Συνθήκη Ρωσοτουρκικής Συμμαχίας (1799)

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Ο Τσάρος Αλέξανδρος Α΄

Η Συνθήκη Ρωσοτουρκικής Συμμαχίας του 1799 υπήρξε μια ιστορική συνθήκη συμμαχίας που συνομολόγησαν στις 3 Ιανουαρίου του 1799 ο Τσάρος Αλέξανδρος Α΄ Ρωσικής Αυτοκρατορίας και ο Σουλτάνος Σελήμ Γ΄ της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας.

Σκοπός της παραπάνω συμμαχίας ήταν ο από κοινού αγώνας κατά των γαλλικών επεκτάσεων στο Αιγαίο Πέλαγος και την Ανατολική Μεσόγειο που άρχισε να εμφανίζεται μετά τη συνομολόγηση της Συνθήκης του Κάμπο Φόρμιο (1797), όπου τα Επτάνησα πέρασαν σε γαλλική κτήση.

Σημαντικότερος όρος της συνθήκης αυτής ήταν ένα μυστικό άρθρο βάσει του οποίου ο ρωσικός στόλος μπορούσε ελεύθερα να διέλθει τα Στενά των Δαρδανελίων όσο διαρκούσε ο πόλεμος κατά της Γαλλίας. Πριν ακόμα τεθεί σε εφαρμογή η συνθήκη αυτή ενώθηκαν οι στόλοι των δύο αυτοκρατοριών και κινήθηκαν κατά των Επτανήσων.
Συγκεκριμένα, στις 16 Νοεμβρίου 1798, ο Ρώσος υποναύαρχος Θεόδωρος Ουσάκωφ που «έτυχε» να φθάσει με το στόλο του στα Επτάνησα, ξεκινώντας πρώτα την κατάληψη των Κυθήρων ένα μήνα πριν, (στις 12 Οκτωβρίου του 1798), και γνωρίζοντας πολύ καλά τις αντιδράσεις των νησιωτών κατά της Γαλλοκρατίας των Επτανήσων, προσκάλεσε, με προκήρυξή του, τους Κερκυραίους να πάρουν τα όπλα κατά των κατακτητών τους «αθέων» Γάλλων.

Ο Σουλτάνος Σελήμ Γ΄

Στο μεταξύ παρακολουθώντας οι Άγγλοι τα τεκταινόμενα στο Ιόνιο Πέλαγος, δύο μόλις ημέρες μετά τη συνομολόγηση της ρωσοτουρκικής αυτής συμμαχίας, δηλαδή στις 5 Ιανουαρίου, συνομολογείται στη Κωνσταντινούπολη άλλη Συνθήκη Αγγλοτουρκικής Συμμαχίας με την οποία η Αγγλία αναλάμβανε την εγγύηση της εδαφικής ακεραιότητας της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας για οκτώ χρόνια.

Αποτέλεσμα των συνθηκών αυτών ήταν η εδίωξη των Γάλλων από τα Επτάνησα από τις συνασπισμένες ρωσοτουρκικές δυνάμεις αλλά και η ήττα του Βοναπάρτη από τους Άγγλους κατά την επιχείρησή του εναντίον της Άκκρας.

Παρατηρήσεις[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  • Το κέρδος της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας από την εξέλιξη των γεγονότων εκ της συνθήκης αυτής ήταν η προσάρτηση των γαλλικών βάσεων της Πάργας, της Πρεβέζης, του Βουθρωτού και της Βονίτσης.
  • Το κέρδος της Ρωσικής Αυτοκρατορίας ήταν η ελεύθερη πλεύση των ρωσικών πλοίων στο Αιγαίο αφενός και η ανακοπή της γαλλικής επέκτασης στο χώρο των Βαλκανίων.
  • Δύο μήνες μετά τη συνομολόγηση της συνθήκης αυτής ακολούθησε η Συνθήκη Ανακωχής του Αγίου Παύλου με την οποία έληξαν οι κατά των Γάλλων ρωσοτουρκικές επιχειρήσεις όπου και εγκατέλειψαν οι Γάλλοι τα Επτάνησα. Τον επόμενο χρόνο ακολούθησε η μεταξύ των δύο συμμάχων αυτοκρατοριών Σύμβαση της Κωνσταντινούπολης (1800) που αποτέλεσε ουσιαστικά μεταξύ άλλων την βασική συνθήκη της ίδρυσης της Ιονίου Πολιτείας, πρώτη ακτίδα ανεξαρτησίας ελληνικού εδάφους.

Πηγές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  • Εκδοτική «Ιστορία του Ελληνικού Έθνους» τομ. ΙΑ΄, σελ. 370-371.
  • Χαραλ. Νικολάου «Διεθνείς Συνθήκες» Εκδ. Φλώρος - Αθήνα 1996, σελ. 44.