Μετάβαση στο περιεχόμενο

Τβρτκο Α΄ της Βοσνίας

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Τβρτκο Α΄ της Βοσνίας
Γενικές πληροφορίες
Γέννηση5  Αυγούστου 1338 (περίπου)
Srebrenik
Θάνατος14  Μαρτίου 1391
Bobovac
Τόπος ταφήςVisoko
ΘρησκείαΚαθολικισμός
Εκπαίδευση και γλώσσες
Ομιλούμενες γλώσσεςΚροατικά[1]
Σερβικά[2]
Πληροφορίες ασχολίας
Ιδιότηταμονάρχης
Οικογένεια
ΣύζυγοςΔωροθέα της Βουλγαρίας
ΤέκναΟστόια της Βοσνίας
Έλενα της Βοσνίας
Vuk Banić
Τβρτκο Β' της Βοσνίας
ΓονείςΒλαντίσλαβ της Βοσνίας και Γιελένα Σούμπιτς
ΑδέλφιαΒουκ της Βοσνίας
Αικατερίνη της Βοσνίας, κόμισσα του Τσέλιε
ΟικογένειαΟίκος των Κοτρομάνιτς
Αξιώματα και βραβεύσεις
ΑξίωμαΜπαν
Υπογραφή
Θυρεός
Commons page Σχετικά πολυμέσα

Ο Στέφεν Τβρτκο Α΄, σερβοκροατικά: Стјепан ή Стефан Твртко / Stjepan ή Stefan Tvrtko‎‎ (π. 1338 – 10 Μαρτίου 1391) ήταν ο πρώτος βασιλιάς της Βοσνίας. Μέλος του Οίκου των Κοτρομάνιτς, διαδέχθηκε τον θείο του Στέφανο Β΄ ως μπαν της Βοσνίας το 1353. Καθώς ήταν ανήλικος εκείνη την εποχή, ο πατέρας τού Tβρτκo, Βλαντίσλαβ, κυβέρνησε για λίγο ως αντιβασιλιάς, ακολουθούμενος από τη μητέρα τού Tβρτκo, Γιελένα. Στις αρχές της προσωπικής του διακυβέρνησης, ο Tβρτκo διαπληκτιζόταν με τον Ρωμαιοκαθολικό κλήρο της χώρας του, αλλά αργότερα απολάμβανε εγκάρδιες σχέσεις με όλες τις θρησκευτικές κοινότητες στο βασίλειό του. Μετά από τις αρχικές δυσκολίες –την απώλεια μεγάλων τμημάτων της Βοσνίας από τον επικυρίαρχό του Λουδοβίκο Α΄ της Ουγγαρίας, και τη σύντομη καθαίρεση από τους μεγιστάνες του– η εξουσία τού Tβρτκo αυξήθηκε σημαντικά. Κατέκτησε ορισμένα απομεινάρια της γειτονικής Σερβικής αυτοκρατορίας το 1373, μετά το τέλος τού τελευταίου ηγεμόνα της και τού μακρινού συγγενή του, Στεφάνου-Ούρος Ε΄ Νεγιάκι (Αδύναμου). Το 1377 στέφθηκε ο ίδιος βασιλιάς της Βοσνίας και της Σερβίας, ισχυριζόμενος, ότι ήταν ο κληρονόμος της δυναστείας των Νεμάντιτς της Σερβίας, της οποίας είχαν εκλείψει τα άρρενα μέλη.

Καθώς το βασίλειο της Βοσνίας συνέχιζε να επεκτείνεται, η προσοχή του Tβτκo στράφηκε στην ακτή της Αδριατικής. Απέκτησε τον έλεγχο ολόκληρου του Πομόριε και των μεγάλων θαλάσσιων πόλεων της περιοχής, ίδρυσε νέους οικισμούς και άρχισε να κατασκευάζει ναυτικό, αλλά ποτέ δεν κατάφερε να υποτάξει τους άρχοντες των ανεξάρτητων σερβικών εδαφών. Το τέλος τού βασιλιά Λουδοβίκου Α΄ και η άνοδος της κόρης εκείνου βασίλισσας Μαρίας το 1382, επέτρεψαν στον Tβρτκo να εκμεταλλευτεί την κρίση διαδοχής, που ακολούθησε στην Ουγγαρία και την Κροατία. Μετά από σκληρές μάχες, από το 1385 έως το 1390, ο Tβρτκo κατάφερε να κατακτήσει μεγάλα τμήματα της Σλαβονίας, της Δαλματίας και της ίδιας της Κροατίας. Μετά τη μάχη του Κοσσυφοπεδίου το 1389, η αδύναμη αξίωσή του στη Σερβία έγινε μία απραγματοποίητη, καθώς οι Σέρβοι ηγεμόνες που προσπαθούσε να υποτάξει, έγιναν υποτελείς της απεκτεινόμενης Οθωμανικής Αυτοκρατορίας. Οι Οθωμανοί εξαπέλυσαν επίσης τις πρώτες τους επιθέσεις στη Βοσνία κατά τη διάρκεια της βασιλείας τού Tβρτκo, αλλά ο στρατός του κατάφερε να τους αποκρούσει. Το ξαφνικό τέλος του Tβρτκo το 1391 τον εμπόδισε να εδραιώσει την κατοχή των Κοτρομάνιτς στα κροατικά εδάφη.

Ο Tβρτκo θεωρείται ευρέως ως ένας από τους μεγαλύτερους μεσαιωνικούς ηγεμόνες της Βοσνίας, καθώς διεύρυνε τα σύνορα της χώρας στον μέγιστο βαθμό, άφησε μία ισχυρή οικονομία και βελτίωσε το βιοτικό επίπεδο των υπηκόων του. Τού έμεινε τουλάχιστον ένας γιος, ο Tβρτκo Β΄, αλλά τον διαδέχθηκε ο Νταμπίσα, υπό τον οποίο το αναπτυσσόμενο βασίλειο του Tβρτκo Α΄ άρχισε να παρακμάζει.

Ο Tβρτκo με τη μητέρα, τον αδελφό και την εξαδέλφη του Ελισάβετ στην επιθανάτιο κλίνη του θείου του Στεφάνου Α΄, όπως απεικονίζονται στη λειψανοθήκη του Αγίου Συμεών στα τέλη της δεκαετίας του 1370.

Αρχικές δυσκολίες

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Η πρώτη σφραγίδα του Λουδοβίκου Α' της Ουγγαρίας, που χάθηκε άδοξα (επισήμως "εκλάπη") κατά τη διάρκεια της εκστρατείας του εναντίον της Βοσνίας.
Ο Tβτρκo και ο αδελφός του Βουκ στη λειψανοθήκη του Αγίου Συμεών (λεπτομέρεια της σκηνής που απεικονίζει το τέλος τού θείου τους Στεφάνου Β΄).

Κατακτήσεις στη Σερβία και γάμος

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Διαίρεση της Σερβικής αυτοκρατορίας μεταξύ Βοσνίας και Σέρβων περιφερειακών αρχόντων μετά το 1374.
Η υπογραφή του Tβρτκο Α΄, που τον προσδιορίζει ως "βασιλιά των Σέρβων και της Βοσνίας".
Το νόμισμα του Τβρτκo, με το κρινάνθεμο και το οικόσημό του.
Το φρούριο του Nόβι κτίστηκε από τον Tβρτκo Α΄ το 1382, με το νεοϊδρυθέν λιμάνι του. Έγινε αμέσως οικονομικός κόμβος του βασιλείου.

Ουγγρική κρίση διαδοχής

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Το βασίλειο του Λουδοβίκου Α΄ (με κόκκινο) με τα εξαρτώμενα και διεκδικούμενα εδάφη, συμπεριλαμβανομένης της Βοσνίας του Tβρτκo Α΄ (ροζ).
Το οικόσημο του Tβρτκο Α΄.

Οθωμανικές επιθέσεις

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Τελικά επιτεύγματα και επακόλουθα

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Χάρτης της Βοσνίας στη μεγαλύτερη έκτασή της, υπό τον Tβρτκο Α΄ το 1390. [3] [4]

Νυμφεύτηκε τη Δωροθέα των Στρατσιμίρ, κόρη του Ιβάν Στρατσιμίρ τσάρου της Βουλγαρίας και είχε τέκνο:

Βιβλιογραφικές αναφορές

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
  1. hr.wikipedia.org/wiki/Tvrtko_I._Kotromani%C4%87. Ανακτήθηκε στις 1  Μαρτίου 2022.
  2. Τσεχική Εθνική Βάση Δεδομένων Καθιερωμένων Όρων. js2018982278. Ανακτήθηκε στις 8  Φεβρουαρίου 2023.
  3. Vego, Marko (1957). «Historijska karta Srednjevjekovovne Bosanske Države». kolekcije.nub.ba (στα Βοσνιακά). Ανακτήθηκε στις 10 Απριλίου 2021. 
  4. Marko Vego. «Historijska karta srednjevjekovne bosanske države / sastavio Marko Vego ; izrada i reprodukcija Geokarta». digitalna.nsk.hr. Digitalne zbirke Nacionalne i sveučilišne knjižnice u Zagrebu. Ανακτήθηκε στις 10 Απριλίου 2021. 
  • Anđelić, Pavao (1980). Anđelić, Pavao, Krunidbena i grobna crkva bosanskih vladara u Milima (Arnautovićima) kod Visokog" 183–247 (στα Σερβοκροατικά). Glasnik Zemaljskog muzeja XXXIV/1979., Zemaljski muzej Bosne i Hercegovine, Sarajevo, 1980. 
  • Ćirković, Sima (1964). Историја средњовековне босанске државе (στα Σερβοκροατικά). Srpska književna zadruga. 
  • Ćirković, Sima (1964a). Сугуби венац: прилог историји краљевства у Босни (στα Σερβοκροατικά). University of Belgrade Faculty of Philosophy. 
  • Ćorović, Vladimir (2001). Istorija srpskog naroda. Janus. 
  • Ćošković, Pejo (2009), Kotromanići, Miroslav Krleža Institute of Lexicography, http://hbl.lzmk.hr/clanak.aspx?id=249#TvrtkoI, ανακτήθηκε στις 2022-04-03 
  • Fine, John Van Antwerp, Jr. (1994). The Late Medieval Balkans: A Critical Survey from the Late Twelfth Century to the Ottoman Conquest. Michigan: University of Michigan Press. ISBN 0-472-08260-4. 
  • Fine, John Van Antwerp, Jr. (2007). The Bosnian Church: Its Place in State and Society from the Thirteenth to the Fifteenth Century. Saqi. ISBN 978-0-86356-503-8. 

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]