Σάξων ο Γραμματικός

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Σάξων ο Γραμματικός
Γενικές πληροφορίες
Όνομα στη
μητρική γλώσσα		Saxo Grammaticus (Λατινικά)
Γέννηση1150 (περίπου)[1][2]
Σέλαιν[3]
Θάνατος1220[1] ή 1206 (περίπου)[4][5]
Χώρα πολιτογράφησηςΔανία[6]
ΘρησκείαΧριστιανισμός
Εκπαίδευση και γλώσσες
Ομιλούμενες γλώσσεςΜεσαιωνικά Λατινικά
Old Danish
ΣπουδέςRoskilde Cathedral School
Πληροφορίες ασχολίας
Ιδιότηταιστορικός
συγγραφέας[7][8][9]
Αξιοσημείωτο έργοGesta Danorum
Commons page Σχετικά πολυμέσα
δεδομένα

Ο Σάξων ο Γραμματικός ή Σάξων ο Υψηλός (γενν. Σγιέλαν, μετά το 1150 – περί το 1220) ήταν ο κορυφαίος Δανός ιστορικός, θεολόγος και συγγραφέας του Μεσαίωνα. Ήταν κληρικός υπό τις υπηρεσίες του Αμπσαλόν, αρχιεπισκόπου του Λάντ του κυρίου συμβούλου των βασιλέων της Δανίας Βάλντεμαρ Α΄, Κνούτου ΣΤ΄ και Βάλντεμαρ Β΄. Το μικρό του όνομα, το «Σάξων», ήταν συνηθισμένο στην μεσαιωνική Δανία, το Γραμματικός πιθανότατα έχει σχέση με την Λατινική του εκπαίδευση για τις πολλές γνώσεις του, [10] ζούσε σε μια περίοδο δόξας του βασιλείου της Δανίας και μεγάλης του επέκτασης υπό την ηγεσία του αρχιεπισκόπου Αμπσαλόν και των τριών βασιλέων που υπηρέτησε.

Θρησκευτική και στρατιωτική εκπαίδευση[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η Δανία δεχόταν συνεχείς ενοχλήσεις με επιδρομές των Σλάβων στα σύνορα και από την θάλασσα, ο βασιλιάς Βάλντεμαρ Β΄ κατόρθωσε να κατακτήσει το Χόλσταϊν. [11]

Ο Σβεν Άγκεσεν ένας σύγχρονος Δανός ευγενής του Σάξωνα τον αναφέρει σαν συμπολεμιστή του στην σκηνή αυτό είναι ένδειξη ότι εκτός από ιστορικός, συγγραφέας και κληρικός ο Σάξων ήταν και στρατιώτης, το όνομα του βρίσκεται σε έναν κατάλογο της αρχιεπισκοπής του Λάντ στο οποίο καταγράφεται σαν αρχιδιάκονος.

Όλες οι πηγές αναφέρουν ότι ο Σάξων είχε λάβει πλούσια θρησκευτική εκπαίδευση στο Παρίσι όπου έμαθε και Λατινικά, [12] καταγόταν από πολεμική οικογένεια αφού τόσο ο πατέρας του όσο και ο παππούς του είχαν υπηρετήσει ως αξιωματικοί στο πλευρό του Βάλντεμαρ Α΄ κάτι που σημαίνει ότι και ο ίδιος προοριζόταν στα πρώτα του βήματα σαν αξιωματικός του βασιλιά. [13] Έγραψε τα βιβλία του υπό τις οδηγίες του Αμπσαλόν, αρχιεπισκόπου του Λάντ, αναφέρεται ότι μια φορά του πρόσφερε δυόμιση μάρκα για να επιστρέψει τα δυο βιβλία που είχε δανειστεί από το μοναστήρι του Σόρο, [14] τα 16 βιβλία του Σάξωνα του Γραμματικού με τίτλο «Γκέστα Ντανόρουμ» αποτελούν την καλύτερη πηγή για την ιστορία της Δανίας μέχρι τις μέρες μας.

Το έργο του Γκέστα Ντανόρουμ[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Στον πρόλογο του έργου του ο Σάξων ο Γραμματικός ευχαριστεί τον προστάτη του αρχιεπίσκοπο Αμπσαλόν ο οποίος του έδωσε τις περισσότερες από τις πολύτιμες πληροφορίες για να γράψει το έργο του, ξεκίνησε την συγγραφή το 1185 με σκοπό όπως γράφει ο ίδιος να δοξαστεί η Δανία η πατρίδα η δική του και τον προγόνων του. [15] Έκανε πολλές αναφορές στην Αινειάδα του Βιργιλίου [16] και σε σημαντικούς αρχαίους συγγραφείς όπως ο Πλάτων, ο Κικέρων αλλά και σε σύγχρονους όπως ο Τζέφρεϊ του Μονμάουθ. [17] Στηρίχθηκε πέρα από τον αρχιεπίσκοπο προστάτη του σε προφορικές παραδόσεις, σε επιγραφές, επιστολές, μικρογραφίες χωρίς να κάνει καμιά προσωπική εκτίμηση που δεν έχει σχέση με την πραγματικότητα, έκανε συνδυασμό της ιστορίας με την μυθολογία. [18] Το 1137 ξεκινά την συγγραφή του ιστορικού του έργου το οποίο ξεκινά από τους γενάρχες του Δανικού λαού Ντάν Α΄ και Άγγλου, τα πρώτα τέσσερα βιβλία αφορούν στους προϊστορικούς Δανούς πριν την εποχή του Ιησού, τα επόμενα 4 αφορούν στην ιστορία των Δανών μετά Χριστού, τα βιβλία 9 ως 12 αφορούν την χριστιανική Δανία και τα βιβλία 13 ως 16 αφορούν την αρχιεπισκοπή του Λάντ την εποχή του ίδιου του Σάξωνα. [19] Τα τελευταία 8 βιβλία γράφτηκαν πρώτα υπό την καθοδήγηση του αρχιεπισκόπου Αμπσαλόν ο οποίος του εξηγούσε αναλυτικά τα κατορθώματα του Αγίου Κνούτου και του Βαλντεράμ Α΄, ο αρχιεπίσκοπος πέθανε (1202) πριν βοηθήσει τον Σάξωνα να ολοκληρώσει το έργο του.

Οι πρώτοι 8 από τους τόμους του είχαν μεγάλη ομοιότητα με τον σύγχρονό του Σνόρρι Στάρλασσον και αφορούσαν μυθικά στοιχεία όπως τους γίγαντες και το πάνθεον των Σκανδιναβικών θεών, ο Σάξων μας λέει ότι ο Δανός ο πρώτος βασιλιάς της Δανίας είχε έναν αδελφό τον Άγγλο ο οποίος ήταν γενάρχης των Άγγλων. [20] Οι Δανοί ήρωες σχετίζονται με τους Σκανδιναβούς θεούς οι οποίοι δεν ήταν πάντα καλοί, συνήθως ήταν αιμοβόροι και πολεμοχαρείς συγκεκριμένα αναλύει την πολεμικότητα του Όντιν ο οποίος προδόθηκε και σκοτώθηκε από τον θεό που τον μετέφερε στην Βαλχάλλα. [21]

Ο Σάξων δοξάζει τους ήρωες που πολέμησαν και σκοτώθηκαν στην μάχη αντίθετα υποτιμά πολύ τους ειρηνοποιούς όπως τον βασιλιά Φρόντ, στην συνέχεια εξυμνεί ξανά τον βασιλιά Κνουτ ο οποίος επανέφερε τα αρχαία έθιμα. [22] Αναφέρεται από Σκανδιναβούς ιστοριογράφους ότι ο αρχικός χαρακτήρας Άμλετ του Ουίλλιαμ Σαίξπηρ βασίζεται σε προφορική παράδοση της Δανίας η οποία έχει καταγραφεί από τον Σάξωνα απεικονίζοντας έναν χαρακτήρα ο οποίος ήθελε να εκδικηθεί τον θάνατο του πατέρα του. [23] Ο επίλογος του έργου του γράφτηκε το 1216 υπό την καθοδήγηση του αρχιεπισκόπου Άντερς Σάνεσεν του αρχιεπισκόπου του Λάντ, [24] ο οποίος αντικατέστησε τον αρχιεπίσκοπο Αμπσαλόν μετά τον θάνατο του με σαφή αναφορά στην αρχιεπισκοπή την εποχή του βασιλιά Βάλντεμαρ Β΄.[25]

Κριτικές για το έργο του[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Τον 16ο αιώνα ξεκίνησαν οι πρώτες εργασίες σχετικά με την εκτύπωση του έργου του Σάξωνα του Γραμματικού από τον Κρίστιαν Πέτερσεν έναν ιερέα του Λάντ, αυτή ήταν η πρώτη προσπάθεια των ιστορικών να διαδώσουν την Γκέστα Ντανόρουμ το σπουδαιότερο ιστορικό έργο παγκόσμιας σημασίας σχετικά με την ιστορία της Δανίας, από τότε τα έργα άρχισαν να διαδίδονται στην Ακαδημαϊκή κοινότητα. Ο Όλιβερ Έλτον μετέφρασε τα 9 βιβλία του Γκέστα Ντανόρουμ στα Αγγλικά με αναφορές ότι ο Σάξων ο Γραμματικός είναι ο εθνικός συγγραφέας της Δανίας. Το έργο του Σάξωνα του Γραμματικού υμνήθηκε από τον Έρασμο, [26] πολλοί ερεύνησαν το Λατινικό του στυλ γραφής ώστε να μπορέσουν να μάθουν περισσότερα σχετικά με την εκπαίδευση του, τελικά το στυλ του είναι αυτό που ταιριάζει περισσότερο με τα Λατινικά της εκκλησίας. [27] Οι Δανοί ιστορικοί θεωρούν το Γκέστα Ντανορουμ το πρώτο παγκόσμιο έργο ιστορικής σημασίας, [28] το έργο έγινε δεκτό με ενθουσιασμό την περίοδο της Αναγέννησης οι οποίοι προσπαθούσαν να ερευνήσουν αρχαίες παραδόσεις και φιλοσόφους για να τα συσχετίσουν με την εποχή τους αφού οι χαρακτήρες του συνήθως άλλαζαν εθνικότητες με προτεραιότητα σε Νορβηγούς και Ισλανδούς και έχει από πολλούς κατακριθεί. [29] Το έργο του έχει σημαντικές διαφορές με παρόμοια έργα ιστορικών όπως ο μύθος του Θυρί ο οποίος εμφανώς δείχνει στο έργο του φανταστικά στοιχεία αντίθετα ο Σάξων προσπαθεί να συσχετίσει τα πάντα με την ιστορία και την πραγματικότητα, η εμφάνιση του Άμλετ αποτελεί το σημαντικότερο τμήμα του έργου του σε συνδυασμό με το έργο του Σνόρρι είναι η βασικότερη πηγή για την κατανόηση της προχριστιανικής Σκανδιναβίας.

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. ↑ 1,0 1,1 1,2 Εθνική Βιβλιοθήκη της Γερμανίας: (Γερμανικά) Gemeinsame Normdatei. 118642251. Ανακτήθηκε στις 15  Οκτωβρίου 2015.
  2. ↑ 2,0 2,1 www.theodora.com/encyclopedia/s/saxo_grammaticus.html.
  3. ↑ (λατινική γλώσσα) Chronica Jutensis. 1431. Ανακτήθηκε στις 25  Νοεμβρίου 2019.
  4. ↑ «Saxo Grammaticus» (Αγγλικά)
  5. ↑ Georg August Forstén: «Саксон Грамматик» (Ρωσικά)
  6. ↑ LIBRIS. 1  Οκτωβρίου 2012. libris.kb.se/katalogisering/dbqsp7sx241n3bn. Ανακτήθηκε στις 24  Αυγούστου 2018.
  7. ↑ www.academia.edu/4387842/The_Language_of_Birds_in_Old_Norse_Tradition.
  8. ↑ en.wikisource.org/wiki/Curious_Myths_of_the_Middle_Ages/William_Tell.
  9. ↑ «Library of the World's Best Literature». Library of the World's Best Literature. 1897.
  10. ↑ Davidson, σελ. 1
  11. ↑ Fisher, τόμος 2, σελ. 20
  12. ↑ Davidson p. 9-11
  13. ↑ Fisher v.1 p. 6
  14. ↑ Davidson, σελ. 10
  15. ↑ Jones, σελ. 44
  16. ↑ Fisher, τόμ. 1, σσ. 2-4
  17. ↑ Davidson, σσ. 6-9
  18. ↑ Westergaard, σελ. 168
  19. ↑ Christiansen, σελ. 383
  20. ↑ Dumézil, σσ. 78-79
  21. ↑ Jones, σελ. 53
  22. ↑ Malone p. 96
  23. ↑ Muir, σελ. 370
  24. ↑ Davidson, σελ. 12
  25. ↑ Fisher, τόμ. 1 σελ. 1
  26. ↑ Davidson, σελ. 3
  27. ↑ Amory, σελ. 702
  28. ↑ Davidson, σελ. 2
  29. ↑ Sawyer, σσ. 14-16

Πηγές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  • Amory, Frederic: «Review work: Saxo Grammaticus as Latin Poet: studies in the Verse Passages of the Gesta Danorum by Karsten Friis-Jensen», Speculum 64.3 (Ι 1989), σσ. 701-706, ανακτ. 4 Οκτωβρίου 2008.
  • Christiansen, Eric: «Review work: Saxo Grammaticus, The History of the Danes. I by Peter Fisher;Hilda Ellis Davidson», The English Historical Review, 96.379 (Απρίλιος 1981), σσ. 382-385, ανακτ. 5 Οκτωβρίου 2008.
  • Davidson, Hilda Ellis: Introduction to Saxo Grammaticus The History of the Danes, Book I-IX. Volume II: Commentary. Επιμ. Hilda Ellis Davidson. Εκδ. D.S. Brewer, Cambridge 1980.
  • Dumézil, Georges: From Myth to Fiction: The Saga of Hadingus, μετάφρ. Derek Coltman, University of Chicago Press, Σικάγο 1973.
  • Fisher, Peter (μεταφρ.): Saxo Grammaticus The History of the Danes, Book I-IX. Volume I: Text. Επιμ. Hilda Ellis Davidson. Εκδ. D.S. Brewer, Cambridge 1979.
  • Fisher, Peter (μεταφρ.): Saxo Grammaticus The History of the Danes, Book I-IX. Volume II: Commentary. Επιμ. Hilda Ellis Davidson. Εκδ. D.S. Brewer, Cambridge 1980.
  • Friis-Jensen, Karsten: «In the Presence of the Dead. Saint Canute the Duke in Saxo Grammaticus's Gesta Danorum», στο: The Making of Christian Myths in the Periphery of Latin Christendom (c. 1000-1300), επιμ. Lars Boje Mortensen, σσ. 195-216. Museum Tusculanum Press, Κοπεγχάγη 2006.
  • Jones, Gwyn: A History of the Vikings. Oxford University Press, Λονδίνο 1968.
  • Malone, Kemp: «Primitivism in Saxo Grammaticus», Journal of History of Ideas, 19.1 (Ιανουάριος 1958), σσ. 94-104, ανακτ. 5 Οκτωβρίου 2008.
  • Muir, Kenneth: «Review work: Saxo Grammaticus and the Life of Hamlet: A Translation, History and Commentary. By William F. Hansen». Shakespeare Quarterly, 35.3 (Φθινόπωρο 1984), σσ. 370-372, ανακτ. 5 Οκτωβρίου 2008.
  • Sawyer, P.H.: Kings and Vikings: Scandinavia and Europe AD 700-1100. Methuen & Co., Νέα Υόρκη 1982.
  • Westergaard, Waldemar: «Danish History and Danish Historians», The Journal of Modern History, 24.2 (Ιούνιος 1952), σσ. 167-180, ανακτ. 4 Οκτωβρίου 2008.


Καθιερωμένοι όροι
Ανακτήθηκε από "https://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Σάξων_ο_Γραμματικός&oldid=9320581"