Φραγκίσκος Γκραγιάρ

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Φραγκίσκος Γκραγιάρ
Γενικές πληροφορίες
Γέννηση23  Αυγούστου 1792
Ντιζόν
Θάνατος9  Μαΐου 1863
Κηφισιά
Χώρα πολιτογράφησηςΓαλλία
Εκπαίδευση και γλώσσες
Ομιλούμενες γλώσσεςΓαλλικά
Πληροφορίες ασχολίας
Ιδιότηταστρατιωτικός
ΕργοδότηςΕλληνική Χωροφυλακή
Στρατιωτική σταδιοδρομία
Βαθμός/στρατόςυποστράτηγος/Μεγάλη Στρατιά και Ελληνικός Στρατός
Πόλεμοι/μάχεςΕλληνική Επανάσταση του 1821 και Ναπολεόντειοι Πόλεμοι
Αξιώματα και βραβεύσεις
Αξίωμααντιστράτηγος
αρχηγός αστυνομίας (Ελληνική Χωροφυλακή)
ΒραβεύσειςΤάγμα του Σωτήρος
Ιππότης της Λεγεώνας της Τιμής

Ο Φραγκίσκος Γκραγιάρ (αναφερόμενος και Γραλλιάρδος ή Γραλλέρ ή Γραϊλλάρδος ή Γραιλλάρδος όπως υπέγραφε ο ίδιος - François Graillard [1]) (Ντιζόν 23 Αυγούστου 1792- Κηφισιά, 9 Μαΐου 1863), ήταν Γάλλος στρατιωτικός και φιλέλληνας, ο οποίος έφτασε στην Ελλάδα το 1821, συμμετείχε ως στρατιωτικός στην Ελληνική Επανάσταση και έγινε ο πρώτος αρχηγός της Ελληνικής Χωροφυλακής.[2]

Βιογραφία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Γεννήθηκε στις 23 Αυγούστου 1792 στη Ντιζόν της Γαλλίας. Ήταν γιος Γάλλου συνταγματάρχη και απόφοιτος της Στρατιωτικής Ακαδημίας του Παρισιού. Ο πατέρας του, έχοντας οικονομική άνεση βλέποντας την κλίση του στα γράμματα, του έδωσε σπάνια για την εποχή του μόρφωση. Σε ηλικία 18 ετών, το 1812, έλαβε μέρος στις ναπολεόντειες εκστρατείες λαμβάνοντας το βαθμό του λοχαγού. Στη μάχη της Λειψίας, τραυματίστηκε σοβαρά και συνελήφθη αιχμάλωτος από τους Ρώσους.[3]

Όπως και κάποιοι άλλοι Γάλλοι φιλέλληνες ήταν σαινσιμονιστής, διαπνεόταν από ιδέες για αναδιοργάνωση της κοινωνίας, τις οποίες πρέσβευε ο Γάλλος φιλόσοφος Σαιν Σιμόν. Για την προσήλωσή του στη Γαλλική Επανάσταση αποτάχθηκε από τον γαλλικό στρατό και φυλακίστηκε.[3]

Όταν ξέσπασε η Επανάσταση του 1821, έσπευσε να βοηθήσει το ελληνικό έθνος. Έφθασε στην Ελλάδα τον Νοέμβριο του 1821 με άλλους φιλέλληνες και διέπρεψε στα πεδία των πολιορκιών Ναυπλίου, Κορίνθου, της μάχης του Πέτα όπου τραυματίστηκε, και της πολιορκίας του Μεσολογγίου. Η συμφορά του Πέτα τον έπεισε ότι οι πολιτικοί δεν έπρεπε να αναμιγνύονται στα στρατιωτικά θέματα και ότι οι εμφύλιες έριδες έπρεπε να αποφευχθούν πάση θυσία.[3]

Πέρα από τις στρατιωτικές επιχειρήσεις, ο Γκραγιάρ συμμετείχε, με τον συμπατριώτη του Λουί Ντανιέλ (Louis Stanislaw Daniel), σε αποστολές ενημέρωσης της κοινής γνώμης στη Γαλλία, το 1823 και το 1824, αποστολές στις οποίες τον είχε στείλει ο Δημήτριος Υψηλάντης. Φαίνεται πως τα αποτελέσματα των αποστολών αυτών ήταν ιδιαίτερα επιτυχή, οδηγώντας στην ενίσχυση του φιλελληνικού αισθήματος και συμβάλλοντας στο ευρωπαϊκό κλίμα που οδήγησε στη συνθήκη του Λονδίνου (1827) και τη Ναυ­μαχία του Ναυαρίνου. Επίσης, ο Γκαγιάρ έπεισε τον Γάλλο στρατηγό Μαιζόν να εμποδίσει τον Ιμπραήμ να ερημώσει την Πελοπόννησο. Όσον αφορά στον τίτλο φιλέλληνας, ο ίδιος τον θεωρούσε υβριστικό καθώς πολλοί από τους θεωρούμενους φιλέλληνες ήταν τυχοδιώκτες, ακόμα και πράκτορες που πουλούσαν εκδουλεύσεις στους Τούρκους.[3]

Ο Αλέξανδρος Μαυροκορδάτος στη συνέχεια τον τοποθέτησε λοχαγό των Γενικών Επιτελών όπου και υπηρέτησε υπό τον αρχιστράτηγο Υψηλάντη όπου και μετείχε στην εκστρατεία απελευθέρωσης της Δυτικής Ελλάδας στην οποία και τραυματίσθηκε για 2η φορά (Φάληρο 1827). Επίσης διακρίθηκε στη μάχη των Μύλων, μετά την οποία προήχθη σε συνταγματάρχη. Στη συνέχεια πολέμησε, μαζί με τον Υψηλάντη, στη μάχη των Θηβών (21 Μαΐου 1829) και στην τελευταία μάχη του αγώνα στην Πέτρα της Βοιωτίας (1829). Μετά τη δολοφονία του Καποδίστρια ανέλαβε αρχηγός του επιτελείου του στρατού, δεν μπόρεσε όμως να αποτρέψει την εμφύλια διαμάχη. Όταν έφτασε ο νεαρός βασιλιάς Όθων στην Ελλάδα, τον προσέλαβε ως υπασπιστή του (Φεβρουάριος 1833) και, τέσσερις μήνες αργότερα, όταν αποφασίσθηκε η ίδρυση του νέου αστυνομικού σώματος της Χωροφυλακής, ανατέθηκε στον Γκραγιάρ η αρχηγία της.[3]

Η Αντιβασιλεία τον θεωρούσε μέλος της Σαινσιμονικής Εταιρείας για την οποία εξέδωσε Βασιλικό Διάταγμα[4] όπου αναφερόταν ότι «οι τάσεις της Σαισνιμονικής σέκτας (secte στα γαλλικά) δεν συμφωνούν ουδόλως προς τις αρχές δικαίου και της νομιμότητας» και απαίτησε να γίνουν έρευνες και διώξεις αν θεωρηθεί αναγκαίο, ενώ οι ξένοι υπήκοοι έπρεπε να εκδιωχθούν από το ελληνικό κράτος».

Ο Γκραγιάρ παρέμεινε αρχηγός για λιγότερο από δύο χρόνια. Είχε εισηγηθεί επανειλημμένα τη μη ανάμειξη των πολιτικών και του στρατού στο έργο της Χωροφυλακής, στην ευρύτερη δικαιοδοσία του αρχηγού και στη βελτίωση της στρατολογίας, της εκπαίδευσης και του στρατωνισμού. Οι εισηγήσεις του αυτές δεν εισακούσθηκαν από την Αντιβασιλεία και αναγκάσθηκε τον Δεκέμβριο του 1835 να παραιτηθεί. Στις 19 Φεβρουαρίου του 1848 διορίσθηκε εκ νέου Αρχηγός της Χωροφυλακής, πλην όμως πέντε μήνες μετά, οι αντίπαλοί του πέτυχαν την ενσωμάτωση της χωροφυλακής στον στρατό. Ο ίδιος μετά από λίγο μετατάχθηκε στον στρατό με τον βαθμό του υποστράτηγου. Το 1854 αποστρατεύθηκε για λόγους υγείας, με τον τίτλο του επίτιμου αντιστρατήγου.[3]

Ο Φραγκίσκος Γκραγιάρ, τον Μάιο του 1835 κατέθεσε υπόμνημα προς τον Όθωνα με τίτλο «Mémoire sur la loi du développement de la civilisation Hellénique Moderne», στο οποίο δηλώνει φορέας των ιδεών του Σαιν Σιμόν και με αυτό προσπάθησε να πείσει την Αντιβασιλεία για τον εποικισμό και τις θέσεις του ντ'Εϊστάλ.[5][6] Με βάση το οικονομοτεχνικό σχέδιό του, οι Έλληνες θα κατάφερναν να ευημερήσουν και να παίξουν ακόμη και σημαντικό ρόλο στον παγκόσμιο πολιτισμό, αν οργανώνονταν μεθοδικά και αξιοποιούσαν τις πλουτοπαραγω­γικές πηγές της χώρας τους. Ήταν αντίθετος με τις προσπάθειες του Όθωνα και του περιβάλλοντός του για πολεμικές προετοιμασίες για επέκταση της Ελλάδας, θεωρώντας τες απάτη και προδοσία σε βάρος του ελληνικού λαού ο οποίος χρειαζόταν μακρά περίοδο ειρήνης για να ανοικοδομήσει την κατεστραμμένη χώρα.[3]

Ο Φραγκίσκος Γκραγιάρ υπήρξε επίσης προσωπικός φίλος του Ιωάννη Κωλέττη και της Δούκισσας της Πλακεντίας. Είχε τιμηθεί με πολλά παράσημα. Πέθανε στις 9 Μαΐου του 1863 στην Κηφισιά όπου διέμενε μόνιμα και κηδεύτηκε με μεγάλες τιμές.

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. Δελτίον της Ιστορικής και Εθνολογικής Εταιρείας της Ελλάδος, 1979, σελ. 368 [1]
  2. Ο Γάλλος φιλέλληνας Φραγκίσκος Γκραγιάρ (François Graillard) και το μεγαλειώδες σχέδιό του για την οικονομική και πολιτιστική ανάπτυξη της μεταπελευθερωτικής Ελλάδας, Ναπολέοντας Σταμ. Δοκαράνης, Ηπειρωτική Εστία, τεύχη 453-454-455, Ιαν-Φεβ-Μαρ. 1990
  3. 3,0 3,1 3,2 3,3 3,4 3,5 3,6 «François Graillard | ΑΡΓΟΛΙΚΗ ΑΡΧΕΙΑΚΗ ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΗ ΙΣΤΟΡΙΑΣ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ». argolikivivliothiki.gr. Ανακτήθηκε στις 1 Ιουλίου 2018. 
  4. Βασιλικό Διάταγμα 16966 της 19ης Σεπτεμβρίου 1834
  5. Χρήστος Π. Μπαλόγλου (2003). «Προσπάθειες διαδόσεως των ιδεών του Saint-Simon και πρακτικής των εφαρμογής στον Ελλαδικό χώρο 1825-1837» (PDF). Τόμος 53, Τεύχος 3ο. «ΣΠΟΥΔΑΙ» Πανεπιστήμιο Πειραιώς. σελ. 92. Ανακτήθηκε στις 16 Ιουνίου 2011. [νεκρός σύνδεσμος]
  6. Δημακοπούλου, Χαρίκλεια (1979), «Ο σαινσιμονιστής Francois Graillard περί των ελληνικών πραγμάτων (παρατηρήσεις και προτάσεις)», Δελτίον της Ιστορικής και Εθνολογικής Εταιρείας της Ελλάδος, 22, το δελτίο «Mémoire sur la loi du développement de la civilisation Hellénique Moderne» στις σελίδες 395-448