Μετάβαση στο περιεχόμενο

Σολ Περλμάτερ

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Σολ Περλμάτερ
Ο Σολ Περλμάτερ στη συνέντευξη Τύπου των νικητών του βραβείου Νόμπελ το 2011
Γενικές πληροφορίες
Όνομα στη
μητρική γλώσσα		Saul Perlmutter (Αγγλικά)
Γέννηση22  Σεπτεμβρίου 1959[1]
Σαμπέιν
ΚατοικίαΜπέρκλι
Χώρα πολιτογράφησηςΗνωμένες Πολιτείες Αμερικής[2][3][4]
Εκπαίδευση και γλώσσες
Ομιλούμενες γλώσσεςΑγγλικά
ΣπουδέςΠανεπιστήμιο Χάρβαρντ
Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνιας, Μπέρκλεϋ (έως 1986)
Germantown Friends School[5]
Greene Street Friends School[6]
Πληροφορίες ασχολίας
Ιδιότηταφυσικός
αστρονόμος
καθηγητής πανεπιστημίου[7][8][9]
αστροφυσικός
ερευνητής
ΕργοδότηςΠανεπιστήμιο της Καλιφόρνιας, Μπέρκλεϋ[10]
Αξιώματα και βραβεύσεις
ΒραβεύσειςΒραβείο Νόμπελ Φυσικής (2011)[11][12]
συνεργάτης της Αμερικανικής Εταιρείας Φυσικής
μέλος της Αμερικανικής Ένωσης για την Προώθηση της Επιστήμης
μέλος στην Αμερικανική Ακαδημία Τεχνών και Επιστημών
βραβείο Έρνεστ Ορλάντο Λόρενς (2002)[13]
Μετάλλιο Τζον Σκοτ (2005)[14]
The Shaw Prize in Astronomy (2006)[15]
βραβείο Αντόνιο Φελτρινέλι (2006)
Gruber Prize in Cosmology (2007)[16]
Dickson Prize in Science (2010)
Clarivate Citation Laureates (2010)[17]
μετάλλιο Άλμπερτ Αϊνστάιν (2011)
Βραβείο Θεμελιωδούς Φυσικής (2015)
honorary doctorate from the University of Paris-VII (17  Οκτωβρίου 2017)[18]
honorary doctorate of Barcelona University (21  Μαΐου 2019)
honorary doctor of the Aix-Marseille University (2014)[19]
Commons page Σχετικά πολυμέσα
δεδομένα

Ο Σολ Περλμάτερ (αγγλικά: Saul Perlmutter, 22 Σεπτεμβρίου 1959) είναι Αμερικανός αστροφυσικός, καθηγητής φυσικής στο πανεπιστήμιο της Καλιφόρνια στο Μπέρκλεϋ και επικεφαλής του Διεθνούς Προγράμματος Κοσμολογίας Σουπερνόβα στο Εθνικό Εργαστήριο Λώρενς στο Μπέρκλεϋ. Είναι μέλος της Αμερικανικής Ακαδημίας Τεχνών & Επιστημών, της Αμερικανικής Φιλοσοφικής Εταιρείας, της Αμερικανικής Ένωσης για την Προώθηση της Επιστήμης και της Εθνικής Ακαδημίας Επιστημών. Από το 2021 είναι επίσης μέλος του Προεδρικού Συμβουλίου Συμβούλων Επιστήμης και Τεχνολογίας (PCAST). [20]

Το 2011 βραβεύτηκε με το Βραβείο Νόμπελ Φυσικής με τους Μπράιαν Σμιντ και Άνταμ Ρις για την ανακάλυψη της επιταχυνόμενης διαστολής του σύμπαντος.[21]

Βιογραφικά στοιχεία

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο Σολ Περλμάτερ γεννήθηκε το 1959 στην πόλη Σαμπέιν-Ουρμπάνα της πολιτείας του Ιλινόις και είναι ένα από τα τρία παιδιά της εβραϊκής οικογένειας Ασκενάζι του Ντάνιελ Περλμάτερ, ομότιμου καθηγητή χημικής και βιομοριακής μηχανικής στο πανεπιστήμιο της Πενσυλβάνια και της Φελίτσε Περλμάτερ, καθηγήτριας της Σχολής Κοινωνικής Διοίκησης στο πανεπιστήμιο Temple. Ο παππούς του από τη μητέρα του, ο δάσκαλος Γίντις Σάμουελ Ντέιβιντσον (1903–1989), μετανάστευσε στον Καναδά (και στη συνέχεια με την οικογένειά του στη Νέα Υόρκη) από την πόλη Φλόρεστι της Βεσσαραβίας, σημερινή Μολδαβία, το 1919 μετά τη Ρωσική Επανάσταση.

Ο Σολ Περλμάτερ έχει δύο αδερφές: τη Σίρα Περλμάτερ (γενν. 1956), δικηγόρο, και την Τόβα Περλμάτερ (γεν. 1967), στέλεχος οργανισμού μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα. Είναι παντρεμένος με τη Λόρα Νέλσον, ανθρωπολόγο στο πανεπιστήμιο της Καλιφόρνια στο Μπέρκλεϋ, και έχει μια κόρη, τη Νόα.

Εκπαίδευση - έργο

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο Σολ Περλμάτερ σπούδασε φυσική στο πανεπιστήμιο Χάρβαρντ. Έλαβε το πτυχίο το 1981 και στη συνέχεια το διδακτορικό το 1986 στο πανεπιστήμιο της Καλιφόρνια στο Μπέρκλεϋ. Στη διατριβή του, υπό την επίβλεψη του Ρίτσαρντ Μύλλερ, περιέγραψε την ανάπτυξη και τη χρήση ενός αυτοματοποιημένου τηλεσκοπίου για την αναζήτηση αστέρων Νέμεσις. Ταυτόχρονα, χρησιμοποιούσε αυτό το τηλεσκόπιο για την αναζήτηση σουπερνόβα (υπερκαινοφανείς αστέρες), που τον οδήγησε στο βραβευμένο έργο του στην κοσμολογία. Ο Περλμάτερ αποδίδει την ιδέα για την αυτοματοποιημένη αναζήτηση σουπερνόβα στον Λούις Άλβαρεζ, βραβευμένο με Νόμπελ το 1968, ο οποίος μοιράστηκε την ιδέα μαζί του ως ερευνητικό σύμβουλό του.

Από το 1989 έως το 1993 εργάστηκε στο Κέντρο Αστροφυσικής Σωματιδίων στο Μπέρκλεϋ. Από το 1983 είναι επιστημονικός συνεργάτης στο Εθνικό Εργαστήριο Λώρενς στο Μπέρκλεϋ, από το 1999 ως ανώτερος επιστήμονας και επικεφαλής της ερευνητικής ομάδας του Διεθνούς Προγράμματος Κοσμολογίας Σουπερνόβα.[22]

Με την ομάδα του κατέληξε στο συμπέρασμα ότι οι μακρινοί σουπερνόβα υποχωρούσαν πιο γρήγορα από ό,τι θα περίμενε κανείς λόγω του Νόμου του Χαμπλ και συμπέραναν ότι η διαστολή του σύμπαντος πρέπει να είχε επιταχυνθεί κατά τη διάρκεια δισεκατομμυρίων ετών από την εμφάνιση των σουπερνόβα. Η ανταγωνιστική Ομάδα Αναζήτησης Supernova High-z με επικεφαλής τους Μπράιαν Σμιντ και Άνταμ Ρις κατέληξε επίσης στο ίδιο συμπέρασμα ανεξάρτητα. Οι εκθέσεις των δύο ομάδων δημοσιεύτηκαν εντός εβδομάδων η μία από την άλλη και τα συμπεράσματά τους έγιναν άμεσα αποδεκτά από την επιστημονική κοινότητα λόγω επιβεβαιωτικών θεωριών. Το συμπέρασμα στη συνέχεια υποστηρίχθηκε και από άλλες αποδείξεις. Αυτή η ανακάλυψη αναζωογόνησε την έρευνα για τη φύση του σύμπαντος και ειδικά για τον ρόλο της σκοτεινής ενέργειας.[23]

Για αυτό το έργο, το 2011 τιμήθηκε με το Νόμπελ Φυσικής, το οποίο μοιράστηκε από κοινού με τους Μπράιαν Σμιντ και Άνταμ Ρις για την ανακάλυψή τους της επιταχυνόμενης διαστολής του σύμπαντος. Με τους ίδιους επιστήμονες μοιράστηκε επίσης το Βραβείο Shaw 2006 στην Αστρονομία και το Βραβείο Πρόοδος 2015 στη Θεμελιώδη Φυσική.

Ο Περλμάτερ είναι μέλος της Αμερικανικής Φυσικής Εταιρείας από το 2000, μέλος της Εθνικής Ακαδημίας Επιστημών από το 2002, της Αμερικανικής Ακαδημίας Τεχνών και Επιστημών από το 2007, της Αμερικανικής Ένωσης για την Προώθηση της Επιστήμης από το 2003 και της Αμερικανικής Φιλοσοφικής Εταιρείας από το 2014. Συμμετέχει επίσης στην έρευνα για το έργο Berkeley Earth Surface Temperature, ένα πρόγραμμα για την ποσοτικοποίηση της υπερθέρμανσης του πλανήτη, το οποίο ξεκίνησε από τον Ρίτσαρντ Μύλλερ (Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνια, Μπέρκλεϊ) και την κόρη του Ελίζαμπεθ Μύλλερ στις αρχές του 2010. Από το 2021 είναι μέλος του Προεδρικού Συμβουλίου Συμβούλων Επιστήμης και Τεχνολογίας (PCAST), επιτροπή με αποστολή να συμβουλεύει τον πρόεδρο των Ηνωμένων Πολιτειών για θέματα επιστήμης και τεχνολογίας.[24]

Το 2020 ένας υπερυπολογιστής του Υπουργείου Ενέργειας των Ηνωμένων Πολιτειών ονομάστηκε Περλμάτερ προς τιμήν του.

Σε επεισόδια της τηλεοπτικής κωμικής σειράς του CBS The Big Bang Theory γίνεται αναφορά στον Σολ Περλμάτερ: ο Σέλντον παρακολουθεί την τελετή απονομής Νόμπελ στον υπολογιστή του και επικρίνει με ζήλια τον Περλμάτερ, σε άλλο επεισόδιο πηγαίνει να παρακολουθήσει διάλεξη του επιστήμονα κλ.

Βραβεία

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Ο Σολ Περλμάτερ, ο Άνταμ Ρις και ο Μπράιαν Σμιντ βραβεύτηκαν με το βραβείο Shaw 2006 στην Αστρονομία. Το 2011 τους απονεμήθηκε από κοινού το Βραβείο Νόμπελ Φυσικής.
  • 2002: Βραβείο Ernest Orlando Lawrence
  • 2006: Βραβείο Shaw
  • 2006: Βραβείο Antonio Feltrinelli
  • 2007: Βραβείο Gruber για την Κοσμολογία
  • 2009: Βραβείο Dickson στην Επιστήμη
  • 2011: Μετάλλιο Άλμπερτ Αϊνστάιν
  • 2011: Βραβείο Νόμπελ Φυσικής
  • 2016: Ένας αστεροειδής πήρε το όνομά του: (231265) Saulperlmutter
  • 2020: Ένας υπερυπολογιστής του Υπουργείου Ενέργειας των Ηνωμένων Πολιτειών πήρε το όνομά του

Παραπομπές

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
  1. ↑ 1,0 1,1 (Γερμανικά) Εγκυκλοπαίδεια Μπρόκχαους. perlmutter-saul. Ανακτήθηκε στις 9  Οκτωβρίου 2017.
  2. ↑ www.britannica.com/EBchecked/topic/1518949/Saul-Perlmutter.
  3. ↑ «Jewish Virtual Library» (Αγγλικά) saul-perlmutter.
  4. ↑ www.nytimes.com/video/science/100000001090973/saul-perlmutter-on-dark-energy.html.
  5. ↑ Ανακτήθηκε στις 4  Μαρτίου 2021.
  6. ↑ Ανακτήθηκε στις 4  Μαρτίου 2021.
  7. ↑ www.berkeleyside.com/2011/02/23/berkeley-labs-perlmutter-wins-einstein-medal/.
  8. ↑ english.people.com.cn/200606/21/eng20060621_276071.html.
  9. ↑ www.studyblue.com/notes/university-of-michigan-ann-arbor/perlmutter-professor/109356/0.
  10. ↑ «ORCID Public Data File 2023». ORCID Public Data File 2023. 27  Σεπτεμβρίου 2023. Ανακτήθηκε στις 10  Νοεμβρίου 2023.
  11. ↑ www.nobelprize.org/nobel_prizes/physics/laureates/2011/.
  12. ↑ www.nobelprize.org/nobel_prizes/about/amounts/.
  13. ↑ science.osti.gov/lawrence/Award-Laureates.
  14. ↑ thejohnscottaward.github.io/jsc/1951-2010.html.
  15. ↑ «Announcement and Citation». 21  Ιουνίου 2006. Ανακτήθηκε στις 12  Ιανουαρίου 2019.
  16. ↑ gruber.yale.edu/cosmology-laureates.
  17. ↑ clarivate.com/citation-laureates. Ανακτήθηκε στις 23  Σεπτεμβρίου 2023.
  18. ↑ fr.u-paris.fr/actualites/retour-sur-la-ceremonie-honoris-causa-2017.
  19. ↑ web.archive.org/web/20200412124607/https://back-office.univ-amu.fr/sites/back-office.univ-amu.fr/files/news_documents/soiree_scientifique_2018_livret_105x297_dhc_ok_web.pdf.
  20. ↑ . «nobelprize.org/prizes/physics/2011/perlmutter/facts/». 
  21. ↑ . «physics.berkeley.edu/people/faculty/saul-perlmutter». 
  22. ↑ . «britannica.com/biography/Saul-Perlmutter». 
  23. ↑ . «lbl.gov/people/excellence/nobelists/saul-perlmutter/». 
  24. ↑ . «vcresearch.berkeley.edu/faculty/saul-perlmutter». 
Ανακτήθηκε από "https://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Σολ_Περλμάτερ&oldid=10965663"