Σαμπαλάν
| Σαμπαλάν | |
|---|---|
 | |
 | |
| Ύψος | 4.811 μέτρα |
| Οροσειρά | Αλμπόρζ |
| Ήπειρος | Ασία |
| Χώρες | Ιράν |
| wikidata () | |
Το Σαμπαλάν ή Σαβαλάν (ساوالان στην τοπική διάλεκτο του Αρνταμπίλ)[1] είναι αδρανές ηφαίστειο στο βορειοδυτικό Ιράν και συγκεκριμένα στην Επαρχία Αρνταμπίλ. Με μέγιστο υψόμετρο 4.811 μέτρα πάνω από την επιφάνεια της θάλασσας, το Σαμπαλάν είναι το τρίτο υψηλότερο βουνό του Ιράν (μετά το Νταμαβάντ και το Αλάμ-Κουχ), λίγο ψηλότερο από το Λευκό Όρος. Μια μόνιμη λίμνη κρατήρα έχει δημιουργηθεί στην κορυφή του.
Γεωλογία
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Το Σαμπαλάν είναι ένα μεγάλο στρωματοηφαίστειο από ανδεσίτη, το δεύτερο υψηλότερο της χώρας μετά το Νταμαβάντ. Είναι πολύ παλαιό ηφαίστειο, καθώς οι πρώτες εκρήξεις του συνέβησαν κατά την Ηώκαινο εποχή. Αλλά η σημαντικότερη ηφαιστειακή δραστηριότητα έλαβε χώρα στην Πλειόκαινο και την Πλειστόκαινο εποχή, με πετρώματά του να έχουν χρονολογηθεί σε 5 έως 1,4 εκατομμύρια έτη πριν από σήμερα. Σύμφωνα με κάποιες πηγές, η ηφαιστειακή δραστηριότητα συνεχίσθηκε και κατά την Ολόκαινο εποχή, μέχρι και μετά το έτος 8000 π.Χ..
Το βουνό έχει πολλές μικρές κορυφές πολύ κοντά στο υψηλότερο σημείο, όλες υψηλότερες των 4.500 μέτρων, κυρίως σε έναν άξονα με διεύθυνση νοτιοδυτικά-βορειοανατολικά και με το υψηλότερη κορυφή στο βορειοανατολικό άκρο.
Το Σαμπαλάν βρίσκεται σε μια περιοχή με ηπειρωτικό κλίμα, με θερμά και ξηρά καλοκαίρια και πολύ ψυχρούς χειμώνες, με πολύ χιόνι. Το βουνό δέχεται έτσι το μεγαλύτερο μέρος των ετήσιων κατακρημνίσεων με τη μορφή χιονιού και όχι βροχής, στα τέλη του φθινοπώρου, τον χειμώνα και την άνοιξη, σε ποσότητα αρκετή ώστε να συντηρεί επτά παγετώνες κοντά στην κορυφή, πάνω από τα 4.000 μέτρα. Οι μεγαλύτεροι από αυτούς είχαν μήκος μεγαλύτερο από 1,5 χιλιόμετρο τη δεκαετία του 1970. Επιπροσθέτως, υπάρχουν εκτεταμένοι βραχοπαγετώνες, αρκετοί από τους οποίους έχουν μήκος μεγαλύτερο από τρία χιλιόμετρα.
Τουρισμός
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Το Σαμπαλάν προσφέρει κίνητρα για να το επισκεφθεί κάποιος ολόκληρο το έτος. Ιαματικές πηγές στις πλαγιές του βουνού προσελκύουν μεγάλους αριθμούς τουριστών. Οι περισσότερες βρίσκονται συγκεντρωμένες στην Κομητεία Σαρεΐν. Ημινομαδικές φυλές ζουν σε μικρά χωριά, με τις πολύχρωμες γιούρτες (σκηνές) τους να δίνουν μια αισθητική προσθήκη στο τοπίο. Το βουνό έχει ένα χιονοδρομικό κέντρο, το Αλβάρες, και διάφορες άλλες τουριστικές τοποθεσίες, όπως τη θερμή πηγή στην κωμόπολη Σαρεΐν. Υπάρχουν πλαγιές κατάλληλες για σκι, με αρκετό χιόνι μέχρι και το τέλος της ανοίξεως. Το χιονοδρομικό κέντρο απέχει μια ώρα με αυτοκίνητο από τη Σαρεΐν και βρίσκεται στη νότια πλευρά του Σαμπαλάν.
Το Σαμπαλάν είναι γνωστό για τα σημεία με υπέροχη θέα και τα τοπία που προσφέρει, όπως το φαράγγι Σιρβάν. Σε μία από τις πλαγιές του βουνού, σε υψόμετρο περί τα 3.600 μέτρα, υπάρχουν μεγάλοι σχηματισμοί από ηφαιστειογενείς βράχους, διαβρωμένα εξάρματα, που μοιάζουν με ζώα, πουλιά ή και έντομα.
Ορειβασία
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Το βουνό έχει βράχους διάφορων μεγεθών και χρειάζεται καλή φυσική κατάσταση για μια αναρρίχηση. Η ανάβαση στο βουνό αρχίζει εύκολα, δυσκολεύει στα μέσα της διαδρομής και γίνεται και πάλι ευκολότερη ως προς την κλίση της πλαγιάς κοντά στην κορυφή. Η λίμνη του κρατήρα στην κορυφή παραμένει παγωμένη εκτός από περίπου 4 εβδομάδες από τα μέσα Ιουλίου μέχρι τα μέσα Αυγούστου.
Αρκετοί ορειβάτες μεταβαίνουν με αυτοκίνητο μέχρι τις θερμές ιαματικές πηγές του Μεσγκινσάχρ, από όπου ξεκινούν την ανάβασή τους. Αυτή η ανάβαση διαρκεί περίπου δύο ημέρες, με άφιξη στο ορειβατικό καταφύγιο το απόγευμα της πρώτης. Πολλοί άλλοι φθάνουν με αυτοκίνητο SUV μέχρι το καταφύγιο το ξημέρωμα και ανεβαίνουν έως την κορυφή μέσα σε μία μόνο ημέρα. Ο δρόμος μέχρι το καταφύγιο διέρχεται από πολυάριθμους προσωρινούς καταυλισμούς βοσκών.
Μία ή δύο ημέρες εγκλιματισμού στην πόλη Αρνταμπίλ (υψόμετρο 1.350 μέτρα) πριν την ανάβαση στο Σαμπαλάν μπορεί να είναι μια καλή συμβουλή. Η ορειβασία είναι μια δημοφιλής δραστηριότητα στη νεολαία του Ιράν. Τις Παρασκευές κατά την ορειβατική περίοδο (τέλη Ιουνίου μέχρι μέσα Αυγούστου) μπορεί να συναντήσει κάποιος εκατοντάδες ανθρώπους στο βουνό.
Η γύρω περιοχή
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Η περιοχή γύρω από το Σαμπαλάν, κοντά στις πόλεις Μεσγκινσάχρ (Μεσκίν), Σαράμπ και Αρνταμπίλ[2], παράγει μεγάλες ποσότητες σιταριού και άλλων σιτηρών. Εξαιτίας του μικροκλίματος που δημιουργεί το βουνό, το Αρνταμπίλ παραμένει ευχάριστα δροσερό όλο το έτος.
Εικόνες
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]-
Το Κάστρο Αρσόκ στο Μεσγκινσάχρ με το Σαμπαλάν στο φόντο -
Το ορειβατικό καταφύγιο του Σαμπαλάν, σε υψόμετρο 3.600 μ. -
Η λίμνη κρατήρα του Σαμπαλάν -
Τοπίο στο Σαμπαλάν σε υψόμετρο 4.100 μ. -
Ηφαιστειογενής βράχος στο Σαμπαλάν
Παραπομπές
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- ↑ Taranov, Andrey (2012). Turkish vocabulary for English speakers - 9000 words (American English Collection) (στα Αγγλικά). T&P Books. ISBN 978-1780712925.
- ↑ Υπουργείο Πολιτιστικής κληρονομιάς, τουρισμού και χειροτεχνίας του Ιράν
Πηγές
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- Το Σαμπαλάν στο Global Volcanism Program του Ιδρύματος Σμιθσόνιαν
- Williams, Richard S. Jr.· Ferrigno, Jane G., επιμ. (1991). Satellite Image Atlas of Glaciers of the World - Middle East and Africa. USGS Professional Paper 1386-G. σελίδες 37–39.
- Chehabi, H.E. (1997). «Ardabil Becomes a Province: Center-Periphery Relations in Iran». International Journal of Middle East Studies 29 (2): 235-253. doi:. https://archive.org/details/sim_international-journal-of-middle-east-studies_1997-04_29_2/page/n78.
