Τέμενος του Μπεχράμ Πασά

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια

Συντεταγμένες: 37°54′52″N 40°14′14″E / 37.91444°N 40.23722°E / 37.91444; 40.23722


Τέμενος του Μπεχράμ Πασά
Χάρτης
ΕίδοςΤέμενος της Παρασκευής[1]
Γεωγραφικές συντεταγμένες37°54′34″N 40°14′3″E
Διοικητική υπαγωγήΝτιγιάρμπακιρ[2]
ΧώραΤουρκία[2]
Έναρξη κατασκευής1572
ΑρχιτέκτοναςΜιμάρ Σινάν
Commons page Πολυμέσα

Το Τζαμί του Μπεχρέμ Πασά ή Μπεχράμ Πασά ( τουρκικά: Behrem Paşa Camii‎‎, κουρδικά: Mizgefta Behram Paşa‎‎ ) είναι οθωμανικό τζαμί του 16ου αιώνα, που βρίσκεται στην πόλη Ντιγιαρμπακίρ στη νοτιοανατολική Τουρκία. Ανατέθηκε από τον Οθωμανό γενικό κυβερνήτη Μπεχράμ Πασά.

Ιστορία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το τζαμί έγινε με εντολή του τοπικού Οθωμανού γενικού κυβερνήτη Μπεχράμ Πασά. Ήταν γιος του Καρά Σαχίν Μουσταφά Πασά, που υπηρέτησε ως γενικός κυβερνήτης της Υεμένης και της Αιγύπτου. Οι ημερομηνίες της θητείας του Μπεχράμ Πασά στο Ντιγιάρμπακιρ είναι αβέβαιες, αλλά πιθανώς ήταν μεταξύ 1564–65 και 1567–68. Πέθανε το 1585 και τάφηκε στο Χαλέπι. [3] Η κατασκευή ξεκίνησε περίπου το 1564–65 και ολοκληρώθηκε το 1572–73, ημερομηνία που περιλαμβάνεται στην αραβική επιγραφή που χαράσσεται πάνω από την πύλη εισόδου. [4] Το τζαμί αποδίδεται στον Σινάν στη μία από τις δύο μεγάλες αυτοβιογραφίες του (Tuḥfetü'l-mi'mārīn) αλλά όχι στην άλλη (Tezkiretü'l-ebniye ), κάτι που μπορεί να υποδηλώνει ότι ο Σινάν είχε περιθωριακό ρόλο στο σχεδιασμό του, ενδεχομένως με την έγκριση των σχεδίων στην Κωνσταντινούπολη (την οθωμανική πρωτεύουσα) να εκτελεστούν από άλλον αρχιτέκτονα. [5] Η ταυτότητα του αρχιτέκτονα, που επέβλεπε την κατασκευή δεν είναι γνωστή, αλλά μπορεί να ήταν ένας άλλος αυτοκρατορικός αρχιτέκτονας, που στάλθηκε από την Κωνσταντινούπολη, αν όχι τοπικός τεχνίτης, δεδομένης της ποιότητας της κατασκευής του. [4] [6] [α] Η χαρακτηριστική χρήση των τοπικών χαρακτηριστικών παράλληλα με το οθωμανικό σχέδιο υποδηλώνει επίσης ότι ο αρχιτέκτονας χρησιμοποίησε μια ομάδα ντόπιων κτιστών και τεχνιτών. [4]

Αρχιτεκτονική[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Εξωτερικός χώρος[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Μια οκταγωνική βρύση είναι ευθυγραμμισμένη με την κεντρική πύλη της βόρειας πρόσοψης. Η πυραμιδοειδής οροφή της κρήνης στηρίζεται σε σύνθετες ασπρόμαυρες κολώνες με πλεγμένα κεντρικά τμήματα. Η βόρεια πρόσοψη του τζαμιού είναι κατασκευασμένη σε εναλλασσόμενες στρώσεις ασπρόμαυρης πέτρας. Η διπλή στοά έχει πέντε τρούλους. Οι δύο κεντρικοί κίονες, που στηρίζουν την εξωτερική στοά έχουν ένα πλεγμένο κεντρικό τμήμα τοποθετημένο ανάμεσα σε εναλλασσόμενα στρώματα μαύρης και λευκής πέτρας, που απηχούν εκείνα της κρήνης. Οι υπόλοιποι κίονες, που στηρίζουν τη στοά είναι από λευκό μάρμαρο. Ένας ενιαίος μιναρές βρίσκεται στη βορειοδυτική γωνία της στοάς. Το ίδιο το τζαμί έχει τη μορφή ενός κύβου χωρίς στρώσεις. Ο τρούλος κάθεται σε ένα δεκαεξάπλευρο τύμπανο, που έχει παράθυρα σε κάθε μία από τις πλευρές. [4]

Εσωτερικός χώρος[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο θόλος που έχει διάμετρο 15,9 μέτρα, στηρίζεται σε οκτώ αιχμηρά τόξα. Τα dados (:διακοσμητική επένδυση) της αίθουσας προσευχής είναι διακοσμημένα με μεγάλα τετράγωνα πολύχρωμα υπογυαλωμένα πλακάκια. Αυτά έχουν ένα περίγραμμα από δύο στυλ ορθογώνιων πλακιδίων. Τα πλακάκια πιστεύεται ότι έχουν παραχθεί τοπικά στο Ντιγιαρμπακίρ, αλλά μοιάζουν πολύ με αυτά που παράγονται στο Ιζνίκ. [4]

Ο σχεδιασμός του τζαμιού έχει εγκωμιαστεί από ιστορικούς της αρχιτεκτονικής. [4] Ο Γκόντφρεϊ Γκούντγουινn έγραψε το 1971: «Είναι, πράγματι, ο πρίγκιπας των επαρχιακών τζαμιών τόσο υπέροχος στη διακόσμησή του όσο και στις αναλογίες του εντός των ορίων του αυστηρού τοπικού στυλ». [7]

Σημειώσεις[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. Ο Ντογάν Κουμπάν δηλώνει γενικότερα ότι το τζαμί «σχεδιάστηκε πιθανότατα από έναν αυτοκρατορικό αρχιτέκτονα που εστάλη από την πρωτεύουσα.»[6]

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Αναφορές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. (Γερμανικά, Αγγλικά, Γαλλικά, Ισπανικά, Ιταλικά) archINFORM. 76022. Ανακτήθηκε στις 14  Ιουλίου 2019.
  2. 2,0 2,1 (Γερμανικά, Αγγλικά, Γαλλικά, Ισπανικά, Ιταλικά) archINFORM. 76022. Ανακτήθηκε στις 30  Ιουλίου 2018.
  3. Necipoğlu 2005, σελ. 467.
  4. 4,0 4,1 4,2 4,3 4,4 4,5 Necipoğlu 2005, σελ. 468.
  5. Necipoğlu 2005, σελ. 455, 560.
  6. 6,0 6,1 Kuban 2010, σελ. 574.
  7. Goodwin 2003, σελ. 310.

Πηγές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Περαιτέρω ανάγνωση[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  • Raby, J. (1977–78). «Diyarbakir: a rival to İznik. A sixteenth-century tile industry in eastern Anatolia». Istanbuler Mitteilungen 27: 429–459.