Σεισμός της Ιερισσού το 1932

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Σεισμός της Ιερισσού το 1932
Σεισμός της Ιερισσού το 1932 is located in Greece
Σεισμός της Ιερισσού το 1932
Ημερομηνία26 Σεπτεμβρίου 1932
Ώρα21:20:46
Μέγεθος7.0 [1]
Βάθος40 χλμ
Επίκεντρο40°30′N 23°54′E / 40.5°N 23.9°E / 40.5; 23.9Συντεταγμένες: 40°30′N 23°54′E / 40.5°N 23.9°E / 40.5; 23.9
ΡήγμαΣτρατωνίου
Πληγείσες περιοχέςΙερισσός
Mέγιστη έντασηΧ (Εξαιρετικά Καταστροφικός) [2]
Τσουνάμι1 μέτρο [3]
Απώλειες161-491[4]
δεδομένα

Ο σεισμός της Ιερισσού του 1932 σημειώθηκε στις 19:20 (UTC) στις 26 Σεπτεμβρίου. Προκάλεσε σοβαρές ζημιές στην Ιερισσό και το εγγύς τμήμα της χερσονήσου της Χαλκιδικής, με 161 έως 491 θύματα, ανάλογα με την πηγή.[4]

Τεκτονικό υπόβαθρο[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το Αιγαίο Πέλαγος είναι μια περιοχή κυρίως τεκτονικής επέκτασης που προκαλείται από την υποβύθιση της Αφρικανικής Πλάκας κάτω από την Πλάκα του Αιγαίου. Στο βορειοδυτικό Αιγαίο, η επέκταση ρηγμάτων με διεύθυνση ανατολής προς δύση συνοδεύεται από δεξιά πλάγια ολίσθηση σε κατεύθυνση ΝΔ-ΒΑ και μικρές αριστερές πλευρικές κινήσεις σε ρήγματα με κατεύθυνση ΒΔ-ΝΑ, που αποτελούν το ασαφές όριο μεταξύ της πλάκας της Ευρασίας και της πλάκας του Αιγαίου.[5] Ο σεισμός αποδόθηκε στην κίνηση στο ρήγμα Στρατωνιού, ένα από τα ρήγματα Δ-Α που παρουσιάζει κυρίως επέκταση με ολίσθηση.[1]

Χαρακτηριστικά[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το ρήγμα Στρατωνίου αναγνωρίστηκε ως το ρήγμα που ευθύνεται για το γεγονός του 1932 λόγω της επιφανειακής διάρρηξης που καταγράφηκε αμέσως μετά τον σεισμό και από το πρότυπο των ισοσεισμών, το οποίο είχε προσανατολισμό ΒΔ-ΒΔ-ΝΑ και παρόμοιο προσανατολισμό με πρόσφατα παρατηρημένη σεισμικότητα.[1] Από την παρατήρηση των καθρεπτών κατά μήκος των εκτεθειμένων επιπέδων του ρήγματος, η κίνηση κατά μήκος του ρήγματος είναι επεκτατική με τοπικές περιοχές λοξής ολίσθησης με λίγο αριστερή-πλευρική ολίσθηση. Η κατεύθυνση επέκτασης είναι προς το παρόν προσανατολισμένη σε άξονα βορρά-νότου, αλλά, όταν σχηματίστηκε το ρήγμα, ήταν προσανατολισμένη σε άξονα ΒΒΑ-ΝΝΔ, κάθετα στο ίχνος του ρήγματος, πιθανώς λόγω επακόλουθης περιστροφής δεξιόστροφα της περιοχής.[1]

Τον σεισμό ακολούθησαν τρεις ισχυροί μετασεισμοί (Μ = 6,0, 5,7 και 6,2) την περίοδο 26 – 29 Σεπτεμβρίου και ο μεγαλύτερος (Μ6,3) στις 11 Μαΐου του επόμενου έτους.[1]

Αναφέρθηκε μικρό τσουνάμι, το οποίο καταγράφηκε από έναν προσωρινό παλιρροιογράφο, καταγράφοντας μέγιστο ύψος 1 μ. Η κίνηση ξύπνησε τον χειριστή μιας βυθοκόρου, ο οποίος είδε ένα ρεύμα να εξαπλώνεται στον ποταμό Στρυμόνα περίπου μία ώρα μετά τον σεισμό.[6]

Υλικές ζημιές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Καρτ ποστάλ με τις ζημιές που προκάλεσε ο σεισμός στην Ιερισσό

Ο σεισμός κατέστρεψε την πόλη της Ιερισσού και αρκετά χωριά στη γύρω περιοχή,[1] συγκεκριμένα τα Στρατώνι, Γομάτι, Μεγάλη Παναγιά, Αρναία, Νέα Ρόδα, Στάγειρα, Παλαιοχώρι και Σιδηροπόταμος. Καταστράφηκαν 4.106 σπίτια και 10.000 άνθρωποι έμειναν άστεγοι. Καταστροφές υπέστησαν και οι μονές του Αγίου Όρους, ιδίως οι μονές Σταυρονικήτα και Κουτλουμουσίου. Το κόστος των καταστροφών υπολογίστηκε σε 5 εκατομμύρια δραχμές.[4]

Το μικρό τσουνάμι δεν προκάλεσε ζημιές.[6]

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 1,5 Pavlides, S.B.; Tranos M.D. (1991). «Structural characteristics of two strong earthquakes in the North Aegean: Ierissos (1932) and Agios Efstratios (1968)». Journal of Structural Geology 13 (2): 205–214. doi:10.1016/0191-8141(91)90067-s. Bibcode1991JSG....13..205P. https://archive.org/details/sim_journal-of-structural-geology_1991_13_2/page/205. 
  2. National Geophysical Data Center / World Data Service (NGDC/WDS) (1972), Significant Earthquake Database, National Geophysical Data Center, NOAA, doi:10.7289/V5TD9V7K, https://www.ngdc.noaa.gov/nndc/struts/form?t=101650&s=1&d=1 
  3. USGS (September 4, 2009), PAGER-CAT Earthquake Catalog, Version 2008_06.1, United States Geological Survey, https://earthquake.usgs.gov/static/lfs/data/pager/catalogs/ 
  4. 4,0 4,1 4,2 NGDC. «Comments for the Significant Earthquake». Ανακτήθηκε στις 1 Αυγούστου 2010. 
  5. USGS (29 Μαρτίου 2010). «Tectonic Summary of Greece». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 29 Ιουλίου 2010. Ανακτήθηκε στις 26 Ιουλίου 2010. 
  6. 6,0 6,1 NGDC. «Comments for the Tsunami Event». Ανακτήθηκε στις 1 Αυγούστου 2010.