Τζιβάνι

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Τζιβάνι
ΨευδώνυμοՋիվանի
Γέννηση1846[1][2][3]
Kartsakhi[4]
Θάνατος5  Μαρτίου 1909
Τιφλίδα[5]
Τόπος ταφήςΑρμενικό κοιμητήριο του Κοτζιβάνκ
Χώρα πολιτογράφησηςΡωσική Αυτοκρατορία
ΙδιότηταGusans, ποιητής, συνθέτης και ashik
ΤέκναGaregin Levonyan
Όργαναφωνή
Commons page Σχετικά πολυμέσα

Ο Τζιβάνι (αρμενικά: Ջիվանի‎‎, 1846–1909), το πραγματικό όνομα του οποίου ήταν Σερόμπ Στεπάνι Λεβονιάν (αρμενικά: Սերոբ Ստեփանի Լևոնյան), ήταν ένας αρμένιος βάρδος (աշուղ) και ποιητής.[6]

Ιστορία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο Τζιβάνι γεννήθηκε στο Καρτσάκ, κοντά στο Αχαλκαλάκι του Τζαβαχέτι. Όταν έμεινε ορφανός στην ηλικία των 8 ετών, ανέλαβε την φροντίδα του ο θείος του. Διδάχθηκε μουσική σύνθεση και ερμηνεία με βιολί και το έγχορδο κεμάντσε, από τον δάσκαλο Γκαρά-Γκαζάρ (αρμενικά: Ղարա-Ղազար, Սիայի‎‎). Το 1866, μαζί με τον καλλιτέχνη Σαζαίν (Αγκαγιάν), ο Τζιβάνι μετακόμισε στην Τιφλίδα, όπου συνέχισε τις μουσικές του δραστηριότητες. Η περαιτέρω ανάπτυξη της τέχνης του Τζιβάνι είναι συνδεδεμένη με την Αλεξαντροπόλ (Γκιουμρί) και τη μουσική της κουλτούρα. Έζησε και εργάστηκε εκεί τα έτη 1868-1895. Στην Αλεξαντροπόλ ήταν επικεφαλής ενός κύκλου από συνάδελφους τραγουδιστές, και τιμήθηκε με τον τιμητικό τίτλο του ουσταμπάσι (κορυφαίος δάσκαλος). Ο Τζιβάνι εμφανίστηκε σε συναυλίες σε όλη την Υπερκαυκασία, όπως στο Μπατούμι, στο Μπακού, στο Καρς και στην Τιφλίδα. Το 1895 επέστρεψε στην Τιφλίδα.

Ένα αρμενικό ταχυδρομικό γραμματόσημο που απεικονίζει τον Τζιβάνι να παίζει καμάνι

Ο Τζιβάνι έχει συγγράψει περισσότερα από 800 τραγούδια, ρομαντικού, ειρωνικού ή ρεαλιστικού στυλ. Είχε καλή γνώση της αρμενικής λογοτεχνίας του 19ου αιώνα, και επηρεάστηκε από αυτήν. Χρησιμοποίησε σαφείς μορφές της αρμενικής γλώσσας, αποφεύγοντας τις ξένες μεταγραφές. Τα τραγούδια του αφορούσαν κυρίως τα προβλήματα της κοινωνικής διαμαρτυρίας, της φτώχειας και της ανομίας («Η Ζωή στο Χωριό», «Εργάτης», κ.α.).[7] Στα τραγούδια του καταδίκαζε τους καταπιεστές, αντιπροσώπευε τον αγώνα του αρμενικού λαού ενάντια στην ξένη κυριαρχία, τραγουδούσε για την αδελφότητα των ανθρώπων.[8] Πολλά από τα τραγούδια του («Ημέρες Δυστυχίας», «Μητέρα», «Αυτή τη νύχτα», «Ένας καλός σύντροφος», «Είμαι μια βερικοκιά», «Κοίταξε τους») έγιναν λαϊκές επιτυχίες.[9]

Το 1885 δημοσιεύθηκε η πρώτη συλλογή από ποιήματα του Τζιβάνι. Η μουσική του έχει ερμηνευτεί από τους καλλιτέχνες Κρισταπορ Καρα-Μουρζα, Κομιτάς, Αράμ Χατσατουριάν, και πολλούς άλλους, ενώ οι Μαξίμ Γκόρκι και Βαλέρι Μπριούσοφ ενδιαφέρθηκαν για την ποίησή του. Είναι αναγνωρισμένος ως ο «μεγαλύτερος Αρμένιος βάρδος (աշուղ) του 19ου αιώνα».[10]

Αναφορές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. Άαρον Σβαρτς: (Αγγλικά, Ισπανικά, Γαλλικά, Γερμανικά, Τσεχικά, Κροατικά, Τελούγκου) Open Library. OL67971A. Ανακτήθηκε στις 9  Οκτωβρίου 2017.
  2. Faceted Application of Subject Terminology. 448391. Ανακτήθηκε στις 9  Οκτωβρίου 2017.
  3. «Հայաստանի գրադարանների համահավաք գրացուցակ» 12232.
  4. Freebase Data Dumps. Google.
  5. «Большая советская энциклопедия» (Ρωσικά) Η Μεγάλη Ρωσική Εγκυκλοπαίδεια. Μόσχα. 1969. Ανακτήθηκε στις 28  Σεπτεμβρίου 2015.
  6. Michnadar, by Agop Jack Hacikyan, Gabriel Basmajian, Edward S. Franchuk, Nourhan Ouzounian - 2002 - Page 1036
  7. The keyboard music of Armenian composers, by Marie Etian - 1983, Page 13.
  8. Contributions to the study of the rise and development of modern literatures, by Oldřich Král, Zlata Černá - 1970, Page 167. OCLC 224781861
  9. Литературная энциклопедия: Дживани
  10. «K. Durgarian about Jivani». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 11 Οκτωβρίου 2008. Ανακτήθηκε στις 14 Μαΐου 2019. 

Εξωτερικοί σύνδεσμοι[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]