Μετάβαση στο περιεχόμενο

Σέσκλο Μαγνησίας

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια

Συντεταγμένες: 39°21′16.9″N 22°50′2.0″E / 39.354694°N 22.833889°E / 39.354694; 22.833889

Για για τον νεολιθικό οικισμό δείτε, δείτε: Σέσκλο.
Σέσκλο
[[File:|alt=|center|270px]]
Σέσκλο is located in Greece
Σέσκλο
Σέσκλο
Διοίκηση
ΧώραΕλλάδα
Αποκεντρωμένη ΔιοίκησηΘεσσαλίας-Στερεάς Ελλάδας
ΠεριφέρειαΘεσσαλίας
Περιφερειακή ΕνότηταΜαγνησίας
ΔήμοςΒόλου
Δημοτική ΕνότηταΑισωνίας
Γεωγραφία
Γεωγραφικό διαμέρισμαΘεσσαλία
ΝομόςΜαγνησίας
Υψόμετρο220
Έκταση37,314 km²[1]
Πληθυσμός
Μόνιμος783
Έτος απογραφής2021
Πληροφορίες
Ταχ. κώδικας38500
Τηλ. κωδικός2421
Commons page Σχετικά πολυμέσα
δεδομένα

Το Σέσκλο (παλαιότερα Σέσκουλο[2], γνωστό και ως Σέσου ή Σέσι στα βλάχικα[3]) είναι χωριό της Θεσσαλίας στον δήμο Βόλου της Περιφερειακής Ενότητας Μαγνησίας[4].Σύμφωνα με την απογραφή του 2021 ο πληθυσμός του ανέρχεται στους 783 κατοίκους.

Γενικά και ιστορικά στοιχεία

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το Σέσκλο βρίσκεται στους πρόποδες του όρους Μαυροβούνι σε υψόμετρο 220 μέτρων[4] και απέχει περίπου 14 χλμ. δυτικά από την πόλη του Βόλου[5].

Η ονομασία του οφείλεται στο φυτό σέσκουλο ή παζί[6]. Ανατολικά του χωριού, στον λόφο Καστράκι, βρίσκεται ο ομώνυμος νεολιθικός οικισμός, ο οποίος κατοικήθηκε για πρώτη φορά στην αρχή της 7ης χιλιετίας (6800 π.Χ.) και ερημώθηκε λίγο πριν το τέλος της 5ης χιλιετίας π.Χ. (4400 π.Χ.). Εντοπίστηκε από τον Βαλέριο Στάη και αποκαλύφθηκε από τον Χρήστο Τσούντα στις αρχές του 20ού αι. ενώ θεωρείται ως ο σημαντικότερος ανασκαμμένος της Θεσσαλίας[4][7].

Το σύγχρονο Σέσκλο προέκυψε κατά την Τουρκοκρατία και η πρώτη - έμμεση - αναφορά στον οικισμό, γίνεται σε βιβλίο δωρητών της Μονής Δούσικου της Πύλης Τρικάλων που χρονολογείται γύρω στο 1600[8].

Ο οικισμός φαίνεται πως άκμασε κατά τον 18ο αιώνα, αποτελώντας σημαντικό εμπορικό και αγροτικό κέντρο, ωστόσο στις αρχές του 19ου είχε παρακμάσει, κυρίως λόγω της ανάπτυξης του γειτονικού Βόλου, στον οποίο μεταφέρθηκε και το σημαντικό παζάρι που μέχρι τότε διεξαγόταν στο Σέσκλο. Εκείνη την περίοδο επισκέπτονται το Σέσκλο ο περιηγητής Ουίλιαμ Μάρτιν Ληκ και ο λόγιος Αργύρης Φιλιππίδης, οι οποίοι περιγράφουν την παρακμή του οικισμού[9].

Με βάση τους υπολογισμούς του Φιλιππίδη, γύρω στο 1815, το Σέσκλο ήταν ένας χριστιανικός οικισμός με περισσότερες από 150 οικίες[2]. Στα τέλη του ιδίου αιώνα εγκαταστάθηκαν μόνιμα στην περιοχή οικογένειες Αρβανιτόβλαχων κτηνοτρόφων προερχόμενες από την Ήπειρο και τη Μακεδονία[3]. Ακολούθως, η κοινωνία του χωριού διαμορφώθηκε μεταξύ των παλαιότερων κατοίκων που είχαν ως μητρική γλώσσα την ελληνική (γνωστοί ως «Γκραίκοι» στα βλάχικα) και των νεότερων βλαχόφωνων[10]. Οι πρώτοι ήταν κατά κύριο λόγο κτηματίες και σε καλύτερη οικονομική κατάσταση, ενώ οι δεύτεροι κτηνοτρόφοι και αγωγιάτες[11]. Επιπλέον παρατηρούνταν αρκετά σημεία τριβής στις σχέσεις των δύο κοινοτήτων[12]. Δημογραφικά, ήδη από τη δεκαετία του 1910, οι βλαχόφωνοι υπερείχαν αριθμητικά (585 έναντι 304)[13].

Σύμφωνα με την απογραφή του 1940, κατά τις παραμονές του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου στο Σέσκλο ζούσαν 680 άτομα, εκ των οποίων περίπου 500 ήταν βλαχόφωνοι[14]. Στη διάρκεια της Κατοχής, το Σέσκλο (όπως και άλλα γειτονικά χωριά) επηρεάστηκε λιγότερο από τις αντίξοες επισιτιστικές συνθήκες της περιόδου λόγω της αγροτικής του παραγωγής[15]. Το ίδιο διάστημα, μια μειοψηφία των βλαχόφωνων του χωριού προσχώρησε στη Ρωμαϊκή Λεγεώνα[16][17], γεγονός που οδήγησε σε εκτελέσεις από τις δυνάμεις του ΕΑΜ/ΕΛΑΣ[18].

Μεταπολεμικά μεγάλο μέρος του πληθυσμού του Σέσκλου (ανάμεσά τους και η πλειοψηφία της παλαιότερης κοινότητας) εγκαταστάθηκε μόνιμα στον Βόλο[12] σε αναζήτηση καλύτερων συνθηκών διαβίωσης. Σταδιακά οι σχέσεις των δύο πληθυσμιακών ομάδων του χωριού εξομαλύνθηκαν και τη δεκαετία του 1970 ξεκίνησαν οι «μικτοί» γάμοι[19][20].

Από το Σέσκλο κατάγεται η πρώην πρωταθλήτρια του τριπλούν Βούλα Τσιαμήτα[21][22].

Πολιτισμός - Αθλητισμός

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Στο Σέσκλο εδρεύουν ο Πολιτιστικός Σύλλογος Βλάχων «Η Φράσσιαρη»[23] και η ποδοσφαιρική ομάδα Π.Ο. Ακρόπολη Σέσκλου[24], η οποία ιδρύθηκε το 1971 και αναγνωρίστηκε επίσημα το 1974[25]. Την αγωνιστική περίοδο 2023/24 συμμετείχε στην Α΄ Κατηγορία της ΕΠΣΘ[26].

Διοικητικά στοιχεία

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Λίγο μετά την απελευθέρωση της Θεσσαλίας, το 1883, με βάση το ΦΕΚ 126Α - 02/04/1883, το Σέσκουλο υπήχθη στον τότε δήμο Φερών[27]. Το 1912 με το ΦΕΚ 262Α - 31/08/1912 ορίστηκε έδρα της ομώνυμης νεοϊδρυθείσας κοινότητας και το 1940 τροποποιήθηκε σε Σέσκλο[28]. Σύμφωνα με το πρόγραμμα Καλλικράτης μαζί με τη Χρυσή Ακτή Παναγίας αποτελούν την κοινότητα Σέσκλου που που υπάγεται στη Δημοτική Ενότητα Αισωνίας του Δήμου Βόλου.

Απογραφές πληθυσμού

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Απογραφή 1928 1940 1951 1961 1971 1981 1991 2001 2011 2021
Πληθυσμός 852[29] 683[29] 1250[29] 1286[29] 982[29] 730[29] 857[30] 837[30] 862[31] 783
  1. ↑ www.statistics.gr/documents/20181/1204266/resident_population_urban_census2011.xls/9ca6ff51-ac1a-492d-a37d-72773f712394. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 22  Ιουλίου 2021.
  2. 1 2 Δημητρόπουλος, Δημήτρης. «Πληθυσμιακά δεδομένα οικισμών της Θεσσαλίας και Στερεάς Ελλάδας που αναγράφονται στη Μερική Γεωγραφία του Αργύρη Φιλιππίδη (1815)» (PDF). eie.gr. Εθνικό Ίδρυμα Ερευνών. σελ. 7. Ανακτήθηκε στις 8 Αυγούστου 2023.
  3. 1 2 Αστέριος Ι. Κουκούδης, Μελέτες για τους Βλάχους, τόμος Β΄. Οι Μητροπόλεις και η Διασπορά των Βλάχων, Εκδόσεις Ζήτρος, Θεσσαλονίκη 2000, σελ. 306.
  4. 1 2 3 Εγκυκλοπαίδεια Πάπυρος Λαρούς Μπριτάννικα. 53. Εκδοτικός Οργανισμός Πάπυρος. 1996. σελ. 378.
  5. ↑ Σταυρούλα Γκάγκα, Η αλληλόδραση του παρόντος με το παρελθόν. Το παράδειγμα του προϊστορικού και σύγχρονου Σέσκλου, Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας- Διπλωματική Εργασία, Βόλος 2013, σελ. 28.
  6. ↑ Ευάγγελος Γρ. Αυδίκος, Σέσκλο Μαγνησίας. Οικονομικές, κοινωνικές και πολιτισμικές αντιθέσεις και αλλαγές, Δήμος Αισωνίας, Βόλος 2010, σελ. 22.
  7. ↑ «Μαγνησία: Το Διμήνι και το Σέσκλο». in.gr. 30 Μαΐου 2021. Ανακτήθηκε στις 30 Μαΐου 2022.
  8. ↑ Αυδίκος, 2010, σελ. 26.
  9. ↑ Αυδίκος, 2010, σελ. 26-29.
  10. ↑ Αυδίκος, 2010, σελ. 2-3.
  11. ↑ Αυδίκος, 2010, σελ. 7.
  12. 1 2 Αυδίκος, Ευάγγελος (13 Μαΐου 2011). «Βιβλιοπαρουσιάσεις: Σέσκλο Μαγνησίας, του Ευάγγελου Αυδίκου». vlahoi.net. Βλάχοι.net. Ανακτήθηκε στις 26 Αυγούστου 2023.
  13. ↑ Αυδίκος, 2010, σελ. 147.
  14. ↑ Κώστα Δ. Παπαδόπουλου, Κόκκινη και μαύρη βία στην κατοχική Μαγνησία 1943-1944. Αθήναι 2020, Ίνδικτος, σελ. 379.
  15. ↑ Έλενα Μπότση · Παναγιώτα Πολίτη · Ευάγγελος Αυδίκος, Διμήνι και Παλιούρι Μαγνησίας. Χώρος και ταυτότητα, Δήμος Αισωνίας, Βόλος 2010, σελ. 50.
  16. ↑ Αυδίκος, 2010, σελ. 295.
  17. ↑ Παπαδόπουλου, 2020, σελ. 378-379.
  18. ↑ Παπαδόπουλου, 2020, σελ. 349-350, 353-355, 382-383.
  19. ↑ Γκάγκα, 2013, σελ. 40.
  20. ↑ Αυδίκος, 2010, σελ. 142.
  21. ↑ Ρουσάκης, Γιώργος (25 Αυγούστου 1999). «Βρήκε χρυσάφι με την πρώτη». tanea.gr. ΤΑ ΝΕΑ. Ανακτήθηκε στις 26 Νοεμβρίου 2023.
  22. ↑ Αυδίκος, 2010, σελ. 17.
  23. ↑ Γκάγκα, 2013, σελ. 44, 53.
  24. ↑ «Έχει παρελθόν, παρόν και μέλλον». taxydromos.gr. Ταχυδρόμος. 4 Απριλίου 2007. Ανακτήθηκε στις 5 Μαΐου 2024.
  25. ↑ Αυδίκος, 2010, σελ. 52-53.
  26. ↑ «Βαθμολογία Α' ΕΠΣΘ». epsthessalias.gr. ΕΠΣΘ. Ανακτήθηκε στις 5 Μαΐου 2024.
  27. ↑ Αυδίκος, 2010, σελ. 35.
  28. ↑ «ΕΕΤΑΑ-Διοικητικές Μεταβολές των Οικισμών». www.eetaa.gr. Ανακτήθηκε στις 30 Μαΐου 2022.
  29. 1 2 3 4 5 6 Μιχαήλ Σταματελάτος · Φωτεινή Βάμβα-Σταματελάτου (επιμ.), Επίτομο Γεωγραφικό Λεξικό της Ελλάδος, Εκδόσεις Ερμής, Αθήνα 2001, σελ. 686.
  30. 1 2 «Μόνιμος και Πραγματικός Πληθυσμός της Ελλάδος: Σύνολο Ελλάδος,νομοί,δήμοι/κοινότητες,δημοτικά/κοινοτικά διαμερίσματα και οικισμοί, Απογραφές πληθυσμού 2001 και 1991». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 13 Ιουνίου 2006. Ανακτήθηκε στις 13 Ιουνίου 2006.
  31. ↑ ΦΕΚ αποτελεσμάτων ΜΟΝΙΜΟΥ πληθυσμού απογραφής 2011», σελ. 10618 (σελ. 144 του pdf)


Ανακτήθηκε από "https://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Σέσκλο_Μαγνησίας&oldid=11281584"