Υπερξέσπασμα σιφώνων του 1974
| Υπερξέσπασμα (Super Outbreak) του 1974 | |
|---|---|
 Χάρτης της διαδρομής όλων των σιφώνων κατά τη διάρκεια του Super Outbreak του 1974. | |
| Ώρα | Έναρξη : 3 Απριλίου 1974, 1:00 μ.μ. Λήξη : 4 Απριλίου 1974, 7:00 π.μ. |
| Τοποθεσία |  ΗΠΑ: 13 Πολιτείες Καναδάς : Οντάριο |
| Θάνατοι | 319 |
| Τραυματισμοί | 5.484 |
| Σημειώσεις | Το εντυπωσιακότερο ξέσπασμα σιφώνων στην ιστορία που έχει συμβεί ποτέ μέσα σε χρονική περίοδο μικρότερη των 24 ωρών. |
 Σχετικά πολυμέσα | |
Το Υπερξέσπασμα (Super Outbreak) του 1974, που έπληξε τις Ηνωμένες Πολιτείες, ήταν το εντυπωσιακότερο ξέσπασμα σιφώνων στην ιστορία που έχει συμβεί ποτέ σε χρονική περίοδο μικρότερη των 24 ωρών. Από το μεσημέρι της 3ης Απριλίου 1974 έως τα ξημερώματα της 4ης Απριλίου 1974, συνολικά καταγράφηκαν 148 σίφωνες σε μόλις 18 ώρες. Από αυτούς, οι 147 έπληξαν 13 πολιτείες των ΗΠΑ και 1 συνέβη στον Καναδά.
Έως το 2011, ήταν και το μεγαλύτερο ξέσπασμα συνολικά σε όλες τις παραμέτρους, οπότε και ξεπεράστηκε από το Υπερξέσπασμα στις 25 - 28 Απριλίου 2011, με 362 σίφωνες, σε 21 πολιτείες των ΗΠΑ, σε 3 ημέρες, 6 ώρες και 33 λεπτά, ενώ οι 217 σίφωνες μάλιστα καταγράφηκαν μόνο στις 27 Απριλίου, σε 24-ωρη περίοδο. Ωστόσο, το Υπερξέσπασμα του 1974 εξακολουθεί να διατηρεί το ρεκόρ των περισσότερων σιφώνων σε μικρότερο χρονικό διάστημα. Επιπλέον, διατηρεί το ρεκόρ των σφοδρότερων σιφώνων, καθώς δεν έχουν ξαναπαρατηρηθεί ποτέ σε ένα ενιαίο μετεωρολογικό σύστημα τόσοι πολλοί «βίαιοι / σφοδροί σίφωνες» (violent tornadoes) F4 και F5 (ή Τ8 - Τ11 στην Κλίμακα TORRO). Συγκεκριμένα, από τους 148 σίφωνες, οι 6 ήταν F5, το ανώτατο επίπεδο έντασης στην Κλίμακα Φουτζίτα, και οι 24 ήταν F4. Αντιθέτως, από τους 362 σίφωνες στο Υπερξέσπασμα του 2011, οι 4 έφτασαν το μέγιστο δυνατό επίπεδο EF5 στην Ενισχυμένη Κλίμακα Φουτζίτα, ενώ οι 11 ήταν EF4.
Μετεωρολογικό ιστορικό[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Στις 1 Απριλίου 1974, ένα ισχυρό σύστημα χαμηλών πιέσεων αναπτύχθηκε πάνω από ολόκληρο το κεντρικό και ανατολικό τμήμα της Βόρειας Αμερικής. Ενώ είχε αρχίσει να κινείται προς τις κοιλάδες του Μισισίπι και του Οχάιο, ένα κύμα πολύ υγρού αέρα ενίσχυσε περαιτέρω το βαρομετρικό χαμηλό, ενώ υπήρχαν και έντονες αντιθέσεις της θερμοκρασίας μεταξύ των δύο άκρων του συστήματος. Οι αξιωματούχοι της Εθνικής Ωκεανογραφικής και Ατμοσφαιρικής Υπηρεσίας (National Oceanic and Atmospheric Administration / NOAA) των ΗΠΑ άρχισαν πλέον να αναμένουν ένα σφοδρό ξέσπασμα καταιγίδων για τις 3 Απριλίου, αλλά και πάλι όχι στον ακραίο βαθμό που τελικά συνέβη.
Σε ένα προηγούμενο, ξεχωριστό ξέσπασμα σιφώνων, που συνέβη στις 1 και 2 Απριλίου, αρκετοί σίφωνες έντασης F2 και F3 έπληξαν τμήματα της Κοιλάδας του Οχάιο και άλλων περιοχών του Νότου. Μεταξύ αυτών, υπήρξαν και 3 θανατηφόροι σίφωνες (killer tornadoes) στο Κεντάκυ, την Αλαμπάμα και το Τενεσί. Επίσης, ανάμεσα στα δύο ξεσπάσματα, 1 επιπλέον σίφωνας αναφέρθηκε στην Ιντιάνα κατά τις πρώτες πρωινές ώρες στις 3 Απριλίου, αρκετές ώρες πριν από την επίσημη έναρξη του Super Outbreak.
Την Τετάρτη 3 Απριλίου, άρχισαν από νωρίς το πρωί να εκδίδονται Δελτία Επιφυλακής Σοβαρών Καιρικών Φαινομένων (Severe Weather Watches), προκειμένου το σύνολο των κατοίκων των απειλούμενων περιοχών να τεθεί σε κατάσταση επιφυλακής, παρακολουθώντας διαρκώς τα Μέσα Ενημέρωσης για νεότερες εξελίξεις. Τα δελτία αυτά εκδόθηκαν σε έναν τεράστιο εύρος περιοχών, από τις Πολιτείες του Νότου έως τις Μεγάλες Λίμνες. Παράλληλα, βαριές βροχοπτώσεις άρχισαν να πέφτουν στο κεντρικό Μίσιγκαν και τμήματα της επαρχίας Οντάριο στον Καναδά, ενώ σε τμήματα των Άνω Μεσοδυτικών Πολιτειών αναφέρθηκαν χιονοπτώσεις. Το Σαιντ Λούις στο Μιζούρι επλήγη από μια πολύ ισχυρή καταιγίδα νωρίς το απόγευμα, που αν και δεν παρήγαγε σίφωνα, προκάλεσε καταστροφική χαλαζοθύελλα με χαλαζόκκοκους μεγέθους μπάλας του μπέιζμπολ.
Κατά το μεσημέρι, οι άνεμοι της ανώτερης τροπόσφαιρας έφτασαν σε ιδιαίτερα μεγάλες εντάσεις, ενώ η κατάσταση επιβαρύνθηκε και λόγω της ολοένα και εντονότερης ηλιακής ακτινοβολίας, που έφτασε σε ασυνήθιστα υψηλά επίπεδα για τα δεδομένα που συνήθως ισχύουν στις αρχές Απριλίου, αυξάνοντας περαιτέρω τα ανοδικά ρεύματα αέρα και την ατμοσφαιρική αστάθεια. Έως νωρίς το απόγευμα, πολλές βαριές καταιγίδες - υπερκύτταρα (supercells) και συστήματα καταιγίδων είχαν πλέον αναπτυχθεί, και ταυτόχρονα, κατά μία ακόμα ολέθρια σύμπτωση, ένας ισχυρός αεροχείμαρρος με ταχύτητα ανέμων 150 μίλια την ώρα / 241 χιλιόμετρα την ώρα έτυχε να διασχίζει τότε την ευρύτερη περιοχή, στα ανώτερα στρώματα των καταιγίδων, ενισχύοντας την ανάπτυξή τους σε ακόμα πιο ακραία επίπεδα. Σύντομα ξεκίνησε το ξέσπασμα ενός μεγάλου αριθμού καταιγίδων και προκαλούμενων σιφώνων, με επιμέρους καταιγίδες να αναπτύσσονται στο κεντρικό Ιλινόι και μία δευτερεύουσα ζώνη ανάπτυξης σε όλο το ανατολικό Τενεσί, την κεντρική Αλαμπάμα και την βόρεια Τζόρτζια.
Το χειρότερο τμήμα του ξεσπάσματος στράφηκε προς την Κοιλάδα του Οχάιο (Ohio Valley), μεταξύ 4:30 μ.μ. και 6:30 μ.μ. τοπική ώρα, όπου και παρήγαγε τους 4 από τους 6 σίφωνες έντασης F5. Μέσα σε αυτό το δίωρο, 3 βαριές καταιγίδες - υπερκύτταρα διέσχισαν όλη την περιοχή: ένα στο κεντρικό και νότιο Οχάιο, το δεύτερο σε όλη την νότια Ιντιάνα και Οχάιο, ενώ ένα τρίτο στο βόρειο Κεντάκυ.
Από αυτούς, ο πλέον θανατηφόρος σίφωνας του Υπερξεσπάσματος του 1974 έπληξε τη Ζήνια (Xenia) του Οχάιο. Δημιουργήθηκε στις 4:30 μ.μ. τοπική ώρα, νοτιοδυτικά της Ζήνια, επιτάχυνε απότομα, επιτυγχάνοντας εξαιρετικά υψηλή ταχύτητα μετακίνησης στα 50 μίλια / 80 χιλιόμετρα την ώρα και έπληξε τη Ζήνια στις 4:40 μ.μ. τοπική ώρα, έχοντας φτάσει τότε στο επίπεδο έντασης F5 (το μέγιστο δυνατό επίπεδο στην Κλίμακα Φουτζίτα) και διάμετρο μισό μίλι / 800 μέτρα. Ο τελικός απολογισμός ήταν 32 νεκροί και 1.150 τραυματίες.[1][2]
Κατά τις βραδινές ώρες, οι δραστηριότητες άρχισαν πάλι να κλιμακώνονται μακρύτερα προς τα νότια, με αρκετούς βίαιους σίφωνες να διασχίζουν το βόρειο 1/3 της Αλαμπάμα. Επιπρόσθετη δραστηριότητα εξαπλώθηκε και στο κεντρικό Τενεσί και στο ανατολικό Κεντάκυ, με πολλούς επιπλέον σίφωνες, οι περισσότεροι εκ των οποίων παρατηρήθηκαν στην περιφέρεια του Οροπεδίου του Cumberland. Πρόσθετες καταιγίδες - υπερκύτταρα αναπτύχθηκαν σε όλη την βόρεια Ιντιάνα και το νότιο Μίσιγκαν, προκαλώντας πρόσθετους ισχυρούς ή και βίαιους σίφωνες, μεταξύ 6:00 μ.μ. και 10:00 μ.μ. τοπική ώρα, ένας εκ των οποίων ήταν και ο 1 σίφωνας που έπληξε το Γουίντσορ, στην επαρχία Οντάριο στον Καναδά. Το Μίσιγκαν δεν χτυπήθηκε τόσο σκληρά όσο οι γειτονικές πολιτείες ή το Windsor, καθώς αναφέρθηκε μόλις ένας σίφωνας, στην περιοχή κοντά στις Coldwater και Hillsdale. Ωστόσο, κάποιες από τις καταιγίδες στο Μίσιγκαν προκάλεσαν και πλημμύρες, ενώ βορειότερα από το θερμό μέτωπο, στην Άνω Χερσόνησο (Upper Peninsula), αναφέρθηκαν βαριές χιονοπτώσεις.
Κατά τη διάρκεια της νύχτας, η δραστηριότητα στον Νότο κινήθηκε προς τα ανατολικά και προκάλεσε τους τελευταίους σίφωνες στις νοτιοανατολικές πολιτείες στις 4 Απριλίου, νωρίς τα ξημερώματα.
Έκταση της καταστροφής[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
| Κλίμακα Φουτζίτα |
Αριθμός σιφώνων |
|---|---|
| F0 | 19 |
| F1 | 33 |
| F2 | 32 |
| F3 | 34 |
| F4 | 24 |
| F5 | 6 |
| Σύνολο | 148 |
Η συνολική έκταση του Υπερξεσπάσματος του 1974 έφτασε τα 900 τετραγωνικά μίλια / 2.331 τετραγωνικά χιλιόμετρα και το συνολικό μήκος διαδρομής όλων των σιφώνων ήταν αθροιστικά 2.600 μίλια / 4.160 χιλιόμετρα.[3] Το πιο απίστευτο μάλιστα είναι ότι από τους 148 σίφωνες, οι 6 ήταν F5 (το ανώτατο επίπεδο στην Κλίμακα Φουτζίτα) και οι 24 ήταν F4, καθώς δεν έχουν ξαναπαρατηρηθεί ποτέ σε ένα ενιαίο μετεωρολογικό σύστημα τόσοι πολλοί «βίαιοι / σφοδροί σίφωνες» (violent tornadoes) F4 και F5 (ή Τ8 - Τ11 στην Κλίμακα TORRO).
Συνολικά επλήγησαν 13 πολιτείες των ΗΠΑ: Ιλινόις, Ιντιάνα, Μίσιγκαν, Οχάιο, Κεντάκυ, Τενεσί, Αλαμπάμα, Μισισίπι, Τζόρτζια, Βόρεια Καρολίνα, Βιρτζίνια, Δυτική Βιρτζίνια και η πολιτεία της Νέας Υόρκης, καθώς και η επαρχία Οντάριο στον Καναδά.
Συνολικός απολογισμός[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Υπάρχει μια μεγάλη αβεβαιότητα σχετικά με τον τελικό απολογισμό, λόγω του πρωτοφανούς στα χρονικά χάους που προκλήθηκε, καθώς μερικοί θάνατοι προκλήθηκαν από ευθύγραμμους ανέμους, ιδίως σε κινητά σπίτια (mobile homes), ενώ άλλοι προκλήθηκαν από καρδιακά επεισόδια. Ωστόσο, εκτιμάται ότι είχε ως αποτέλεσμα 315 - 330 θύματα, με πιθανότερο απολογισμό 319 νεκρούς, ενώ 5.484 άτομα τραυματίστηκαν. Το συνολικό κόστος της καταστροφής εκτιμήθηκε τότε σε 843 εκατομμύρια δολάρια και αν υπολογιστεί ο πληθωρισμός στις δεκαετίες που μεσολάβησαν, φτάνει το 4,58 δις δολάρια με την ισοτιμία του 2019.
Δείτε επίσης[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
- Υπερξέσπασμα σιφώνων στις 25 - 28 Απριλίου 2011, ένα ξέσπασμα σιφώνων αντίστοιχης έντασης.
- Σίφωνας
- Ξέσπασμα σιφώνων
- Κλίμακα Φουτζίτα
- Ενισχυμένη Κλίμακα Φουτζίτα
- Κλίμακα TORRO
Αναφορές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
- ↑ Grazulis, Thomas P. (July 1993). Significant Tornadoes 1680–1991. St. Johnsbury, VT: The Tornado Project of Environmental Films. ISBN 978-1-879362-03-1.
- ↑ Schmidlin, Thomas W.· Schmidlin, Jeanne Appelhans (9 Αυγούστου 1996). Thunder in the Heartland: A Chronicle of Outstanding Weather Events in Ohio. Kent State University Press. σελίδες 283–288. ISBN 9780873385497. Ανακτήθηκε στις 14 Μαρτίου 2019 – μέσω Google Books.
- ↑ «Risk Assessment Models. «Analysis and reconstruction of the 1974 Tornado Super Outbreak» (PDF). Retrieved 2007-03-03» (PDF). Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο (PDF) στις 10 Ιουλίου 2007. Ανακτήθηκε στις 28 Αυγούστου 2010.
