Σπαρτιά Κεφαλονιάς

Σπαρτιά Κεφαλονιάς
Σπαρτιά Κεφαλονιάς 38°6′43″N 20°33′46″E
Χώρα	Ελλάδα
Διοικητική υπαγωγή	Δήμος Κεφαλονιάς
Γεωγραφική υπαγωγή	Κεφαλονιά
Πληθυσμός	366 (2021)

Τα Σπαρτιά είναι ένα μικρό χωριό στην περιοχή της Λειβαθούς στη νότια Κεφαλονιά με μεγάλη ναυτική παράδοση. Ο κάμπος του χωριού είναι γεμάτος αμπέλια, οπωροφόρα δέντρα και ελαιώνες. Κοντινά χωριά είναι τα Κοριάννα και τα Κλείσματα.Το αρχαίο όνομα του χωρίου είναι «ΣΠΑΡΤΕΑ» ή χωρίο του  «ΣΠΑΡΤΕΩΣ» οπως προκύπτει απο το «Πρακτικό Κτηματολογίου της Λατινικής Επισκοπής Κεφαλληνίας»,Ο ιστορικός Ν.Μοσχονάς στην μελέτη του" Πληθυσμιακές μετακινήσεις προς τα Ιόνια Νησιά από τον 13ο αιώνα έως την Ένωση με την Ελλάδα. βλ Πρακτικά συνεδρίου (9-11 Οκτωβρίου 2019) στην σελίδα 304 αναφέρει οτι ο Vincenzo da Modugno,στο βιβλιο Cefalonia Cattolika Φολινο 1903,σελ 49 αναφέρει ότι το χωριό είχαν ιδρλτσει οι Ισπανοί ,όπως και τον ναό του Αγίου Νικολαου,αποψη που αποκρούει ο καθηγητής Πατρινέλλης στη μελέτη του «Η ΚΕΦΑΛΟΝΙΤΙΚΗ ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑ ΠΑΝΑ ΚΑΙ ΤΟ ΑΡΧΕΙΟ ΤΟΥ ΚΛΑΔΟΥ ΠΑΝΑ – ΛΟΙΖΑΤΟΥ»ΚΕΦΑΛΛΗΝΙΑΚΑ ΧΡΟΝΙΚΑ ΤΟΜΟΣ3(1978-1979)

Η Κοινότητα Σπαρτιάς ιδρύθηκε με ΒΔ στις 16 Δεκεμβρίου 1912. Με το ίδιο βασιλικό διάταγμα προσαρτήθηκαν στην Κοινότητα Σπαρτιάς οι συνοικισμοί "Κοριάννα" και "Κλείσματα". Η Κοινότητα Σπαρτιών καταργήθηκε και εντάχθηκε στο Δήμο Λειβαθούς με το ν. 2539/97.

Τα Σπαρτιά απέχουν περίπου 14 χιλιόμετρα από την πρωτεύουσα του νησιού, το Αργοστόλι. Το χωριό έχει περίπου 300 κατοίκους.

Πληθυσμός

Πίνακας πληθυσμού

1991	2001	2011
333	350	413

Ιστορικά

Το χωριό Σπαρτιά ή Σπαρτέας είναι ένας αρχαίος οικισμός και πρωταγωνιστεί και συμμετέχει σε όλες τις εποχές σε όλα τα γεγονότα της περιοχή και της Κεφαλονιάς Η περιοχή εχει πολλαπλό  ιστορικό και αρχαιολογικό ενδιαφέρονεν όψει μάλιστα και ανευρέσεως στο παρελθόν αρχαίας επιγραφής, όπως έγραψε (8 Ιανουαρίου 1860) στην «ΠΑΝΔΩΡΑ»  ο Παναγής Πανάς. Στη ναυμαχία του Τσεσμέ τον Ιούλιο του 1770, μαζί με τον ρωσικό στόλο,  πρωτοστάτησαν οι Σπαρτινοί Καπεταναίοι Πανάς και Λυκιαρδόπουλος.Από το χωριό αυτό εχουν την καταγωγή επιγανείς αγωνιστές του 1821 και μέλη της Φιλικής Εταιρείας,όπως ο εμποροπλοίαρχος Ευαγγέλης Πανάς,συναρχηγός της κατά Λαλαίων εκστρατείαςστη μαχη του Λάλα , ο Ονούφριος Λυκιαρδόπουλος,ο Γεώργιος Μαρίνου Πανάς,19 ετών έπεσε στην μάχη του Αι Σώστη,Ο Λόχος των Κεφαλλήνων με διοικητή τον Σπ. Πανά έλαβε μέρος και πολέμησε ηρωικά στις μάχες στο Κομπότι και Πέτα στις 4 Ιουλίου 1822 .Οι Σπύρος και Δανιήλ Πανάς  αγωνίστηκαν ηρωικά κατά του Ιμπραήμ στις μάχες στο Νεόκαστρο. Στους Ευάγγ. Ποταμιάνο, Ηλ. Πανά και στους άνδρες τους ανατίθεται η φύλαξη του Ναυπλίου. Απο το χωριο Σπαρτιά κατάγονται: α)Ο Φωτεινός Λυκιαρδόπουλος- Στεκούλης καταδικάστηκε σε ισόβια ως υποκινητής της εξέγερσης της Σκάλας κατα των Αγγλων (1848), β)ο Παναγής Πανάς(1832-1896),ριζοσπάστης, δημοσιογράφος, ποιητής, μεταφραστής αλλά και πολιτικός οραματιστής, έδωσε την ζωή του στον αγώνα για την Ένωση με στόχο την παράλληλη κοινωνική απελευθέρωση,γ)Ο καθηγητής Φωτεινός Πανάς (Photinos Panas), Σπαρτιά Κεφαλονιάς 1832 – Παρίσι 1903, επιφανής χειρουργός οφθαλμίατρος δ)ο καθηγητής της Ιατρικής Μαρίνος Βαλιάνος(1898-1974) ε)Ο Γεράσιμος Αρσένης (30 Μαΐου 1931 - 19 Απριλίου 2016) που διετέλεσε βουλευτής του ΠΑΣΟΚ και υπουργός (γεννήθηκε στο Αργοστόλι)..-Επίσκοποι Κεφαλονιάς διατέλεσαν οι : Δαμιανός Λυκιαρδόπουλος (1520-1526), Λεόντιος Λυκιαρδόπουλος (1526-1538), Μακάριος Πανάς (1647-1652).Μεγάλη Εκκλησιαστική προσωπικότητα,υπήρξε ο Πανάς Ευσέβιος (1798-1868) καθηγητής της Μεγάλης του Γένους Σχολής, Μέγας Ιεροκήρυκας.

Πηγές

     1.Αντώνης Π.Αργυρός, Σπαρτιά Κεφαλονιάς,books.google.gr,2022

2.Aντώνης Π.Αργυρος,ΕΠΤΑΝΗΣΙΑΚΑ ΑΝΑΛΕΚΤΑ-ΣΠΑΡΤΙΑ ΤΑ ΠΝΕΥΜΑΤΙΚΑ ΕΠΤΑΝΗΣΑ,εκδ ΣΙΔΕΡΗΣ.

3.Η. Τ σ ιτ σ ε λ η , Κεφαλληνιακά Σύμμικτα, Α', ’Αθήνα 1904.

4.Μενελάου Μιλτιαδου ΠΑΝΑ  «ΜΟΝΟΓΡΑΦΙΑ ΠΕΡΙ ΤΗΣ ΚΑΘΟΛΟΥ ΔΡΑΣΕΩΣ ΤΗΣ ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑΣ ΠΑΝΑ ΚΑΤΑ ΤΟΝ ΙΕΡΟΝ ΥΠΕΡ ΤΗΣ ΑΝΕΞΑΡΤΗΣΙΑΣ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΟΣ  ΑΓΩΝΑΣ ΤΟΥ 1821-1828» Εκδοθείσα στην Αθήνα 1905 εκ του τυπογραφείου  Π.Α Πετράκου.