Ταλιανική διάλεκτος

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Ταλιανική διάλεκτος
Φυσικοί ομιλητέςπιθανώς ένα εκατομμύριο[1]
ISO 639-1—
ISO 639-2—
ISO 639-3—
Glottologκανένα[2]

Η Ταλιανική (ή Βραζιλιάνικα Βενετικά[3], βενετική προφορά taˈljaŋ, ιταλική προφορά taˈljan, Πορτογαλικά: tɐliˈɐ̃ αλλά τοπικά: taliˈɐŋ, Taliàn) είναι διάλεκτος της Βενετικής γλώσσας η οποία ομιλείται στην περιοχή Σέρα Γκαούτσα στο βορειοανατολικό Ρίο Γκράντε ντο Σουλ, πολιτεία της νότιας Βραζιλίας. Ομιλείται και σε άλλα μέρη της πολιτείας, καθώς και σε μέρη των πολιτειών Εσπίριτο Σάντο[4][5][6][7][8] και Σάντα Καταρίνα.

Παρόλο που υπάρχει μια ομοιότητα στο όνομα, τα ταλιανικά δεν προέρχονται από τα επίσημα Ιταλικά (τα οποία είναι γνωστά ως italiano gramático ή "γραμματικά Ιταλικά" στη Βραζιλία), αλλά είναι κυρίως μείγμα Βενετικών διαλέκτων επηρεασμένων από άλλες Γαλλοϊταλικές γλώσσες και των πορτογαλικών.

Ιστορία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Οι Ιταλοί άποικοι άρχισαν να φτάνουν στη νότια Βραζιλία κατά κύματα από το 1875 έως το 1914.[9][10] Οι μετανάστες κατάγονταν κυρίως από το Βένετο, μια περιοχή στη Βόρεια Ιταλία, όπου μιλούσαν τα βενετικά, αλλά και από το Τρεντίνο και το Φριούλι-Βενέτσια Τζούλια.[9][10] Στο νότο της Βραζιλίας αυτοί οι μετανάστες εγκαταστάθηκαν ως μικροϊδιοκτήτες στην περιοχή Ενκόστα ντα Σέρρα. Εκεί ίδρυσαν τρεις οικισμούς: τους Κόντε Ντ'Έου (σημερινό Γκαριμπάλντι), Ντόνα Ισαμπέλ (σημερινό Μπέντο Γκοσάλβες) και Κάμπο ντος Μπούγκρες (σημερινό Κασίας ντο Σουλ).[11] Καθώς κατέφθασαν περισσότεροι μετανάστες, η ιταλική κοινότητα στη περιοχή διευρύνθηκε.[11] Περίπου 100.000 μετανάστες από τη Βόρεια Ιταλία έφθασαν μεταξύ του 1875 και το 1910. Σιγά-σιγά διαμορφώθηκε μια τοπική διάλεκτο.

Τα ταλιανικά επηρεάστηκαν από άλλες ιταλικές γλώσσες αλλά και από την πορτογαλική, την εθνική γλώσσα της Βραζιλίας. Ωστόσο, επειδή η γραμματική και το λεξιλόγιο παραμένει κυρίως βενετικό, δεν θεωρείται κρεολή γλώσσα, παρά την υπεροχή των μη βενετικών λέξεων. Εκτιμάται ότι έχουν εκδοθεί 130 βιβλία στα ταλιανικά. Υπάρχουν ποιητές που γράφουν στη γλώσσα.[12]

Από την δεκαετία του 1940, όπως και στη γερμανική-βραζιλιάνικη διάλεκτος Ριογκραντένσερ Χουνσρούκις (hunsriqueano riograndense), ο αριθμός των ομιλητών της ταλιανικής έχει συρρικνωθεί. Εκείνη την εποχή, ο Πρόεδρος Ζετούλιο Βάργκας ξεκίνησε μια εκστρατεία εθνικοποίησης, προσπαθώντας να εξαναγκάσει τους μη πορτογαλόφωνους κατοίκους της Βραζιλίας να "ενσωματωθούν καλύτερα" στην κοινωνία της χώρας. Η δημόσια χρήση των ταλιανικών και των γερμανικών, ειδικά στην εκπαίδευση και τον τύπο, απαγορεύτηκε.

Σημερινό καθεστώς[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Τα ταλιανικά ομιλούνται κυρίως στις νότιες βραζιλιάνικες πολιτείες Ρίο Γκράντε ντο Σουλ, Σάντα Καταρίνα και Παρανά, καθώς και στο Εσπίριτο Σάντο.[4][5][6][7][8] Σήμερα, υπάρχουν περίπου 3 εκατομμύρια άτομα ιταλικής καταγωγής στο Ρίο Γκράντε ντο Σουλ, γύρω στο 30% του τοπικού πληθυσμού,[11] και περίπου 1.7 εκατομμύρια άτομα στο Εσπίριτο Σάντο, που αποτελούν το 65% του τοπικού πληθυσμού.[13] Σύμφωνα με κάποιες εκτιμήσεις, σήμερα έως και 1 εκατομμύρια άτομα ομιλούν τη ταλιανική. Ο Εθνολόγος ανέφερε 4.000.000 ομιλητές το 2006.[1] Κατά την διάρκεια της περιόδου "Νέο Κράτος" της κυβέρνησης του Ζετούλιο Βάργκας, η χρήση των ταλιανικών ονομάστηκε παράνομη.[14] Ως αποτέλεσμα των τραυμάτων από τις πολιτικές του Βάργκας, αυτές οι γλώσσες παραμένουν στιγματισμένες μέχρι σήμερα. Ωστόσο, το 2009, η πολιτεία Ρίο Γκράντε ντο Σουλ ενέκρινε νόμο που δήλωνε ότι η ταλιανική γλώσσα αποτελεί αναπόσπαστο μέρος της ιστορικής κληρονομιάς της πολιτείας.[11] Το 2009, η πόλη Σεραφίνα Κορρέα, στην πολιτεία Ρίο Γκράντε ντο Σουλ, εξέλεξε τα ταλιανικά ως συνεπίσημη γλώσσα παράλληλα με τα πορτογαλικά.[15][16]

Τέλος, το 2014 τα ταλιανικά ονομάστηκαν μέρος της πολιτιστικής κληρονομιάς της Βραζιλίας (Língua e referência cultural brasileira). Σύμφωνα με τα στοιχεία που δόθηκαν αυτή τη στιγμή, υπήρχαν περίπου 500.000 ενεργοί ομιλητές σε 133 πόλεις.[17]

Μερικές εφημερίδες της νότιας Βραζιλίας προσφέρουν άρθρα στα ταλιανικά. Υπάρχουν περίπου 500 ραδιοφωνικά προγράμματα στα ταλιανικά.[12]

Δείτε επίσης[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. ↑ 1,0 1,1 Πρότυπο:E16
  2. ↑ Hammarström, Harald· Forkel, Robert· Haspelmath, Martin· Bank, Sebastian, επιμ. (2016). «Talian». Glottolog 2.7. Jena: Max Planck Institute for the Science of Human History. 
  3. ↑ «Lingua portoghese e cultura brasiliana». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 8 Ιουνίου 2020. Ανακτήθηκε στις 16 Αυγούστου 2018. 
  4. ↑ 4,0 4,1 «Talian Brasil - Intervista con casal Benjamim Falqueto - Venda Nova del Imigrante - ES». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 1 Δεκεμβρίου 2014. 
  5. ↑ 5,0 5,1 «I dessendenti taliani che parla el talian Venda Nova do Imigrante – Espírito Santo – Brasil». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 29 Νοεμβρίου 2014. 
  6. ↑ 6,0 6,1 «Chico Zandonadi, Radialista del talian – Ràdio FMZ, Venda Nova do Imigrante – ES». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 29 Νοεμβρίου 2014. 
  7. ↑ 7,0 7,1 «Dialeto falado por imigrantes italianos é reconhecido como patrimônio nacional». [νεκρός σύνδεσμος]
  8. ↑ 8,0 8,1 «Brasil Talian documentado em filme». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 16 Ιουλίου 2018. Ανακτήθηκε στις 16 Αυγούστου 2018. 
  9. ↑ 9,0 9,1 «Approvato il progetto che dichiara il 'Talian' come patrimonio del Rio Grande del Sud - Brasile». Sitoveneto. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 23 Ιουλίου 2013. Ανακτήθηκε στις 9 Μαρτίου 2012. 
  10. ↑ 10,0 10,1 «ESPIRITO SANTO, LO STATO PIU' VENETO DEL BRASILE». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 16 Μαρτίου 2004. 
  11. ↑ 11,0 11,1 11,2 11,3 Losekann, Silvana (13 Ιουνίου 2009). «Sancionada lei que declara o Talian dialeto integrante do patrimônio do RS». Defender - Defesa Civil do Patrimônio Histórico. Ανακτήθηκε στις 9 Μαρτίου 2012. 
  12. ↑ 12,0 12,1 Alves, Ozias (2013). Paris: L'Harmattan. ISBN 978-2-343-01576-7 https://books.google.com/books?id=sRPrAAAAQBAJ&pg=PA34&dq=veneto+talian&hl=en&sa=X&ei=RfCgUoCDNIeuqQHb1YCgBw&ved=0CDYQ6AEwAg#v=onepage&q=veneto%20talian&f=false.  Missing or empty |title= (βοήθεια)
  13. ↑ «Estatísticas ítalo-brasileiras». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 29 Νοεμβρίου 2014. Ανακτήθηκε στις 16 Αυγούστου 2018. 
  14. ↑ Bolson, Bibiana (2014-11-20). «Dialeto de imigrantes italianos se torna patrimônio brasileiro» (στα Portuguese). globo.com. http://g1.globo.com/jornal-hoje/noticia/2014/11/dialeto-de-imigrantes-italianos-se-torna-patrimonio-brasileiro.html. Ανακτήθηκε στις 26 October 2015. 
  15. ↑ «Vereadores aprovam o talian como língua co-oficial do município» (στα Portuguese). Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 30 Μαρτίου 2019. Ανακτήθηκε στις 21 Αυγούστου 2011. CS1 maint: Μη αναγνωρίσιμη γλώσσα (link)
  16. ↑ «Talian em busca de mais reconhecimento» (στα Portuguese). Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 1 Αυγούστου 2012. Ανακτήθηκε στις 24 Αυγούστου 2011. CS1 maint: Μη αναγνωρίσιμη γλώσσα (link)
  17. ↑ Dialeto de imigrantes italianos se torna patrimônio brasileiro.

Εξωτερικοί σύνδεσμοι[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ανακτήθηκε από "https://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Ταλιανική_διάλεκτος&oldid=10218610"