Υόν του Μπορντώ
 | |
| Συγγραφέας | συγγραφέας Jeanette Biedermann |
|---|---|
| Γλώσσα | Παλαιά Γαλλικά |
| Ημερομηνία δημιουργίας | Δεκαετία του 1200[1] |
| Μορφή | ποίημα |
| Χαρακτήρες | Huon of Bordeaux[1] και Όμπερον[1] |
 Σχετικά πολυμέσα | |
| δεδομένα () | |
Υόν του Μπορντώ (γαλλικά: Huon de Bordeaux) είναι γαλλικό επικό άσμα ανωνύμου συγγραφέα, που αποτελείται από περίπου 10.000 στίχους στα παλαιά γαλλικά. Χρονολογείται από το πρώτο μισό του 13ου αιώνα και σηματοδοτεί τη μετάβαση από το επικό άσμα που βασίζεται στην εθνική γαλλική ιστορία στις μυθιστορίες περιπέτειας. Η υπόθεση συγκαταλέγεται στο θέμα της Γαλλίας.[2]
Το ποίημα περιέχει παραμυθητικά μοτίβα και φανταστικές περιπέτειες και δίνει έμφαση στην ιστορία αγάπης του ομώνυμου ήρωα. Ο νεαρός ιππότης Υόν σκοτώνει τον γιο του αυτοκράτορα Καρλομάγνου σε αυτοάμυνα και, για να γλιτώσει τη θανατική ποινή, του ανατίθεται να ολοκληρώσει μια φαινομενικά αδύνατη και επικίνδυνη αποστολή, την οποία φέρει εις πέρας με την υποστήριξη και τις μαγικές δυνάμεις του βασιλιά των νεράιδων και των ξωτικών νάνου Όμπερον.
Το έργο είναι γνωστό στη σύγχρονη εποχή χάρη στη δημοσίευσή του το 1898 στα σύγχρονα γαλλικά και σε πεζογραφία από τον ακαδημαϊκό Γκαστόν Παρί. Αυτή η έκδοση ανατυπώθηκε το 2016 από τις εκδόσεις Ασέτ σε συνεργασία με την Εθνική Βιβλιοθήκη της Γαλλίας.[3]
Υπόθεση
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Στη γιορτή της Πεντηκοστής, ο ηλικιωμένος αυτοκράτορας και βασιλιάς Καρλομάγνος συγκέντρωσε όλους τους συμβούλους του και τους ομότιμους του βασιλείου. Ο αριθμός τους είναι συνήθως δώδεκα, αλλά ο νεαρός Υόν από το Μπορντώ απουσιάζει. Ο βασιλιάς τους ανακοινώνει ότι αποχωρεί από την εξουσία υπέρ του γιου και κληρονόμου του Σαρλό, ο οποίος είναι γνωστός για την απερισκεψία του, αφού σκότωσε τον γιο του ιππότη Χόλγκερ Ντάνσκε της Δανίας σε μια κρίση οργής και όλοι γνωρίζουν ότι ακολουθεί συμβουλές προδοτών, αλλά που είναι ωστόσο ο μόνος νόμιμος διάδοχος. Παρά τις διαμαρτυρίες όλων, ο βασιλιάς αποφάσισε να παραιτηθεί.
Ο σύμβουλος Aμορί, οδηγούμενος από ανέντιμες προθέσεις, συκοφαντεί τον Υόν και τον αδελφό του Ζεράρ, γιους του νεκρού δούκα Σεγκέν της Γασκώνης, ότι απουσιάζουν επειδή δεν σέβονται τον βασιλιά. Ο Καρλομάγνος στέλνει αγγελιοφόρους στο Μπορντώ για να τους καλέσει στο Παρίσι, για να δώσουν εξηγήσεις. Τα δύο αδέρφια ξεκινούν γρήγορα το ταξίδι τους για να δείξουν τον σεβασμό και την πίστη τους στον βασιλιά.[4]
Η ενέδρα
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Εν τω μεταξύ, ο Αμορί πείθει τον Σαρλό ότι βρίσκεται σε κίνδυνο επειδή ο Υόν διεκδικεί το βασίλειό του. Ο διάδοχος, μεταμφιεσμένος, περιμένει σε ενέδρα τον Υόν στο δρόμο και επιτίθεται στον νεαρό, άπειρο Ζεράρ, τον ρίχνει από το άλογο και τον τραυματίζει. Ο Υόν επιτίθεται αμέσως στον Σαρλό και τον σκοτώνει. Αυτό χαροποιεί τον Αμορί καθώς του ανοίγει το δρόμο για να διεκδικήσει το στέμμα του βασιλιά. Στη συνέχεια κατηγορεί τον Υόν για φόνο. Παρά τα στοιχεία και αξιόπιστους μάρτυρες υπέρ του Υόν, ο βασιλιάς διατάζει να λυθεί το θέμα με μονομαχία, στην οποία ο Υόν σκοτώνει τον Αμορί.
Η αποστολή
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Ο βασιλιάς, συντετριμμένος από τον θάνατο του γιου του, καταδικάζει τον Υόν σε θάνατο αλλά τελικά του χαρίζει τη ζωή με την προϋπόθεση να εκτελέσει μια ουσιαστικά αδύνατη αποστολή: να πάει στη Βαβυλώνα στον Σαρακηνό εμίρη Γκαουντίς και να του μεταβιβάσει την εντολή να γίνει υποτελής του. Συγχρόνως, πρέπει να αποκεφαλίσει τον πρώτο ειδωλολάτρη αξιωματούχο που θα συναντήσει στο παλάτι του εμίρη, να φιλήσει την κόρη του Εσκλαρμόντ τρεις φορές μπροστά σε όλους και να φέρει πίσω μια χούφτα από τα γένια του εμίρη και τέσσερα δόντια του. Αν επιστρέψει χωρίς τα τρόπαια, θα εκτελεστεί.
Ο Υόν, με λίγους ανθρώπους του, πηγαίνει πρώτα στη Ρώμη όπου λαμβάνει άφεση από τον Πάπα. Εν τω μεταξύ, η μητέρα του πεθαίνει από θλίψη και ο Ζεράρ γίνεται κύριος της περιουσίας καταλαμβάνοντας τη θέση του αδελφού του. Στο ταξίδι του, ο Υόν συναντά στη χώρα των Κουμάνων τον βασιλιά των ξωτικών Όμπερον, γιο του Ιουλίου Καίσαρα και της νεράιδας Μοργκάνα λε Φέι, αδελφής του βασιλιά Αρθούρου. Ο Όμπερον, που είναι προικισμένος με υπερφυσικές δυνάμεις και διαβάζει τις ανθρώπινες ψυχές, βλέπει μόνο πίστη και αγνότητα στον Υόν και αποφασίζει να τον βοηθήσει. Του δίνει ένα χρυσό κύπελλο κρασιού, το οποίο μπορεί να θρέψει επ' αόριστον ανθρώπους με αγνή καρδιά, και ένα χρυσελεφάντινο κέρας, το οποίο όταν ο Υόν αντιμετωπίζει κίνδυνο θα το ηχεί και θα εμφανίζεται ο Όμπερον με τους ανίκητους πολεμιστές του. Χάρη σε αυτά τα μαγικά δώρα, ο Υόν, μετά από περιπέτειες και κινδύνους (έχασε τα μαγικά του αντικείμενα, τον έριξαν στη φυλακή, τον καταδίκασαν σε θάνατο) κατάφερε να ολοκληρώσει την αποστολή του. Η κόρη του εμίρη Εσκλαρμόντα τον ερωτεύτηκε και έφυγε μαζί του στη Γαλλία.[5]
Η επιστροφή
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Καθώς ο νεαρός ιππότης ετοιμάζονταν να επιστρέψει, στεφανωμένος με επιτυχία, ο Όμπερον τον προειδοποίησε: παίρνει μαζί του την Εσκλαρμόντ, η οποία είναι όμορφη και ενάρετη, αλλά πρέπει να ενωθεί μαζί της μόνο μετά την ευλογία της ένωσής τους από τον Πάπα στη Ρώμη. Στο δρόμο της επιστροφής, ο Υόν δεν υπακούει και ενώνεται με την Εσκλαρμόντ. Τότε έρχεται τρομερή καταιγίδα και το σκάφος τους ναυαγεί. Οι δύο εραστές φθάνουν σε ένα έρημο νησί. Η κοπέλα απάγεται από πειρατές και την παραδίδου στον εμίρη Γκαλάφρ, ο οποίος την ερωτεύεται και θέλει να την παντρευτεί. Για να μην προδώσει τον Υόν, η Εσκλαρμόντ κάνει τον εμίρη να πιστέψει ότι δεν μπορεί να τον παντρευτεί για τρία χρόνια, λόγω μιας ασθένειας, ώσπου ενώνονται πάλι με τον Υόν, αφού ο ήρωας έχει πραγματοποιήσει πολλά νέα κατορθώματα σε αμέτρητες περιπέτειες: μάχες Φράγκων κατά Σαρακηνών, πολιορκίες πόλεων, μονομαχίες κλπ. Στην επιστροφή πήγαν στη Ρώμη όπου ο Πάπας ευλόγησε τον γάμο τους.
Η προδοσία
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα].jpg)
Ο Υόν ολοκλήρωσε την αποστολή του αλλά, όταν καταφέρνει να επιστρέψει στην πατρίδα, διαπιστώνει ότι ο νεότερος αδελφός του Ζεράρ σφετερίστηκε τα εδάφη του και δεν σκοπεύει να εγκαταλείψει την εξουσία που απέκτησε κατά την απουσία του αδελφού του. Έγινε κύριος των περιουσιακών στοιχείων του Υόν και καταχράστηκε τους πάντες: λήστεψε αστούς και ιππότες, στέρησε τα ορφανά από τις κληρονομιές τους και μείωσε το εισόδημα των χηρών. Τώρα, δολοφονεί τους ανθρώπους του Υόν, κλέβει τα τρόπαια και τον ρίχνει σε ένα μπουντρούμι γράφοντας στον αυτοκράτορα στο Παρίσι ότι ο Υόν επέστρεψε με άδεια χέρια και επομένως δεν εκπλήρωσε την αποστολή του. Ο βασιλιάς φτάνει στο Μπορντώ και καταδικάζει τον Υόν σε θάνατο. Ωστόσο, ο Όμπερον εμφανίζεται και τον βοηθά ξανά. Όλα εξηγούνται και ο Ζεράρ εκτελείται ως προδότης. Ο Υόν γίνεται ηγεμόνας της Γασκώνης και ο Όμπερον του παραχωρεί το βασίλειό του, όπου θα βασιλέψει ο ήρωας και η σύζυγός του. Το τραγούδι τελειώνει με μια μεγάλη γιορτή και μια προσευχή στον Θεό να δώσει αξία και τιμή σε όλους τους καλούς άνδρες που ενεργούν στο όνομά του.[6]
Ιστορικές πηγές
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Ο χαρακτήρας του Σαρλό στην ιστορία είναι μια φανταστική εκδοχή του Κάρολου του Νεότερου, γιου του Καρλομάγνου και της Χίλντεγκαρντ του Φίντσγκαου και του γιου του Καρόλου του Φαλακρού και της Ερμεντρούδης της Ορλεάνης Κάρολος το Παιδί, ο οποίος πέθανε το 866 ως αποτέλεσμα τραυμάτων που προκλήθηκαν σε συνθήκες πολύ παρόμοιες με αυτές που αναφέρονται στο μυθιστόρημα. Ο πατέρας του Υόν θα μπορούσε να είναι ο Σεγιέν Β΄, ο οποίος ήταν κόμης του Μπορντώ υπό τον Λουδοβίκο τον Ευσεβή το 839 και που πέθανε σε μάχη κατά των Βίκινγκς έξι χρόνια αργότερα. Ο ίδιος ο Υόν πιθανότατα είναι μια εκδοχή του Χούναλντ Α΄, δούκα της Ακουιτανίας τον 8ο αιώνα, ο οποίος νικήθηκε από τον πατέρα του Καρλομάγνου.[3]
Συνέχειες
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Χάρη στην επιτυχία του, το τραγούδι ακολούθησαν έξι συνέχειες, πάλι με νεράιδες και μοτίβα παραμυθιού, στις οποίες εμφανίζονται και τα παιδιά του Υόν και της Εσκλαρμόντ, και ένας πρόλογος:
- Roman d'Auberon, πρόλογος, ολοκληρώθηκε στα τέλη του 13ου αιώνα. Έχει τη μορφή ξεχωριστού μυθιστορήματος και τριπλασιάζει το μέγεθος του αρχικού άσματος, αναφέρεται στον Όμπερον
- Huon, roi de Féérie (Υόν, ο βασιλιάς των νεράιδων)
- Chanson d'Esclarmonde (Το τραγούδι της Εσκλαρμόντ)
- Chanson de Clarisse et Florent (Το τραγούδι της Κλαρίς και του Φλοράν)
- Chanson d'Yde et d'Olive ( Το τραγούδι της Ιντ και του Ολίβ)
- Chanson de Godin και
- La Chanson de Croissant.
Διασκευές
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- Ουίλιαμ Σαίξπηρ: Όνειρο Θερινής Νυκτός, αναφέρεται στον Όμπερον, τον βασιλιά των ξωτικών και των νεράιδων.
- Μπεν Τζόνσον: Όμπερον, Βασιλιάς των νεράιδων (1611), μάσκα.
- Κρίστοφ Μάρτιν Βίλαντ: Όμπερον ( 1780 ), γερμανικό προρομαντικό έπος, επαναδιήγηση του έπους.
- Πάβελ Βρανίτσκι: Όμπερον, ο βασιλιάς των Ξωτικών (1789), έργο του Τσέχου συνθέτη, γραμμένο σε γερμανικό λιμπρέτο βασισμένο στο έπος του Βίλαντ.
- Καρλ Μαρία φον Βέμπερ: Όμπερον, ρομαντική όπερα του Γερμανού συνθέτη, γραμμένη σε αγγλικό λιμπρέτο βασισμένο στο έπος του Βίλαντ.
- Γκαστόν Παρί: Εξαιρετικές περιπέτειες του Υόν του Μπορντώ, ομότιμου της Γαλλίας, της πανέμορφης Εσκλαρμόντ και του βασιλιά των νεράιδων Όμπερον (1898), μια αναδιήγηση του έπους.[7]
- Αλεξάντρ Αρνού: Υόν ντε Μπορντώ ( 1922), γαλλική θεατρική παράσταση.
Παραπομπές
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- ↑ 1,0 1,1 1,2 Sarah Kay: The Oxford Dictionary of the Middle Ages. 2010. www
.oxfordreference .com /view /10 .1093 /acref /9780198662624 .001 .0001 /acref-9780198662624-e-2957. Ανακτήθηκε στις 26 Δεκεμβρίου 2017. ISBN-13 978-0-19-957483-4. - ↑ . «britannica.com/topic/Huon-de-Bordeaux».
- ↑ 3,0 3,1 . «theodora.com/encyclopedia/h2/huon_of_bordeaux».
- ↑ .. «carleton.ca/chum/wp-content/uploads/Huon-for-Hums-3200.pdf» (PDF).
- ↑ . «heritage-history.com/How Huon Met with King Oberon».
- ↑ . «arfjournals.com/image/Huon de Bordeaux.pdf» (PDF).
- ↑ . «gallica.bnf.fr/Aventures merveilleuses de Huon de Bordeaux, pair de France, et de la belle Esclarmonde, ainsi que du petit roi de féerie Auberon».