Στήλη του Αριστίωνος

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Στήλη του Αριστίωνος
Έγχρωμη αποκατάσταση της στήλης
(έκθεση Bunte Götter στο Βερολίνο, 2010)
ΟνομασίαΣτήλη του Αριστίωνος
ΔημιουργόςQ666599
Έτος δημιουργίαςπερ. 510 π.Χ.
Είδοςαττικό επιτάφιο
ανάγλυφο
Διαστάσειςύψος: 2,02 μ
ΜουσείοΕθνικό Αρχαιολογικό
Μουσείο
Αριθμός καταλόγου29
(Κ/ΕΑΜ/A1/2510)
Commons page Σχετικά πολυμέσα
δεδομένα

Η στήλη του Αριστίωνος είναι αρχαίο αττικό επιτάφιο ανάγλυφο. Βρέθηκε το 1838 περίπου στις ανασκαφές στην Βελανιδέζα της Αττικής και φυλάγεται στο Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο με αριθμό καταλόγου 29. Είναι ένα από τα τελευταία έργα της χρονικής περιόδου που χαρακτηρίζεται ως αρχαϊκή εποχή[1].

Περιγραφή[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η στήλη είναι εξαίρετο δείγμα γλυπτικής. Παριστάνει γενειοφόρο οπλίτη, τον πάνοπλο Αριστίωνα, εσφαλμένα ονομαζόμενο «Μαραθωνομάχο» από τη δεξιά του άποψη. Η στάση του είναι σοβαρή τη στιγμή που βηματίζει με πόδια στιβαρά, κολλημένα στο έδαφος, βλέμμα βλοσυρό, σβέρκο σφιχτό και μέτωπο κάθετο. Τον παρατεταμένο θώρακα προστατεύουν χιτώνας και πανοπλία, στα πόδια φοράει κνημίδες, κράνος στο κεφάλι, ενώ στο αριστερό του χέρι είναι οπλισμένος με δόρυ που στηρίζεται στο έδαφος. Το δεξί χέρι είναι σφιγμένο γροθιά και σφιχτά κολλημένο στο σώμα και τον μηρό. Άξια λόγου είναι η όλη επινόηση και εκτέλεση του έργου, με λεπτομερή παράσταση των σχηματισμών των μερών, ιδίως της κομμώσεως, της πολεμικής στολής και των πτυχώσεων των ενδυμάτων. Στην εποχή της η στήλη ήταν ακόμα πιο όμορφη και επιβλητική, αφού, όπως ακόμα αμυδρά διακρίνουμε, ήταν διακοσμημένη με έντονα χρώματα. Φέρει δύο επιγραφές: «ΕΡΓΟΝ ΑΡΙΣΤΟΚΛΕΟΣ» στην κρηπίδα και «ΑΡΙΣΤΙΟΝΟΣ» στο βάθρο.

Ερμηνεία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το ανάγλυφο αποτυπώνει πάνοπλο οπλίτη τη στιγμή της πορείας για την εμπόλεμη σύγκρουση, ενώ ο καλλιτέχνης, αφαιρώντας τον κουρνιαχτό και τη φρίκη του πολέμου, κατορθώνει να επιφέρει την αίσθηση αρμονίας και βαθιάς ψυχικής γαλήνης. Ήταν επιτύμβια στήλη στον τάφο ενός νέου Αθηναίου, του Αριστίωνα όπως μαθαίνουμε από την επιγραφή. Η εικόνα του πολεμιστή ίσως να έχει τα χαρακτηριστικά του νεαρού νεκρού. Ο τύπος του πολεμιστή αυτού ταιριάζει στην περιγραφή που μας δίνει ο Αριστοφάνης για εκείνους τους Αθηναίους που έτρεφαν αληθινά πατριωτικά αισθήματα.

Ιστορική τοποθέτηση και τεχνολογία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Αν και επί μέρους ελλείψεις δεν μένουν απαρατήρητες, η στήλη αυτή είναι αξιολογότατη για την τέχνη. Ως σύνολο διατηρεί το πλήρες θέλγητρο καλού αρχαϊκού αναγλύφου, αριστούργημα της σμίλης του γλύπτη Αριστοκλέους[2]. Η στήλη ανήκει στην εποχή πριν από τους Περσικούς Πολέμους.

Ο θώρακας του πολεμιστή είναι σύνθετος, με λινό, δέρμα και ορείχαλκο, κάτι που του προσδίδει ευλυγισία και εμφανίζεται σε παραστάσεις του τέλους του 6ου αιώνα και του 5ου αιώνα π.Χ.[3].

Δείτε επίσης[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Πηγές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Εξωτερικοί σύνδεσμοι[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Αναφορές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. «Αρχαιότητα (Μέρος 2ο) - Αρχαϊκή Περίοδος». Ανακτήθηκε στις 28 Μαΐου 2011. 
  2. «Επιτύμβιες Στήλες Βελανιδέζας». Δήμος Σπάτων. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 27 Μαΐου 2011. Ανακτήθηκε στις 28 Μαΐου 2011. 
  3. «Τεχνολογία Πολέμου » Οπλισμός » Αρχαίος Ελληνικός Οπλισμός » Θώρακας». Αρχαία Ελληνική Τεχνολογία, Κέντρο Διάδοσης Επιστημών και Μουσείο Τεχνολογίας ΝΟΗΣΙΣ. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 18 Μαΐου 2011. Ανακτήθηκε στις 28 Μαΐου 2011.