Τζων Κουτς Άνταμς

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Τζων Κουτς Άνταμς
Γενικές πληροφορίες
Όνομα στη
μητρική γλώσσα
John Couch Adams (Αγγλικά)
Γέννηση5  Ιουνίου 1819[1][2][3]
Laneast[4]
Θάνατος21  Ιανουαρίου 1892[1][2][5]
Κέιμπριτζ
Χώρα πολιτογράφησηςΗνωμένο Βασίλειο της Μεγάλης Βρετανίας και Ιρλανδίας
Εκπαίδευση και γλώσσες
Ομιλούμενες γλώσσεςΑγγλικά[6]
ΣπουδέςΚολλέγιο του Αγίου Ιωάννη
Πληροφορίες ασχολίας
Ιδιότηταμαθηματικός[4]
αστρονόμος[4]
διδάσκων πανεπιστημίου
Εργοδότηςαστεροσκοπείο του Κέιμπριτζ (από 1861)[4]
Πανεπιστήμιο του Σαιντ Άντριους (1858–1859)
Επηρεάστηκε απόΙσαάκ Νεύτων
Αξιώματα και βραβεύσεις
ΑξίωμαRegius Professor of Mathematics (1857–1858)
Lowndean Professor of Astronomy and Geometry (από 1858)[4]
πρόεδρος της Βασιλικής Αστρονομικής Εταιρείας (1851–1853)[4]
πρόεδρος της Βασιλικής Αστρονομικής Εταιρείας (1874–1876)[4]
ΒραβεύσειςΕταίρος της Βασιλικής Εταιρίας (1849)[4]
Μετάλλιο Κόπλυ (1848)[7]
Χρυσό Μετάλλιο της Βασιλικής Αστρονομικής Εταιρείας (1866)
επίτιμος εταίρος της Βασιλικής Εταιρείας του Εδιμβούργου (19  Φεβρουαρίου 1849)[4]
μέλος στην Αμερικανική Ακαδημία Τεχνών και Επιστημών
Commons page Σχετικά πολυμέσα

Ο Τζων Κουτς Άνταμς (αγγλικά: John Couch Adams‎‎, 5 Ιουνίου 181921 Ιανουαρίου 1892) ήταν Βρετανός αστρονόμος και μαθηματικός.

Το γνωστότερο επίτευγμά του ήταν η πρόβλεψη ότι υπήρχε ένας άγνωστος ως τότε πλανήτης, ο Ποσειδώνας, και ότι σε συγκεκριμένη ημερομηνία θα βρισκόταν σε συγκεκριμένη θέση, με χρήση μόνο των μαθηματικών. Οι υπολογισμοί έγιναν για να ερμηνευθούν ασυμφωνίες στην τροχιά του πλανήτη Ουρανού με τους νόμους του Κέπλερ και του Νεύτωνα. Ο Άνταμς δεν γνώριζε ότι ταυτοχρόνως οι ίδιοι υπολογισμοί εκτελέσθηκαν από τον Γάλλο αστρονόμο Ουρμπέν Λεβεριέ. Ο Λεβεριέ έστειλε τη θέση που προέβλεψε στον Γερμανό αστρονόμο Γιόχαν Γκότφριντ Γκάλε, ο οποίος και ανεκάλυψε τον νέο πλανήτη το 1846.

Ο Άνταμς ήταν καθηγητής στο Πανεπιστήμιο του Κέιμπριτζ από το 1859 μέχρι τον θάνατό του. Τιμήθηκε με το Χρυσό Μετάλλιο της Βασιλικής Αστρονομικής Εταιρείας το 1866. Το ομώνυμο Βραβείο Άνταμς του Πανεπιστημίου του Κέιμπριτζ δίνεται στη μνήμη της προβλέψεώς του για την ύπαρξη και τη θέση του Ποσειδώνα.

Οικογένεια και σπουδές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο Άνταμς γεννήθηκε σε αγρόκτημα στο χωριό Λάνηστ (Laneast)[8], κοντά στο Λάνστεν της Κορνουάλης και ήταν το πρωτότοκο από επτά τέκνα. Γονείς του ήταν ο Τόμας Άνταμς (1788-1859), ένας φτωχός αγρότης, και η σύζυγός του Ταμπίθα Νιλ Γκρυλς (Tabitha Knill Grylls, 1796-1866). Από τους αδελφούς του αστρονόμου, ο υστερότοκος Γουίλιαμ Γκρυλς Άνταμς έγινε καθηγητής της φυσικής φιλοσοφίας και της αστρονομίας στο Βασιλικό Κολέγιο του Λονδίνου. Η Ταμπίθα, αν και κόρη αγρότη, είχε πάρει μια στοιχειώδη εκπαίδευση από τον θείο της, επίσης ονόματι Τζων Κουτς, του οποίου τη μικρή βιβλιοθήκη είχε κληρονομήσει. Ο νεαρός Τζων είχε έτσι ενδιαφερθεί για τα βιβλία αστρονομίας της από μικρή ηλικία.[9]

Ο Τζων παρακολούθησε μαθήματα στο σχολείο του χωριού, όπου έμαθε μερικά αρχαία ελληνικά και άλγεβρα. Ο εξάδελφος της μητέρας του, αιδεσιμότατος Τζων Κουτς Γκρυλς, είχε ένα μικρό ιδιωτικό σχολείο στο Ντέβονπορτ του Πλίμουθ, οπότε ο Τζων εγγράφηκε εκεί. Συμπλήρωσε τις γνώσεις του στα μαθηματικά μελετώντας μόνος του στη βιβλιοθήκη της Σχολής Μηχανικών του Ντέβονπορτ. Το 1835 παρατήρησε τον Κομήτη του Χάλεϋ από την Κορνουάλη και το επόμενο έτος άρχισε να κάνει τους δικούς του αστρονομικούς υπολογισμούς, προβλέψεις και παρατηρήσεις, βιοποριζόμενος από ιδιαίτερα μαθήματα.[9] Τότε η μητέρα του κληρονόμησε ένα μικρό ακίνητο, οπότε το μαθηματικό ταλέντο του Τζων Κουτς έπεισε τους γονείς του να τον στείλουν στο Πανεπιστήμιο του Κέιμπριτζ.[9] Τον Οκτώβριο του 1839 εισάχθηκε με οικονομική βοήθεια από το ίδρυμα στο Κολέγιο του Αγίου Ιωάννη του Κέιμπριτζ και απεφοίτησε το 1843 ως πρώτος στο έτος του (senior wrangler) στα μαθηματικά, κερδίζοντας και το πρώτο Βραβείο Σμιθ του έτους.[10]

Η ανακάλυψη του Ποσειδώνα[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το 1821 Ο Γάλλος αστρονόμος Αλεξίς Μπουβάρ είχε δημοσιεύσει αστρονομικούς πίνακες της τροχιάς του πλανήτη Ουρανού, με προβλέψεις μελλοντικών θέσεών του, βασιζόμενος στους νόμους του Νεύτωνα.[11] Μετέπειτα παρατηρήσεις απεκάλυψαν ουσιώδεις αποκλίσεις από τις θέσεις των πινάκων, οδηγώντας τον Μπουβάρ να υποθέσει πρώτος την ύπαρξη κάποιου άγνωστου πλανήτη.[12] Ο Άνταμς έμαθε για αυτές τις ανωμαλίες στην κίνηση του Ουρανού όταν ήταν προπτυχιακός φοιτητής και υιοθέτησε την ερμηνεία που είχε δώσει ο Μπουβάρ. Πίστεψε ότι μπορούσε, χρησιμοποιώντας απλώς τα παρατηρησιακά δεδομένα και τον νόμο της νευτώνειας βαρύτητας, να προσδιορίσει τη μάζα, τη θέση και την τροχιά του άγνωστου σώματος. Στις 3 Οκτωβρίου 1841 κατέγραψε την πρόθεσή του να εργασθεί πάνω στο πρόβλημα αυτό.[9]

Ο πλανήτης Ποσειδώνας

Μετά την αποφοίτησή του το 1843, ο Άνταμς εκλέχθηκε εταίρος του κολεγίου του και πέρασε τις θερινές διακοπές στην Κορνουάλη υπολογίζοντας την πρώτη από τις 6 προσεγγίσεις στο πρόβλημα. Επιστρέφοντας στο Κέιμπριτζ, δίδασκε παράλληλα ιδιωτικά προπτυχιακούς φοιτητές, στέλνοντας χρήματα σπίτι του για να μορφωθούν τα αδέλφια του.[9]

Φαίνεται πως ο Άνταμς γνωστοποίησε την έρευνά του στον Τζέιμς Τσάλις, τότε διευθυντή του Αστεροσκοπείου του Κέιμπριτζ, στα μέσα Σεπτεμβρίου 1845. Στις 21 Οκτωβρίου 1845, επιστρέφοντας από την Κορνουάλη, ζήτησε δύο φορές να δει τον Βασιλικό Αστρονόμο Τζωρτζ Αίρυ στο Γκρήνουιτς. Μη βρίσκοντάς τον εκεί, πιθανώς άφησε ένα χειρόγραφο με τη λύση του, χωρίς όμως τους λεπτομερείς υπολογισμούς. Ο Αίρυ του απάντησε με μια επιστολή όπου ζητούσε κάποιες διευκρινίσεις.[13] Φαίνεται ότι ο Άνταμς δεν θεώρησε το αίτημα «τετριμμένο», όπως συχνά γράφεται, αλλά δεν έστειλε ανταπάντηση. Διάφορες αιτίες έχουν προταθεί για τον λόγο που δεν απάντησε, όπως η γενική δειλία του, η αναβλητικότητά του και η ανοργανωσιά του.[13]

Στο μεταξύ, ο Ουρμπέν Λεβεριέ παρουσίασε στις 10 Νοεμβρίου 1845 στην Ακαδημία Επιστημών της Γαλλίας ένα υπόμνημα πάνω στο θέμα, αποδεικνύοντας ότι η θεωρία δεν μπορούσε να ερμηνεύσει την τροχιά του και ότι θα υπολόγιζε τη θέση ενός πιθανού άγνωστου σώματος.[8] Διαβάζοντας το υπόμνημα του Λεβεριέ, και έχοντας στα χέρια του το τελικό αποτέλεσμα του Άνταμς, ο Αίρυ συγκλονίσθηκε από τη χρονική σύμπτωση και έδωσε το έναυσμα για έναν απεγνωσμένο αγώνα δρόμου για τη βρετανική «πρωτιά» στην ανακάλυψη του πιθανού νέου πλανήτη.[14] Η βρετανική έρευνα άρχισε στις 29 Ιουλίου 1846 με κοπιώδη μέθοδο.[9] Μόνο μετά την ανακοίνωση για την ανακάλυψη του Ποσειδώνα στις 23 Σεπτεμβρίου 1846 έγινε αντιληπτό ότι ο Ποσειδώνας είχε παρατηρηθεί από το Κέιμπριτζ στις 8 και 12 Αυγούστου 1846, αλλά επειδή ο Τσάλις δεν διέθετε παρά έναν παλιό αστρικό χάρτη, δεν είχε αναγνωρισθεί ως πλανήτης.[8]

Μια έντονη συζήτηση προέκυψε στη Γαλλία και την Αγγλία σχετικώς με τη συνεισφορά των δύο αστρονόμων. Με τον καιρό αναγνωρίσθηκε ότι οι δύο επιστήμονες είχαν επιλύσει σωστά και ανεξάρτητα ο ένας από τον άλλον το πρόβληαμ του Ουρανού και ότι άξιζαν ίση αναγνώριση.[8][9] Ωστόσο, υπήρξαν μετέπειτα κάποιες δηλώσεις ότι έτσι «οι Βρετανοί είχαν κλέψει τον Ποσειδώνα» και ότι οι Βρετανοί σύγχρονοι του Άνταμς είχαν εκ των υστέρων προσδώσει σε αυτόν το μεγαλύτερο μερίδιο δόξας από το πρέπον.[13] Είναι ωστόσο επίσης αξιοσημείωτο (και δεν αναφέρεται σε κάποιες από τις συζητήσεις για το θέμα) ότι ο ίδιος ο Άνταμς αναγνώρισε δημοσίως την προτεραιότητα του Λεβεριέ στην ανακάλυψη (μη ξεχνώντας και τον ρόλο του Γκάλε), στην εργασία που υπέβαλε «Επί των παρέλξεων του Ουρανού» στη Βασιλική Αστρονομική Εταιρεία[15] τον Νοέμβριο του 1846:

«Αναφέρω αυτές τις ημερομηνίες απλώς για να δείξω ότι έφθασα στα αποτελέσματά μου ανεξαρτήτως και πριν από τη δημοσίευση εκείνων του Κυρίου Λεβεριέ, και όχι με την πρόθεση να παρέμβω στη δίκαιη διεκδίκηση της τιμής της ανακαλύψεως από αυτόν. Διότι δεν υπάρχει αμφιβολία ότι οι δικές του έρευνες δημοσιεύθηκαν πρώτες και οδήγησαν στην πραγματική ανακάλυψη του πλανήτου υπό του Δρος. Γκάλε, ώστε τα δεδομένα που αναφέρθηκαν ανωτέρω δεν μπορούν να μειώσουν ούτε κατ' ελάχιστον την αναγνώριση που οφείλεται στον κύριο Λεβεριέ».

Επίσης, ο Άνταμς δεν κρατούσε πικρία προς τον Τσάλις ή τον Αίρυ[9] και ανεγνώριζε τη δική του αποτυχία στο να πείσει τη διεθνή αστρονομική κοινότητα[13]:

«Δεν θα μπορούσα να περιμένω ωστόσο ότι οι πρακτικώς εργαζόμενοι αστρονόμοι, που ήσαν ήδη πλήρως απησχολημένοι με σημαντικές εργασίες, θα αισθάνονταν τόση εμπιστοσύνη προς τα αποτελέσματα των ερευνών μου, όσο εγώ ο ίδιος.»

Οι μετέπειτα εργασίες και έρευνες[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η ιδιότητα του Άνταμς ως εταίρου στο Κολέγιο του Αγίου Ιωάννου του Κέιμπριτζ έληξε το 1852, και οι υπάρχοντες κανονισμοί δεν επέτρεπαν την επανεκλογή του. Ωστόσο, το Κολέγιο Πέμπροουκ, που είχε μεγαλύτερη ελευθερία εντός του Πανεπιστημίου του Κέιμπριτζ, τον εξέλεξε εταίρο το επόμενο έτος, θέση που κράτησε για όλη την υπόλοιπη ζωή του. Παρά τη φήμη του ρόλου του στην υπόθεση της ανακαλύψεως του Ποσειδώνα, ο Άνταμς συνεισέφερε επίσης σημαντικά στη δυναμική αστρονομία, αλλά και στον γεωμαγνητισμό. Είχε ιδιαίτερη ικανότητα στους λεπτούς και ακριβείς αριθμητικούς υπολογισμούς, επιφέροντας συχνά ουσιώδεις αναθεωρήσεις στο έργο των προγενεστέρων του.[8] Από την άλλη, ήταν «ασυνήθιστα μη ανταγωνιστικός, διστακτικός στο να δημοσιεύσει ατελείς εργασίες ώστε να παρακινήσει σε συζητήσεις ή να διεκδικήσει προτεραιότητα ανακαλύψεων, απεχθανόμενος τη σχετική αλληλογραφία, και ξεχασιάρης σε πρακτικά ζητήματα».[9] Έχει προταθεί[16] ότι αυτά τα χαρακτηριστικά αποτελούσαν συμπτώματα συνδρόμου Άσπεργκερ, κάτι που θα συμφωνούσε με τις συμπεριφορές και τα περιορισμένα ενδιαφέροντα που εστίασαν στην εκτέλεση των υπολογισμών για την ανακάλυψη του Ποσειδώνα, όσο και στις δυσκολίες της προσωπικής του επικοινωνίας με τους Τσάλις και Αίρυ.

Το 1852 ο Άνταμς δημοσίευσε νέους ακριβείς πίνακες της παραλλάξεως της Σελήνης, που ξεπερνούσαν εκείνους του Γιόχαν Καρλ Μπούρκχαρντ, και παρέσχε διορθώσεις στις θεωρίες των Μαρί-Σαρλ Νταμουαζώ, Τζοβάννι Αντόνιο Αμεντέο Πλάνα και Φιλίπ ντε Ποντεκουλάν.[8] Είχε ελπίσει ότι τα παραπάνω θα του έδιναν την κενή θέση του υπευθύνου του Βασιλικού Γραφείου του Ναυτικού Αλμανάκ, αλλά προτιμήθηκε ο Τζον Ράσελ Χιντ, καθώς ο Άνταμς δεν είχε τις απαραίτητες οργανωτικές και διοικητικές ικανότητες.[9]

Σεληνιακή θεωρία και μη περιοδική επιτάχυνση της Σελήνης[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Από την αρχαιότητα η μέση γωνιακή ταχύτητα περιφοράς της Σελήνης είχε θεωρηθεί σταθερή, μέχρι που το 1695 ο Έντμουντ Χάλλεϋ ισχυρίσθηκε ότι αυτή αυξανόταν βαθμιαία.[17] Τον 18ο αιώνα ο Ρίτσαρντ Ντάνθορν (Richard Dunthorne) εκτίμησε αυτή την επιτάχυνση σε +10" ανά «τετραγωνικό αιώνα» ως διαφορά στο σεληνιακό μήκος[18] και το φαινόμενο έγινε γνωστό ως η αιώνια επιτάχυνση της Σελήνης (δηλαδή η μη περιοδική). Ο Λαπλάς είχε δώσει μια ερμηνεία το 1787 βασιζόμενη στις μεταβολές στην εκκεντρότητας της γήινης τροχιάς, λαβαίνοντας υπόψη μόνο την ακτινική βαρυτική δύναμη από τον Ήλιο και τη Γη πάνω στη Σελήνη.[19]

Το 1820, κατόπιν επιμονής της Ακαδημίας Επιστημών της Γαλλίας, οι Νταμουαζώ, Πλάνα και Φραντσέσκο Καρλίνι επανεξέτασαν το έργο του Λαπλάς, αλλά βρήκαν παρόμοια αποτελέσματα, και πάλι θεωρώντας μόνο τις ακτινικές και όχι εφαπτομενικές βαρυτικές δυνάμεις επί της Σελήνης.[20]

Το 1853 ο Άνταμς δημοσίευσε μία εργασία[21] όπου απεδείκνυε ότι, αν και οι εφαπτομενικοί όροι εξαφανίζονται στη θεωρία πρώτης τάξεως του Λαπλάς, καθίστανται μη αμελητέοι όταν εισάγουμε και τετραγωνικούς όρους. Μικροί όροι που ολοκληρώνονται επί μεγάλα χρονικά διαστήματα καταλήγουν να έχουν μεγάλη επίδραση και ο Άνταμς συμπερανε ότι ο Πλάνα είχε υπερεκτιμήσει την αιώνια επιτάχυνση κατά περίπου 1,66" ανά αιώνα.[20]

Αρχικώς ο Λεβεριέ απέρριψε τα πορίσματα του Άνταμς.[22] Το 1856 ωστόσο ο Πλάνα τα παραδέχθηκε, διότι όπως ανέφερε είχε ο ίδιος αναθεωρήσει τη δική του ανάλυση και είχε φθάσει στα ίδια αποτελέσματα, αμέσως μετά όμως βρήκε μια τρίτη, διαφορετική λύση. Ο Ντελωναί το 1859 υπολόγισε τον όρο τέταρτης τάξεως και αναπαρήγαγε το αποτέλεσμα του Άνταμς, ωθώντας τον Άνταμς να εκδώσει τους δικούς του υπόλογισμούς για τους όρους πέμπτης έκτης και έβδομης τάξεως. Τώρα ο Άνταμς βρήκε ότι μόλις 5,7" από τα παρατηρούμενα 11" οφείλονταν σε βαρυτικές επιδράσεις.[20] Αργότερα το ίδιο έτος ο Φιλίπ ντε Ποντεκουλάν δημοσίευσε την άποψη ότι η εφαπτομενική δύναμη δεν θα μπορούσε να επηρεάσει την κίνηση, αν και ο Πέτερ Αντρέας Χάνσεν ανακήρυξε ότι το «βάρος της αποδείξεως» το είχε ο Ποντεκουλάν. Μεγάλο μέρος της διχογνωμίας επικεντρωνόταν στη σύγκλιση της δυναμοσειράς που χρησιμοποιούσαν και το 1860 ο Άνταμς κατάφερε να επαναλάβει τα αποτελέσματά του χωρίς τη χρήση δυναμοσειράς. Ο Τζων Λούμποκ επίσης αναπαρήγαγε το αποτέλεσμα του Άνταμς και ο Πλάνα τελικά συμφώνησε. Η άποψη του Άνταμς έγινε στο τέλος γενικώς αποδεκτή και αναπτύχθηκε περαιτέρω, χαρίζοντάς του το Χρυσό Μετάλλιο της Βασιλικής Αστρονομικής Εταιρείας[8][20][22] το 1866. Η ανεξήγητη διαφορά γνωρίζουμε σήμερα ότι οφείλεται σε παλιρροιακή επιτάχυνση.[9]

Οι Λεοντίδες του 1833

Το 1858 ο Άνταμς έγινε καθηγητής των μαθηματικών στο Πανεπιστήμιο του Σαιντ Άντριους, αλλά έμεινε εκεί μόνο για ένα ακαδημαϊκό έτος, καθώς διορίσθηκε Λοουνδιανός (Lowndean) Καθηγητής της Αστρονομίας και Γεωμετρίας στο Πανεπιστήμιο του Κέιμπριτζ. Δύο χρόνια αργότερα διαδέχθηκε και τον Τσάλις ως διευθυντής του Αστεροσκοπείου του Κέιμπριτζ, μια θέση που διατήρησε μέχρι τον θάνατό του.[8]

Οι Λεοντίδες[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η μεγάλη βροχή διαττόντων του Νοεμβρίου του 1866 έστρεψε την προσοχή του Άνταμς στους Λεοντίδες, των οποίων η πιθανή τροχιά και περιοδικότητα είχαν ήδη συζητηθεί και προβλεφθεί από τον Αμερικανό Χιούμπερτ Άνσον Νιούτον το 1864. Εκείνος είχε υποστηρίξει ότι το μήκος του ανερχόμενου συνδέσμου, που σημείωνε το πότε θα συνέβαινε η βροχή διαττόντων, αυξανόταν. Το πρόβλημα της ερμηνείας αυτής της αυξήσεως είχε προσελκύσει κάποιους από τους κορυφαίους Ευρωπαίους αστρονόμους της εποχής.[9]

Εφαρμόζοντας μια ισχυρή και περίτεχνη ανάλυση, ο Άνταμς βεβαίωσε ότι αυτό το μετεωρικό σμήνος του Ηλιακού Συστήματος ακολουθεί τροχιά μακρόστενης ελλείψεως γύρω από τον Ήλιο με περίοδο 33,25 έτη και υπόκειται σε σαφείς παρέλξεις από τους μεγαλύτερους πλανήτες (Δία, Κρόνο και Ουρανό). Αυτή η ανάλυση δημοσιεύθηκε το 1867.

Μερικοί ειδικοί θεωρούν ότι αυτό υπήρξε το σημαντικότερο επίτευγμα του Άνταμς: Η «οριστική τροχιά» του για τους Λεοντίδες συνέπιπτε με την τροχιά του περιοδικού κομήτη 55P/Τέμπελ-Τατλ (που είχε ανακαλυφθεί τον Δεκέμβριο του 1865) και έτσι υπέδειξε ισχυρά τη στενή σχέση ανάμεσα στους κομήτες και τις βροχές διαττόντων.[9]

Τα ύστερα χρόνια[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Προσωπογραφία του Τζων Κουτς Άνταμς από τον Χούμπερτ φον Χέρκομερ, περί το 1888

Μετά το 1875 ο Τζωρτζ Γουίλιαμ Χιλ περιέγραψε μια καινοτόμο και κομψή μέθοδο για την επίλυση του προβλήματος της σεληνιακής κινήσεως. Σύντομα ο Άνταμς ανακοίνωσε τη δική του εργασία στο ίδιο θέμα, που σε μια παράλληλη πορεία είχε επιβεβαιώσει και συμπληρώσει το εύρημα του Χιλ.[8]

Κατά τη διάρκεια τεσσάρων δεκαετιών ο Άνταμς επανελάμβανε κατά καιρούς τον προσδιορισμό των σταθερών της θεωρίας του Καρλ Φρίντριχ Γκάους για τον γεωμαγνητισμό. Και πάλι οι υπολογισμοί ήταν πολλοί και κοπιαστικοί, και δεν δημοσιεύθηκαν όσο ζούσε: Τους επιμελήθηκε ο αδελφός του, ο Γουίλιαμ Γκρυλς Άνταμς, και εμφανίζονται στον β΄ τόμο των συλλεγμένων Επιστημονικών εργασιών. Ο αριθμητικοί υπολογισμοί αυτού του είδους θα μπορούσαν ίσως να χαρακτηρισθούν σχεδόν ως χόμπι για να περνάει την ώρα του.[8] Υπολόγισε τη μαθηματική σταθερά Euler-Mascheroni με 236 δεκαδικά ψηφία[9] και τους αριθμούς Bernoulli μέχρι τον εξηκοστό δεύτερο.[8]

Ο Άνταμς έτρεφε απεριόριστο θαυμασμό για τον Ισαάκ Νεύτωνα και τα έργα του. Πολλές από τις δημοσιεύσεις του Άνταμς έχουν το «καλούπι» της σκέψεως του Νεύτωνα.[8] Το 1872 ο συγγενής του Νεύτωνα Ισαάκ Νιούτον Γουόλοπ, 5ος κόμης του Πόρτσμουθ, δώρισε την ιδιωτική συλλογή του χειρογράφων του Νεύτωνα στο Πανεπιστήμιο του Κέιμπριτζ, οπότε ο Άνταμς και ο Τζωρτζ Στόουκς ανέλαβαν το καθήκον να ταξινομήσουν το υλικό και να εκδώσουν έναν κατάλογο.[23][24]

Η θέση του Βασιλικού Αστρονόμου προσφέρθηκε στον Άνταμς το 1881, αλλά εκείνος προτίμησε να συνεχίσει τη διδασκαλία και τις έρευνές του στο Κέιμπριτζ. Πάντως ήταν ο Βρετανός αντιπρόσωπος στο Διεθνές Συνέδριο Μεσημβρινού που έγινε στην Ουάσινγκτον[8] το 1884.

Προσωπική ζωή και θάνατος[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Μετά από μακρά ασθένεια, ο Άνταμς πέθανε στο Κέιμπριτζ σε ηλικία 72 ετών και τάφηκε κοντά στην εκεί κατοικία του.[25] Το 1863 είχε πάρει ως σύζυγό του την Ελίζα Μπρους (Eliza Bruce, 1827-1919) από το Δουβλίνο.[8] Η προσωπική του βιβλιοθήκη φυλάσσεται σήμερα στη Βιβλιοθήκη του Πανεπιστημίου του Κέιμπριτζ.

Τιμητικές διακρίσεις[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ονομάσθηκαν προς τιμή του[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  • Ο εξώτατος γνωστός δακτύλιος του Ποσειδώνα.
  • Ο αστεροειδής 1996 Άνταμς, που ανακαλύφθηκε το 1961.
  • Ο κρατήρας Άνταμς στην ορατή από τη Γη πλευρά της Σελήνης είναι ονομασμένος έτσι από τρεις φορείς αυτού του συνηθισμένου επωνύμου: του Τζων Κουτς, του Γουόλτερ Σίντνεϋ Άνταμς και του Τσαρλς Χίτσκοκ Άνταμς.
  • Το Νουνατάκ Άνταμς, μια κορυφή που ξεπροβάλλει μέσα στον παγετώνα «Ποσειδώνα», στη Γη Αλεξάνδρου Α΄ της Ανταρκτικής.
  • Το Έπαθλο Άνταμς του Πανεπιστημίου του Κέιμπριτζ, σε ανάμνηση της προβλέψεως από αυτόν της θέσεως του Ποσειδώνα. Θεσπίσθηκε από τα μέλη του Κολεγίου του Αγίου Ιωάννου του Πανεπιστημίου και απονέμεται κάθε δύο έτη (και μετά το 2001 κάθε έτος) για την καλύτερη μαθηματική εργασία.
  • Η κοινότητα Άνταμς για τα μαθηματικά στο Κέιμπριτζ[27]

Μνημεία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  • Στο Αββαείο του Ουέστμινστερ, ανάγλυφο έργο του γλύπτη Άλμπερτ Μπρους-Τζόυ[28]
  • Προτομή του, έργο του ίδιου γλύπτη, στο κτήριο του Κολεγίου του Αγίου Ιωάννου του Κέιμπριτζ[8]
  • Προτομή του σε νεαρή ηλικία, ιδιοκτησία της Βασιλικής Αστρονομικής Εταιρείας[8]
  • Προσωπογραφίες του από τους:
  • Αναμνηστική πλάκα με επιγραφή του Αρχιεπίσκόπου Μπένσον στον Καθεδρικό Ναό του Τρούρο[8]
  • Ο Τζων Πάσμορ Έντουαρντς χρηματοδότησε την ανέγερση ενός δημόσιου ιδρύματος προς τιμή του στο Λάνστεν, κοντά στο χωριό όπου γεννήθηκε ο Άνταμς[8]


Βιβλιογραφία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. 1,0 1,1 1,2 Εθνική Βιβλιοθήκη της Γαλλίας: (Γαλλικά) καθιερωμένοι όροι της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Γαλλίας. data.bnf.fr/ark:/12148/cb13321066p. Ανακτήθηκε στις 10  Οκτωβρίου 2015.
  2. 2,0 2,1 2,2 MacTutor History of Mathematics archive. Ανακτήθηκε στις 22  Αυγούστου 2017.
  3. 3,0 3,1 (Αγγλικά) Find A Grave. 5935481. Ανακτήθηκε στις 9  Οκτωβρίου 2017.
  4. 4,0 4,1 4,2 4,3 4,4 4,5 4,6 4,7 4,8 «Former Fellows of The Royal Society of Edinburgh 1783 – 2002, Part 1» Βασιλική Εταιρεία του Εδιμβούργου. Ιουλίου 2006. Ανακτήθηκε στις 20  Οκτωβρίου 2019. σελ. 6.
  5. (Αγγλικά) SNAC. w6pk0hgc. Ανακτήθηκε στις 9  Οκτωβρίου 2017.
  6. Εθνική Βιβλιοθήκη της Γαλλίας: (Γαλλικά) καθιερωμένοι όροι της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Γαλλίας. data.bnf.fr/ark:/12148/cb13321066p. Ανακτήθηκε στις 10  Οκτωβρίου 2015.
  7. «Award winners : Copley Medal». (Αγγλικά) Βασιλική Εταιρεία. Ανακτήθηκε στις 30  Δεκεμβρίου 2018.
  8. 8,00 8,01 8,02 8,03 8,04 8,05 8,06 8,07 8,08 8,09 8,10 8,11 8,12 8,13 8,14 8,15 8,16 8,17 8,18 8,19 8,20 8,21 8,22  Chisholm, Hugh, επιμ.. (1911) «Adams, John Couch» Εγκυκλοπαίδεια Μπριτάννικα 1 (11η έκδοση) Cambridge University Press, σσ. 177-178 
  9. 9,00 9,01 9,02 9,03 9,04 9,05 9,06 9,07 9,08 9,09 9,10 9,11 9,12 9,13 Hutchins, Roger (2004). «Adams, John Couch (1819–1892)». Oxford Dictionary of National Biography (online έκδοση). Oxford University Press. doi:10.1093/ref:odnb/123.  (Subscription or UK public library membership required.)
  10. «Adams, John Couch (ADMS839JC)». A Cambridge Alumni Database. Πανεπιστήμιο του Κέιμπριτζ. http://venn.lib.cam.ac.uk/cgi-bin/search-2018.pl?sur=&suro=w&fir=&firo=c&cit=&cito=c&c=all&z=all&tex=ADMS839JC&sye=&eye=&col=all&maxcount=50. 
  11. Bouvard, A. (1821). Tables astronomiques publiées par le Bureau des Longitudes de France (στα Γαλλικά). 
  12. «Bouvard, Alexis». Encyclopædia Britannica (Deluxe CDROM edition έκδοση). 2001. 
  13. 13,0 13,1 13,2 13,3 Sheehan, W.; Kollerstrom, Nicholas; Waff, Craig B. (December 2004). «The Case of the Pilfered Planet – Did the British steal Neptune?». Scientific American 291 (6): 92–9. doi:10.1038/scientificamerican1204-92. PMID 15597985. https://archive.org/details/sim_scientific-american_2004-12_291_6/page/92. 
  14. Smart, W.M. (1946). «John Couch Adams and the discovery of Neptune». Nature 158 (4019): 829-830. doi:10.1038/158648a0. Bibcode1946Natur.158..648S. 
  15. Adams, J.C. (1846). «On the Perturbations of Uranus (σελ. 265)». Appendices to various nautical almanacs between the years 1834 and 1854 (reprints published 1851). UK Nautical Almanac Office, 1851. Ανακτήθηκε στις 23 Ιανουαρίου 2008. 
  16. Sheehan, W.; Thurber, S. (2007). «John Couch Adams's Asperger syndrome and the British non-discovery of Neptune». Notes and Records of the Royal Society 61 (3): 285–299. doi:10.1098/rsnr.2007.0187. 
  17. Halley, Edmond (1695). «Some Account of the Ancient State of the City of Palmyra, with remarks on the Inscriptions found there». Philos. Trans. R. Soc. 218: 160–175. doi:10.1098/rstl.1695.0023. https://archive.org/details/philtrans06532945.  Επίσης, Philos. Trans. R. Soc. (συνόψεις), τόμ. 4 (1694-1702), σσ. 60-65.
  18. Dunthorne, Richard (1749). «A Letter from the Rev. Mr. Richard Dunthorne to the Reverend Mr. Richard Mason F.R.S. and Keeper of the Wood-Wardian Museum at Cambridge, concerning the Acceleration of the Moon». Philosophical Transactions 46 (492): 162–172. doi:10.1098/rstl.1749.0031. Bibcode1749RSPT...46..162D. 
    Επίσης στο Philosophical Transactions (abridgements) (1809), vol.9 (1744–1749), σσ. 669–675 ως "On the Acceleration of the Moon, by the Rev. Richard Dunthorne".
  19. Roy, A.E. (2005). Orbital Motion. Λονδίνο: CRC Press. σελ. 313. ISBN 0-7503-1015-4. 
  20. 20,0 20,1 20,2 20,3 de la Rue, W. (1866). «Address on award of RAS gold medal for work on secular acceleration of the Moon». Monthly Notices of the Royal Astronomical Society 26: 157. Bibcode1866MNRAS..26..157.. http://adsabs.harvard.edu//full/seri/MNRAS/0026//0000157.000.html. 
  21. Adams, J.C. (1853). «On the secular variation of the Moon's mean motion». Philosophical Transactions of the Royal Society of London 143: 397-406. doi:10.1098/rstl.1853.0017. 
  22. 22,0 22,1 Kushner, D. (1989). «The controversy surrounding the secular acceleration of the moon's mean motion». Archive for History of Exact Sciences 39 (4): 291-316. doi:10.1007/BF00348444. Bibcode1989AHES...39..291K. https://link.springer.com/article/10.1007/BF00348444. 
  23. «Introduction to the Newton Manuscripts Catalogue». The Newton Project. Ανακτήθηκε στις 24 Αυγούστου 2007. 
  24. A Catalogue of the Portsmouth Collection of Books and Papers written by or belonging to Sir Isaac Newton, the Scientific Part of which has been Presented by the Earl of Portsmouth to the University of Cambridge, drawn up by the Syndicate appointed 6 November 1982. Cambridge: Cambridge University Press. 1888. 
  25. Goldie, Mark (2009). Churchill College Cambridge: The Guide. Churchill College. σελίδες 62–63. 
  26. «Book of Members, 1780–2010: Chapter A» (PDF). American Academy of Arts and Sciences. Ανακτήθηκε στις 1 Απριλίου 2011. 
  27. «Adams Society of St John's College, Cambridge». Ανακτήθηκε στις 2 Δεκεμβρίου 2023. 
  28. Hall, A.R. (1966). The Abbey Scientists. Λονδίνο: Roger & Robert Nicholson. σελ. 56. 

Εξωτερικοί σύνδεσμοι[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]