Σταθμός Βενιζέλου (Μετρό Θεσσαλονίκης)
Venizelou | ||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Πληροφορίες σταθμού | ||||||||||||||||
| Διεύθυνση | Εγνατία & Βενιζέλου, Θεσσαλονίκη, Ελλάδα | |||||||||||||||
| Συντεταγμένες | 40°38′13″N 22°56′31″E | |||||||||||||||
| Γραμμές |   | |||||||||||||||
| Τύπος δόμησης | Υπόγειος | |||||||||||||||
| Αποβάθρες | 1 (κεντρική) | |||||||||||||||
| Τροχιές | 2 | |||||||||||||||
| Πύλες εισόδου/εξόδου | Ναι | |||||||||||||||
| Πρόσβαση σε ΑΜΕΑ | Ναι | |||||||||||||||
| Άλλες πληροφορίες | ||||||||||||||||
| Εγκαίνια | Νοέμβριος 2024 | |||||||||||||||
| Ηλεκτροδότηση | Ναι | |||||||||||||||
| Ιδιοκτήτης | Μετρό Θεσσαλονίκης | |||||||||||||||
| Υπηρεσίες | ||||||||||||||||
| ||||||||||||||||
Ο Σταθμός Βενιζέλου είναι υπό κατασκευή σταθμός μετρό, ο οποίος θα εξυπηρετεί τις γραμμές 1 και 2 του Μετρό Θεσσαλονίκης. Ο σταθμός έχει πάρει το όνομά του από τον Ελευθέριο Βενιζέλο, πρώην πρωθυπουργό της Ελλάδας με το κόμμα των Φιλελευθέρων, από τους πρωτοστάτες της απελευθέρωσης της Θεσσαλονίκης το 1912. Η λειτουργία του αναμένεται να ξεκινήσει το Νοέμβριο του 2024.[1]
Ο σταθμός Βενιζέλου βρέθηκε στο επίκεντρο της δημόσιας συζήτησης λόγω της αποκάλυψης σημαντικών αρχαιοτήτων και τη διαμάχη για την ορθή διαχείρισή τους προκειμένου όμως και να μην ακυρωθεί η κατασκευή του σταθμού. Οι αρχαιότητες αποκαλύφθηκαν το 2012 και σύντομα τέθηκε το δίλημμα «ή μετρό ή αρχαία». Η διαμάχη ήταν μακροχρόνια και οδήγησε στο να μην πραγματοποιηθεί καμία σημαντική εργασία στον σταθμό έως και το 2016.[2]
Κατά τη θητεία Βασίλη Μυλόπουλου στην προεδρία της Ελληνικό Μετρό (τότε Αττικό Μετρό), σχεδιάστηκε μια πρόταση ταυτόχρονης ανάδειξης αρχαίων και μετρό στη Βενιζέλου, έπειτα από συνεργασία της Αττικό Μετρό, του Δήμου Θεσσαλονίκης, του Υπουργείου Πολιτισμού, του Υπουργείου Υποδομών και της Εφορίας Αρχαιοτήτων Πόλης Θεσσαλονίκης.[3][4] Το 2017 εγκρίθηκε η λύση από το Κεντρικό Αρχαιολογικό Συμβούλιο και το 2018 ξεκίνησε ουσιαστικά η κατασκευή του σταθμού.
Ο Μυλόπουλος επέκρινε από την αρχή την αλλαγή του σχεδιασμού (με απόσπαση των αρχαιοτήτων) του σταθμού Βενιζέλου που ανακοίνωσε ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης το 2019 από το βήμα της ΔΕΘ και μίλησε για καθυστέρηση στην παράδοση του έργου και αύξηση του κόστους.[5] Για την ακρίβεια, τον Σεπτέμβριο του 2019 στη ΔΕΘ, η κυβέρνηση Μητσοτάκη ανακοίνωσε την καθυστέρηση της παράδοσης του Μετρό κατά 28 μήνες, από τον Δεκέμβριο του 2020 στον Απρίλιο του 2023, καθώς διαπίστωσε ότι σημαντικές υποδομές του έργου δεν ήταν ακόμα έτοιμες,[6] και άρα τα εγκαίνια του σταθμού αναβλήθηκαν για τον Απρίλιο του 2023.
Μετά από άλλες δύο παρατάσεις στην ημερομηνία παράδοσης του έργου, μια για τον Δεκέμβριο του 2023 και μια για τις αρχές του 2024, λόγω προσφυγής στα τέλη του 2019 από 3 φορείς και συλλόγους της Θεσσαλονίκης στο Συμβούλιο της Επικρατείας (και μάλιστα η εκδίκαση μετά πάγωσε για αρκετό καιρό λόγω της έκρηξης της πανδημίας COVID-19, που ξεκίνησε τους πρώτους μήνες του 2020) κατά της μεθόδου απόσπασης και επανατοποθέτησης των αρχαίων του σταθμού Βενιζέλου, αναμένεται να λειτουργήσει, μαζί με ολόκληρο το έργο, τον Νοέμβριο του 2024.[7]
Αρχαιότητες[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Η κατασκευή του σταθμού καθυστέρησε σε μεγάλο βαθμό από αρχαιολογικά ευρήματα, ενώ η εταιρεία που επιβλέπει το έργο (Αττικό Μετρό), χαρακτήρισε τον αρχαιολογικό χώρο υψηλής σημαντικότητας.[8] Στο εργοτάξιο του σταθμού βρέθηκαν σε βάθος 5,4 μέτρων, η ρωμαϊκή λεωφόρος Decumanus Maximus, μαζί με καταστήματα και σπίτια τα οποία βρίσκονταν κατά μήκος της αρχαίας Εγνατίας οδού (σημερινή οδός Εγνατίας).[8][9]
Η ανακάλυψη ήταν τόσο μεγάλη, που καθυστέρησε ολόκληρο το έργο για χρόνια. Ένας ιστορικός μάλιστα ονόμασε τότε την ανακάλυψη «Βυζαντινή Πομπηία».[10] Η Αττικό Μετρό ήθελε να αποσυναρμολογήσει τον δρόμο και στη συνέχεια να τον επανασυναρμολογήσει εκτός αρχαιολογικού χώρου, ενώ το δημοτικό συμβούλιο ήθελε να επανασχεδιαστεί το δίκτυο του μετρό ώστε η ανακάλυψη να εκτεθεί in situ (επί τόπου). Τελικώς, το ζήτημα κατέληξε στο Συμβούλιο της Επικρατείας και η Αττικό Μετρό αποφάσισε να κατασκευάσει τις σήραγγες σε βάθος 31 αντί για 14 μέτρα όπως είχε αρχικά αποφασιστεί, και να διαμορφώσει τον σταθμό ώστε τα ευρήματα να εκτεθούν εντός αυτού, όπως συμβαίνει στον σταθμό Σύνταγμα του μετρό της Αθήνας.[8]
Ο σταθμός Βενιζέλου θα περιλαμβάνει, επίσης, έναν ανοικτό αρχαιολογικό χώρο, τον πρώτο του είδους του στον κόσμο, ώστε η αρχαία Εγνατία οδός να παραμείνει στη θέση της.[9] Στον σταθμό Αγία Σοφία, τον επόμενο της γραμμής όπου και βρέθηκε ο ίδιος δρόμος (καθώς και μια δημόσια πλατεία), αυτός θα μετακινηθεί εκτός του σταθμού.[9]
Παλαιότερη ονομασία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Ο σταθμός Βενιζέλου υπήρχε σε όλες τις προγενέστερες μελέτες με το όνομα Αλκαζάρ για τον μητροπολιτικό σιδηρόδρομο Θεσσαλονίκης,[11][12] καθώς το ιστορικό μνημείο Αλκαζάρ βρίσκεται στο σημείο του σταθμού επί της οδού Εγνατία και της οδού Βενιζέλου.
Δείτε επίσης[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
- ↑ «Καραμανλής: Αρχές του 2023 θα είναι έτοιμο το μετρό Θεσσαλονίκης». www.euro2day.gr (στα Αγγλικά). Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 11 Σεπτεμβρίου 2019. Ανακτήθηκε στις 11 Σεπτεμβρίου 2019.
- ↑ Parallaxi (7 Σεπτεμβρίου 2019). «Σταθμός Βενιζέλου: Ιστορίες και παραμύθια. To χρονικό». Parallaxi Magazine. Ανακτήθηκε στις 19 Φεβρουαρίου 2023.
- ↑ «Μετρό Θεσσαλονίκης: Λύση για σταθμό Βενιζέλου – Αρχαία πόλη κάτω από το δρόμο». Typosthes.gr. Ανακτήθηκε στις 19 Φεβρουαρίου 2023.
- ↑ Kαρολίδου, Άννη (22 Φεβρουαρίου 2017). «Μετρό: «Γράφει ιστορία η τεχνική λύση στον σταθμό Βενιζέλου»». Voria.gr.
- ↑ «Μυλόπουλος: Ο Μητσοτάκης ξανακάνει το μετρό Θεσσαλονίκης ανέκδοτο». ΕΘΝΟΣ. 1 Ιανουαρίου 1980. Ανακτήθηκε στις 19 Φεβρουαρίου 2023.
- ↑ «Καραμανλής: Αρχές του 2023 θα είναι έτοιμο το μετρό Θεσσαλονίκης». www.euro2day.gr. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 11 Σεπτεμβρίου 2019. Ανακτήθηκε στις 11 Σεπτεμβρίου 2019.
- ↑ «Καραμανλής: Αρχές του 2023 θα είναι έτοιμο το μετρό Θεσσαλονίκης». www.euro2day.gr (στα Αγγλικά). Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 11 Σεπτεμβρίου 2019. Ανακτήθηκε στις 11 Σεπτεμβρίου 2019.
- ↑ 8,0 8,1 8,2 «Αρχαιολογικές ανασκαφές». Ανακτήθηκε στις 23 Ιανουαρίου 2019.
- ↑ 9,0 9,1 9,2 ΣΚΑΪ Τηλεόραση. «Ιστορίες: Μετρό Θεσσαλονίκης» [Stories: Thessaloniki Metro]. www.skai.gr. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 13 Αυγούστου 2018. Ανακτήθηκε στις 13 Αυγούστου 2018.
- ↑ Christides, Giorgos (2013-03-14). «Ancient dilemma for modern Greece» (στα αγγλικά). https://www.bbc.com/news/world-europe-21743758. Ανακτήθηκε στις 2019-01-24.
- ↑ Β. Προφυλλίδης, Χάραξη Μετρό Θεσσαλονίκης, Τεύχος Ι Μέρος ΙΙ Προμελέτης Μετρό Θεσσαλονίκης Δήμος Θεσσαλονίκης, 1990.
- ↑ Μεθοδολογία Κατασκευής Μετρό Θεσσαλονίκης, (Γ. Πενέλης, Β. Προφυλλίδης), Τεύχος ΙΙΙ Προμελέτης Μετρό Θεσσαλονίκης (Μέρος ΙΙ) Δήμος Θεσσαλονίκης, 1990.
| |||||||||||