Τίτος Κουίνκτιος Φλαμινίνος
 |
Το λήμμα δεν περιέχει πηγές ή αυτές που περιέχει δεν επαρκούν. |
| Τίτος Κουίνκτιος Φλαμινίνος | |
|---|---|
 | |
| Γενικές πληροφορίες | |
| Όνομα στη μητρική γλώσσα | Titus Quinctius Flamininus (Λατινικά) |
| Γέννηση | 229 π.Χ. (περίπου)[1] Αρχαία Ρώμη |
| Θάνατος | 174 π.Χ.[2] |
| Χώρα πολιτογράφησης | Αρχαία Ρώμη |
| Εκπαίδευση και γλώσσες | |
| Ομιλούμενες γλώσσες | λατινική γλώσσα[3] |
| Πληροφορίες ασχολίας | |
| Ιδιότητα | Ρωμαίος πολιτικός Ρωμαίος στρατιωτικός |
| Οικογένεια | |
| Τέκνα | Titus Quinctius Flamininus[4] |
| Γονείς | Titus Quinctius Flamininus[4] |
| Αδέλφια | Lucius Quinctius Flamininus[5][4] |
| Οικογένεια | Quinctii Flaminini |
| Αξιώματα και βραβεύσεις | |
| Αξίωμα | Κήνσορας Ταμίας (Quaestor) Ρωμαίος συγκλητικός (άγνωστη τιμή)[6] Ύπατος στην αρχαία Ρώμη (198 π.Χ.)[6] |
 Σχετικά πολυμέσα | |
Ο Τίτος Κουίνκτιος Φλαμινίνος, λατιν.: Titus Quinctius Flamininus, (229 π.Χ. - 174 π.Χ.) ήταν Ρωμαίος στρατηγός και πολιτικός, που έπαιξε σημαντικό ρόλο στην ρωμαϊκή κατάκτηση της Ελλάδας κατά τον Β΄ Μακεδονικό Πόλεμο.[7]
Βιογραφία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Γεννήθηκε σε μια κάπως παρηκμασμένη οικογένεια πατρικίων ονόματι Κουινκτία (Quinctia). Η οικογένεια αυτή είχε μία ένδοξη θέση στην πρώιμη ρωμαϊκή ιστορία, ειδικά ο διάσημος ήρωας Λεύκιος Κουίνκτιος Κιγκινάτος, αλλά με κάποιο τρόπο έχασε την πολιτική της επιρροή στα μέσα του 4ου αι. π.Χ.. Προπάππος του Φλαμινίνου, ο Καίσος Κουίνκτιος Κλαύδος, ήταν ύπατος το 271 π.Χ., και ήταν ο τελευταίος Κουίνκτιος, που αναφέρεται ότι κατείχε κάποιο αξίωμα πριν το 209 π.Χ.[8]
Ο Λεύκιος Κουίνκτιος, ο παππούς του, ήταν αρχιερέας του Δία κατά τη διάρκεια του τρίτου τέταρτου του 3ου αι. π.Χ. Για τον πατέρα του, που ονομαζόταν και αυτός Τίτος, δεν υπάρχουν πληροφορίες. Είχε δύο γιούς: τον Τίτο Φλαμινίνο που γεννήθηκε το 229 π.Χ., και τον Λεύκιο που γεννήθηκε αργότερα. Στα τέλη του 3ου αι. π.Χ. η οικογένεια των Κουινκτίων απέκτησε ξανά μια καλή θέση εξαιτίας του θείου του Καίσου, που έκτισε το 217 π.Χ. τον ναό της Ομόνοιας στη Ρώμη [9]. Ως αποτέλεσμα αυτού, ο αδελφός του έγινε ιερέας σε μικρή ηλικία [10] και ο εξάδελφός του, Τίτος Κουίνκτιος Κρισπίνος, ύπατος το 208 π.Χ..
Οι Κουίνκτιοι για πολλά χρόνια είχαν συμμαχικούς δεσμούς με τους Φαβίους, μια από τις πιο διακεκριμένες οικογένειες της Ρώμης. Για να πραγματοποιηθεί αυτό γίνονταν επιγαμίες. Χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελεί η περίπτωση που Φλαμινίνου, που νυμφεύτηκε μία Φαβία.
Η πρώιμη σταδιοδρομία του Φλαμινίνου αποτελεί ιδιαίτερη περίπτωση, καθώς προσπέρασε πληθώρα βημάτων στη σειρά αξιωμάτων (cursus honorum). Ο Β΄ Καρχηδονιακός Πόλεμος, στον οποίο έλαβε μέρος στην Ιταλία, αποτέλεσε έναρξη για πολλές ασυνήθιστες σταδιοδρομίες, με πιο γνωστό παράδειγμα την περίπτωση του Σκιπίωνα του Αφρικανού. Ο Φλαμινίνος ξεκίνησε το 208 π.Χ. ως χίλιαρχος, ένα μικρό στρατιωτικό αξίωμα.[11] Υπηρέτησε υπό τις διαταγές τού επί πέντε φορές υπάτου Μάρκου Κλαύδιου Μάρκελλου, που ηγείτο των επιχειρήσεων εναντίον του Αννίβα στην Νότια Ιταλία [12]. Ο Μάρκελλος σκοτώθηκε σε μια ενέδρα των Καρχηδονίων κοντά στον Κρότωνα το 208.
Δύο χρόνια μετά ο Φλαμινίνος εκλέχτηκε ταμίας (cuaestor), αν και πληθώρα ιστορικών υποστηρίζουν, ότι αυτό συνέβη πολύ αργότερα. Στάλθηκε στον Τάραντα για να βοηθήσει τον θείο του Κουίνκτιο Κλαύδιο Φλαμινίνο, που ήταν προπραίτορας και υπεύθυνος για τη ρωμαϊκή φρουρά. Η Ρώμη κρατούσε ισχυρή τη στρατιωτική παρουσία σε αυτήν την ελληνική πόλη, εξαιτίας της αποστασίας της και την ενίσχυση που έδωσε στον Αννίβα. Το 205 όμως απεβίωσε ο θείος του, και ο Φλαμινίνος πήρε τη θέση του. Το να γίνει κάποιος προπραίτορας πριν τα 25 του χρόνια ήταν ασυνήθιστο κατόρθωμα, αλλά μπορεί να εξηγηθεί από το γεγονός, ότι οι έμπειροι διοικητές χρησιμοποιήθηκαν εκτενώς στο τέλος του Β΄ Καρχηδονιακού Πολέμου. Ο Τ. Κ. Φλαμινίνος είχε αποκτήσει καλές σχέσεις με τον ελληνικό πληθυσμό του Τάραντα.[12] Κατά τη διάρκεια παραμονής του ήρθε σε επαφή με την ελληνική γλώσσα και τον πολιτισμό.
Το 201 αποτέλεσε μέλος μιας δεκαμελούς επιτροπής, αποτελούμενης από βετεράνους του Σκιπίωνα του Αφρικανού στο Σάμνιο και την Απουλία, ίσως επειδή γνώριζε τις περιοχές ύστερα από την παραμονή του στον Τάραντα.[10] Η επιτροπή αυτή συνέχισε το έργο της μέχρι το 200, αλλά ο Φλαμινίνος προσλήφθηκε σε μια δεύτερη επιτροπή αποτελούμενη από τρία μέλη, που θα κατέγραφε τους αποίκους στη Βενουσία.[11] Ήταν η μοναδική φορά, που κάποιος ανελάμβανε να είναι μέλος δύο επιτροπών ταυτόχρονα στην ιστορία της Ρώμης.[9]
Το 199 ο Φλαμινίνος στράφηκε προς το αξίωμα του υπάτου, ενώ δεν ήταν ακόμη ούτε τριάντα ετών. Η σειρά αξιωμάτων (cursus honorum) του δεν είχε ολοκληρωθεί ακόμη επίσημα αυτά τα χρόνια, αλλά η απόπειρά του μόνο για να κατέβει στις εκλογές, αρκούσε για να σπάσει η παράδοση. Ήταν ακόμη νεότερος από τον Σκιπίωνα τον Αφρικανό, που εξελέγη ύπατος το 205 στα 31 του έτη, έχοντας εντυπωσιακό στρατιωτικό ιστορικό και διάσημη οικογένεια με υψηλό κύρος. Αντίθετα, ο Φλαμινίνος προερχόταν από μια μικρότερη οικογένεια, και δεν μπορούσε να υπερηφανεύεται για κάποιο αξιοσημείωτο επίτευγμά του, κατά τη διάρκεια του πολέμου εναντίον του Αννίβα. Τουλάχιστον δύο Τριβούνοι των Πληβείων, ο Μάρκος Φούλβιος και ο Μάνιος Κούριος, άσκησαν βέτο στην υποψηφιότητά του, με την αιτιολογία ότι ήταν πολύ νέος και δεν έπρεπε να είχε κάποια αξίωση[10]. Ωστόσο, η Σύγκλητος τους ανάγκασε να καταργήσουν το βέτο τους και να επιτρέψουν στον Φλαμινίνο να παρουσιαστεί στις εκλογές.
Ο Φλαμινίνος εξελέγη ύπατος, μαζί με τον πληβείο Σέξτο Αίλιο Πίτο Κάτωνα. Ο τελευταίος θεωρούνταν ως ο πρώτος ύπατος και ήταν αρκετά δημοφιλής στον λαό, λόγω της διανομής της γης που είχε πραγματοποιήσει, σύμφωνα με τον Πλούταρχο[12]. Ο Φλαμινίνος δεν είχε επιτεύξει κάποιο αξιοσημείωτο στρατιωτικό επίτευγμα, και εξελέγη χάρη στην θητεία του το προηγούμενο έτος, κατά τη διάρκεια του οποίου εισήγαγε μεγάλες ποσότητες σιταριού από την Αφρική[9]. Καθώς οι δύο ύπατοι δεν μπορούσαν να συμφωνήσουν για την κατανομή των επαρχιών μεταξύ τους, στράφηκαν σε διαχωρισμό. Εκείνη την εποχή, μεγάλος έπαινος ήταν η διεξαγωγή ενός Β΄ Μακεδονικού Πολέμου εναντίον του Φίλιππου Ε΄ και ο Φλαμινίνος φάνηκε αρκετά τυχερός.
Ο Φίλιππος Ε΄ διέθετε λίγους ενεργούς συμμάχους στην Ελλάδα, αλλά και η Ρώμη επίσης είχε πρόβλημα στην απόκτηση περισσοτέρων στον Ελληνικό χώρο, με τους Έλληνες να θυμούνται τις αγριότητες των λεγεώνων κατά τον Α΄ Μακεδονικό Πόλεμο. Οι περισσότερες πόλεις-κράτη υιοθέτησαν μια πολιτική αναμονής, περιμένοντας να δουν προς ποια πλευρά θα κλίνει ο πόλεμος.
Κατά τα πρώτα δύο έτη, η Ρωμαϊκή εκστρατεία ήταν ανεπιτυχής. Ο Πόπλιος Σουλπίκιος Γάλβας έκανε πολύ μικρές προόδους εναντίον του Φιλίππου, και ο Πόπλιος Βίλιος που τον διαδέχτηκε, αντιμετώπισε ανταρσία μέσω στο ίδιο του το στράτευμα. Το 198 π.Χ. ο Π. Βίλιος παρέδωσε την διοίκηση στον Φλαμινίνο, ο οποίος απεδείχθη, πως ήταν πολύ διαφορετικού τύπου στρατηγός.
Ο Φλαμινίνος δεν ήταν καν τριάντα ετών, και αυτοανακηρύχθηκε ως ένθερμος Φιλέλληνας. Εισήγαγε και καθόρισε τις λεπτομέρειες μιας νέας Ρωμαϊκής πολιτικής, για να κερδηθεί ο πόλεμος. Μέχρι αυτό το σημείο, οι Ρωμαίοι είχαν απλώς απαιτήσει από τον Φίλιππο Ε΄ να σταματήσει να επιτίθεται στην νότια Ελλάδα, με το σύνθημα Ειρήνη στην Ελλάδα. Τώρα ο Φλαμινίνος απαιτούσε ο Φίλιππος Ε΄ να αποσύρει όλα του τα στρατεύματα και τους διπλωμάτες από τις πόλεις της νότιας Ελλάδας, και να περιοριστεί στη Μακεδονία υπό το σύνθημα «Ελευθερία στην Ελλάδα».
Ο Φλαμινίνος διεξήγαγε μια έντονη εκστρατεία εναντίον του Φίλιππου Ε΄, τον οποίο ανάγκασε να υποχωρήσει στη Θεσσαλία. Οι πόλεις της Αχαϊκής Συμπολιτείας, οι οποίες ήταν παραδοσιακοί σύμμαχοι των Μακεδόνων, ήταν πολύ απασχολημένες με τον πόλεμό τους εναντίον της Σπάρτης, για να συμμετέχουν στον Δεύτερο Μακεδονικό Πόλεμο. Οι αυξανόμενες Ρωμαϊκές επιτυχίες εναντίον των Μακεδόνων, έκανε πολλούς από τους παλαιούς συμμάχους να αναθεωρήσουν την στάση τους ως προς την Μακεδονία. Υπήρξαν όμως και άλλοι, όπως το Άργος, η παραδοσιακή πηγή της παλαιάς Μακεδονικής δυναστείας των Αργεαδών, οι οποίοι παρέμειναν στο πλευρό του Μακεδονικού βασιλείου.
Ο Φίλιππος διακήρυξε τη θέλησή του να κάνει ειρήνη, αλλά το άνοιγμά του αυτό ήρθε σε μια κρίσιμη στιγμή για τον Φλαμινίνο, καθώς ήταν προεκλογική περίοδος στη Ρωμαϊκή δημοκρατία και ο Φλαμινίνος, ενώ επιθυμούσε δόξα (να κερδίσει τον πόλεμο), δε μπορούσε να γνωρίζει, αν θα συνεχίσει τη διοίκησή του, ή θα αντικατασταθεί από τη νέα κυβέρνηση, και αν ο πόλεμος θα συνεχιστεί ή διακοπεί. Αποφάσισε να ξεκινήσει διαπραγματεύσεις με τον Φίλιππο Ε΄, ενόσω περίμενε τα αποτελέσματα των εκλογών στη Ρώμη. Εάν η νέα διακυβέρνηση αποφάσιζε, πως ο Φλαμινίνος θα επέστρεψε στη Ρώμη, τότε θα προχωρούσε σε μια γρήγορη ειρηνευτική συμφωνία με τους Μακεδόνες. Εάν, από την άλλη πλευρά, η διοίκησή του συνεχιζόταν, τότε θα τερμάτιζε κάθε μορφή διαπραγμάτευσης, και θα συνέχιζε τον πόλεμο εναντίον του Φιλίππου Ε΄.
Ο Φλαμινίνος και ο Φίλιππος Ε΄ συναντήθηκαν στη Νίκαια της Λοκρίδας τον Νοέμβριο του 198 π.Χ.. Για να καθυστερήσει τις διαδικασίες, ο Φλαμινίνος επέμενε πως όλοι ανεξαιρέτως οι σύμμαχοί του θα πρέπει να είναι επίσης παρόντες στις διαπραγματεύσεις. Ακολούθως, επανέλαβε τις απαιτήσεις του προς τον Φίλιππο Ε΄, πως θα έπρεπε να αποσυρθεί από όλη την νότια Ελλάδα. Ο Φίλιππος Ε΄, ήταν προετοιμασμένος να αποσυρθεί από τις πρόσφατες κατακτήσεις του σε Θράκη και Μικρά Ασία, αλλά δεν μπορούσε να δεχτεί τις απαιτήσεις του Φλαμινίνου. Ο Φλαμινίνος τον έπεισε τελικά, πως το πρόβλημα ήταν οι ίδιες οι πόλεις του νότου, οι οποίες ήταν ανένδοτες σε αυτό το σημείο, και πρότεινε στον Φίλιππο Ε΄ να στείλει μια αντιπροσωπεία στη Ρωμαϊκή Σύγκλητο, έτσι ώστε να υπάρξει μεγαλύτερη ευελιξία στις διαπραγματεύσεις. Ο Φίλιππος Ε΄ ακολούθησε τη συμβουλή του Φλαμινίνου, αλλά την ίδια στιγμή ο Φλαμινίνος έμαθε πλέον πως η διοίκησή του θα επεκτεινόταν και οι πολιτικοί σύμμαχοί του στη Ρώμη τού εξασφάλισαν τη συνέχιση του πολέμου, έτσι οι διαπραγματεύσεις διακόπηκαν άμεσα.[13]
Βλέποντας πως ο πόλεμος έκλεινε προς τη Ρώμη, οι λιγοστοί σύμμαχοι του Φίλιππου Ε΄ που απέμεναν, τον εγκατέλειψαν -με την εξαίρεση της Ακαρνανίας- και αναγκάστηκε να συγκεντρώσει στρατό από 25.000 μισθοφόρους. Οι λεγεώνες του Φλαμινίνου συνάντησαν και κέρδισαν τον Φίλιππο Ε΄ αρχικά στη μάχη του ποταμού Αώου στη Βόρεια Ήπειρο, όμως η αποφασιστική μάχη δόθηκε στην τοποθεσία Κυνός Κεφαλές της Θεσσαλίας τον Ιούνιο του 197 π.Χ., με τις πιο ευέλικτες και καλύτερα διοικούμενες Ρωμαϊκές λεγεώνες να νικούν τις Μακεδονικές φάλαγγες, οι οποίες παρασύρθηκαν σε ανώμαλο έδαφος και έχασαν τη συνοχή τους. Μετά από αυτό, ο Φίλιππος αναγκάστηκε να συνθηκολογήσει για ειρήνη, σύμφωνα με τους Ρωμαϊκούς όρους.
Προκηρύχθηκε γενική εκεχειρία, και οι ειρηνευτικές διαπραγματεύσεις έγιναν στην κοιλάδα των Τεμπών. ο Φίλιππος Ε΄ συμφώνησε να αποσυρθεί από όλες τις πόλεις της νότιας Ελλάδας και να ξεχάσει τις κατακτήσεις του σε Θράκη και Μικρά Ασία. Οι πρώην σύμμαχοι του Φλαμινίνου, η Αιτωλική Συμπολιτεία, έκαναν επιπλέον εδαφικές διεκδικήσεις εναντίον του Φιλίππου Ε΄, αλλά ο Φλαμινίνος αρνήθηκε να τις υποστηρίξει. Η συνθήκη στάλθηκε στη Ρώμη για επικύρωση, και η Ρωμαϊκή Σύγκλητος έθεσε επιπλέον όρους, απαιτώντας ο Φίλιππος Ε΄ να πληρώσει πλήρεις πολεμικές αποζημιώσεις προς όλες τις πλευρές και να παραδώσει τον στόλο του.
Το 196 π.Χ. συμφωνήθηκαν οι όροι και σταμάτησε επίσημα ο πόλεμος. Κατά τους αγώνες των Ισθμίων, ο Φλαμινίνος διακήρυξε την «Ελευθερία και Ανεξαρτησία των Ελλήνων», προς τις γενικές επευφημίες και πανηγυρισμούς των παρευρισκόμενων. Την ίδια στιγμή οι Ρωμαϊκές λεγεώνες μπήκαν στις γεωγραφικά στρατηγικές πόλεις της Κορίνθου, Χαλκίδος και Δημητριάδος, τις οποίες προηγουμένως έλεγχαν οι Μακεδόνες. Οι λεγεώνες αυτές αποσύρθηκαν το 194 π.Χ..
Αυτή ήταν η πράξη ενός ανιδιοτελούς Φιλέλληνα, αν και φαίνεται πιο πιθανό, ότι ο Φλαμινίνος αντιλαμβανόταν την «ελευθερία», ως ελευθερία για την αριστοκρατία της Ελλάδας, που θα αποκτούσαν σχέσεις δούναι και λαβείν με την Ρώμη, αντί να είναι υποχείρια της Μακεδονικής ηγεμονίας. Με τους Έλληνες συμμάχους του ο Φλαμινίνος λεηλάτησε τη Σπάρτη, πριν επιστρέψει στη Ρώμη θριαμβευτικά μαζί με χιλιάδες απελευθερωμένους σκλάβους, από τους οποίους 1200 απελευθερώθηκαν από την Αχαΐα, οι οποίοι είχαν αιχμαλωτιστεί και πωληθεί στην Ελλάδα κατά τη διάρκεια του Β΄ Καρχηδονιακού Πολέμου.[14]
Εν τω μεταξύ ο Ευμένης Β΄ της Περγάμου ζήτησε βοήθεια από τη Ρώμη κατά του βασιλιά των Σελευκιδών, Αντίοχου Γ΄. Ο Φλαμινίνος στάλθηκε να διαπραγματευτεί μαζί του το 192 π.Χ. και τον προειδοποίησε να μην παρεμβαίνει στα ελληνικά κράτη. Ο Αντίοχος Γ΄ δεν πίστευε ότι ο Φλαμινίνος είχε την εξουσία να μιλήσει για τους Έλληνες και υποσχέθηκε να αφήσει την Ελλάδα μόνη της, αν και οι Ρωμαίοι έκαναν το ίδιο. Αυτές οι διαπραγματεύσεις δεν κατέληξαν κάπου, και η Ρώμη βρέθηκε σύντομα σε πόλεμο με τον Αντίοχο Γ΄. Ο Φλαμινίνος ήταν παρών στη Μάχη των Θερμοπυλών το 191 π.Χ., στην οποία ο Αντίοχος Γ΄ ηττήθηκε.[12]
Το 189 π.Χ. εξελέγη τιμητής (censor) μαζί με τον Μάρκο Κλαύδιο Μάρκελλο, νικώντας μεταξύ άλλων τον Κάτωνα τον Πρεσβύτερο.[10]
Το 183 π.Χ. στάλθηκε να διαπραγματευτεί με τον Προυσία Α΄ της Βιθυνίας, σε μια προσπάθεια να συλλάβει τον Αννίβα, ο οποίος είχε εξοριστεί από την Καρχηδόνα· ο Αννίβας αυτοκτόνησε για να αποφύγει την αιχμαλωσία. Σύμφωνα με τον Πλούταρχο, πολλοί συγκλητικοί κατηγόρησαν τον Φλαμινίνο, επειδή είχε προκαλέσει σκληρά το τέλος ενός εχθρού, που τώρα πια είχε γίνει αβλαβής.[12] Αν και τίποτε δεν είναι γνωστό γι' αυτόν μετά, ο Φλαμινίνος φαίνεται να απεβίωσ γύρω στο 174 π.Χ. .
Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
- ↑ 1,0 1,1 «Digital Prosopography of the Roman Republic» (Αγγλικά) 999. Ανακτήθηκε στις 29 Ιουνίου 2021.
- ↑ Τσεχική Εθνική Βάση Δεδομένων Καθιερωμένων Όρων. jn20000700540. Ανακτήθηκε στις 8 Ιουνίου 2022.
- ↑ «Identifiants et Référentiels». (Γαλλικά) IdRef. Agence bibliographique de l'enseignement supérieur. Ανακτήθηκε στις 11 Μαΐου 2020.
- ↑ 4,0 4,1 4,2 4,3 «Digital Prosopography of the Roman Republic» (Αγγλικά) 999. Ανακτήθηκε στις 27 Μαρτίου 2021.
- ↑ «Quintii» (Ρωσικά)
- ↑ 6,0 6,1 Thomas Robert Shannon Broughton: «The Magistrates of the Roman Republic» (Αγγλικά) Αμερικανική Φιλολογική Εταιρεία. 1951. ISBN-10 0-89130-812-1.
- ↑ Badian, E. (1970). Titus Quinctius Flamininus : Philhellenism and Realpolitik : delivered April 8 and 9, 1970. University of Cincinnati. 872588275.
- ↑ Pfeilschifter, Rene. (2005). Titus Quinctius Flamininus : Untersuchungen zur römischen Griechenlandpolitik. Vandenhoeck & Ruprecht. ISBN 3-525-25261-7. 799512854.
- ↑ 9,0 9,1 9,2 Eckstein, A. M. (1976). «T. Quinctius Flamininus and the Campaign against Philip in 198 B. C.». Phoenix 30 (2): 119. doi:. ISSN 0031-8299. http://dx.doi.org/10.2307/1087088.
- ↑ 10,0 10,1 10,2 10,3 Livy, author. History of Rome. ISBN 0-674-99126-5. 991483377.[νεκρός σύνδεσμος]
- ↑ 11,0 11,1 Thomas Robert Shannon Broughton· Marcia L Patterson (1984–1986). The Magistrates of the Roman Republic. Scholars Press. ISBN 9780891308119.
- ↑ 12,0 12,1 12,2 12,3 12,4 Plutarch. (2012). Parallel lives. Start Publishing LLC. ISBN 978-1-62558-485-4. 854969912.
- ↑ Polybius. (1839). Polybious Istoriōn ta sōzomena = Polybii Historiarum reliquiae ; Graece et latine cum indicibus. A. Firmin Didot. 1007634287.
- ↑ Livius, Titus (fl 1437). Oxford Dictionary of National Biography. Oxford University Press. 28 Νοεμβρίου 2017.
Εξωτερικοί σύνδεσμοι[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Πολυμέσα σχετικά με το θέμα Titus Quinctius Flamininus στο Wikimedia Commons
| ||||||||||||||
|