Σλοβακικός Παράδεισος
Συντεταγμένες: 48°54′30″N 20°24′0″E / 48.90833°N 20.40000°E
| Σλοβακικός Παράδεισος | |
|---|---|
 | |
  Σλοβακικός Παράδεισος | |
| Χώρα | Σλοβακία[1] |
| Διοικητική υπαγωγή | Spišská Nová Ves District, Poprad District και Rožňava District |
| Χαρακτηρισμός | 2016[1] |
| Κατηγορία πρ. περιοχής | ΔΕΠΦ κατηγορία 2: Εθνικό Πάρκο[1] |
| Έκταση | 19.414,193 εκτάριο[1] |
| Ιστότοπος | Επίσημος ιστότοπος |
 Σχετικά πολυμέσα | |
Το Εθνικό Πάρκο «Σλοβακικός Παράδεισος» (σλοβακικά: Národný park Slovenský raj) είναι εθνικός δρυμός και πάρκο, ένα από τα εννέα εθνικά πάρκα της Σλοβακίας, και βρίσκεται στα βόρεια και κεντρικά της χώρας. Προστατεύει τη φύση της ομώνυμης οροσειράς.
Η έκταση του Πάρκου είναι 197,63 τ.χλμ., ενώ η ενδιάμεση προστατευτική ζώνη γύρω του καλύπτει άλλα 130,11 τ.χλμ. (327,74 τ.χλμ. στο σύνολο). 19 φυσικά καταφύγια, τα 11 «εθνικά», βρίσκονται μέσα στο πάρκο.[2] Ο «Σλοβακικός Παράδεισος» προσφέρει πεζοπορικά μονοπάτια συνολικού μήκους 300 χιλιομέτρων, που σε πολλά σημεία είναι εφοδιασμένα με κάθετες σκάλες, αλυσίδες και μικρές γέφυρες. Περιέχει επίσης περίπου 350 σπήλαια, αλλά από αυτά μόνο το Σπήλαιο των Πάγων της Ντομπσίνσκα, Μνημείο Παγκόσμιας Κληρονομιάς της UNESCO από το 2000, είναι ανοικτό στο κοινό. Τα γραφεία του Πάρκου βρίσκονται στην πόλη Σπίσκα Νόβα Βες.
Δημιουργία και ιστορία του Πάρκου[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Το πρώτο προστατευόμενο καταφύγιο στην περιοχή ιδρύθηκε το 1890. Το πρώτο προστατευόμενο φυτό εδώ υπήρξε το εντελβάις, το 1936.
Το όνομα «Σλοβακικός Παράδεισος» (Slovenský raj) εμφανίζεται για πρώτη φορά το 1921 στο περιοδικό Krásy Slovenska και από τότε αντικατέστησε πολλά ονόματα που χρησιμοποιούνταν ως τότε. Στις 21 Αυγούστου 1964 ιδρύθηκε η πρώτη περιοχή «προστατευόμενου τοπίου» στη Σλοβακία στον Σλοβακικό Παράδεισο. Η περιοχή ανακηρύχθηκε Εθνικό Πάρκο στις 8 Ιανουαρίου 1988. Επιπλέον, από το 2004 μέρη του πάρκου ανήκουν στις προστατευόμενες περιοχές του δικτύου Natura 2000.
Γεωγραφία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Το Πάρκο απλώνεται σε τρεις περιφέρειες (κράι) της χώρας: την Περιφέρεια Μπάνσκα Μπίστριτσα, την Περιφέρεια Πρέσοβ και την Περιφέρεια Κόσιτσε.
Τα όρια του Πάρκου διαμορφώνουν τα όρη Χαμηλά Τάτρα (Nízke Tatry) στα δυτικά, το κεντρικό τμήμα των ορέων των Μεταλλείων στα νότια και η Λεκάνη Χόρναντ (Hornádska kotlina) στα βόρεια και βορειοανατολικά.
Τα ποτάμια και τα ρυάκια έχουν διανοίξει πολλά φαράγγια, ρεματιές και κοιλάδες, ενώ διαμορφώνουν και πολλούς καταρράκτες στον Σλοβακικό Παράδεισο. Σημαντικότερος ποταμός είναι ο Χόρναντ. Η καρδιά του Εθνικού Πάρκου είναι ένα καρστικό υψίπεδο που χωρίζεται σε αρκετά μικρότερα από βραχώδη φαράγγια. Τα γνωστότερα φαράγγια ή βαθιές ρεματιές είναι το Prielom Hornádu (το μακρύτερο από όλα, με μήκος 11,7 χιλιόμετρα, και με τη μεγαλύτερη ποικιλία βιολογικών ειδών), το Veľký Sokol, το Suchá Belá, το Piecky και το Kyseľ, όλα με πολυάριθμους καταρράκτες.[3] Ο υψηλότερος καταρράκτης του Πάρκου είναι ο Závojový vodopád (= «Καταρράκτης του Πέπλου»), με ύψος 70 μέτρα.[4] Υπάρχουν τεχνητές μικρές λίμνες, η μεγαλύτερη των οποίων είναι η Palcmanská Maša, που δημιουργήθηκε το 1956 και καλύπτει έκταση 850 στρεμμάτων. Χρησιμοποιείται για κολύμπι, υδάτινα σπορ, ψάρεμα και άλλες δραστηριότητες ελεύθερου χρόνου.
Το υψηλότερο σημείο εντός του Πάρκου είναι η κορυφή Predná hoľa, με υψόμετρο 1.545 μέτρα πάνω από τη μέση επιφάνεια της θάλασσας. Η Havrania skala (= «Βράχος του Κόρακα») με υψόμετρο 1.153 μέτρα προσφέρει όμως πανοραμική θέα. Το βραχώδες έξαρμα Tomášovský výhľad στα 680 μέτρα είναι δημοφιλές στους ορειβάτες και στους άλλους επισκέπτες για τη μοναδική θέα. Το χαμηλότερο σημείο, 470 μέτρα, είναι στην κοίτη του ποταμού Χόρναντ.
Γεωλογία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Ο γεωλογικός σχηματισμός των ορέων του Σλοβακικού Παραδείσου είναι μάλλον πολύπλοκος. Το μεγαλύτερο μέρος αποτελείται από δύο βασικές ενότητες: Η μικρότερη είναι η Μπέμπραβα στα δυτικά, που χωρίζεται από την ενότητα του Βόρειου Γκέμερ στα ανατολικά από το γεωλογικό ρήγμα Muráň. Αμφότερα είναι σχετικώς ομογενή και κυριαρχούν ιζηματογενή πετρώματα του Μεσοζωικού Αιώνα, όπως δολομίτες και ψαμμίτες. Καθώς αποτελούνται από ανθρακικά ορυκτά επιρρεπή στις καρστικές διαδικασίες, ο χαρακτήρας του Σλοβακικού Παραδείσου είναι αυτός ενός καρστικού υψιπέδου. Τα σχετικώς ομαλά και χαμηλά όρη του υψώθηκαν κατά την Τριτογενή και την Τεταρτογενή Περίοδο, κάτι που προκάλεσε τη διάνοιξη στενών κοιλάδων και φαραγγιών από το τοπικό δίκτυο ποταμιών και ρυακιών.
Βιολογία και οικολογία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Ο Σλοβακικός Παράδεισος εμφανίζει την πυκνότερη συγκέντρωση πεταλούδων σε όλη τη Σλοβακία, με 6,06 πεταλούδες ανά τετραγωνικό χιλιόμετρο.[3] Οι λειμώνες Kopanecké επίσης περιέχουν εξαιρετικά πλούσια βιοποικιλότητα σε ανώτερα φυτά. Συνολικά το Εθνικό Πάρκο περιέχει περίπου 4.000 είδη ασπόνδυλων, που περιλαμβάνουν πάνω από 2.100 είδη πεταλούδων (λεπιδόπτερων εντόμων), 400 είδη ημίπτερων και 150 είδη μαλακίων. Τα σπονδυλωτά αντιπροσωπεύονται από περίπου 200 είδη, από τα οποία τα 130 είναι προστατευόμενα. Τα 40 είδη θηλαστικών περιλαμβάνουν αρκούδες, αλεπούδες, λύκους, αγριόγατες, ελάφια, αγριόχοιρους και κουνάβια. Το Εθνικό Πάρκο φιλοξενεί 65 απειλούμενα είδη, μεταξύ των οποίων συγκαταλέγονται το στεπογέρακο, η ευρωπαϊκή ενυδρίδα και ο λαγόγυρος.[5][6]
Το 90% του Πάρκου καλύπτεται από δάση. Τα περισσότερα δέντρα είναι οξιές και κωνοφόρα. Συνολικά το Πάρκο φιλοξενεί 930 είδη φυτών, από τα οποία τα 35 είναι προστατευόμενα, τα 6 ενδημικά του Πάρκου και τα 19 ενδημικά των Δυτικών Καρπαθίων.[7][8]
Τουρισμός[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Τα γνωστότερα τουριστικά κέντρα είναι τα Čingov και Podlesok στα βόρεια, το χωριό Ντεντίνκυ στα νότια και το μοναδικό τουριστικό κέντρο μέσα στο Εθνικό Πάρκο, το Kláštorisko, με ερείπια μονής των Καρθουσιανών. Τα σημεία του πάρκου που δέχονται τους περισσότερους επισκέπτες είναι το Σπήλαιο των Πάγων της Ντομπσίνσκα και το φαράγγι Suchá Belá.
Εκτός από τα πεζοπορικά μονοπάτια, το πάρκο προσφέρει και αρκετές ποδηλατικές διαδρομές, π.χ. κατά μήκος του ποταμού Χόρναντ.
Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
- ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 «Nationally designated areas (CDDA)» (Αγγλικά) Ανακτήθηκε στις 26 Ιουνίου 2021.
- ↑ «National Park of Slovenský raj». Slovak Tourist Board. n.d. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 23 Οκτωβρίου 2007. Ανακτήθηκε στις 25 Μαΐου 2007.
- ↑ 3,0 3,1 «Naj v Slovenskom raji (Records of the Slovak Paradise)» (στα Σλοβακικά). mKs. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 22 Μαΐου 2023. Ανακτήθηκε στις 25 Μαΐου 2007.
- ↑ «Waterfalls: Slovak Paradise». Slovak Tourist Board. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 23 Ιουνίου 2007. Ανακτήθηκε στις 25 Μαΐου 2007.
- ↑ «Fauna» (στα σλοβακική). mKs. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 27 Σεπτεμβρίου 2007. Ανακτήθηκε στις 25 Μαΐου 2007.
- ↑ «Rastlinstvo (Plants)» (στα σλοβακική). Správa Národného parku Slovenský raj. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 1 Ιουλίου 2007. Ανακτήθηκε στις 25 Μαΐου 2007.
- ↑ «Flóra» (στα σλοβακική). mKs. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 27 Σεπτεμβρίου 2007. Ανακτήθηκε στις 25 Μαΐου 2007.
- ↑ «Živočístvo (Animals)» (στα σλοβακική). Správa Národného parku Slovenský raj. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 1 Ιουλίου 2007. Ανακτήθηκε στις 25 Μαΐου 2007.
Εξωτερικοί σύνδεσμοι[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
|