Σάντι Τζιοβάννι ε Πάολο αλ Τσέλιο

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια

Συντεταγμένες: 41°53′11″N 12°29′32″E / 41.88639°N 12.49222°E / 41.88639; 12.49222

Βασιλική των Αγίων Ιωάννη και Παύλου
Χάρτης
Είδοςκαρδιναλικός τίτλος και ελάσσονα βασιλική
Αρχιτεκτονικήπαλαιοχριστιανική αρχιτεκτονική, ρομανική αρχιτεκτονική και μπαρόκ αρχιτεκτονική
Γεωγραφικές συντεταγμένες41°53′11″N 12°29′32″E
ΘρήσκευμαΚαθολικισμός[1]
Θρησκευτική υπαγωγήρωμαιοκαθολική επισκοπή της Ρώμης
Διοικητική υπαγωγήΡώμη[2]
ΤοποθεσίαCelio
ΧώραΙταλία[2]
Έναρξη κατασκευής1951
Προστασίαιταλικό πολιτισμικό αγαθό[2]
Ιστότοπος
Επίσημος ιστότοπος
Commons page Πολυμέσα
Εσωτερικό.

Η Βασιλική των Αγίων Ιωάννη και Παύλου στον Καίλιο λόφο (ιταλικά: Basilica dei Santi Giovanni e Paolo al Celio) είναι αρχαία βασιλική εκκλησία στη Ρώμη, που βρίσκεται στον Καίλιο λόφο (ανατολικά του Παλατίνου λόφου). Αρχικά κτίστηκε το 398.

Είναι το σπίτι του Τάγματος των Πασιονιστών και είναι ο τόπος ταφής του Αγίου Παύλου του Σταυρού. Επιπλέον, είναι η εκκλησία της στάσης της πρώτης Παρασκευής στην Τεσσαρακοστή.[3]

Ιστορία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η εκκλησία κτίστηκε το 398 από τον Συγκλητικό Παμμάχιο, επάνω στην οικία των δύο Ρωμαίων στρατιωτών, του Ιωάννη και του Παύλου, που μαρτύρησαν επί Αυτοκράτορα Ιουλιανού το 362. Έτσι η εκκλησία ονομάστηκε Titulus Pammachii και καταγράφεται ως τέτοια στις πράξεις της Συνόδου, που πραγματοποίησε ο πάπας Σύμμαχος το 499.[4]

Η εκκλησία υπέστη ζημιές κατά τη διάρκεια της λεηλασίας από τον Αλάριχο Α΄ (410) και εξαιτίας ενός σεισμού (442), αποκαταστάθηκε από τον πάπα Πασχάλιο Α΄ (824), λεηλατήθηκε ξανά από τους Νορμανδούς (1084) και αποκαταστάθηκε ξανά, με την προσθήκη ενός μοναστηριού και ενός κωδωνοστασίου γύρω στο 1099.[3]

Το εσωτερικό[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το εσωτερικό έχει τρία κλίτη, με κίονες ενωμένους με τις αρχικές κολώνες. Ο βωμός είναι κτισμένος επάνω από ένα λουτρό, στο οποίο βρίσκονται τα λείψανα των δύο μαρτύρων. Η αψίδα είναι τοιχογραφημένη με τον Χριστό εν Δόξη (1588) από τον Κριστόφορο Ρονκάλι (ένας από τους τρεις ζωγράφους που ονομάζονται il Pomarancio, δηλ. από το Πομαράντσε της Πίζας). ενώ κάτω από αυτήν την τοιχογραφία υπάρχουν τρεις πίνακες: ένα Μαρτύριο του Αγίου Ιωάννη, ένα Μαρτύριο του Αγίου Παύλου και η Μεταστροφή του Τερεντζιάνο (1726) από τους Τζιοβάννι-Ντομένικο Πιαστίνι, Τζιάκομο Τρίγκα και Πιέτρο-Αντρέα Μπαρμπιέρι αντίστοιχα.[5]

Το ιεροφυλάκιο (sacristia, πρόθεσις) παρουσιάζει έναν καμβά του Αντονιάτσο Ρομάνο με την Παναγία και το Παιδί με τους Αγίους Ιωάννη τον Ευαγγελιστή και Ιωάννη τον Βαπτιστή και τους Αγίους Ιερώνυμο και Παύλο.[5]

Καρδιναλιακός τίτλος[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η βασιλική συνδέεται με τον καρδινάλιο τιτουλάριο των Αγ. Ιωάννη και Παύλου (titulus Ss. Joannis et Pauli). Μεταξύ των προηγούμενων καρδιναλίων ιερέων με τον τίτλο αυτόν είναι τρεις, που έγιναν πάπες: ο πάπας Ονώριος Γ΄ (Τσέντσιο Σαβέλι, ανήλθε σε καρδινάλιος το 1198), ο Πάπας Αδριανός ΣΤ΄ (Aντριάαν Μπέγιενς, ανήλθε σε καρδινάλιο το 1517) και ο Πάπας Πίος ΙΒ΄ (Εουτζένιο Πατσινέλι, ανήλθε σε καρδινάλιο το 1929). Από τότε που ο Φράνσις Σπέλμαν έγινε ο νέος καρδινάλιος ιερέας του τίτλου το 1946 (είχε μείνει κενός από την εκλογή του Πατσινέλι ως πάπα το 1939), τον τίτλο κατείχαν μέχρι το 2015 καρδινάλοι, που ήταν αρχιεπίσκοποι της Νέας Υόρκης. Το 2012 ο αρχιεπίσκοπος Τίμοθι Ντόλαν της Νέας Υόρκης ανήλθε σε καρδινάλιο και του αποδόθηκε διαφορετικός τίτλος, επειδή ο καρδινάλιος Έντουαρντ Έγκαν, ο πρώτος προκαθήμενος που απολάμβανε τον τίτλο του ομότιμου αρχιεπισκόπου της Νέας Υόρκης, διατηρούσε τον τίτλο των Αγ. Ιωάννη και Παύλου μέχρι τον θάνατό του στις 5 Μαρτίου 2015. Ο τίτλος κατέχεται τώρα από τον καρδινάλιο Ζοζέφ ντε Κεσέλ, αρχιεπίσκοπο του Mεσελίν-Μπυξέλ στο Βέλγιο, ο οποίος τον έλαβε στις 19 Νοεμβρίου 2016.[6]

Ανασκαφές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Τοιχογραφία στα ρωμαϊκά δωμάτια.

Κατά τις ανασκαφές που έγιναν τον 19ο αι. μία σειρά από αρχαία ρωμαϊκά δωμάτια ανακαλύφθηκαν κάτω από το κύριο κλίτος (nave) της εκκλησίας. Μερικά από αυτά τα δωμάτια χρονολογούνται από τον 1ο και τον 4ο αι. μ.Χ. Σύμφωνα με τη συγγραφέα Σαρλότ-Ανν Ήτον, αυτά τα δωμάτια ήταν κλουβιά, που αποτελούσαν μέρος ενός ζωολογικού κήπου (vivarium), στο οποίο φυλάσσοντο άγρια ζώα, πριν χρησιμοποιηθούν σε ψυχαγωγίες που πραγματοποιούντο στο Κολοσσαίο. Ένα χαμηλό θολωτό πέρασμα συνέδεε αυτό το vivarium με το Κολοσσαίο.[7]

Οι υπόγειες θέσεις της βασιλικής ανακαλύφθηκαν το 1887 από τον πατέρα Γκερμάνο ντα Σαν Στανισλάο, ο οποίος τότε ήταν πρύτανης της Βασιλικής και έψαχνε τους τάφους των μαρτύρων Ιωάννη και Παύλου. Βρήκε είκοσι διακοσμημένα δωμάτια, που ανήκαν σε τουλάχιστον πέντε διαφορετικά κτήρια, τα οποία χρονολογούνται μεταξύ του 1ου και του 4ου αι. μ.Χ. Αυτά τα πέντε κτήρια αποτελούν ένα από τα καλύτερα διατηρημένα συγκροτήματα κατοικιών της Ρωμαϊκής εποχής, που υπάρχουν ακόμη σήμερα και ένα από τα καλύτερα παραδείγματα οίκου εκκλησίας (domus ecclesiae). Οι αρχικές νωπογραφίες φαίνονται ακόμη, με σκηνές του μαρτυρίου. Τα σπίτια είναι προσβάσιμα έξω από την εκκλησία, από την οδό Clivus Scauri.[5]

Σε ένα δωμάτιο που ήταν μία αυλή νυμφαίου, υπάρχει μία κομψή τοιχογραφία του 3ου αιώνα μ.Χ. που απεικονίζει την Προσερπίνα (Περσεφόνη) και άλλες θεότητες μεταξύ ερωτιδέων σε μία βάρκα (διαστάσεων 3 Χ 5 μ.), όπως υπάρχουν και ίχνη άλλης τοιχογραφίας με θαλάσσιο θέμα και ψηφιδωτά στα τόξα των παραθύρων. Μεταξύ του 3ου και του 4ου αι. μ.Χ., έγιναν κάποιες τροποποιήσεις στα δωμάτια και έγινε ένα είδος παρεκκλήσιου, με τοιχογραφίες με χριστιανικό θέμα, ενώ στα άλλα δωμάτια οι διακοσμήσεις δεν είχαν συγκεκριμένα χριστιανικά θέματα (φτερωτά πνεύματα, γιρλάντες, πτηνά, κλπ.). Ένα εξομολογητήριο (confessio) κτίστηκε επίσης τον 4ο αι. σε ένα πέρασμα πίσω από το Clivus Scauri. Οι τοίχοι του εξομολογητηρίου ήταν νωπογραφημένοι με χριστιανικά θέματα (π.χ. αποκεφαλισμός των Αγίων Κρίσπου, Κρισπίνου και Βενεδίκτου, γυναικείες φιγούρες και ένας προσευχόμενος (orante)).[5]

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. Ανακτήθηκε στις 6  Ιανουαρίου 2021.
  2. 2,0 2,1 2,2 dati.beniculturali.it.
  3. 3,0 3,1 "Station to Saints John and Paul", Vatican
  4. "Basilica di Santi Giovanni e Paolo, Rome", Curate ND
  5. 5,0 5,1 5,2 5,3 Manno, Antonio· Sponza, Sandro (1995). Basilica dei Santi Giovanni e Paolo: arte e devozione. Marsilio, Venezia. σελ. 72. ISBN 8831762257. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 9 Σεπτεμβρίου 2021. Ανακτήθηκε στις 13 Οκτωβρίου 2021. 
  6. David M. Cheney, Catholic-Hierarchy: Josef Cardinal de Kesel, retrieved: 2016-11-25.
  7. Eaton, Charlotte Anne (1827). Rome, in the Nineteenth Century: Containing a Complete Account of the Ruins of the Ancient City, the Remains of the Middle Ages, and the Monuments of Modern Times. I. New York: J. & J. Harper. σελίδες 332–333. Ανακτήθηκε στις 23 Ιανουαρίου 2011. 

Βιβλιογραφία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  • Mariano Armellini, Le Chiese di Roma, dalle loro origini sino al secolo XVI (Roma: Tipografia editrice Romana 1887), σελ. 276–281.
  • Germano Di San Stanislao, La Casa Celimontana dei SS. Martiri Giovanni E Paolo (Roma: Tipografia della pace di F. Cuggiani, 1894).
  • Stanislao Dell'Addolorata, La Basilica Celimontana dei Santi Giovanni e Paolo (Roma: Bucciarelli, 1930).
  • Istituto di studi romani, SS. Giovanni e Paolo al Celio (Ρόμα : Υπόδειξη. Centenari, 1956) [Chiese di Roma, cenni religiosi, storici, artisti, 70].
  • Adriano Prandi and G Ferrari, The Basilica of Saints John and Paul on the Caelian Hill: After the Restorations and Αρχαιολογικές Εξερευνήσεις που προώθησε ο Σεβασμιώτατος, Francis Cardinal Spellman, Αρχιεπίσκοπος της Νέας Υόρκης και Cardinal Titular of the Basilica (Roma 1958).
  • Gioacchino Alberto De Sanctis, I Santi Giovanni e Paolo, martiri celimontani (Isola del Liri (FR): Pisani, M., 1962).
  • Bianca Maria Margarucci Italiani, Il titolo di Pammachio, Santi Giovanni e Paolo (Roma: Postulazione Gen. dei PP. Passionisti, 1985).
  • Alia Englen, Case romane e Antiquarium: sotto la Basilica dei SS. Giovanni e Paolo al Celio: guida breve (Roma: L '' Erma 'di Bretschneider 2004).