Σπυρίδων (όνομα)
Το Σπυρίδων ή Σπυρίδωνας, ελληνικό αντρικό κύριο όνομα.
Ετυμολογία
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Το Σπυρίδων (γεν.: Σπυρίδωνα και Σπυρίδωνα) είναι όνομα άγνωστου ετύμου.[1]
Διάδοση του ονόματος
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Το όνομα οφείλει τη διάδοσή του στον άγιο Σπυρίδωνα. Είναι το πιο συνηθισμένο όνομα στην Κέρκυρα (όπου βρίσκονται και τα λείψανα του αγίου Σπυρίδωνα), και το φέρουν το 16% των Κερκυραίων.[2] Στην Ιταλία το όνομα μεταφέρθηκε μέσω των Βενετών και συγκαταλέγεται ανάμεσα στα πιο σπάνια ονόματα,[3] όπως και στην υπόλοιπη Δυτική Ευρώπη. Στις ΗΠΑ, με την εκλογή του Σπύρου Άγκνιου (Σπυρίδων Αναγνωστόπουλος) στη θέση του αντιπροέδρου επί προεδρίας Ρίτσαρντ Νίξον απέκτησε αναγνωρισιμότητα.
Ονομαστική εορτή
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- Σπυρίδων, επίσκοπος Τριμυθούντος Κύπρου (†348), η Ορθόδοξη Εκκλησία τιμά τη μνήμη του στις 12 Δεκεμβρίου, η Καθολική Εκκλησία στις 13 Δεκεμβρίου.
- Σπυρίδων, όσιος, ο Ρώσος, η Ορθόδοξη Εκκλησία τιμά τη μνήμη του στις [31 Οκτωβρίου.
Τύποι και υποκοριστικά του ονόματος Σπυρίδων
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
- Σπυριδώνς, στις Σαράντα Εκκλησιές της Θράκης.[4]
- Σπυριδάκης, υποκοριστικό.
- Σπύρος, καθημερινός τύπος τού Σπυρίδων, από συγκοπή.
- Πιπίνος, στη Χάλκη.[5]
- Σπήλιος (και Σπύλιος) [spíĺos], στον Οινούντα (Βρέσθενα Λακωνίας)·[6] και Πήλιος (και Πύλιος), στην Ήπειρο,[7] και ανδρωνυμικό: Πυλίνα.
- Σπύριωμος [spírjomos], Σπύργισμα· Σπυρ· Ισπύρ, Ισπύρης, σύμφωνα με τον Φ. Αποστολόπουλο, με προθετικό -ι-, που φαίνεται ότι αναπτυσσόταν στα αρχικά συμφωνικά συμπλέγματα σπ, κ, στ, όπως λ.χ. Ισταύρης (Σταύρος), Ιστιφάν (Στέφανος), Ιστύλ (Στυλιανός)· Σπυρίδωμος, στην Καππαδοκία.[8]
Σύνθετο με άλλα ονόματα
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- Σπυράγγελος, σύνθετο όνομα (Σπύρος + Άγγελος).
- Σπυροχαράλαμπος, σύνθετο όνομα (Σπύρος + Χαράλαμπος)
- Στην Κεφαλλονιά πολλοί άντρες (σπάνια οι γυναίκες) έχουν δυο βαπτιστικά που τα εκφέρουν ενωμένα.[9] Αυτό συνηθίζεται στην περιοχή του Ληξουρίου.
- Σπυραντώνιος, σύνθετο όνομα (Σπύρος + Αντώνιος).
- Σπυρογιώργος, σύνθετο όνομα (Σπύρος + Γιώργος) < Γεώργιος).
- Σπυροπάνος, σύνθετο όνομα (Σπύρος + Πάνος < Παναγιώτης).
- Ερνεστοσπυρίδων, σύνθετο όνομα (Ερνέστος + Σπυρίδων).
Γυναικείος τύπος
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- Σπυριδούλα, υποκοριστικό που επέχει θέση κανονικού βαφτιστικού, η πιο συχνή μορφή του γυναικείου ονόματος.
Το όνομα Σπυρίδων / Σπύρος σε άλλες γλώσσες
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- Αγγλικά: Spyrus (Σπάιρους).
- σερβικά: Спиридон (Σπίριντον).
- βουλγαρικά: Спиридон (Σπιριντόν).
- γαλλικά: Spyridon.
- ισπανικά: Espiridión.[10]
- ιταλικά: αντρ. Spiridione[11] (Σπιριντιόνε),[12] Spiridone, Spiridón· θηλ. Spiridiona.[11]
- λατινικά: Spyridion.[13]
- ουκρανικά: Спиридон.
- ρουμανικά: Spiridon.
- ρωσικά: Спиридон (Σπιριντόν).
Πρόσωπα
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Με το όνομα Σπυρίδων
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
| Σπυρίδων, αρχιεπίσκοπος Αμερικής (1944) | Σπυρίδων Μερκούρης (1856-1939), δήμαρχος Αθηναίων |
| Σπυρίδων Βλαντής (1765–1830) λόγιος | Σπυρίδων Ξύνδας (1814–1896), μουσουργός |
| Σπυρίδων Βρυώνης (1928-2019), βυζαντινολόγος και ιστορικός | Σπυρίδων Περεσιάδης (1854–1918), θεατρικός συγγραφέας |
| Σπυρίδων Άδωνις Γεωργιάδης (1972), πολιτικός | Σπυρίδων Τρικούπης (1788–1873), ιστορικός |
| Σπυρίδων Δοξιάδης (1917–1991), γιατρός και πολιτικός | Σπυρίδων Βέλλας (1883–1950), αθλητής της γυμναστικής |
| Σπυρίδων Ζαμπέλιος (1815–1881), ιστορικός και λογοτέχνης | Σπυρίδων Μαρινάτος (1901–1974), αρχαιολόγος και ακαδημαϊκός |
| Σπυρίδων Λάμπρος (1851–1919), ιστορικός | Σπυρίδων Πάτσης (1862–1954) δήμαρχος Αθηναίων |
| Σπυρίδων Χαζάπης (1872–;) αθλητής της κολύμβησης |
Με το όνομα Σπύρος
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
| Σπύρος Ασδραχάς (1933-2017), ιστορικός | Σπύρος Μαρκεζίνης (1909–2000), πολιτικός |
| Σπύρος Αραούζος (1865-1924), δήμαρχος Λεμεσού και βουλευτής του Νομοθετικού Συμβουλίου. | |
| Σπύρος Βαλαωρίτης (1819–1887), πολιτικός | Σπύρος Μοσχονάς, γλωσσολόγος |
| Σπύρος Βασιλείου (1903–1985), ζωγράφος | Σπύρος Μελάς (1882–1966), λογοτέχνης και ακαδημαϊκός |
| Σπύρος Βούγιας (1952), πολιτικός | Σπύρος Μελετζής (1906–2003), φωτογράφος |
| Σπύρος Γιαννιώτης (1980), πρωταθλητής της κολύμβησης | Σπύρος Μουστακλής (1926–1986), αντιστασιακός |
| Σπύρος Δερβενιώτης (1969), δημιουργός κόμικς και γελοιογράφος | Σπύρος Παπαδόπουλος (1955), ηθοποιός |
| Σπύρος Ευαγγελάτος (1940), σκηνοθέτης | Σπύρος Παπαλουκάς (1892–1957), ζωγράφος |
| Σπύρος Πιζάνης (1870–1927), ζωγράφος | Σπύρος Περιστέρης (1900–1966), μουσικός |
| Σπύρος Ζαγοραίος (1928–2014), λαϊκός τραγουδιστής | Σπύρος Πλασκοβίτης (1917–2000), πεζογράφος |
| Σπύρος Θεοτόκης (1908-1988), πολιτικός | Σπύρος Πομώνης (1944), ποδοσφαιριστής |
| Σπύρος Ιακωβίδης (1923)– (2013) αρχαιολόγος, ακαδημαϊκός | Σπύρος Πρίφτης (Άγις Στίνας) (1900–1987), πολιτικός |
| Σπύρος Καλογήρου (1922–2009), ηθοποιός | Σπύρος Σαμάρας (1861–1917), μουσουργός |
| Σπύρος Καπράλος (1955), αθλητής της υδατοσφαίρισης | Σπύρος Σακκάς (1938), βαρύτονος |
| Σπύρος Κυπριανού (1932–2002), πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας | Σπύρος Σκούρας (1893–1971), παραγωγός του Χόλιγουντ |
| Σπύρος Αρίων (Ανδρέας Λαμπράκης) (1940), επαγγελματίας παλαιστής | Σπύρος Σπυρομήλιος (1800–1880), αγωνιστής του 1821 |
| Σπύρος Λάτσης (1946), επιχειρηματίας | Σπύρος Τσακνιάς (1929–1999), ποιητής, δοκιμιογράφος |
| Σπύρος Λιβαθηνός (1955), ποδοσφαιριστής | Σπύρος Φωκάς (1937), ηθοποιός |
| Σπύρος Λυκούδης, πολιτικός | Σπύρος Χαλβατζής (1947), πολιτικός |
| Σπύρος Λούης (1873–1940), ολυμπιονίκης του Μαραθωνίου |
Με το όνομα Σπήλιος
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- Σπήλιος Αντωνόπουλος (1821–1891), νομικός και πολιτικός
- Σπήλιος Ζαχαρόπουλος, αθλητής του στίβου
- Σπήλιος Πασαγιάννης (1874–1910), διηγηματογράφος και ποιητής |
Με το όνομα Πήλιος
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]| Πήλιος Γούσης, Σουλιώτης πολεμιστής | |
Με το όνομα Σπίρο (Spiro)
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]| Σπίρο Κολέκα (Spiro Koleka, 1908–2001), Αλβανός πολιτικός | |
| Σπίρο Ντίνε (Spiro Dine, 1846–1922), Αλβανός λαογράφος[14] |
Παιχνίδι
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Spyro the Dragon, παιχνίδι τής Sony.[15]
Εξωτερικοί σύνδεσμοι
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Παραπομπές
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- ↑ Γεώργιος Μπαμπινιώτης, Λεξικό της Ελληνικής Γλώσσας, Κέντρο Λεξικολογίας, Αθήνα, δεύτερη έκδοση, ανατύπωση, 2005.
- ↑ Νικόλαος Γ. Κοντοσόπουλος, Διάλεκτοι και ιδιώματα της νέας ελληνικής, Αθήνα,1 994, σ. 70.
- ↑ Emidio De Felice, Dizionario dei nomi italiani, Mondadori, Μιλάνο 1997,<ISBN 978-88-04-42791-4, σ. 336.
- ↑ Σταμάτιος Ψάλτης, Θρακικά, Αθήνα 1905, σ. 143.
- ↑ Δημήτριος Χαβιαράς, «Συμαϊκά κύρια ονόματα», Ζωγράφειος αγών: Μνημεία της ελληνικής αρχαιότητος ζώντα εν τω νυν ελληνικώ λαώ, τμ. Α΄, Κωνσταντινούπολη 1891, σ. 219.
- ↑ Αθανάσιος Χ. Μπούτουρας, Τὰ νεοελληνικὰ κύρια ὀνόματα ἱστορικῶς καὶ γλωσσικῶς ἑρμηνευόμενα, Αθήνα 1912, σ. 82.
- ↑ Παναγιώτης Αραβαντινός, Hπειρωτικόν γλωσσάριον, Αθήνα 1909, σ. 100.
- ↑ Φ. Δ. Αποστολόπουλος, «Τα βαπτιστικά ονόματα ανδρών και γυναικών της Καππαδοκίας», Δελτίο Κέντρου Μικρασιατικών Σπουδών, τχ. #1, Αθήνα 1997, τχ. #1, σ. 116.
- ↑ Νικόλαος Γ. Κοντοσόπουλος, ό.π., σ. 70.
- ↑ Josep M. Albaigès i Olivart, Diccionario de nombres de personas, Edicions Universitat Barcelona, 1993, σ. 103.
- ↑ 11,0 11,1 Emidio De Felice, ό.π.
- ↑ «Spiridione», Forvo.
- ↑ Accademia della Crusca, Dizionario della lingua italiana, τμ. VII, Tipografia della Minerva, Πάδοβα 1830, σ. 716.
- ↑ Donald Haase, The Greenwood Encyclopedia of Folktales and Fairy Tales, τμ. #1, 2008, σ. 24
- ↑ Sony, Spyro the Dragon Αρχειοθετήθηκε 2011-11-15 στο Wayback Machine..