Φραντσίσκα Αρνσταϊνόβα
Φραντσίσκα Αρνσταϊνόβα | |
---|---|
Γενικές πληροφορίες | |
Γέννηση | 12 Φεβρουαρίου 1865 Λούμπλιν |
Θάνατος | 1942[1][2][3] Στρατόπεδο εξόντωσης Τρεμπλίνκα |
Ψευδώνυμο | F. A. M |
Χώρα πολιτογράφησης | Πολωνία |
Εκπαίδευση και γλώσσες | |
Ομιλούμενες γλώσσες | Πολωνικά |
Πληροφορίες ασχολίας | |
Ιδιότητα | ποιήτρια μεταφράστρια σουφραζέτα συγγραφέας |
Οικογένεια | |
Σύζυγος | Marek Arnsztajn |
Αδέλφια | Εμίλ Μεγερσόν |
Στρατιωτική σταδιοδρομία | |
Πόλεμοι/μάχες | Α΄ Παγκόσμιος Πόλεμος |
Αξιώματα και βραβεύσεις | |
Βραβεύσεις | Σταυρός της Ανεξαρτησίας (Πολωνία) Silver Laurel of the Polish Academy of Literature[4] Ιππότης του Τάγματος της Αναγέννησης της Πολωνίας[5] Commemorative badge of the Polish Military Organization[6] |
Υπογραφή | |
Σχετικά πολυμέσα | |
Η Φραντσίσκα Χάνα Αρνσταϊνόβα (πολωνικά: Franciszka Hanna Arnsztajnowa) (19 Φεβρουαρίου 1865 – Αύγουστος 1942) ήταν Πολωνή ποιήτρια, θεατρική συγγραφέας και μεταφράστρια, εβραϊκής καταγωγής. Μεγάλο μέρος του δημιουργικού της έργου εμπίπτει στην περίοδο της Νέας Πολωνίας, περιλαμβάνοντας στυλιστικά το λυκόφως του νεορομαντισμού. Την αποκαλούν «ο θρύλος του Λούμπλιν».[7]
Βιογραφία
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Η ενότητα αυτή είναι κενή, ανεπαρκώς ανεπτυγμένη ή ανολοκλήρωτη. Η βοήθειά σας είναι καλοδεχούμενη! |
Θάνατος
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Οι δημοσιευμένες πηγές διαφέρουν ως προς τις συνθήκες του θανάτου της, αλλά υπάρχει συναίνεση ότι δεν πέθανε στο Λούμπλιν, καθώς όλες οι πηγές αναφέρουν το Γκέτο της Βαρσοβίας — ένα μέρος όπου είχε πάει περήφανα και με τη θέλησή της, «για να είναι με όλους»[7] — είτε ως τόπος θανάτου είτε ως τόπος απέλασής της αμέσως πριν από το θάνατό της. Σε ορισμένες μαρτυρίες θα είχε πεθάνει στο Γκέτο της Βαρσοβίας από μολυσματική ασθένεια (τύφος).[8] Σύμφωνα με άλλες μαρτυρίες θα είχε δολοφονηθεί βίαια εκεί από τους Ναζί ή θα είχε πάρει δηλητήριο από απελπισία αφού είδε την κόρη της, Στεφάνια (που σε όλους τους λογαριασμούς τη συνόδευε στο Γκέτο της Βαρσοβίας), να έχει πυροβοληθεί από τους Ναζί. Σε ορισμένες πηγές θα είχε δολοφονηθεί αφού είχε απελαθεί από το γκέτο της Βαρσοβίας στο στρατόπεδο εξόντωσης Τρεμπλίνκα (η πιο συνηθισμένη αφήγηση, αλλά όχι με μεγαλύτερη αποδεικτική αξιοπιστία από τις άλλες εκδοχές). Οι περισσότερες αρχές συμφωνούν ότι πέθανε το 1942, σε ηλικία χρόνων 77, ωστόσο μια κατά τα άλλα καλά ενημερωμένη συγγραφέας αναφέρει το 1943 ως το έτος του θανάτου της.[9] Σε αυτή που είναι ίσως η πιο αξιόπιστη αναφορά αυτόπτη μάρτυρα, αυτή της ποιήτριας Χάνα Μορτκόβιτς-Ολτσακόβα (1905 – 1968), τη στιγμή του θανάτου της — κατά τη μαζική δολοφονία ασθενών σε ένα νοσοκομείο κοντά στην Εκκλησία των Αγίων Πάντων στη Βαρσοβία όπου βρισκόταν ασθενής — η Αρνσταϊνόβα είχε μαζί της δύο βιβλία, τη Θεία Κωμωδία του Δάντη και τη δική της ποιητική συλλογή που δημοσιεύτηκε το 1932, Odloty («Πετώντας μακριά»), σχετικά με την ποιητική της αναχώρησης.
Το πρώτο βιβλίο της Αρνσταϊνόβα, Poezye (1895), που εκδόθηκε όταν ήταν 30 ετών, περιέχει αυτή την αναφορά στον Δάντη Αλιγκέρι:
I ja byłem w piekle… we śnie, czy na jawie
Niewiem… lecz, zaprawdę, Danta piekieł kręgi
Mąk takich nie mieszczą, nie szarpią tak krwawie…[10]
___________________________
Στο διάολο έχω πάει και… σε ονειρεμένες ή ξύπνιες ώρες
Δεν μπορώ να πω… αλλά, ειλικρινά, οι κολάσιμοι κύκλοι του Δάντη
Περιέχουν τέτοιο μαρτύριο όπως οι αιματηρές εξουσίες…
Αναγνώριση
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Η Φραντσίσκα Αρνσταϊνόβα παρασημοφορήθηκε από την κυβέρνηση της Δεύτερης Πολωνικής Δημοκρατίας με τον Σταυρό της Ανδρείας (Krzyż Walecznych), τον Σταυρό της Ανεξαρτησίας (Krzyż Niepodległości), καθώς και τον Σταυρό του Ιππότη (Krzyż Kawalerski) του Τάγματος της Αναγέννησης της Πολωνίας, τις υψηλότερες τιμές της χώρας. Ήταν αποδέκτρια της Αργυρής Δάφνης της Πολωνικής Ακαδημίας Λογοτεχνίας το 1936. Έχει μια οδό με το όνομά της στο Λούμπλιν.
Έργα
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Ποίηση
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- Poezye (1895)
- Poezye: serya druga (1899)
- Archanioł jutra (1924)
- Odloty (1932)
- Stare kamienie (1934)
Δράμα
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- Widmo: Ballada w I akcie (1905)
- Luxoniolo (1911)
Παραπομπές
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- ↑ Faceted Application of Subject Terminology. 1524256. Ανακτήθηκε στις 9 Οκτωβρίου 2017.
- ↑ NUKAT. n98042431.
- ↑ (Πολωνικά) MAK. 9810596475505606.
- ↑ Ανακτήθηκε στις 8 Μαρτίου 2021.
- ↑ Ανακτήθηκε στις 9 Μαρτίου 2021.
- ↑ Ανακτήθηκε στις 3 Μαΐου 2022.
- ↑ 7,0 7,1 Aleksander B. Skotnicki, et al., Jewish Society in Poland: Customs and Participation in the Fight for Independence: Many Faces of Cracovian Jewry, tr. J. Niedbal & K. Baran, Kraków, Wydawnictwo, 2009, p. 109. (ISBN 9788361060765), (ISBN 8361060766).
- ↑ So, for example, Jarosław Iwaszkiewicz, Marginalia, ed. M. Iwaszkiewicz, et al. , Warsaw, Interim, 1993, p. 11. (ISBN 8385083286).
- ↑ Roman Rosiak, "O Franciszce Arnsztajnowej" (About Franciszka Arnsztajnowa), Kamena (Lublin), vol. 27, No. 4 (194), 29 February 1960, p. 7. The date of 1943 is again repeated in Tadeusz Kłak, "Poetka Ziemi Lubelskiej" (The Poetess of the Lublin Land), Kamena, vol. 32, No. 8 (318), 1–15 May 1965, p. 6.
- ↑ F. Arnsztajnowa, [untitled poem] (lines 1–3); in id., Poezye, Βαρσοβία, Gebethner i Wolff, 1895, σελ. 85. Arnsztajnowa employs the authorial "I" in the masculine form ("ja byłem", not "ja byłam").
Βιβλιογραφία
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- Feliks Araszkiewicz, Refleksy literackie: studja, szkice, notatki, Λούμπλιν, [Towarzystwo Przyjaciół Nauk w Lublinie], 1934, σελίδες 113 – 121.
- Ewa Łoś, Franciszka Arnsztajnowa, 1865 – 1942, Λούμπλιν, Μουσείο του Λούμπλιν, Oddział im. Józefa Czechowicza, 1988.
- Michał Domański, είσοδος sv "Arnsztajnowa", στο: Słownik biograficzny miasta Lublina, τόμ. 1, επιμ. T. Radzik, et al., Λούμπλιν, Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej, 1993, σελίδες 15 επ. (ISBN 8322705646) ISBN 8322705646.
Εξωτερικοί σύνδεσμοι
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- Φωτογραφία της Αρνσταϊνόβα στα νιάτα της.
- Φωτογραφία της Αρνσταϊνόβα με τα αδέρφια της: ο Γάλλος φιλόσοφος Εμίλ Μεγερσόν, ο αδερφός της, βρίσκεται στη μέση, η αδερφή της, Χενριέτα, στα δεξιά.
- Φωτογραφία της Αρνσταϊνόβα στην ώριμη περίοδο της.
- Φωτογραφία που δείχνει την Αρνσταϊνόβα το 1939 ανάμεσα σε μια ομάδα συγγραφέων. (Η Αρνσταϊνόβα είναι τρίτος από αριστερά.)
Αυτό το λήμμα σχετικά με τη βιογραφία ενός προσώπου χρειάζεται επέκταση. Μπορείτε να βοηθήσετε την Βικιπαίδεια επεκτείνοντάς το. |
- Πολωνές ποιήτριες
- Εβραίοι ποιητές
- Πολωνοί μεταφραστές
- Εβραίοι μεταφραστές
- Πολωνοί θεατρικοί συγγραφείς
- Πολωνοί φεμινιστές
- Εβραίοι φεμινιστές
- Σουφραζέτες
- Πολωνοί εβραϊκής καταγωγής
- Πολωνοεβραίοι που πέθαναν στο Ολοκαύτωμα
- Πολωνοί πολίτες που σκοτώθηκαν στον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο
- Μεταφραστές του 19ου αιώνα
- Πολωνοί ποιητές του 19ου αιώνα
- Αποδέκτες του Σταυρού της Ανδρείας (Πολωνία)
- Αποδέκτες του Σταυρού της Ανεξαρτησίας (Πολωνία)
- Ιππότες του Τάγματος της Αναγέννησης της Πολωνίας