Τουλίπα του Γουλιμή
| Τουλίπα του Γουλιμή | ||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
 | ||||||||||||||
| Συστηματική ταξινόμηση | ||||||||||||||
| ||||||||||||||
| Διώνυμο | ||||||||||||||
| Tulipa goulimyi (Τουλίπα του Γουλιμή) Sealy & Turrill, 1955 |
Η Τουλίπα του Γουλιμή (Tulipa goulimyi) είναι είδος ανθοφόρου φυτού της οικογένειας των Λειριοειδών. Είναι ενδημική της Νότιας Ελλάδας και συγκεκριμένα της Νοτιανατολικής Πελοποννήσου, των Κυθήρων και της Δυτικής Κρήτης.[1]
Εύρεση και ονοματολογία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Το φυτό εντοπίστηκε από τον δικηγόρο και ερασιτέχνη βοτανολόγο Κωνσταντίνο Γουλιμή τον Απρίλιο του 1954. Οι Τζόσεφ Ρομπέρ Σέόλι (J.Robert Sealy) και Ουίλιαμ Τούριλ (William Turill) βοτανολόγοι στους Βασιλικούς Βοτανικούς Κήπους Kew του Λονδίνου, περιέγραψαν επίσημα το φυτό το 1955 από υλικό που συνέλεξαν στα Κύθηρα.[2]
Η ονομασία του γένους Tulipa προέρχεται από τουρκική λέξη túlipand, που σημαίνει τουρμπάνι, ενώ η ειδική ονομασία goulimyi της δόθηκε προς τιμήν του Κωνσταντίνου Γουλιμή.[1][3]
Περιγραφή[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Η τουλίπα του Γουλιμή είναι πολυετές ποώδες φυτό με βολβό που έχει μαλλιαρές δερματώδεις χιτώνες με πυκνό, καφέ τρίχωμα στο εσωτερικό.[4] Ο βλαστός έχει ύψος 15-35 εκ. αλλά το υπέργειο τμήμα είναι 6-18 εκ. Τα φύλλα είναι λεπτά και μακριά και βγαίνουν από 5 έως 6. Τα άνθη έχουν 6 ελεύθερα πέταλα (σέπαλα)με χρώμα λαμπρό κόκκινο-πορτοκαλί ως έντονο κόκκινο. Τα σέπαλα έχουν σχήμα έλλειψης και είναι χαρακτηριστικά στενά, με οξέα άκρα.
Ανθίζει νωρίς την Άνοιξη, την περίοδο Μαρτίου-Απριλίου.[4]
Εξάπλωση και βιότοπος[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Η τουλίπα του Γουλιμή είναι σπάνιο ενδημικό είδος της Νότιας Ελλάδας. Απαντά στη Νότια Λακωνία (Μάνη, Μαλέας, Ελαφόνησος), τα Κύθηρα και τη Δυτική Κρήτη (Φαλάσαρνα). Ζει σε θαμνώνες, πετρώδεις θαμνότοπους, τα περιθώρια ή μέσα σε καλλιέργειες σιτηρών και φρύγανα χαμηλού υψομέτρου, 10-450 μ.[1]
Απειλές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Η τουλίπα του Γουλιμή προστατεύεται από τη σύμβαση της Βέρνης[5] και το Π.Δ. 67/1981.[1] Η συνολική έκταση στην οποία εξαπλώνεται είναι μικρή και σε ορισμένες περιοχές, όπως στην Κρήτη, δέχεται πιέσεις από τις καλλιέργειες που διαρκώς επεκτείνονται ή τον τουρισμό.
Επιπλέον κίνδυνοι για τους πληθυσμούς της αποτελούν η συλλογή των εδώδιμων βολβών της από κατοίκους των γειτονικών χωριών, κυρίως παιδιά, ή η συλλογή ατόμων από ερασιτέχνες ή επαγγελματίες βοτανικούς. [5]
Για τους λόγους αυτούς είχε συμπεριληφθεί στο πρώτο Βιβλίο Ερυθρών Δεδομένων των Σπάνιων & Απειλούμενων Φυτών της Ελλάδας (1995) με τον χαρακτηρισμό Τρωτό (VU).[1]
Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
- ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 «Tulipa goulimyi Sealy & Turrill in Turrill 1955». www.greekflora.gr. Ανακτήθηκε στις 18 Νοεμβρίου 2018.
- ↑ Nenya (10 Μαΐου 2011). «Flora cytherea: Η Καστανιόλα των Κυθήρων». Flora cytherea. Ανακτήθηκε στις 18 Νοεμβρίου 2018.
- ↑ Selana (23 Απριλίου 2013). «Flora hellenica: Tulipa goulimyi». Flora hellenica. Ανακτήθηκε στις 18 Νοεμβρίου 2018.
- ↑ 4,0 4,1 Σφήκας, Γιώργος (1999). Αγριολούλουδα της Ελλάδας. Αθήνα. σελ. 85. ISBN 960 226 062 9.
- ↑ 5,0 5,1 Goula, Katerina (13 Μαΐου 2015). «Plant Hunters: Tulipa goulimyi». Plant Hunters. Ανακτήθηκε στις 18 Νοεμβρίου 2018.