Σφαγή της Κω
Η Σφαγή της Κω (ιταλικά: Eccidio di Kos) ήταν έγκλημα πολέμου, που διαπράχθηκε στις αρχές Οκτωβρίου 1943 από τη Βέρμαχτ εναντίον των Ιταλών αιχμαλώτων του στρατού της Κω, στα Δωδεκάνησα, τα οποία μέχρι εκείνη τη χρονική στιγμή βρίσκονταν υπό Ιταλική κατοχή. Περίπου εκατό Ιταλοί αξιωματικοί εκτελέστηκαν υπό τις διαταγές του στρατηγού Φρίντριχ-Βίλχελμ Μύλλερ, αφού θεωρήθηκαν προδότες δείχνοντας αντίσταση στη γερμανική εισβολή στο νησί (γνωστή ως Μάχη της Κω, μέρος της εκστρατείας των Δωδεκανήσων).[1][2]
Ιστορικό[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Η Κως καταλήφθηκε από την Ιταλία κατά τον Ιταλο-Τουρκικό πόλεμο του 1912, ο οποίος τερμάτισε τη μακρά οθωμανική κυριαρχία στο νησί. Κατά τη διάρκεια του Δευτέρου Παγκοσμίου Πολέμου, η Κως έγινε σημαντική λόγω ενός αεροδρομίου κοντά στην Αντιμάχεια. Η ανακωχή του Cassibile στις 8 Σεπτεμβρίου 1943, η οποία όριζε την παράδοση της Ιταλίας στους Συμμάχους, προκάλεσε ενθουσιασμό τόσο στον ιταλικό στρατό όσο στον τοπικό πληθυσμό με την ελπίδα ότι θα τελειώσει σύντομα ο πόλεμος. Οι λίγοι Γερμανοί στο νησί συνελήφθησαν και εύκολα αφοπλίστηκαν. Λίγο αργότερα, περισσότερα από 1.500 Βρετανοί προσγειώθηκαν στην Κω για να βοηθήσουν τους περίπου 4.000 Ιταλούς στρατιώτες να υπερασπιστούν το νησί από μια πιθανή γερμανική εισβολή.
Την αυγή της 3ης Οκτωβρίου, η 22η γερμανική αερομεταφερόμενη μεραρχία προσγείωσης (τότε σταθμευμένη στην Κρήτη), με επικεφαλής τον στρατηγό Φρίντριχ-Βίλχελμ Μύλλερ, ξεκίνησε την Επιχείρηση «Πολική Αρκούδα» με προσγείωση σε τρεις διαφορετικές τοποθεσίες στο νησί, τόσο από τη θάλασσα όσο και από τον αέρα. Κατά τη διάρκεια της μάχης δεν υπήρχε συντονισμός μεταξύ των Ιταλών και των Βρετανών, η RAF δεν μπόρεσε να παράσχει αεροπορική κάλυψη και η έλλειψη επαρκούς πυροβολικού επέτρεψε στο 10ο Σώμα της Λουφτβάφε να πραγματοποιήσει εναέριους βομβαρδισμούς. Έτσι, παρόλο που οι επίγειες δυνάμεις που υπερασπίζονταν την Κω ξεπερνούσαν κατά πολύ τις Γερμανικές (περίπου 5.500 Άγγλοι και Ιταλοί έναντι 1.000 περίπου Γερμανών), παραδόθηκαν στις 4 Οκτωβρίου. Συνολικά 1.388 Βρετανοί και 3.145 Ιταλοί συνελήφθησαν και συγκεντρώθηκαν στο Κάστρο Νερατζιά της πόλης της Κω.
Η σφαγή[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Μεταξύ της 4ης και 6ης Οκτωβρίου, 148 αιχμάλωτοι Ιταλοί αξιωματικοί (που ανήκαν στο 10ο Σύνταγμα της 50ης Μεραρχίας πεζικού Regina με επικεφαλής τον Συνταγματάρχη Φελίτσε Λετζίο) οδηγήθηκαν σε συνοπτική δίκη που διατάχθηκε από τον Μύλλερ .Τελικά κρίθηκε ότι όλοι οι αξιωματικοί που παρέμειναν πιστοί στον Βασιλιά Vittorio Emanuele III και είχαν αντισταθεί στην εισβολή των Γερμανών, έπρεπε να εκτελεστούν. Τελικά, από τους 148 αξιωματικούς, επτά άλλαξαν πλευρά και τάχθηκαν στο πλευρό των Γερμανών, 28 κατάφεραν να διαφύγουν στην Τουρκία, 10 νοσηλεύτηκαν και οι τελευταίοι μεταφέρθηκαν σε στρατόπεδα στη Γερμανία, ενώ οι υπόλοιποι 103 πυροβολήθηκαν από άνδρες του Μύλλερ μεταξύ των απογευμάτων της 4ης και 7ης Οκτωβρίου κοντά στην αλμυρή λίμνη Τιγκάκι (Αλυκή).[1][2]
Επακόλουθα[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Τον Φεβρουάριο του 1945 έγινε εκταφή 66 σωρών από οκτώ μαζικούς τάφους κοντά στον Λινοπότη, που στη συνέχεια θάφτηκαν στο καθολικό κοιμητήριο της Κω και το 1954 μεταφέρθηκαν στην Ιταλία και θάφτηκαν σε ένα μνημείο του Β' Παγκοσμίου Πολέμου στο Μπάρι. Παρά το γεγονός ότι πολλοί νεκροί δε βρέθηκαν δεν πραγματοποιήθηκε έρευνα για τον εντοπισμό τους μέχρι το 2015. Στη συνέχεια μια ομάδα Ελλήνων και Ιταλών εθελοντών πραγματοποίησαν ανασκαφές που ανακάλυψαν ανθρώπινα υπολείμματα και προσωπικά αντικείμενα. Τα ανακτηθέντα λείψανα τοποθετήθηκαν σε μαρμάρινο δοχείο στο οστεοφυλάκιο του καθολικού νεκροταφείου της Κω.[3]
Μετά το τέλος του πολέμου ο στρατηγός Μύλλερ συνελήφθη στην Ανατολική Πρωσία από τον Κόκκινο Στρατό και εκδόθηκε στην Ελλάδα, όπου καταδικάστηκε σε θάνατο από στρατιωτικό δικαστήριο για αντίποινα εναντίον αμάχων στην Κρήτη (αλλά όχι για τα γεγονότα στην Κω). Εκτελέστηκε στην Αθήνα στις 20 Μαΐου 1947 και ήταν το μόνο άτομο μεταξύ των υπευθύνων για τη σφαγή που τιμωρήθηκε ποτέ.[4]
Τα Αρχεία της ντροπής[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Το 1994, κατά τη δίκη του πρώην μέλους των SS Έριχ Πρίμπκε , ανακαλύφθηκαν έγγραφα που αφορούσαν τη σφαγή στην Κω μεταξύ πολλών άλλων αρχείων σε αρχείο που βρέθηκε σε ένα ξύλινο ντουλάπι που βλέπει σε έναν τοίχο στα κεντρικά γραφεία του στρατού στη Ρώμη.[5] Το 2003, έρευνες από μια κοινοβουλευτική επιτροπή αποκάλυψαν ότι τον Ιανουάριο του 1960, ο ιταλικός στρατηγός και γενικός εισαγγελέας Enrico Santacroce υπέγραψε μια εντολή αρχειοθέτησης για σχεδόν 2.000 ναζιστικά εγκλήματα πολέμου. [6][7]Την εποχή του Ψυχρού Πολέμου, ο στρατιωτικός γενικός εισαγγελέας δέχθηκε ισχυρή πολιτική πίεση για να καλύψει το υλικό από τους υπουργούς Γ. Μαρτίνο και Π. Ταβιανί επειδή φοβόταν ότι θα διαταραζόταν η σχέση της χώρας με τη Γερμανία, η οποία ήταν πλέον μέλος του ΝΑΤΟ και σύμμαχος της Ιταλίας.
Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
- ↑ 1,0 1,1 Insolvibile, Isabella, 1978- (2010). Kos 1943-1948 : la strage, la storia. Napoli: Edizioni scientifiche italiane. ISBN 978-88-495-2082-8. 711514715.
- ↑ 2,0 2,1 Liuzzi, Pietro Giovanni. (2012). Kos, una tragedia dimenticata : settembre 1943-maggio 1945. Roma: Aracne. ISBN 978-88-548-4047-8. 883547300.
- ↑ dimenticatidistato (28 Ιουλίου 2015). «Operazione Lisia». Dimenticati di Stato (στα Ιταλικά). Ανακτήθηκε στις 13 Νοεμβρίου 2020.
- ↑ «war criminals». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 1 Απριλίου 2012.
- ↑ «Vincitori e vinti - Bruno Vespa». Oscar Mondadori (στα Ιταλικά). Ανακτήθηκε στις 13 Νοεμβρίου 2020.
- ↑ Vespa, Bruno (2010). Vincitori e vinti. Mondadori. ISBN 978-88-520-1191-7.
- ↑ Sica, Emanuele, 1975-· Carrier, Richard, 1969-. Italy and the Second World War : alternative perspectives. Leiden. ISBN 978-90-04-36376-2. 1035241743.