Σταθμός Πειραιάς (Μετρό Αθήνας)

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Πειραιάς
Piraeus
Οι αποβάθρες του σταθμού της Γραμμής 1 το 2011.
Πληροφορίες
ΠεριοχήΑκτή Καλλιμασιώτη 275 & Αλιπέδου, Πλατεία Οδησσού, Πειραιάς, Αττική
Γραμμές
Λειτουργία
Έναρξη λειτουργίας27 Φεβρουαρίου 1869 (Γραμμή 1)
10 Οκτωβρίου 2022 (Γραμμή 3)
ΔιαχειριστήςΣΤΑ.ΣΥ. ΑΕ
Επίπεδα2 (Γραμμή 1 & 3)
Υπηρεσίες
Προηγούμενος σταθμός   Μετρό Αθήνας   Επόμενος σταθμός
Τερματικός Γραμμή 1
Τερματικός
Γραμμή 3
Commons page Σχετικά πολυμέσα

Ο Σταθμός Πειραιάς, επί της Ακτής Καλλιμασιώτη,[1] είναι σταθμός του Μετρό της Αθήνας επί των γραμμών 1 (της οποίας αποτελεί και τερματικό σταθμό) και 3.[2][3]

Ιστορία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο αρχικός σταθμός Πειραιώς εγκαινιάστηκε στις 27 Φεβρουαρίου 1869 ως τερματικός σταθμός του Σιδηρόδρομου Αθηνών-Πειραιώς (ΣΑΠ), της πρώτης σιδηροδρομικής γραμμής εντός των ορίων του ελληνικού κράτους, που αποτέλεσε το πρώτο τμήμα της μετέπειτα γραμμής 1 του μετρό της Αθήνας. Ο σταθμός αυτός ανακατασκευάστηκε πλήρως την περίοδο 1926-1928,[4] σε σχέδια του πολιτικού μηχανικού Μιλτιάδη Αξελού και του αρχιτέκτονα Ιωάννη Αξελού. Η σημερινή του μορφή ανάγεται στον Δεκέμβριο του 2000, καθώς το 2000 έγιναν εργασίες ανακαίνισης και αποκατάστασης εν όψει των Ολυμπιακών Αγώνων του 2004, ενώ κατά την ανακαίνιση, επίσης, τοποθετήθηκε και επιφανειακό πλακόστρωτο στη θέση της παλαιότερης τσιμεντόστρωσης. Μάλιστα ήταν ο πρώτος σταθμός της Γραμμής 1 που ανακαινίστηκε τότε, πριν τους Ολυμπιακούς Αγώνες της Αθήνας,[5][6] και είναι επίσημα διατηρητέο κτίριο.

Το 2004 άρχισαν οι πρώτες μελέτες για την επέκταση της Γραμμής 3 προς Πειραιά. Το 2012 ξεκίνησε η κατασκευή του υπόγειου σταθμού Πειραιά μαζί με τους υπόλοιπους σταθμούς της επέκτασης και τη σχετική υπόγεια σήραγγα. Η ολοκλήρωση της κατασκευής του καθυστέρησε αρκετά χρόνια, λόγω πλήθους αρχαιολογικών ευρημάτων, αναπάντεχες δυσκολίες των απαλλοτριώσεων (κάποιοι ιδιοκτήτες ενώ αρχικά είχαν συμφωνήσει για τις απαραίτητες απαλλοτριώσεις, ξαφνικά στην πορεία άλλαξαν γνώμη, προκαλώντας έτσι περαιτέρω καθυστέρηση των έργων), νέας μελέτης στο παραλιακό μέτωπο επειδή η αρχική μελέτη αποδείχθηκε άστοχη λόγω της γειτνίασης με τη θάλασσα και χρειάστηκε να εκπονηθεί καινούρια μελέτη και να γίνουν έργα στεγανοποίησης του σταθμού από τη θάλασσα με κατασκευή ενός τεράστιου ενδιάμεσου τοίχου, της 4-μηνης διακοπής των εργασιών λόγω των capital controls που επιβλήθηκαν από την κυβέρνηση το καλοκαίρι του 2015, αλλά ακόμα και εύρεσης πυρομαχικών του Β' Παγκοσμίου Πολέμου στον χώρο κατασκευής του σταθμού Πειραιά. Στις 10 Οκτωβρίου 2022, εγκαινιάστηκε ο υπόγειος σταθμός της γραμμής 3,[3] που είναι κομβικός με αυτόν της Γραμμής 1, την ίδια μέρα με τους σταθμούς Μανιάτικα και Δημοτικό Θέατρο της ίδιας επέκτασης. Επίσης, υπό σχεδιασμό είναι η υπογειοποίηση της Γραμμής 1 στο τμήμα Φάληρο - Πειραιάς, με ταυτόχρονη κατασκευή ενός ενδιάμεσου σταθμού με την ονομασία Καμίνια.

Περιγραφή[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο σταθμός του Πειραιά σε φωτογραφία του 1981, με παλαιότερο ξύλινο συρμό.
Ο σταθμός του Πειραιά σε φωτογραφία του 1981, με νεότερο τότε συρμό.
Ο διατηρητέος σταθμός του Πειραιά σε φωτογραφία του 2011.

Ο νεοκλασικού τύπου σταθμός της Γραμμής 1 είναι στεγασμένος με αψιδωτή οροφή και διαθέτει μία κεντρική αποβάθρα και δύο πλευρικές. Οι δύο πλευρικές είναι για την αποβίβαση των επιβατών και η κεντρική είναι για την επιβίβαση. Επίσης, διαθέτει και μηχανοστάσιο και γραμμές εναπόθεσης συρμών. Στο σταθμό Πειραιά βρίσκεται και το Μουσείο Ηλεκτρικών Σιδηροδρόμων, το οποίο λειτουργεί από τον Νοέμβριο του 2005. Δίπλα ακριβώς από την έξοδο του νεοκλασικού κτιρίου του σταθμού της γραμμής 1, επί της πλατείας Οδησσού, υπάρχει η είσοδος με κυλιόμενες σκάλες για τον υπόγειο σταθμό της γραμμής 3.

Είσοδοι - Έξοδοι[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Γραμμή 3[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  • Ακτή Καλλιμασιώτη
  • Πλατεία Οδησσού

Δομή σταθμού[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Γραμμή 1[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Επίπεδο
Ε1
Αποβάθρα 1 προς Κηφισιά (Φάληρο)
Κεντρική αποβάθρα, πόρτες στα δεξιά/αριστερά
Αποβάθρα 2 προς Κηφισιά (Φάληρο)
Κεντρική αποβάθρα, πόρτες στα δεξιά/αριστερά
Αποβάθρα 3 προς Κηφισιά (Φάληρο)
Πλευρική αποβάθρα, πόρτες στα δεξιά
Επίπεδο εδάφους Εξυπηρέτηση πελατών Εισιτήρια
Έξοδοι

Γραμμή 3[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Οι πλατφόρμες του σταθμού Πειραιά της Γραμμής 3 στις 10 Οκτωβρίου 2022, την ημέρα των εγκαινίων.
Το ενδιάμεσο επίπεδο του σταθμού Πειραιά της Γραμμής 3 στις 10 Οκτωβρίου 2022, την ημέρα των εγκαινίων.
Ε
Έδαφος
- Έξοδοι
Ε
Εισιτήρια
Εξυπηρέτηση πελατών Εισιτήρια
Επίπεδο
Ε1
Πλευρικές αποβάθρες, πόρτες στα δεξιά
Αποβάθρα 1 προς Δημοτικό Θέατρο (Τερματικός)
Αποβάθρα 2 προς Αεροδρόμιο (Μανιάτικα)
Πλευρικές αποβάθρες, πόρτες στα δεξιά

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. Google Maps
  2. «Γραμμή 1 | ΣΤΑΣΥ». stasy.gr. 5 Ιανουαρίου 2022. Ανακτήθηκε στις 9 Οκτωβρίου 2022. 
  3. 3,0 3,1 «Το Μετρό φτάνει στον Πειραιά: Τα εγκαίνια, τα νέα δρομολόγια και οι τροποποιήσεις λεωφορειακών γραμμών». Athens Transport. 9 Οκτωβρίου 2022. Ανακτήθηκε στις 9 Οκτωβρίου 2022. 
  4. Ρηγόπουλος, Δημήτρης (12 Δεκεμβρίου 2001). «Εκσυγχρονισμός και ιστορική μνήμη». Η Καθημερινή. http://www.kathimerini.gr/106923/article/politismos/arxeio-politismoy/eksygxronismos-kai-istorikh-mnhmh. 
  5. «Stations». Athens Piraeus Electric Railways (στα Greek). Athens. 17 Ιανουαρίου 2012. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 17 Ιανουαρίου 2012. Ανακτήθηκε στις 18 Οκτωβρίου 2022. CS1 maint: Μη αναγνωρίσιμη γλώσσα (link)
  6. ««Λίφτινγκ» σε όλους τους σταθμούς του Ηλεκτρικού, Της Έφης Χατζηιωαννίδου | Kathimerini». www.kathimerini.gr. Ανακτήθηκε στις 5 Δεκεμβρίου 2018. 

Εξωτερικοί σύνδεσμοι[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]