Τσιβιταβέκια
| Τσιβιταβέκια | |||
|---|---|---|---|
 | |||
| |||
  Τσιβιταβέκια | |||
.svg) | |||
| Χώρα | Ιταλία | ||
| Διοικητική υπαγωγή | μητροπολιτική περιοχή της Ρώμης | ||
| Προστάτης | Firmina | ||
| Έκταση | 73,74 km²[1] | ||
| Υψόμετρο | 13 μέτρα[2] | ||
| Πληθυσμός | 51.653 (1 Ιανουαρίου 2023)[3] | ||
| Ταχ. κωδ. | 00053 | ||
| Τηλ. κωδ. | 0766 | ||
| Ζώνη ώρας | UTC+01:00 (επίσημη ώρα) UTC+02:00 (θερινή ώρα) | ||
| Ιστότοπος | Επίσημος ιστότοπος | ||
 Σχετικά πολυμέσα | |||
Η Τσιβιταβέκια (ιταλικά: Civitavecchia, που σημαίνει "αρχαία πόλη") είναι μια πόλη και ένα σημαντικό θαλάσσιο λιμάνι στην Τυρρηνική Θάλασσα, 60 χιλιόμετρα δυτικά- βορειοδυτικά της Ρώμης.
Το λιμάνι σχηματίζεται από δύο προβλήτες και έναν κυματοθραύστη στον οποίο βρίσκεται ένας φάρος.
Ιστορία
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Ετρουσκική εποχή
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Ολόκληρη η περιοχή της Τσιβιταβέκια είναι διάσπαρτη από ερείπια ετρουσκικών τάφων και είναι πιθανό ότι στο κέντρο της σημερινής πόλης ευδοκιμούσε ένας μικρός ετρουσκικός οικισμός. Η ετρουσκική νεκρόπολη της Mattonara, όχι μακριά από το εργοστάσιο Molinari, είναι σχεδόν βέβαιο ότι χρονολογείται από τον 7ο - 6ο αιώνα π.Χ. και πιθανότατα συνδεόταν με την κοντινή νεκρόπολη της Scaglia. Ένα αρχαίο λιμάνι που σχηματιζόταν από μικρές παράλληλες λεκάνες ικανές να φιλοξενήσουν μεμονωμένα σκάφη ήταν ακόμη ορατό στα τέλη του 19ου αιώνα κοντά στο Forte Michelangelo.
Ένας ετρουσκικός οικισμός στο λόφο της Ficoncella είναι ακόμα ορατός. Τα πρώτα λουτρά του οικισμού χτίστηκαν εκεί πριν από το 70 π.Χ. και ήταν γνωστά από τους Ρωμαίους ως Aquae Tauri.
Ρωμαϊκή εποχή
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Τα κοντινά λουτρά στο Terme Taurine χτίστηκαν αρχικά κατά τη ρωμαϊκή δημοκρατική εποχή, πιθανότατα από τον Τίτο Στατίλιο Ταύρο, έπαρχο της Ρώμης.
Το λιμάνι διευρύνθηκε σημαντικά από τον Αυτοκράτορα Τραϊανό στις αρχές του 2ου αιώνα και έγινε γνωστό ως Centum Cellae, πιθανότατα λόγω των πολλών θολωτών «κελιών» που αποτελούσαν το τείχος του λιμανιού, μερικά από τα οποία είναι ακόμη ορατά. Η πρώτη εμφάνιση του ονόματος Centum Cellae προέρχεται από μια επιστολή του Πλίνιου του Νεότερου. το 107 μ.Χ.
Έχει προταθεί ότι το όνομα θα μπορούσε να παραπέμπει στις αίθουσες centum («εκατό») της εκτεταμένης έπαυλης του Τραϊανού που βρισκόταν κοντά. Το λιμάνι χτίστηκε πιθανότατα από τον αγαπημένο αρχιτέκτονα του Τραϊανού, τον Απολλόδωρο τον Δαμασκηνό (ο οποίος έχτισε επίσης το λιμάνι της Ανκόνα). Η πόλη ήταν επίσης γνωστή ως Centum Cellae και αναπτύχθηκε την ίδια εποχή. Η πολυτελής Βίλα Pulcherrima του Τραϊανού (η πιο όμορφη, σύμφωνα με τον Πλίνιο[4]) πρέπει να χτίστηκε την ίδια εποχή, αλλά δεν έχουν βρεθεί ακόμη ίχνη, αν και οι Θέρμες του Ταυρίνου και η μεγάλη δεξαμενή κοντά είναι πιθανό να έχουν συμπεριληφθεί.
Ο Πλίνιος κλήθηκε από τον Τραϊανό στην βίλα του για μια έκτακτη συνεδρίαση του consilium principis (συμβουλευτικό συμβούλιο) που συνήθως λάμβανε χώρα στη Ρώμη, γεγονός που υποδηλώνει το καθεστώς της βίλας ως αυτοκρατορικής κατοικίας. Η έπαυλη χρησιμοποιήθηκε επίσης αργότερα από τον νεαρό Μάρκο Αυρήλιο, πιθανότατα κατά τα έτη 140-145, ο οποίος έχτισε εκεί ένα ζωολογικό κήπο (Λατινικά: vivarium), καθώς επίσης και από τον Κόμμοδο το 173.
Επιγραφές μεταξύ του 2ου και του 3ου αιώνα από ένα νεκροταφείο κοντά στο ρωμαϊκό λιμάνι αποδεικνύουν την παρουσία ναυτικών (Λατινικά: classiari) του Ρωμαϊκού ναυτικού, αλλά και ευγενών. Αναφέρεται επίσης ο αριθμός και ο τύπος των πλοίων που αποτελούσαν μέρη του στόλου της Ραβέννας και του Misenum.[5]
Το 251 ο Πάπας Κορνήλιος φυλακίστηκε στο Centumcellae κατά τη διάρκεια των διωγμών του Δέκιου και του διαδόχου του Τρεβωνιάνου Γάλλου και πέθανε εκεί το 253.
Τον 4ο και 5ο αιώνα η πόλη και το λιμάνι έγιναν ακόμη πιο ακμάζουσες και πολυσύχναστες, όπως τις περιέγραψε ο Rutilius Namatianus το 414 καθώς έγινε σημαντικό λιμάνι της Ρώμης λόγω της πρόσχωσης της Όστια.
Κατά το 530, η Centumcellae ήταν βυζαντινό προπύργιο και μέχρι το 553 η πόλη υπέφερε στους πολέμους μεταξύ των Γότθων και των Βυζαντινών.
Νεότερη ιστορία
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Το 728 έγινε μέρος του Παπικού Κράτους και ο Πάπας Γρηγόριος Γ' οχύρωσε εκ νέου το Centumcellae. Καθώς το λιμάνι δέχτηκε επιδρομές από τους Σαρακηνούς το 813-814, το 828, το 846 και τελικά το 876, χτίστηκε με εντολή του Πάπα Λέοντα Δ' νέος οικισμός σε πιο ασφαλές μέρος[6]
Ωστόσο, οι κάτοικοι επέστρεψαν στην παλιά πόλη στην ακτή το 889 και την ξαναχτίστηκαν, δίνοντάς της το όνομα Civitas Vetus. Οι Πάπες έδωσαν τον οικισμό ως τιμάριο σε αρκετούς τοπικούς άρχοντες, συμπεριλαμβανομένου του Κόμη Ρανιέρι της Τσιβιτά Καστελλάνα και του Αββαείου της Φάρφα. Ο Πάπας Ευγένιος Δ' έστειλε στρατό υπό τον καρδινάλιο Giovanni Vitelleschi και αρκετούς Κοντοτιέρους (Ιταλικά: condottieri) για την ανακατάληψη του τόπου, ο οποίος, μετά την καταβολή 4.000 φλορινίων, έγινε στο εξής πλήρης παπική κτήση, με επικεφαλής έναν εφημέριο και έναν ταμία.
Το μέροςέγινε ελεύθερο λιμάνι υπό τον Πάπα Ιννοκέντιο ΧΙΙ το 1696 και από τη σύγχρονη εποχή ήταν το κύριο λιμάνι της Ρώμης. Η γαλλική αυτοκρατορία το κατέλαβε το 1806.
Στις 16 Απριλίου 1859 τέθηκε σε λειτουργία ο σιδηρόδρομος Ρώμης - Σιβιταβέκια.
Κατά τη διάρκεια του Β' Παγκοσμίου Πολέμου, οι Σύμμαχοι εξαπέλυσαν αρκετές βομβαρδιστικές επιδρομές εναντίον της Σιβιταβέκια, οι οποίες προκάλεσαν ζημιές στην πόλη και αρκετές απώλειες μεταξύ των αμάχων.[7]
Οικονομία
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Η Σιβιταβέκια είναι σήμερα ένα σημαντικό λιμάνι κρουαζιερόπλοιων και πορθμείων, το κύριο σημείο εκκίνησης για τη θαλάσσια σύνδεση από την κεντρική Ιταλία προς τη Σαρδηνία, τη Σικελία την Τύνιδα και τη Βαρκελώνη. Η αλιεία έχει δευτερεύουσα σημασία.
Η πόλη είναι επίσης η έδρα δύο ατμοηλεκτρικών εργοστασίων. Η μετατροπή του ενός από αυτούς σε άνθρακα έχει προκαλέσει τις διαμαρτυρίες του πληθυσμού, καθώς υπάρχει ο φόβος ότι μπορεί να δημιουργήσει έντονη ρύπανση.
Κύρια αξιοθέατα
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Ρωμαϊκή πόλη
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Το σύγχρονο εσωτερικό λιμάνι στηρίζεται σε αρχαία θεμέλια, πολλά από τα οποία είναι ορατά και το σχήμα τους είναι ακόμα σχεδόν το ίδιο με αυτό της εποχής του Τραϊανού. Είχε έναν καμπυλωτό κυματοθραύστη στη νότια πλευρά και έναν ευθύγραμμο στη βόρεια με καμάρες για τη μείωση των κυμάτων που υπάρχουν ακόμη.
Ο Torre di Lazzaretto είναι ο μοναδικός εναπομείνας πύργος από τους τέσσερις μεγάλους ρωμαϊκούς στρογγυλούς πύργους που χρησίμευαν ως φάροι γύρω από το αρχαίο λιμάνι. Μεταξύ της μεγάλης λεκάνης και του εσωτερικού λιμανιού διακρίνονται απομεινάρια αποθηκών, που χρησιμοποιούνταν ακόμη κατά τον Μεσαίωνα.
Ένα τμήμα της Αυρήλιας Οδού που εκτείνεται κατά μήκος του λιμανιού, πλάτους 6 μέτρων και βάθους 3 μέτρων, ανασκάφηκε. Μέρος του ρωμαϊκού τείχους της πόλης είναι ορατό στο υπόγειο της Αδελφότητας του Λάβαρου στην Piazza Leandra. Σώζονται υπολείμματα ενός υδραγωγείου και μιας μεγάλης δεξαμενής, πιθανώς μέρος της έπαυλης του Τραϊανού.[8]
Άλλα αξιοθέατα
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Το ογκώδες φρούριο Forte Michelangelo παραγγέλθηκε για πρώτη φορά στον Donato Bramante από τον Πάπα Ιούλιο Β΄, για να υπερασπιστεί το λιμάνι της Ρώμης. Το ανώτερο τμήμα του πύργου, ωστόσο, σχεδιάστηκε από τον Μιχαήλ Άγγελο, το όνομα του οποίου δίνεται στο φρούριο. Ο Πίος Δ΄ πρόσθεσε μια φυλακή καταδίκων και ένα οπλοστάσιο, σχεδιασμένο από τον Μπερνίνι, και κατασκευάστηκε υπό τον Πάπα Αλέξανδρο Ζ΄.[9]
Οι μεγαλύτερες κρουαζιέρας ξεκινούν και τελειώνουν τις κρουαζιέρες τους σε αυτό το σημείο, ενώ άλλες σταματούν για ημερήσιες εκδρομές στη στεριά για να επισκεφθούν τη Ρώμη και το Βατικανό, ενενήντα λεπτά μακριά.
Γεωγραφία
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Κλίμα
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Η Σιβιταβέκια έχει θερμό καλοκαιρινό μεσογειακό κλίμα (κλιματική ταξινόμηση Κέππεν).
| Κλιματικά δεδομένα Civitavecchia (1991–2020 normals, extremes 1945–present) | |||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Μήνας | Ιαν | Φεβ | Μάρ | Απρ | Μάι | Ιούν | Ιούλ | Αύγ | Σεπ | Οκτ | Νοε | Δεκ | Έτος |
| Υψηλότερη Μέγιστη °C (°F) | 18.3 | 22.2 | 22.8 | 25.4 | 30.6 | 34.2 | 35.2 | 37.9 | 33.0 | 27.6 | 26.6 | 20.8 | 37,9 |
| Μέση Μέγιστη °C (°F) | 13.5 | 13.8 | 15.5 | 17.8 | 21.7 | 25.4 | 28.0 | 28.6 | 25.4 | 22.0 | 18.2 | 14.7 | 20,4 |
| Μέση Μηνιαία °C (°F) | 10.4 | 10.5 | 12.3 | 14.7 | 18.3 | 22.2 | 24.7 | 25.3 | 22.2 | 19.0 | 15.2 | 11.6 | 17,2 |
| Μέση Ελάχιστη °C (°F) | 7.5 | 7.3 | 9.0 | 11.5 | 15.1 | 18.8 | 21.4 | 21.9 | 18.9 | 15.9 | 12.2 | 8.6 | 14,0 |
| Χαμηλότερη Ελάχιστη °C (°F) | −4.4 | −2.9 | −2.6 | 1.6 | 5.3 | 10.2 | 14.0 | 13.0 | 10.4 | 5.8 | 1.0 | −2.4 | −4,4 |
| Υετός mm (ίντσες) | 66,4 | 63,3 | 73,2 | 57,9 | 43,9 | 27,5 | 13,6 | 17,5 | 72,6 | 113,7 | 116,5 | 93,1 | 759,1 |
| % υγρασίας | 73.7 | 73.1 | 74.9 | 75.4 | 75.1 | 74.7 | 73.3 | 73.4 | 73.4 | 73.4 | 75.9 | 72.6 | 74,2 |
| Μέσες ημέρες κατακρημνίσεων (≥ 1 mm) | 6.9 | 6.1 | 6.0 | 6.2 | 5.0 | 2.8 | 1.3 | 1.6 | 4.6 | 6.8 | 9.0 | 7.8 | 64,0 |
| Πηγή #1: NOAA[10] | |||||||||||||
| Πηγή #2: Temperature estreme in Toscana (extremes)[11] | |||||||||||||
Το λιμάνι της Σιβιταβέκια, επίσης γνωστό ως «Λιμάνι της Ρώμης», [12] είναι σημαντικός κόμβος για τις θαλάσσιες μεταφορές στην Ιταλία, τόσο για τα εμπορεύματα όσο και για τους επιβάτες. Αποτελεί μέρος των «Αυτοκινητοδρόμων της Θάλασσας»,[13] συνδέεται με πολλά λιμάνια της Μεσογείου και αποτελεί έναν από τους κύριους συνδέσμους μεταξύ της ιταλικής ενδοχώρας και της Σαρδηνίας.
Παραπομπές
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- ↑ 1,0 1,1 «Superficie di Comuni Province e Regioni italiane al 9 ottobre 2011». Εθνικό Ινστιτούτο Στατιστικής της Ιταλίας. Ανακτήθηκε στις 16 Μαρτίου 2019.
- ↑ 2,0 2,1 it-ch
.topographic-map .com /map-131grr /Civitavecchia /?zoom=19¢er=42 .09088%2C11 .79687&popup=42 .0909%2C11 .79663. - ↑ demo
.istat .it?l=it. - ↑ Pliny Epist. 6.31
- ↑ «Hidden Treasures in the Darsena Romana in the Port of Civitavecchia». Port Mobility Civitavecchia. 3 Φεβρουαρίου 2016.
- ↑ «Saint Leo IV». Encyclopedia Britannica. Ανακτήθηκε στις 14 Ιουνίου 2024.
- ↑ «History of Civitavecchia | Port of Rome – Civitavecchia».
- ↑ «Topographical dictionary - Centumcellae - Civitavecchia - Cistern and aqueduct». www.ostia-antica.org.
- ↑ Μία ή περισσότερες προτάσεις από το προηγούμενο κείμενο ενσωματώνει κείμενο από έκδοση που είναι πλέον κοινό κτήμα: Chisholm, Hugh, επιμ.. (1911) «Civita Vecchia» Εγκυκλοπαίδεια Μπριτάννικα 6 (11η έκδοση) Cambridge University Press, σσ. 416–417
- ↑ «Civitavecchia Climate Normals 1991–2020». World Meteorological Organization Climatological Standard Normals (1991–2020). National Oceanic and Atmospheric Administration. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 27 Αυγούστου 2023. Ανακτήθηκε στις 27 Αυγούστου 2023.
- ↑ «Civitavecchia Santa Marinella» (στα Ιταλικά). Temperature estreme in Toscana. Ανακτήθηκε στις 8 Δεκεμβρίου 2024.
- ↑ «Il porto di Civitavecchia - Port-of-rome.org». www.port-of-rome.org.
- ↑ «Infos at R.A.M. website (search the list of ports)». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 19 Απριλίου 2011.
Εξωτερικοί σύνδεσμοι
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Πολυμέσα σχετικά με το θέμα Civitavecchia στο Wikimedia Commons
