Στσούτσιν

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια

Συντεταγμένες: 50°18′32″N 21°4′29″E / 50.30889°N 21.07472°E / 50.30889; 21.07472

Στσούτσιν

Έμβλημα
Τοποθεσία στο χάρτη
Τοποθεσία στο χάρτη
Στσούτσιν
50°18′32″N 21°4′29″E
ΧώραΠολωνία
Διοικητική υπαγωγήΓκμίνα Στσούτσιν
Πληθυσμός4.149 (31  Μαρτίου 2021)[1]
Ταχ. κωδ.33-230
Ζώνη ώραςUTC+01:00 (επίσημη ώρα)
UTC+02:00 (θερινή ώρα)
ΙστότοποςΕπίσημος ιστότοπος
Commons page Σχετικά πολυμέσα

Το Στσούτσιν (πολωνικά: Szczucin) είναι πόλη του Πόβιατ Ντομπρόβα, στο Βοεβοδάτο Ελάσσονος Πολωνίας της νότιας Πολωνίας. Είναι η έδρα της Γκμίνα Στσούτσιν. Απέχει περίπου 16 χιλιόμετρα βορειοανατολικά της Ντομπρόβα Ταρνόφσκα, 30 χιλιόμετρα βόρεια του Τάρνουφ και 85 χιλιόμετρα ανατολικά της πρωτεύουσας του βοεβοδάτου, Κρακοβίας.[2] Ο πληθυσμός του 4.154 κάτοικοι (2020).[3]

Ιστορία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η πρώτη αναφορά του Στσούτσιν (τότε γνωστό ως Sucin, αργότερα Sczucin) προέρχεται από το 1326, και αναφέρεται σε μια τοπική ενοριακή εκκλησία, πράγμα που σημαίνει ότι πρέπει να είχε χτιστεί νωρίτερα. Το όνομα της πόλης πιθανότατα προέρχεται από έναν ιδιοκτήτη της τοποθεσίας του 14ου αιώνα, έναν άνδρα ονόματι Szczuka (Στσούκα). Λόγω της θέσης της πόλης στον Βιστούλα, δημιουργήθηκε εδώ ένα ποτάμιο λιμάνι. Ξυλεία από το Δάσος Σαντόμιες μεταφέρονταν εδώ, φορτώνονταν σε πλοία και μεταφέρονταν στο Γκντανσκ, το μεγαλύτερο λιμάνι του Στέμματος του Βασιλείου της Πολωνίας. Επιπλέον, το Στσούτσιν ήταν ένα σημείο διέλευσης του Βιστούλα, κατά μήκος ενός εμπορικού μονοπατιού βορρά-νότου. Διοικητικά, το Στσούτσιν βρισκόταν στο Βοεβοδάτο Σαντόμιες στην Επαρχία Ελάσσονος Πολωνίας του Πολωνικού Στέμματος. Το 1780 το χωριό απέκτησε προνόμια πόλης, αλλά το 1934 τα έχασε, καθώς ο πληθυσμός του έπεσε κάτω από τους τότε απαιτούμενους 3.000 κατοίκους. Το Στσούτσιν ανέκτησε τα προνόμια πόλης του την 1η Ιανουαρίου 2009.[4]

Μνημείο στους Πολωνούς που σφαγιάστηκαν από τους Γερμανούς εισβολείς στις 12 Σεπτεμβρίου 1939

Μετά τους διαμελισμούς της Πολωνίας, το Στσούτσιν βρέθηκε στον Αυστριακό Διαμελισμό της Πολωνίας, το οποίο από το 1815 βρισκόταν στα αυστριακά-ρωσικά σύνορα, και η πόλη έμεινε στάσιμη. Το φθινόπωρο του 1914, κατά τη διάρκεια του Α΄ Παγκοσμίου Πολέμου, το Στσούτσιν κατελήφθη από τους Ρώσους, οι οποίοι παρέμειναν εδώ μέχρι το 1915 (βλ. Επίθεση στο Γκορλίτσε-Τάρνουφ). Το 1918, η Πολωνία ανέκτησε την ανεξαρτησία και τον έλεγχο της πόλης.

Κατά τη διάρκεια της γερμανικής εισβολής στην Πολωνία, η οποία ξεκίνησε το Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο το Σεπτέμβριο του 1939, το Στσούτσιν ήταν η περιοχή πολλών αψιμαχιών μεταξύ των υποχωρούντων μονάδων του Στρατού της Κρακοβίας και της προελαύνουσας Βέρμαχτ. Στις 12 Σεπτεμβρίου 1939, Γερμανοί στρατιώτες πραγματοποίησαν σφαγή περίπου 40 Πολωνών αιχμαλώτων πολέμου και περίπου 30 Πολωνών αμάχων προσφύγων (βλ. επίσης ναζιστικά εγκλήματα κατά του πολωνικού έθνους).[5] Συνολικά, 70 Πολωνοί δολοφονήθηκαν, και αυτή η τραγωδία μνημονεύεται από ένα μνημείο. Κατά τη διάρκεια της γερμανικής κατοχής, το Στσούτσιν ήταν κέντρο του πολωνικού κινήματος αντίστασης. Το 1943, στρατιώτες της αντιστασιακής οργάνωσης Jędrusie εκτέλεσαν εδώ έναν αξιωματικό της Μπλε Αστυνομίας. Στα τέλη του 1944, οι Γερμανοί διέταξαν την εκκένωση όλων των κατοίκων του Στσούτσιν, επειδή προετοίμασαν αμυντικές θέσεις κατά μήκος του Βιστούλα.

Πριν από την πολωνική διοικητική αναδιοργάνωση (1999), το Στσούτσιν ήταν μέρος του Βοεβοδάτου Τάρνουφ (1975–1998). Βρίσκεται στον ποταμό Βιστούλα και είναι ο τερματικός σταθμός μιας δευτερεύουσας σημασίας σιδηροδρομικής γραμμής Τάρνουφ-Ντομπρόβα Ταρνόφσκα-Στσούτσιν, που κατασκευάστηκε από την αυστριακή κυβέρνηση το 1906. Υπήρχαν πολλά σχέδια για επέκταση της γραμμής προς τα βόρεια, προς το Μπούσκο-Ζντρούι και το Κιέλτσε, αλλά μέχρι στιγμής δεν έχουν πραγματοποιηθεί. Το σημερινό σχήμα της γραμμής είναι το αποτέλεσμα της ύπαρξης του Στσούτσιν μέχρι το 1918 στα βόρεια σύνορα της Αυστροουγγαρίας. Ο Βιστούλας σηματοδότησε τα σύνορα, πέρα από τα οποία εκτεινόταν η Ρωσική Αυτοκρατορία, και οι κυβερνήσεις και των δύο χωρών δεν ενδιαφέρθηκαν για την ολοκλήρωση της γραμμής, η οποία διαφορετικά θα συνέδεε το Τάρνουφ, που ελεγχόταν από την Αυστρία, με το Κιέλτσε, που ελεγχόταν από τη Ρωσία.

Μεταφορές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Γέφυρα πάνω από τον ποταμό Βιστούλα

Η πόλη βρίσκεται κατά μήκος της Εθνικής Οδού 73 (Βαρσοβία-Κιέλτσε-Τάρνουφ-Γιάσουο), και εδώ η Περιφερειακή Οδός 982 πηγαίνει ανατολικά, στο Μιέλετς, καθιστώντας το Στσούτσιν τοπικό συγκοινωνιακό κόμβο.

Πολιτισμός[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ένα από τα κύρια αξιοθέατα ιστορικής κληρονομιάς του Στσούτσιν είναι η μπαρόκ Εκκλησία της Αγίας Μαρίας Μαγδαληνής, που βρίσκεται στην πλατεία της αγοράς στο κέντρο της πόλης.

Το Στσούτσιν φιλοξενεί το μοναδικό οδικό μουσείο της Πολωνίας (Muzeum Drogownictwa), το οποίο έχει έκταση δύο εκταρίων, όπου εκτίθενται αρχαία μηχανήματα οδοποιίας, καθώς και οδικές πινακίδες, οδικοί στύλοι, έγγραφα και άλλα αντικείμενα.

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. bdl.stat.gov.pl/api/v1/data/localities/by-unit/011212404074-0831149?var-id=1639616&format=jsonapi. Ανακτήθηκε στις 7  Οκτωβρίου 2022.
  2. «Κεντρική Στατιστική Υπηρεσία (ΚΣΥ) - Εθνικό Μητρώο Εδαφικής Κατανομής Γης» (στα Πολωνικά). 1 Ιουνίου 2008. 
  3. «Najwieksze miasta w Polsce pod wzgledem liczby ludnosci» [Οι μεγαλύτερες πόλεις της Πολωνίας από άποψη πληθυσμού]. polskawliczbach.pl (στα Πολωνικά). 
  4. Ordinance of the Council of Ministers of the Republic of Poland Αρχειοθετήθηκε 2009-03-03 στο Wayback Machine. (πολωνικά)
  5. Sudoł, Tomasz (2011). «Zbrodnie Wehrmachtu na jeńcach polskich we wrześniu 1939 roku» (στα πολωνικά). Biuletyn Instytutu Pamięci Narodowej (Ινστιτούτο Εθνικής Μνήμης) (8-9 (129-130)): 81. ISSN 1641-9561. 

Εξωτερικοί σύνδεσμοι[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]