Σάβα Σουμάνοβιτς

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Σάβα Σουμάνοβιτς
Όνομα στη
μητρική γλώσσα		Сава Шумановић (Σερβικά)
Γέννηση22  Ιανουαρίου 1896[1][2][3]
Βινκόβτσι
Βιέννη[4]
Θάνατος30  Αυγούστου 1942[1][3][5]
Σρέμσκα Μιτρόβιτσα, Βιέννη[4] και Μιτροβίτσα
Τόπος ταφήςSremska Mitrovica necropolis (44°58′36″ s. š., 19°36′23″ v. d.)
Χώρα πολιτογράφησηςΒασίλειο των Σέρβων, Κροατών και Σλοβένων
Αυστροουγγαρία
ΣπουδέςZemun Gymnasium
Ιδιότηταζωγράφος[6][7]
Γονείςd:Q61130463
Commons page Σχετικά πολυμέσα
δεδομένα (π • σ • ε )

Ο Σάβα Σουμάνοβιτς (σερβικά: Сава Шумановић‎‎) (22 Ιανουαρίου 1896 - 30 Αυγούστου 1942) ήταν Σέρβος ζωγράφος. Θεωρείται ένας από τους σημαντικότερους Σέρβους ζωγράφους του 20ού αιώνα.[8][9] Το έργο του Σουμάνοβιτς περιλαμβάνει περίπου 800 πίνακες, καθώς και 400 σχέδια και σκίτσα.[10] Εκτελέστηκε κατά τη Γενοκτονία των Σέρβων στο Ανεξάρτητο Κράτος της Κροατίας.

Βιογραφία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο Σάβα Σουμάνοβιτς ως παιδί

Ο Σάβα Σουμάνοβιτς γεννήθηκε στο Βινκόβτσι, της Αυστροουγγαρίας (τώρα στην Κροατία) το 1896 όπου ο πατέρας του εργαζόταν ως μηχανικός.[11] Ο Σουμάνοβιτς καταγόταν από πλούσια και ισχυρή οικογένεια, που καταγράφηκε στο Σιντ από τον 18ο αιώνα.[12] Όταν ο Σουμάνοβιτς ήταν τεσσάρων ετών, η οικογένειά του μετακόμισε στο Σιντ (σύγχρονη Σερβία).[13] Αποφοίτησε από το Γυμνάσιο Ζέμουν,[14] όπου εισήχθη για πρώτη φορά στην τέχνη της ζωγραφικής και στο έργο καλλιτεχνών όπως ο Βίνσεντ βαν Γκογκ και ο Πωλ Σεζάν.[15] Αργότερα εγγράφηκε στο Κολλέγιο Τεχνών και Τεχνών στο Ζάγκρεμπ[16] και λίγο μετά έζησε στο Παρίσι για αρκετά χρόνια, από το 1920. Ο καθηγητής του στο Παρίσι ήταν ο Αντρέ Λοτ.[17] Ο Σουμάνοβιτς έγινε φίλος με τον Αμεντέο Μοντιλιάνι, τον Μαξ Τζέικομπ και διάφορους Σέρβους καλλιτέχνες και συγγραφείς με έδρα το Παρίσι, όπως ο Ράστκο Πέτροβιτς.[18] Το 1924 ο Σουμάνοβιτς έγραψε δύο αξιοσημείωτα δοκίμια, το Slikar o slikarstvu i Zašto volim Pusenovo slikarstvo.[19][20]

Ζώντας για μερικά χρόνια στην Κροατία, ο Σουμάνοβιτς επέστρεψε στο Παρίσι στα τέλη του 1925,[21] και έμεινε ξανά για αρκετά χρόνια, αποδεχόμενος ορισμένες επιρροές του στιλ ζωγραφικής του Ματίς. Ο Σουμάνοβιτς επέστρεψε στο Σιντ το 1928 και μετά από ένα ακόμη χρόνο, που πέρασε στο Παρίσι,[22] τελικά εγκαταστάθηκε εκεί το 1930.[23] Η μεγάλη του έκθεση ήταν στο Νέο Πανεπιστήμιο του Βελιγραδίου το 1939, όπου εξέθεσε περίπου 410 πίνακες κυρίως από την περίοδο του Σιντ.[24] Ήταν η πρώτη του μεγάλη επιτυχία μετά από πολλά χρόνια. Έζησε ήσυχα στο Σιντ μέχρι το ξέσπασμα του Β' Παγκοσμίου Πολέμου στο Βασίλειο της Γιουγκοσλαβίας τον Απρίλιο του 1941,[25] όταν η κυβέρνηση μαριονέτα των Ναζί του ανεξάρτητου κράτους της Κροατίας με επικεφαλής τον κροάτη φασίστα Ούστασε, κατέλαβε τη Σύρμια και ξεκίνησε μία εκστρατεία γενοκτονίας εναντίον των Εβραίων, των Σέρβων και των Ρομά.

Η αστυνομία του Ούστασε συνέλαβε τον Σουμάνοβιτς μαζί με 150 Σέρβους πολίτες και τους οδήγησε σε στρατόπεδο συγκέντρωσης στη Σρέμσκα Μιτρόβιτσα. Ο Σουμάνοβιτς εκτελέστηκε εκεί στις 30 Αυγούστου 1942,[26] μαζί με πολλούς άλλους Σέρβους και θάφτηκε σε έναν ομαδικό τάφο σε ένα σερβικό ορθόδοξο νεκροταφείο.[27]

Στυλ[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το πρώιμο καλλιτεχνικό του ύφος χαρακτηρίστηκε από διάφορες επιρροές, κυρίως τον κυβισμό,[28] αλλά και τον φωβισμό και τον εξπρεσιονισμό.[29] Στα μετέπειτα έργα του, ο Σάβα Σουμάνοβιτς κατάφερε να αναπτύξει τη δική του, μάλλον πρωτότυπη καλλιτεχνική έκφραση, την οποία απλώς ονόμασε «τον τρόπο που ξέρω και μπορώ». Λόγω των καινοτομιών και του μοναδικού στιλ, ο Σουμάνοβιτς μπορεί να χαρακτηριστεί ως ένας από τους σημαντικότερους Σέρβους ζωγράφους του εικοστού αιώνα, καθώς και ως σημαντικός ζωγράφος από το Βασίλειο της Γιουγκοσλαβίας.[30]

Κληρονομιά[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το σπίτι του Σουμάνοβιτς στο Σιντ
Πρόεδρος της Γιουγκοσλαβίας Γιόσιπ Μπροζ Τίτο στην Πινακοθήκη Σάβα Σουμάνοβιτς στο Σιντ.

Ένα μουσείο αφιερωμένο στη ζωή και τη δουλειά του βρίσκεται στο Σιντ.[31] Τα έργα του εκτίθενται επίσης στα μουσεία του Βελιγραδίου, του Νόβι Σαντ, του Κραγκούγιεβατς, του Ζρένιανιν και του Σπλιτ.

Μια γκαλερί αφιερωμένη στο έργο του Σουμάνοβιτς ιδρύθηκε το 1952 με βάση ένα δώρο από την Περσίντα Σουμάνοβιτς, τη μητέρα του ζωγράφου.[32] Η κληρονομιά 417 έργων τέχνης, από τα οποία 356 είναι ελαιογραφίες βρίσκεται στο σπίτι της οικογένειας Σουμάνοβιτς, που χρησιμοποιήθηκε επίσης ως δικαστήριο. Το 1989 το κτήριο ανακαινίστηκε και ο αρχικός εκθεσιακός χώρος επεκτάθηκε από 400 σε 600 τ.μ..[33] Αυτό επέτρεψε την ταυτόχρονη έκθεση μεγάλου αριθμού έργων ζωγραφικής.[34] Η κύρια δραστηριότητα της γκαλερί είναι η συντήρηση και παρουσίαση των έργων ζωγραφικής, που αποκτήθηκαν ως δώρα. Εκτός από αυτό, έχει συγκεντρωθεί μια πλούσια συλλογή ντοκιμαντέρ, καθώς και μια εξαιρετικά πλούσια Hermoteca (εφημερίδα και περιοδική βιβλιοθήκη), που περιέχει τους καταλόγους από όλες τις εκθέσεις, που πραγματοποιήθηκαν μέχρι τώρα.

Επίσης μέρος της γκαλερί είναι το Μνημείο του Σάβα Σουμάνοβιτς, καθώς και η αρχαιολογική συλλογή «Γκράντινα στον Μπόσουτ», και μια αντίκα σαρκοφάγος. Ο καλλιτεχνικός κύκλος «Σάβα Σουμάνοβιτς», που αποτελείται από ντόπιους ερασιτέχνες ζωγράφους, δραστηριοποιείται επίσης στη γκαλερί. Δέκα χρόνια μετά την ίδρυση της γκαλερί, ξεκίνησε το μνημείο προς τιμήν του Σάβα Σουμάνοβιτς, μια εκδήλωση που πραγματοποιείται κάθε τρία χρόνια.

Η έκθεση του Ιουλίου του 2019 με τα έργα του, που διοργανώθηκε από την Πινακοθήκη της Μάτιτσα Σρπσκα στο Πολιτιστικό Κέντρο της Σερβίας στο Παρίσι προκάλεσε ευρύτερη κάλυψη και προσοχή των μέσων ενημέρωσης.[35]

Συμπεριλαμβάνεται στη λίστα των 100 πιο διαπρεπών Σέρβων.

Επιλεγμένα έργα[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  • Αυτοπροσωπογραφία (1925)
    Αυτοπροσωπογραφία (1925)
  • Γυμνό σε εσωτερικό χώρο (1926)
    Γυμνό σε εσωτερικό χώρο (1926)
  • Μεθυσμένο σκάφος (1927)
    Μεθυσμένο σκάφος (1927)
  • Παρισινή αγάπη (1927)
    Παρισινή αγάπη (1927)
  • Γεύμα στο γρασίδι (1927)
    Γεύμα στο γρασίδι (1927)
  • Πρωί (1929)
    Πρωί (1929)
  • Μπαρ στο Παρίσι (1929)
    Μπαρ στο Παρίσι (1929)
  • Σπίτι του χωριού (1932)
    Σπίτι του χωριού (1932)
  • Άνοιξη στους κήπους Σιντ (1934)
    Άνοιξη στους κήπους Σιντ (1934)
  • Πριν την άνοιξη (1934)
    Πριν την άνοιξη (1934)
  • Γυμνή γυναίκα στον καναπέ (1934)
    Γυμνή γυναίκα στον καναπέ (1934)
  • Μια γυναίκα γυμνή σε μια κόκκινη πολυθρόνα (1934)
    Μια γυναίκα γυμνή σε μια κόκκινη πολυθρόνα (1934)
  • Σιντ κάτω από το χιόνι (1935)
    Σιντ κάτω από το χιόνι (1935)
  • Φτελιά (1939)
    Φτελιά (1939)

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

 

  1. ↑ 1,0 1,1 Εθνική Βιβλιοθήκη της Γερμανίας: (Γερμανικά) Gemeinsame Normdatei. Ανακτήθηκε στις 4  Μαΐου 2014.
  2. ↑ «Benezit Dictionary of Artists» (Αγγλικά) Oxford University Press. 2006. B00177827. Ανακτήθηκε στις 9  Οκτωβρίου 2017. ISBN-13 978-0-19-977378-7.
  3. ↑ 3,0 3,1 (Ολλανδικά) RKDartists. 427047. Ανακτήθηκε στις 9  Οκτωβρίου 2017.
  4. ↑ 4,0 4,1 Εθνική Βιβλιοθήκη της Γερμανίας: (Γερμανικά) Gemeinsame Normdatei. 1037034740. Ανακτήθηκε στις 25  Οκτωβρίου 2020.
  5. ↑ «Šumanović, Sava» 13  Δεκεμβρίου 2017.
  6. ↑ The Fine Art Archive. cs.isabart.org/person/18722. Ανακτήθηκε στις 1  Απριλίου 2021.
  7. ↑ www.oxfordartonline.com/benezit/view/10.1093/benz/9780199773787.001.0001/acref-9780199773787-e-00037812.
  8. ↑ Sremac, Radovan. Sava Šumanović - lično, porodično, nacionalno (στα Αγγλικά). 
  9. ↑ SMP (4 Δεκεμβρίου 2018). «ZABORAVLJENI srpski legati: NASLEĐE Save Šumanovića | Sremskomitrovački portal» (στα Σερβικά). Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 27 Σεπτεμβρίου 2019. Ανακτήθηκε στις 27 Σεπτεμβρίου 2019. 
  10. ↑ «POSLEDNJE DELO SRPSKOG GENIJA: Šta je sakrio Sava u slici „Beračice"». Objektiv Media (στα Αγγλικά). Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 5 Μαρτίου 2021. Ανακτήθηκε στις 28 Σεπτεμβρίου 2019. 
  11. ↑ Sremac, Radovan. Sava Šumanović - lično, porodično, nacionalno (στα Αγγλικά). 
  12. ↑ «Порекло академског сликара Саве Шумановића». Порекло (στα Σερβικά). 3 Μαρτίου 2020. Ανακτήθηκε στις 2 Απριλίου 2020. 
  13. ↑ «POSLEDNJE DELO SRPSKOG GENIJA: Šta je sakrio Sava u slici „Beračice"». Objektiv Media (στα Αγγλικά). Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 5 Μαρτίου 2021. Ανακτήθηκε στις 28 Σεπτεμβρίου 2019. 
  14. ↑ «Legat Save Šumanovića u Šidu: Od Savinog amaneta do majčinog testamenta». Kuca Stil (στα Σερβικά). Ανακτήθηκε στις 27 Σεπτεμβρίου 2019. 
  15. ↑ Serbia, RTS, Radio televizija Srbije, Radio Television of. «Сликар светлости у времену таме». www.rts.rs. Ανακτήθηκε στις 2 Φεβρουαρίου 2021. 
  16. ↑ «Moj (vaš) omiljeni slikar Sava Šumanović». Samo lepa sećanja (στα Αγγλικά). 30 Ιουλίου 2013. Ανακτήθηκε στις 27 Σεπτεμβρίου 2019. 
  17. ↑ «NALED | Sava Šumanović, velikan moderne iz Šida». Nacionalna Alijansa za Lokalni Ekonomski Razvoj (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 28 Σεπτεμβρίου 2019. 
  18. ↑ Kovačević, Miona. «Intrigantna veza dva velika srpska umetnika: Potresna pisma Save Šumanovića Rastku Petroviću». Blic.rs (στα Σερβικά). Ανακτήθηκε στις 28 Σεπτεμβρίου 2019. 
  19. ↑ «Spomen-zbirka Pavla Beljanskog». www.pavle-beljanski.museum. Ανακτήθηκε στις 28 Σεπτεμβρίου 2019. 
  20. ↑ «Сава Шумановић – Галерија слика Сава Шумановић» (στα Σερβικά). Ανακτήθηκε στις 28 Σεπτεμβρίου 2019. 
  21. ↑ «NALED | Sava Šumanović, velikan moderne iz Šida». Nacionalna Alijansa za Lokalni Ekonomski Razvoj (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 28 Σεπτεμβρίου 2019. 
  22. ↑ «The Exhibition One French Episode of Sava Šumanović». www.galerijamaticesrpske.rs. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 14 Αυγούστου 2016. Ανακτήθηκε στις 28 Σεπτεμβρίου 2019. 
  23. ↑ Mikuž, Jure (2003). Šumanović, Sava. Oxford Art Online. Oxford University Press. 
  24. ↑ «NALED | Sava Šumanović, velikan moderne iz Šida». Nacionalna Alijansa za Lokalni Ekonomski Razvoj (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 28 Σεπτεμβρίου 2019. 
  25. ↑ «Сава Шумановић – Галерија слика Сава Шумановић» (στα Σερβικά). Ανακτήθηκε στις 28 Σεπτεμβρίου 2019. 
  26. ↑ Sremac, Radovan. Sava Šumanović - lično, porodično, nacionalno (στα Αγγλικά). 
  27. ↑ «Галерија Народног музеја - Сава Шумановић». muzejvranje.rs. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 27 Σεπτεμβρίου 2019. Ανακτήθηκε στις 27 Σεπτεμβρίου 2019. 
  28. ↑ «NALED | Sava Šumanović, velikan moderne iz Šida». Nacionalna Alijansa za Lokalni Ekonomski Razvoj (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 28 Σεπτεμβρίου 2019. 
  29. ↑ «Галерија Народног музеја - Сава Шумановић». muzejvranje.rs. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 27 Σεπτεμβρίου 2019. Ανακτήθηκε στις 27 Σεπτεμβρίου 2019. 
  30. ↑ «Sava Sumanovic – Arte Galerija Beograd» (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 27 Σεπτεμβρίου 2019. 
  31. ↑ Sremac, Radovan. Sava Šumanović - lično, porodično, nacionalno (στα Αγγλικά). 
  32. ↑ Sremac, Radovan. Sava Šumanović - lično, porodično, nacionalno (στα Αγγλικά). 
  33. ↑ «NALED | Sava Šumanović, velikan moderne iz Šida». Nacionalna Alijansa za Lokalni Ekonomski Razvoj (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 28 Σεπτεμβρίου 2019. 
  34. ↑ SMP (4 Δεκεμβρίου 2018). «ZABORAVLJENI srpski legati: NASLEĐE Save Šumanovića | Sremskomitrovački portal» (στα Σερβικά). Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 27 Σεπτεμβρίου 2019. Ανακτήθηκε στις 27 Σεπτεμβρίου 2019. 
  35. ↑ «5 expositions gratuites à voir à Paris en juillet 2019». Vogue Paris (στα Γαλλικά). Ανακτήθηκε στις 28 Σεπτεμβρίου 2019. 
Καθιερωμένοι όροι
Ανακτήθηκε από "https://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Σάβα_Σουμάνοβιτς&oldid=10401748"