπάτι των γάτων (1890). Η αναγνώριση ήρθε με το πρώτο του θεατρικό έργο, Η τιμή (1889), ορόσημο στο κίνημα των νατουραλιστών, που καθιέρωσε τη φήμη του ως τον πιο σημαντικό θεατρικό συγγραφέα δίπλα στον Γκέρχαρτ Χάουπτμαν. Το έργο αντιπαραβάλλει την έννοια της τιμής των πλουσίων με αυτή των φτωχών και απεικονίζει τις διαφορετικές συνθήκες διαβίωσης της μπουρζουαζίας και του προλεταριάτου του Βερολίνου και είχε τεράστια επιτυχία.
Το Η πατρίδα (1893), μεταφράστηκε και ως Μάγδα, ήταν ένα άλλο επιτυχημένο δράμα και τον έκανε παγκόσμια γνωστό. Απεικονίζει τις συγκρούσεις της Μάγδας, μιας διάσημης τραγουδίστριας της όπερας που επιστρέφει στην επαρχιακή πόλη της από όπου είχε φύγει ταπεινωμένη, για να αντιμετωπίσει το παρελθόν της. Τα επόμενα θεατρικά του έργα ήταν Ευτυχία στο παραγώνι (1895), Μελλοθάνατοι (1896), Ζήτω η ζωή! (1902) και Η καλή φήμη (1913), ήταν σχεδόν όλα επιτυχημένα στη σκηνή της εποχής του.[14]
Ανάμεσα στα επόμενα έργα, πιο σημαντικά είναι το μυθιστόρημα Το τραγούδι των τραγουδιών (1908), που αφηγείται την καθοδική πορεία ενός αποπλανημένου κοριτσιού, οι Λιθουανικές ιστορίες (1917, με αξιοσημείωτο το Εκδρομή στο Τίλσιτ που το 1927 διασκευάστηκε στην ταινία Η Αυγή σε σκηνοθεσία Φρήντριχ Βίλεμ Μουρνάου) μια συλλογή ιστοριών που αναφέρεται στη ζωή των χωρικών της γενέτειράς του. Το εικονογραφημένο βιβλίο της νιότης μου (1922) είναι μια ζωντανή εξιστόρηση των νεανικών χρόνων του στην Ανατολική Πρωσία.
Το τελευταίο του σημαντικό έργο, που γράφτηκε μετά το θάνατο της συζύγου του το 1924, ήταν ημι-αυτοβιογραφικό μυθιστόρημα Η σύζυγος του Στέφεν Τρόμχολτ (1927), το οποίο διασκευάστηκε σε ταινία το 1929.
Αντίκτυπος
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Τα θεατρικά έργα του Ζούντερμαν στην εποχή του παίχτηκαν σε πολλές χώρες και στις παραστάσεις πρωταγωνιστούσαν μερικές από τις πιο γνωστές ηθοποιούς της εποχής, όπως η Χελένα Μοντιέσκα, η Σάρα Μπερνάρ, η Ελεονώρα Ντούζε και η κυρία Πάτρικ Κάμπελ. Κατά τη διάρκεια του Β' Παγκοσμίου Πολέμου, οι εθνικιστικές απόψεις του τον επανέφεραν στο προσκήνιο και μετά το 1945 τα έργα του έπαψαν να ανεβαίνουν συχνά, θεωρήθηκαν συναισθηματικά και η κοινωνική κριτική του - ένα επαναλαμβανόμενο μοτίβο - γενικά επιφανειακή με ηθικολογικές και διδακτικές τάσεις. Η σύγχρονη κριτική έχει επαναξιολογήσει τη συμβολή του Ζούντερμαν τόσο στο δράμα όσο και στην πεζογραφία. Οι περιγραφές του της γερμανικής κοινωνίας του 19ου αιώνα που αντικατοπτρίζουν την πολυπλοκότητα της ανθρώπινης ύπαρξης έχουν διαρκή αντίκτυπο. Οι προβληματισμοί που εισήγαγε πάνω σε θέματα αυτοδιάθεσης, ανεξαρτησίας, αυτοσεβασμού, θρησκευτικών και κοινωνικών προκαταλήψεων είναι ακόμη επίκαιρα και τα έργα του συχνά παρουσιάζονται έως σήμερα. [15]
Από την αρχή του 20ού αιώνα, τα έργα του αποτέλεσαν τη βάση περισσότερων από 30 ταινιών.[16]
Έργα (επιλογή)
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Μυθιστορήματα - νουβέλες[17]
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- Im Zwielicht: Zwanglose Geschichten (1886) - Στο λυκόφως: Περιστασιακές ιστορίες
- Frau Sorge (1887) - Κυρία Σόργκε ελλ. μτφ. Η κυρά της έγνοιας εκδ. Άγκυρα [18]
- Geschwister: Zwei Novellen (1888) Αδέλφια: Δύο νουβέλες
- Die Geschichte der stillen Mühle - Η ιστορία του ήσυχου μύλου
- Der Wunsch - Η ευχή
- Der Katzensteg (1890) -Το μονοπάτι των γάτων
- Es War (1894) - Ήταν
- Verrohung der Theaterkritik (1902)
- Das hohe Lied (1908) - Το τραγούδι των τραγουδιών
- Die indische Lilie (1911)
- Litauische Geschichten (1917) - Λιθουανικές ιστορίες
- Jons und Erdme: eine litauische Geschichte (1921)
- Das Bilderbuch meiner Jugend: Autobiographie (1922) Το εικονογραφημένο βιβλίο της νιότης μου: Αυτοβιογραφία
- Der tolle Professor: Roman aus der Bismarckzeit (1926) Ο τρελός καθηγητής: ένα μυθιστόρημα από τα χρόνια του Μπίσμαρκ
- Die Frau des Steffen Tromholt (1927) - Η σύζυγος του Στέφεν Τρόμχολτ
- Purzelchen (1928) - Ποτηράκι
Θεατρικά έργα
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- Die Ehre (1889/91) - Η τιμή
- Sodoms Ende (1891) - Το τέλος των Σοδόμων
- Heimat (1893) - Η πατρίδα ή Μάγδα
- Die Schmetterlingsschlacht (1895) - Η μάχη των χρυσαλλίδων
- Das Glück im Winkel (1896) - Ευτυχία στο παραγώνι
- Morituri (1896) - Μελλοθάνατοι, τρία μονόπρακτα
- Johannes (1898) - Ιωάννης, τραγωδία που αναφέρεται στον Ιωάννη τον Βαπτιστή
- Die drei Reiherfedern (1899) - Τα τρία φτερά του παγονιού
- Drei Reden ( 1900) - Τρεις ομιλίες
- Johannisfeuer (1900) Οι φωτιές του Αι-Γιάννη
- Es lebe das Leben! (1902) - Ζήτω η ζωή!
- Der Sturmgeselle Sokrates (1903) - Οι σύντροφοι του Σωκράτη
- Stein unter Steinen (1905) - Πέτρα Ανάμεσα σε Πέτρες
- Rosen (1907)- Τριαντάφυλλα (τέσσερα μονόπρακτα)
- Strandkinder (1909) - Παιδιά στην παραλία
- Der Bettler von Syrakus (1911) - Ο επαίτης των Συρακουσών
- Der gute Ruf (1912) - Η καλή φήμη
- Die entgötterte Welt (1915) Ο θεοποιημένος κόσμος
- Die Raschoffs (1919) - Οι Ράσχοφ
- Das deutsche Schicksal (1921) - Η γερμανική μοίρα
- Wie die Träumenden (1922) - Όπως οι ονειροπόλοι
- Der Hasenfellhändler (1927) - Ο έμπορος γούνας κουνελιών
Παραπομπές
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- ↑ 1,0 1,1 1,2 Εθνική Βιβλιοθήκη της Γερμανίας: (Γερμανικά) Gemeinsame Normdatei. Ανακτήθηκε στις 9 Απριλίου 2014.
- ↑ 2,0 2,1 2,2 2,3 Εθνική Βιβλιοθήκη της Γαλλίας: (Γαλλικά) καθιερωμένοι όροι της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Γαλλίας. 126675808. Ανακτήθηκε στις 10 Οκτωβρίου 2015.
- ↑ 3,0 3,1 «Encyclopædia Britannica» (Αγγλική) biography/Hermann-Sudermann. Ανακτήθηκε στις 9 Οκτωβρίου 2017.
- ↑ 4,0 4,1 4,2 Ιστορικό Αρχείο Ρικόρντι. 2378. Ανακτήθηκε στις 3 Δεκεμβρίου 2020.
- ↑ «Большая советская энциклопедия» (Ρωσικά) Η Μεγάλη Ρωσική Εγκυκλοπαίδεια. Μόσχα. 1969. Ανακτήθηκε στις 27 Σεπτεμβρίου 2015.
- ↑ Εθνική Βιβλιοθήκη της Γερμανίας: (Γερμανικά) Gemeinsame Normdatei. Ανακτήθηκε στις 30 Δεκεμβρίου 2014.
- ↑ «Большая советская энциклопедия» (Ρωσικά) Η Μεγάλη Ρωσική Εγκυκλοπαίδεια. Μόσχα. 1969. Ανακτήθηκε στις 28 Σεπτεμβρίου 2015.
- ↑ CONOR.SI. 37927267.
- ↑ Εθνική Βιβλιοθήκη της Γερμανίας: (Γερμανικά) Gemeinsame Normdatei. Ανακτήθηκε στις 24 Ιουνίου 2015.
- ↑ 10,0 10,1 «Johannes: Tragödie in fünf Akten und einem Vorspiel». 5084. Ανακτήθηκε στις 24 Μαΐου 2021.
- ↑ . «britannica.com/biography/Hermann-Sudermann».
- ↑ . «imdb.com/Hermann Sudermann_bio».
- ↑ . «balticsealibrary.info/sudermann-hermann».
- ↑ . «ebsco.com/research-starters/history/hermann-sudermann».
- ↑ . «ymittos-polis.blogspot.com/2014/05/die-heimat».
- ↑ . «imdb.com/Hermann Sudermann(1857-1928)».
- ↑ . «gutenberg.org/ebooks/Books by Sudermann, Hermann (sorted by popularity)».
- ↑ . «metabook.gr/Έρμαν Σούντερμαν».