Τα παιδιά του μεσονυκτίου

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια

Τα παιδιά του μεσονυκτίου είναι μυθιστόρημα του Σαλμάν Ρούσντι με έτος έκδοσης το 1981. Απεικονίζει τη μετάβαση της Ινδίας από το καθεστώς της ως βρετανική αποικία προς την ανεξαρτησία και τη μετέπειτα διχοτόμηση της Ινδίας σε δύο κράτη. Θεωρείται παράδειγμα μεταποικιακής, μεταμοντέρνας και μαγικής ρεαλιστικής λογοτεχνίας. Την ιστορία του βιβλίου αφηγείται ο Σαλίμ Σινά, ο πρωταγωνιστής. Λαμβάνει χώρα στο πλαίσιο μιας σειράς πραγματικών ιστορικών γεγονότων. Έχει αυτοανακλαστικό τρόπο γραφής γιατί διατηρεί την πραγματική ιστορία αλλά εμπλέκει φανταστικές μαρτυρίες.

Το βιβλίο έχει τιμηθεί με διακρίσεις όπως το Βραβείο Μπούκερ και το Αναμνηστικό Βραβείο Τζέιμς Τέιτ Μπλακ το 1981.[1] Στο βιβλίο απονεμήθηκε το βραβείο Μπούκερ των Μπούκερ (ένα βραβείο για το καλύτερο βιβλίο που έχει βραβευθεί με Μπούκερ) το 1993 και το 2008 για τον εορτασμό της 25ης και 40ης επετείου από την ίδρυση του βραβείου Μπούκερ.[2] [3] Το 2003, το μυθιστόρημα συμπεριλήφθηκε στη δημοσκόπηση του BBC για τα δημοφιλέστερα μυθιστορήματα του Ηνωμένου Βασιλείου. [4] Συμπεριλαμβάνεται στον κατάλογο των μεγάλων βιβλίων του 20ού αιώνα από τον βρετανικό εκδοτικό οίκο Penguin Books.

Ιστορικό και περίληψη πλοκής[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ουσιαστικά η ιστορία που αφηγείται το μυθιστόρημα είναι μια χαλαρή αλληγορία για τα γεγονότα που συνέβησαν στην Ινδία, τόσο πριν όσο και κυρίως μετά την ανεξαρτησία και τη διχοτόμηση της Ινδίας. Πρωταγωνιστής και αφηγητής της ιστορίας είναι ο Σαλίμ Σινά, ο οποίος γεννήθηκε ακριβώς τη στιγμή που η Ινδία έγινε ανεξάρτητη χώρα. Γεννήθηκε με τηλεπαθητικές δυνάμεις, καθώς και μια τεράστια μύτη με εξαιρετικά ευαίσθητη αίσθηση της οσμής. Το μυθιστόρημα χωρίζεται σε τρία κεφάλαια.

Το βιβλίο ξεκινά αφηγώντας την ιστορία της οικογένειας του Σινά, δίνοντας έμφαση στη σειρά των γεγονότων που οδήγησαν στην ανεξαρτησία και τη διχοτόμηση της Ινδίας. Ο Σαλίμ γεννήθηκε ακριβώς τα μεσάνυχτα της 15ης Αυγούστου 1947, την ημέρα που η Ινδία έγινε ανεξάρτητη χώρα. Αργότερα ανακαλύπτει ότι όσα παιδιά από την Ινδία γεννήθηκαν μεταξύ 12 π.μ. και 1 π.μ. εκείνη την ημέρα είναι προικισμένα με ειδικές δυνατότητες. Ο Σαλίμ, χρησιμοποιώντας τις τηλεπαθητικές του δυνάμεις, συγκαλεί το Συνέδριο για τα παιδιά του μεσονυκτίου. Το συνέδριο αντικατοπτρίζει τα πολιτιστικά, γλωσσικά, θρησκευτικά και πολιτικά ζητήματα που η αχανής Ινδία έπρεπε να αντιμετωπίσει κατά τη γέννηση της. Ο Σαλίμ δρα σαν τηλεπαθητικός αγωγός και φέρνει σε επαφή εκατοντάδες γεωγραφικά παιδιά από διάφορες περιοχές της Ινδίας, ενώ προσπαθεί επίσης να ανακαλύψει τη σημασία των ειδικών δυνατοτήτων τους. Συγκεκριμένα, εκείνα τα παιδιά που γεννήθηκαν πιο κοντά στο εγκεφαλικό μεσάνυχτο έχουν πιο ισχυρά δώρα από τα άλλα. Ο Σίβα και η Παρβάτι η μάγισσα είναι δύο από αυτά τα παιδιά με αξιοσημείωτες δυνάμεις (ή δυνατότητες) και ρόλους στην ιστορία του Σαλίμ.

Εν τω μεταξύ, η οικογένεια του Σαλίμ αρχίζει να μεταναστεύει λόγω των πολυάριθμων πολέμων που πλήττουν την Ινδία. Κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου παθαίνει αμνησία. Η αμνησία του λύεται όταν εισέρχεται σε μια σχεδόν μυθολογική εξορία στη ζούγκλα του Σουντάρμπαν, όπου ανακτά τη μνήμη του. Με αυτόν τον τρόπο επανασυνδέεται με τους παιδικούς του φίλους. Αργότερα ο Σαλίμ ασχολείται με την κατάσταση έκτακτης ανάγκης που κήρυξε η Ίντιρα Γκάντι και την εκκαθάριση του Τζάμα Μαστζίντ από τον γιο της Σαντζάι. Για ένα διάστημα ο Σαλίμ κρατείται ως πολιτικός κρατούμενος. Αυτά τα αποσπάσματα περιέχουν ενοχλητικές κριτικές για την υπέρβαση που έκανε η Ίντιρα Γκάντι κατά τη διάρκεια της έκτακτης ανάγκης, καθώς και μια προσωπική επιθυμία για εξουσία που συνορεύει με το καθεστώς της θεότητας. Η κατάσταση έκτακτης ανάγκης σηματοδοτεί το τέλος της δραστικότητας των παιδιών του μεσονυκτίου. Υπάρχουν λίγα πράγματα για τον Σαλίμ να κάνει εκτός από το να συμπληρώσει τα λίγα κομμάτια της ζωής του που ίσως μπορεί ακόμη να βρει και να γράψει το χρονικό που ενσωματώνει τόσο την προσωπική του ιστορία αλλά και αυτή του ακόμη νέου έθνους, ένα χρονικό γραμμένο για τον γιο του που όπως ο πατέρας του είναι τόσο αλυσοδεμένος αλλά και προικισμένος με υπερφυσικές δυνάμεις από την ιστορία.

Μείζονα θέματα[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η τεχνική του μαγικού ρεαλισμού συναντά τη φιλελεύθερη έκφραση σε όλο το μυθιστόρημα και είναι πολύ σημαντική για τη δημιουργία του παραλληλισμού προς την ιστορία της χώρας.[5] Η ιστορία του μυθιστορήματος περιπλανιέται σε πολλά σημεία της Ινδίας και όχι μόνο, από το Κασμίρ μέχρι την Άγκρα και, στη συνέχεια, στη Βομβάη, στη Λαχώρη και την Ντάκα. Στο δοκίμιο του, με τίτλο "Μαγικός ρεαλισμός σε σχέση με τη μεταποικιακή λογοτεχνία και τα Παιδιά του μεσονυχτίου", ο Νίκολας Στιούαρτ τονίζει ότι το "αφηγηματικό πλαίσιο του μυθιστορήματος "Τα παιδιά του μεσονυχτίου" αποτελείται από ένα παραμύθι, που αποτελεί την ιστορία της ζωής του, το οποίο ο Σαλίμ Σινά απαγγέλει προφορικά στη μέλλουσα σύζυγό του Πάντμα". Αυτή η αυτοαναφορική αφήγηση (μέσα σε μια ενιαία παράγραφο ο Σαλίμ αναφέρεται στον εαυτό του σε πρώτο πρόσωπο και σε τρίτο πρόσωπο), ανακαλεί στοιχεία του ινδικού πολιτισμού, ιδιαίτερα τις παρομοίως προφορικά απαγγελόμενες Χίλιες και μία νύχτες.[5] Τα γεγονότα στο βιβλίο επίσης παραλληλίζουν τη μαγική φύση των πραγμάτων που απαγγέλονται στις Χίλιες και μία νύχτες.

Ο Στιούαρτ σημειώνει επίσης ότι "η αφήγηση περιλαμβάνει και συμπιέζει την Ινδική πολιτιστική ιστορία."[6] Ο Στιούαρτ, κάνοντας παραπομπή στον Χάτσεον σε αυτό το σημείο, υποστηρίζει ότι τα Παιδιά του μεσονυχτίου χρονολογικά αδελφίζουν χαρακτήρες από την Ινδία και τη Δύση "με τη μεταποικιακή ινδική ιστορία για να εξετάσει την επίδραση των γηγενών και μη γηγενών πολιτισμών στο ινδικό τρόπο σκέψης και στο φως της ινδικής ανεξαρτησίας."[6]

Τρόπος γραφής[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το βιβλίο Τα Παιδιά του μεσονυκτίου είναι "μία καμπή στη μεταποικιακή ανάπτυξη του ινδοαγγλικού μυθιστορήματος" σύμφωνα με κριτικούς, σε βαθμό που στην ιστορία της ινδοαγγλικής λογοτεχνίας η δεκαετία μετά το 1981 λέγεται "μεταρουσντική". Κατά τη διάρκεια αυτής της δεκαετίας έμπειροι και νέοι ινδοί συγγραφείς έγραψαν βιβλία εμπνευσμένα από το μυθιστόρημα.[7]

Η καινοτόμος χρήση του μαγικού ρεαλισμού από τον Ρούσντι του επέτρεψε να χρησιμοποιήσει την αλληγορία "το έθνος ως οικογένεια" και την ίδια στιγμή να τη συνδυάσει με μια απίθανη τηλεπάθεια από ανάμεσα σε ένα πλήθος από παιδιά που μιλούσαν μια πληθώρα γλωσσών και μεγαλώνουν σε διαφορετικές περιοχές, πολιτιστικά και θρησκευτικά πρότυπα. Κανένα είδος δεν κυριαρχεί στο μυθιστόρημα. Περιλαμβάνει το κωμικό και το τραγικό, το πραγματικό, το σουρεαλιστικό και το μυθικό τρόπο γραφής. Η μεταποικιακή εμπειρία δεν μπορεί να εκφραστεί από έναν Δυτικό ή έναν Ανατολίτη, δημόσια ή ιδιωτικά, πολικοποιημένα ή ενοποιημένα ή με κάποιο άλλο τρόπο πέρα από ένα απλό πολιτικό κόμμα που θα μπορούσε να εκπροσωπήσει όλους τους κατοίκους του λαού.[8][9][10][11]

Υποδοχή[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το μυθιστόρημα κέρδισε το βραβείο Μπούκερ 1981, το λογοτεχνικό βραβείο της Ένωσης Αγγλόφωνων και το βραβείο Τζέιμς Τέιτ. Το βιβλίο κέρδισε το βραβείο Μπούκερ των Μπούκερ (ή Ο Καλύτερος των Μπούκερ) το 1993 και το 2008. Ήταν αναμνηστικά βραβεία για την 25η και 40ή επέτειο ίδρυσης του βραβείου.[12]

Το βιβλίο ήταν μεγάλη εμπορική επιτυχία, διότι πούλησε πάνω από ένα εκατομμύριο αντίτυπα στη Βρετανία.[13]

Το 1984 η Ίντιρα Γκάντι άσκησε αγωγή κατά του βιβλίου στα Βρετανικά δικαστήρια, υποστηρίζοντας ότι είχε δυσφημιστεί από μια πρόταση στο κεφάλαιο 28, στην προτελευταία παράγραφο, όπου ο γιος της Σαντζάι Γκάντι είχε τσακωθεί με τη μητέρα του κατηγορώντας την για το ότι συνεισέφερε στον θάνατο του πατέρα του Φιρούζ Γκάντι διαμέσω παραμέλησης. Υπήρξε εξωδικαστικός συμβιβασμός καθώς ο Ρούσντι συμφώνησε να αφαιρέσει την πρόταση.[14]

Προσαρμογές στην τέχνη[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Στα τέλη της δεκαετίας του 1990, το BBC σχεδίαζε να γυρίσει μια μινισειρά πέντε επεισοδίων με πρωταγωνιστή τον Ραχούλ Μποσού, αλλά λόγω της πίεσης που άσκησε η μουσουλμανική κοινότητα στη Σρι Λάνκα η άδεια κινηματογράφησης αναιρέθηκε και το εγχείρημα ακυρώθηκε.[15] Αργότερα, το 2003, το μυθιστόρημα προσαρμόστηκε για το θέατρο από τη Βασιλική Εταιρεία Σαίξπηρ.[16] Το 2017 το BBC Radio Four μετέδωσε μια δραματική προσαρμογή του έργου σε επτά επεισόδια για την 70ή επέτειο της ινδικής ανεξαρτησίας.[17]

Η σκηνοθέτις Ντίπα Μέχτα συνεργάστηκε με τον Ρούσντι για μια κινηματογραφική προσαρμογή της ταινίας.[18][19] Ο Βρετανοϊνδός ηθοποιός έπαιξε τον ρόλο του Σαλίμ Σινά[20], ενώ άλλοι ρόλοι παίζονταν από τους Ινδούς ηθοποιούς Σρίγια Σαράν, Σίμα Μπίσβας, Σαμπάνα Αζμί, Ανουπάμ Χερ, Σιντάρθ Ναραγιάν, Ραχούλ Μποσού, Σοχά Αλί Χαν,[21] Σαχάνα Γκοσβάμι, Ανίτα Μαζουμντάρ[22] και Νταρσίλ Σαφαρί.[23] Η ταινία έκανε πρεμιέρα τον Σεπτέμβριο του 2012 στο Διεθνές Φεστιβάλ Κινηματογράφου στο Τορόντο (9 Σεπτεμβρίου 2012)[24] και στο φεστιβάλ του Βανκούβερ (27 Σεπτεμβρίου του ίδιου έτους).[25][26] Για μια ακαδημαϊκή επισκόπηση των κινηματογραφικών προσαρμογών του μυθιστορήματος δείτε την εργασία των Μέντες και Κουόρτι (2016).[27]

Τον Ιούνιο του 2018 η υπηρεσία Netflix ανακοίνωσε τα σχέδια της να δημιουργήσει μια σειρά με βάση το μυθιστόρημα.[28] Μέχρι το τέλος του 2019 το εγχείρημα είχε ατονήσει και εγκαταλειφθεί. Παρόλο που ο ίδιος ο Ρούσντι υποστήριξε τον Βισάλ Μπαρντβάτζ (τον σκηνοθέτη της σειράς) για το σενάριο του και είχε κάνει μεγάλο μέρος των οντισιόν που χρειάζονταν, μετά τους συμβιβασμούς που είχε κάνει για την ταινία Rangoon του 2017, η οποία δεν πήγε καλά, είχε αποφασιστεί να μην προχωρήσει χωρίς συμφωνία για ένα πιο φιλόδοξο εγχείρημα με περισσότερο προϋπολογισμό για ειδικά εφέ από αυτό που θα ήταν έτοιμο να εγκρίνει η πλατφόρμα.[29]

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. Mullan, John. "Salman Rushdie on the writing of Midnight's Children." Guardian. 26 July 2008.
  2. «Midnight's Children wins the Best of the Booker». The Man Booker Prizes. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 21 Νοεμβρίου 2008. 
  3. «Rushdie wins Best of Booker prize». BBC News. 10 July 2008. http://news.bbc.co.uk/1/hi/entertainment/7499495.stm. 
  4. "The Big Read". BBC. April 2003. Retrieved 26 October 2012
  5. 5,0 5,1 Stewart, N. (21 Ιουνίου 1999). «Magic realism as postcolonialist device in Midnight's Children». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 30 Δεκεμβρίου 2006. 
  6. 6,0 6,1 Stewart, N. (21 Ιουνίου 1999). «Magic realism as postcolonialist device in Midnight's Children». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 30 Δεκεμβρίου 2006. 
  7. Rege, Josna E. (Fall 1997). «Victim into Protagonist? 'Midnight's Children' and the post-Rushie National Narratives of the Eighties». Studies in the Novel 29 (3): 342–375. https://archive.org/details/sim_studies-in-the-novel_fall-1997_29_3/page/342. 
  8. Afzal-Khan, Fawzia (1993). Cultural Imperialism and the Indo-English Novel: Genre and Ideology in R. K Narayan, Anita Desai, Kamala Markandaya and Salman Rushdie. Pennsylvania State University Press. 
  9. Rubinson, Gregory J. (2005). Salman Rushdie. McFarland and Company. σελίδες 29–76. 
  10. Schultheis, Alexandria W. (2004). Postcolonial Lack and Aesthetic Promise in Salman Rushdie's Midnight's Children and The Moor's Last Sigh. New York: Palgrave Macmillan. σελίδες 105–151. 
  11. Eaglestone, Robert· McQuillan, Martin (2013). Salmon Rushdie. Contemporary Critical Perspectives. London: Bloomsbury Publishing. 
  12. «Rushdie wins Best of Booker prize». BBC News. 10 July 2008. http://news.bbc.co.uk/1/hi/entertainment/7499495.stm. 
  13. «Barneys, Books and Bust-Ups: 50 Years of the Booker Prize». BBC.  H παράμετρος |url= είναι κενή ή απουσιάζει (βοήθεια)
  14. This is reported by Salman Rushdie himself in his introduction to the 2006 25th Anniversary special edition, Vintage books, dated 25 December 2005 (ISBN 978-0-09-957851-2)
  15. Rushdie, Salman (2002). Step across this line: collected nonfiction 1992–2002. Random House. σελ. 77. ISBN 978-0-679-46334-4. 
  16. «Literary Encyclopedia – Midnight's Children». litencyc.com. 
  17. «BBC Radio 4 - Midnight's Children». 
  18. «Rushdie visits Mumbai for 'Midnight's Children' film». The Times of India. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 14 Ιανουαρίου 2010. 
  19. «I'm a film buff: Rushdie - The Times of India». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 11 Αυγούστου 2011. Ανακτήθηκε στις 1 Φεβρουαρίου 2021. 
  20. «Deepa finds Midnight's Children lead». The Times of India. 21 August 2010. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2012-05-03. https://web.archive.org/web/20120503103606/http://articles.timesofindia.indiatimes.com/2010-08-21/news-interviews/28306314_1_salman-rushdie-s-midnight-s-children-saleem-sinai-imran-khan. Ανακτήθηκε στις 9 April 2011. 
  21. «Dreaming of Midnight's Children». The Indian Express. 
  22. Irrfan moves from Mira Nair to Deepa Mehta Σφάλμα στο πρότυπο webarchive: Ελέγξτε την τιμή |url=. Empty.
  23. Jha, Subhash K. (31 March 2011). «Darsheel Safary Darsheel Safary in Midnight's Children». The Times of India. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2012-06-09. https://web.archive.org/web/20120609143444/http://articles.timesofindia.indiatimes.com/2011-03-31/news-interviews/29365634_1_darsheel-safary-deepa-mehta-salman-rushdie-s-midnight-s-children. Ανακτήθηκε στις 20 May 2011. 
  24. «Archived copy». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 5 Αυγούστου 2012. Ανακτήθηκε στις 27 Μαΐου 2015. 
  25. «viff.org - Vancouver International Film Centre». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 16 Απριλίου 2013. Ανακτήθηκε στις 1 Φεβρουαρίου 2021. 
  26. Nolen, Stephanie (15 May 2011). «Mehta at midnight». The Globe and Mail. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2011-05-23. https://web.archive.org/web/20110523090739/http://www.theglobeandmail.com/news/arts/movies/deepa-mehta-films-rushdies-midnights-children/article2021293/singlepage/#articlecontent. Ανακτήθηκε στις 17 May 2011. 
  27. Mendes, Ana Cristina; Kuortti, Joel (2016-12-21). «Padma or No Padma: Audience in the Adaptations of Midnight's Children» (στα αγγλικά). The Journal of Commonwealth Literature 52 (3): 501–518. doi:10.1177/0021989416671171. ISSN 0021-9894. 
  28. Economic Times (29 June 2018). Netflix to adapt Salman Rushdie's 'Midnight's Children' as original TV series.
  29. «How Vishal Bhardwaj's 'Midnight's Children' Adaptation For Netflix Fell Apart». HuffPost India (στα Αγγλικά). 28 Νοεμβρίου 2019. Ανακτήθηκε στις 29 Δεκεμβρίου 2019.