Φαλάνθη Μεσσηνίας
Συντεταγμένες: 36°49′25.54″N 21°53′50.68″E / 36.8237611°N 21.8974111°E
| Φαλάνθη Μεσσηνίας | |
|---|---|
| Διοίκηση | |
| Χώρα | Ελλάδα |
| Περιφέρεια | Πελοποννήσου |
| Περιφερειακή Ενότητα | Μεσσηνίας |
| Δήμος | Πύλου - Νέστορος |
| Δημοτική Ενότητα | Κορώνης |
| Γεωγραφία | |
| Γεωγραφικό διαμέρισμα | Πελοπόννησος |
| Νομός | Μεσσηνίας |
| Υψόμετρο | 90 μέτρα[1] |
| Πληροφορίες | |
| Πολιούχος | Άγιος Δημήτριος |
| Παλαιά ονομασία | Πανιάραι Πανιάρες |
| Ταχ. κώδικας | 24004[2] |
| Τηλ. κωδικός | 2725[3] |
| https://pylos-nestor.gr/ | |
| Διοικητική υπαγωγή οικισμού:
η Φαλάνθη | ||
|---|---|---|
.svg){kind=small} Ελληνική Δημοκρατία
| ||
| Αποκεντρωμένη Διοίκηση | Πελοποννήσου - Δυτικής Ελλάδας - Ιονίου | |
| Περιφέρεια | Πελοποννήσου | |
| Περιφερειακή Ενότητα | Μεσσηνίας | |
| Δήμος | Πύλου - Νέστορος | |
| Δημοτική Ενότητα | Κορώνης | |
| Δημοτική Κοινότητα | ||
| Οικισμός | Φαλάνθη | |
Η Φαλάνθη,[4] αναφερόμενη παλαιότερα ως η Πανιάρα ή «αι Πανιάραι» ή οι Πανιάρες[5] ή οι Παννιάρες, είναι οικισμός κοντά στην Κορώνη και υπάγεται διοικητικά στον Δήμο Πύλου - Νέστορος, της Περιφερειακής Ενότητας Μεσσηνίας.
Τοποθεσία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Η Φαλάνθη βρίσκεται βορειοδυτικά από την Κορώνη από την οποία απέχει 7,5 περίπου χιλιόμετρα και νοτιοανατολικά από την Πύλο από την οποία απέχει περίπου 35 χιλιόμετρα. Έχει υψόμετρο 90[1] μέτρα και απέχει από τον Μεσσηνιακό κόλπο περίπου 5 χιλιόμετρα. Κοντά στη Φαλάνθη βρίσκονται, προς τα βορειοδυτικά της το Χωματερό σε απόσταση 1,5 περίπου χιλιομέτρου, νοτιοδυτικά της η Υάμεια (οδική απόσταση 8 χιλιομέτρων) και προς τα νοτιοανατολικά της το Χαρακοπιό σε απόσταση 3 περίπου χιλιομέτρων αντίστοιχα.
Ιστορία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Το χωριό, έχει μακρόχρονη ιστορία που ακολουθεί την ιστορία της Μεσσηνίας και της ευρύτερης περιοχής της Κορώνης και της Πυλίας. Η περιοχή του χωριού κατά την αρχαιότητα, ήταν υπό τον έλεγχο της Ασίνης, της αρχαίας πόλης, η οποία μεταγενέστερα αναπτύχθηκε ως η σύγχρονη Κορώνη. Η αρχική ονομασία Πανιάραι ή Πανιάρες ή Παννιάρες[6] συνδέεται με την λέξη «πανιάρα»[7] ή «παννιάρα», η οποία είναι η ονομασία για το φουρνόξυλο εκείνο, το οποίο στη μία άκρη του έχει δεμένα υφάσματα από παλιά ρούχα και με το οποίο «πανιαρίζεται», δηλαδή καθαρίζεται το εσωτερικό του θερμασμένου παραδοσιακού φούρνου από τα απομεινάρια του κάρβουνου και της στάχτης, προκειμένου να τοποθετηθούν τα καρβέλια του ψωμιού για ψήσιμο. Η λέξη «φαλάνθη», η οποία δόθηκε ως ονομασία στο χωριό, από το 1915, συνδέεται με την εριουργία.[8] Κάποιοι από τους κατοίκους του χωριού προέρχονται από Αρκάδες κτηνοτρόφους,[9] γνωστούς και ως οι «ανεβοκατεβάτες», ονομασία που αποδόθηκε παλαιότερα στους βοσκούς αυτούς, καθώς την Άνοιξη ανέβαιναν με τα κοπάδια τους στην Αρκαδία, ενώ τον Χειμώνα κατέβαιναν στα χειμαδιά της Μεσσηνίας.[10]
Διοικητική ιστορία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Οι Πανιάρες ή Πανιάραις[11] προσαρτήθηκαν, το 1845,[12] στον παλαιό Δήμο Κολωνίδων,[13] με έδρα την Κορώνη, όπου και παρέμειναν, ως το 1912, που ο δήμος αυτός καταργήθηκε. Τουλάχιστον από το 1879 ως το 1907 ο οικισμός αναφερόταν επίσημα ως οι Πανιάρες, ενώ από το 1907 ως το 1915 ως αι Πανιάραις. Το 1912[14] το χωριό προσαρτάται ως έδρα στην Κοινότητα Πανιάρων.[15] Στην ίδια κοινότητα προσαρτήθηκαν επίσης οι οικισμοί, Αγία Άννα (καταργήθηκε το 1928), Παλαμάρι (καταργήθηκε το 1940) και Χωματερόν. Το 1915[16] το χωριό και η κοινότητα μετονομάζονται από Πανιάραις σε Φαλάνθη και από Κοινότητα Πανιάρων σε Κοινότητα Φαλάνθης αντίστοιχα. Η Φαλάνθη παρέμεινε ως οικισμός και έδρα της Κοινότητας Φαλάνθης, με τις αλλαγές σε ονομασίες, από το 1912 ως το 1997, όταν τότε, στα πλαίσια των αλλαγών που επήλθαν στη τοπική αυτοδιοίκηση, μέσω του σχεδίου «Καποδίστριας», η Φαλάνθη υπήχθη στον κατηργημένο Δήμο Κορώνης,[17][18] με έδρα την Κορώνη, ως το 2010. Από το 2011, μετά τις νέες αλλαγές του σχεδίου «Καλλικράτης» η Φαλάνθη ανήκει πλέον στον νέο Δήμο Πύλου - Νέστορος.[19][20] Ο δήμος αυτός, συστάθηκε με το Πρόγραμμα Καλλικράτης με την συνένωση των προϋπαρχόντων δήμων Κορώνης, Μεθώνης, Παπαφλέσσα, Πύλου, Νέστορος και Χιλιοχωρίων. Η Φαλάνθη σήμερα είναι οικισμός και έδρα της Κοινότητας Φαλάνθης του Δήμου Πύλου-Νέστορος,[4] στην οποία υπάγονται επίσης οι οικισμοί Μυστράκιον και Χωματερόν.
Κοινοτάρχες Φαλάνθης[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
| Διάρκεια θητείας | Κάτοχος (γέννηση-θάνατος) | Σημειώσεις |
| Κοινοτητα Φαλάνθης (1912-1997) | ||
|---|---|---|
| 1912-191? | ? | Πρώτος πρόεδρος |
| 191?-1978 | Πρόεδροι της Κοινότητας | |
| 1979-1982 | Αριστείδης Τζαβάρας | Εκλεγείς το 1978 με ποσοστό 56,9%.[21] |
| 1983-1994 | Απόστολος Κούκος | |
| 1995-1998 | Νικόλαος Κυριόπουλος (1958-2013) | Τελευταίος πρόεδρος της κοινότητας. |
Κάτοικοι[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Ο οικισμός, με βάση την Απογραφή του 2011, έχει 105 μόνιμους κατοίκους, οι οποίοι απασχολούνται κυρίως σε διάφορες αγροτικές εργασίες.
| Απογραφή | Πληθυσμός | Διάγραμμα εξέλιξης Πληθυσμού |
|---|---|---|
| 1879 | 134[22] | |
| 1889 | 159[23] | |
| 1896 | 170[24] | |
| 1907 | 176[25] | |
| 1920 | 185[26] | |
| 1928 | 311[27] | |
| 1940 | 345[28] | |
| 1951 | 281[29] | |
| 1961 | 265[30] | |
| 1971 | 237[31] | |
| 1981 | 200[32] | |
| 1991 | 162[33] | |
| 2001 | 166[34] | |
| 2011 | 105[35] |
Κτίρια – αξιοθέατα[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Εκτός από τα παραδοσιακά σπίτια και το παλαιό Δημοτικό Σχολείο, το οποίο λειτούργησε μετά το 1880,[36] υπάρχουν επίσης οι εκκλησίες του χωριού, ο Ιερός Ναός του Αγίου Δημητρίου και ο Ιερός Ναός της Αγίας Άννης (κοιμητηριακός), οι οποίοι υπάγονται στην Ιερά Μητρόπολη Μεσσηνίας. Στα αξιοθέατα του χωριού περιλαμβάνεται η γειτονική τοποθεσία «Αγιά Πλαγιά» με το εκκλησάκι της Αγίας Πελαγίας .
Αγιά Πλαγιά[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Δίπλα στο χείμαρρο της Φαλάνθης, στα δυτικά του χωριού, βρίσκεται ο μικρός ναός της Αγίας Πελαγίας.[9] Η πηγή, τα πλατάνια και το παλιό γεφύρι πάνω από το χείμαρρο, πλαισιώνουν την τοποθεσία, η οποία είναι γνωστή επίσης και με την ονομασία «Αγιά Πλαγιά».
Προσωπικότητες από την Φαλάνθη[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
- Γεώργιος Κοσμάς (1884–1964), αρχηγός του Γενικού Επιτελείου Στρατού (ΓΕΣ), την περίοδο 1949–51, βουλευτής και ο πρώτος υπουργός Βορείου Ελλάδος (1955).
- Δημήτρης Χ. Μποσινάκης (γεν. 1934–), ιατρός - κλινικός ψυχολόγος, συγγραφέας και λογοτέχνης.[37][38]
Δείτε επίσης[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
- Κορώνη
- Δήμος Πύλου - Νέστορος
- Διοικητική διαίρεση Περιφερειακής Ενότητας Μεσσηνίας
- Διοικητική διαίρεση νομού Μεσσηνίας
- πρώην Δήμος Κορώνης
- Δημοτική Ενότητα Κορώνης
Χάρτης περιοχής[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
- ↑ 1,0 1,1 Φαλάνθη, από την ιστοσελίδα: buk.gr
- ↑ Ταχυδρομικός Κώδικας Φαλάνθη Μεσσηνίας.
- ↑ Τηλεφωνικοί κωδικοί της Ελλάδας, Ζώνη 27: Κορώνη: 27250
- ↑ 4,0 4,1 Δημοτική Ενότητα Κορώνης Αρχειοθετήθηκε 2018-05-03 στο Wayback Machine., από την ιστοσελίδα: www.pylos-nestor.gr του Δήμου Πύλου - Νέστορος.
- ↑ Demetrius J. Georgacas, William A. McDonald, "[Place Names of Southwest Peloponnesus: Register and Indexes]", U of Minnesota Press, 1969, ISBN 0816657718, ISBN 9780816657711, σελ. 226: 6087. Πανιάρες οι (θηλ.), 109 (χ) [νεωτ. Φαλάνθη 1915] κάτ. Πανιαρήσιος (-ρήσος).
- ↑ Πανιάρες > Φαλάνθη, Μετονομασίες των Οικισμών της Ελλάδας, από την ιστοσελίδα: pandektis.ekt.gr
- ↑ πανιάρα, από την ιστοσελίδα: www.messiniandiet.gr του Εικονικού Μουσείου Μεσσηνιακής Διατροφής (ΜΜΔ) του Ιδρύματος “Καπετάν Βασίλη και Κάρμεν Κωνσταντακόπουλου”.
- ↑ Ησύχιος, «Γλῶσσαι», Φ: [...] "<φαλάνθη>• ἐριουργός". [...]
- ↑ 9,0 9,1 "Messinia: Olive Culture in the land of Messinia" - "Μεσσηνία. Ο Πολιτισμός της Ελιάς στη Μεσσηνιακή Γη", Biotourism Guide - Βιοτουριστικός Οδηγός, από την ιστοσελίδα: biopolitics.gr, Biotourism – Olive Culture in the land of Messinia, έκδοση: "Biopolitics International Organisation" - "Διεθνής Οργάνωση Βιοπολιτικής", Αθήνα 2015, ISBN 978-960-7508-55-3, ενότητα: "Διαδρομές στη Φαλάνθη", σελ. 187.
- ↑ «Τσοπάνηδες της Αρκαδίας στα χειμαδιά της Μεσσηνίας Αρχειοθετήθηκε 2018-01-19 στο Wayback Machine.», 01/12/2016, Αναδημοσίευση του άρθρου «Βλάχοι και Αρβανίτες στο Μοριά», από την εφημερίδα "Αρκαδικοί Ορίζοντες", με πηγή το βιβλίο του Νίκου Πασαγιώτη «Ανεβοκατεβάτες: Οι παραχειμάζοντες βοσκοί της Αρκαδίας στη Μεσσηνία», εκδόσεις Β. Γιαννίκος - Β. Καλδής, Αθήνα 2001, ISBN 960-7296-63-Χ, ISBN 978-960-7296-63-4, από την ιστοσελίδα του τοπικού ΜΜΕ www.arkadiapress.gr
- ↑ Διοικητικές Μεταβολές Οικισμών > Πανιάραις (Μεσσηνίας), από την ιστοσελίδα: www.eetaa.gr
- ↑ ΦΕΚ 32Α - 08/12/1845.
- ↑ Διοικητικές Μεταβολές Οικισμών > Δ. Κολωνίδων (Μεσσηνίας), από την ιστοσελίδα: www.eetaa.gr
- ↑ ΦΕΚ 262Α - 31/08/1912.
- ↑ Διοικητικές Μεταβολές Οικισμών Κ. Πανιάρων (Μεσσηνίας), από την ιστοσελίδα: www.eetaa.gr
- ↑ ΦΕΚ 89Α - 04/03/1915.
- ↑ Διοικητικές Μεταβολές Οικισμών > Δ. Κορώνης (Μεσσηνίας), από την ιστοσελίδα: www.eetaa.gr
- ↑ ΦΕΚ 244Α - 04/12/1997.
- ↑ ΦΕΚ 87Α - 07/06/2010.
- ↑ Διοικητικές μεταβολές οικισμών > Δ. Πύλου-Νέστορος (Μεσσηνίας), από την ιστοσελίδα: www.eetaa.gr
- ↑ «Δημοτικές εκλογές- ΕΕΤΑΑ, αποτελέσματα εκλογών». www.eetaa.gr. Ανακτήθηκε στις 22 Αυγούστου 2020.
- ↑ Υπουργείο Εσωτερικών, "Στατιστική της Ελλάδος - Πληθυσμός 1879, εκ του Τυπογραφείου Σ. Κ. Βλαστού, Εν Αθήναις 1881. Επίσης: "Στατιστική της Ελλάδος - Πληθυσμός 1879", σελ. 121.
- ↑ Υπουργείο Εσωτερικών, Τμήμα Δημόσιας Οικονομίας και Στατιστικής, "Στατιστική της Ελλάδος - Πληθυσμός - Απογραφή της 15-16 Απριλίου 1889", Μέρος Δεύτερον - Πίνακες Α', εκ του Εθνικού Τυπογραφείου και Λιθογραφείου, Εν Αθήναις 1890, σελ. 87.
- ↑ Υπουργείο Εσωτερικών, Τμήμα Δημόσιας Οικονομίας και Στατιστικής, "Στατιστικά Αποτελέσματα της Απογραφής του Πληθυσμού, κατά την 5-6 Οκτωβρίου 1896", Μέρος Δεύτερον - Πίνακες - Α' Πληθυσμός κατά Νομούς, Επαρχίας, Δήμους, εκ του Εθνικού Τυπογραφείου και Λιθογραφείου, Εν Αθήναις 1897, σελ. 104.
- ↑ Υπουργείο των Εσωτερικών, Υπηρεσία Απογραφής, Στατιστικά Αποτελέσματα της Γενικής Απογραφής του Πληθυσμού, κατά την 27 Οκτωβρίου 1907", Επιμέλεια: Γεωργίου Χωματιανού, τόμος δεύτερος, εκ του Τυπογραφείου Μιχαήλ Νικολαΐδου, Εν Αθήναις 1909, σελ. 394.
- ↑ Υπουργείο Εθνικής Οικονομίας, Διεύθυνσις Στατιστικής, "Πληθυσμός του Βασιλείου της Ελλάδος, κατά την Απογραφήν της 19 Δεκεμβρίου 1920", εκ του Εθνικού Τυπογραφείου, Εν Αθήναις 1921. Επίσης: "Πληθυσμός του Βασιλείου της Ελλάδος, κατά την Απογραφήν της 19 Δεκεμβρίου 1920", σελ. 237.
- ↑ Υπουργείο Εθνικής Οικονομίας, Γενική Στατιστική Υπηρεσία της Ελλάδος, "Πληθυσμός της Ελλάδος κατά την Απογραφήν της 15-16 Μαΐου 1928". (Πραγματικός πληθυσμός κυρωθείς δια του από 23 Νοεμβρίου 1928 διατάγματος), εκ του Εθνικού Τυπογραφείου, Εν Αθήναις 1935. Επίσης: "Πληθυσμός της Ελλάδος, κατά την Απογραφήν της 15-16 Μαΐου 1928", σελ. 276.
- ↑ Υπουργείον Εθνικής Οικονομίας, Γενική Στατιστική Υπηρεσία της Ελλάδος, "Πληθυσμός της Ελλάδος κατά την απογραφήν της 16 Οκτωβρίου 1940". (Πραγματικός πληθυσμός κατά νομούς, επαρχίας, δήμους, κοινότητας, πόλεις και χωρία), εκ του Εθνικού Τυπογραφείου, Εν Αθήναις 1950. Επίσης: "Πληθυσμός της Ελλάδος, κατά την Απογραφήν της 16 Οκτωβρίου 1940", σελ. 304.
- ↑ Εθνική Στατιστική Υπηρεσία της Ελλάδος, "Πληθυσμός της Ελλάδος κατά την Απογραφήν της 7ης Απριλίου 1951". (Πραγματικός πληθυσμός κατά νομούς, επαρχίας, δήμους, κοινότητας, πόλεις και χωρία), εκ του Εθνικού Τυπογραφείου, Εν Αθήναις 1955. Επίσης: "Πληθυσμός της Ελλάδος, κατά την Απογραφήν της 7ης Απριλίου 1951 Αρχειοθετήθηκε 2013-05-14 στο Wayback Machine.", σελ. 148.
- ↑ Εθνική Στατιστική Υπηρεσία της Ελλάδος, "Πληθυσμός της Ελλάδος κατά την Απογραφήν της 19ης Μαρτίου 1961". (Πραγματικός πληθυσμός κατά νομούς, επαρχίας, δήμους, κοινότητας και οικισμούς. Κυρωθείς δια της υπ' αριθ. 46929/6877/1961 κοινής αποφάσεως των Υπουργών Συντονισμού και Εσωτερικών), εκ του Εθνικού Τυπογραφείου, Εν Αθήναις 1962. Επίσης: "Πληθυσμός της Ελλάδος, κατά την Απογραφήν της 19ης Μαρτίου 1961", σελ. 144.
- ↑ Εθνική Στατιστική Υπηρεσία της Ελλάδος, "Πληθυσμός της Ελλάδος κατά την Απογραφήν της 14ης Μαρτίου 1971". (Πραγματικός πληθυσμός κατά νομούς, επαρχίας, δήμους , κοινότητας και οικισμούς. Κυρωθείς δια της υπ' αριθ, 3893/Ε637/1972 κοινής αποφάσεως των Υπουργών Βοηθού Πρωθυπουργού και Εσωτερικών), Αθήναι 1972. Επίσης: "Πληθυσμός της Ελλάδος, κατά την Απογραφήν της 14ης Μαρτίου 1971", σελ. 139.
- ↑ Εθνική Στατιστική Υπηρεσία της Ελλάδος, "Πραγματικός Πληθυσμός της Ελλάδος κατά την Απογραφή της 5 Απριλίου 1981". (Κυρώθηκε με την 7908/Δ'554/12-4-1982 κοινή απόφαση των Υπουργών Συντονισμού και Εσωτερικών), Αθήναι 1982. Επίσης: "Πραγματικός Πληθυσμός της Ελλάδος κατά την Απογραφή της 5 Απριλίου 1981", σελ. 150.
- ↑ Εθνική Στατιστική Υπηρεσία της Ελλάδος, "Πραγματικός Πληθυσμός της Ελλάδος κατά την Απογραφή της 17ης Μαρτίου 1991". (Κυρώθηκε με την 24197/Γ' 3812/24-11-1993 κοινή απόφαση των Υπουργών Εθνικής Οικονομίας και Εσωτερικών), Αθήνα 1994. Επίσης: "Πραγματικός Πληθυσμός της Ελλάδος κατά την Απογραφή της 17ης Μαρτίου 1991", σελ. 182.
- ↑ Εθνική Στατιστική Υπηρεσία της Ελλάδος, "Πραγματικός Πληθυσμός της Ελλάδος. Απογραφή 2001". (Κυρώθηκε με την 6821/Γ5-908/4-6-2002 κοινή απόφαση των Υπουργών Οικονομίας και Οικονομικών και Εσωτερικών, Δημόσιας Διοίκησης και Αποκέντρωσης), Αθήνα 2003. Επίσης: "Πραγματικός Πληθυσμός της Ελλάδος. Απογραφή 2001", σελ. 183.
- ↑ "Απογραφή Πληθυσμού - Κατοικιών 2011. Μόνιμος Πληθυσμός Αρχειοθετήθηκε 2016-04-18 στο Wayback Machine.", Ελληνική Στατιστική Αρχή (ΕΛΣΤΑΤ).
- ↑ Φαλάνθη Μεσσηνίας[νεκρός σύνδεσμος], Αρχειακό και οπτικο-ακουστικό υλικό ερευνών, από την ιστοσελίδα: repository.academyofathens.gr του «Κέντρου Ερεύνης της Ελληνικής Κοινωνίας» (ΚΕΕΚ) της Ακαδημίας Αθηνών.
- ↑ Μποσινάκης Δημήτρης (1934-) Βιογραφικό Αρχειοθετήθηκε 2021-09-16 στο Wayback Machine., από την ιστοσελίδα: www.ekebi.gr
- ↑ Μποσινάκης, Δημήτρης Χ., Βιογραφικό από την ιστοσελίδα: www.biblionet.gr
Εξωτερικοί σύνδεσμοι[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
- Δήμος Πύλου - Νέστορος, από την ιστοσελίδα: www.pylos-nestor.gr του Δήμου Πύλου - Νέστορος.
- Περίχωρα Κορώνης - Φαλάνθη-Χωματερό, από την ιστοσελίδα: koroni-messinias.gr
| ||||||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||||
.svg)
| ||||||||||
