Ρόμπερτ Σιόντμακ
Ο Ρόμπερτ Σιόντμακ (Γερμανικά: Robert Siodmak, 1900 - 10 Μαρτίου 1973) ήταν Γερμανοεβραίος σκηνοθέτης κινηματογράφου. Η καριέρα του διήρκεσε περίπου 40 χρόνια. Εργάστηκε εκτενώς στις Ηνωμένες Πολιτείες και τη Γαλλία, καθώς και στην πατρίδα του. [1] Αν και εργάστηκε σε πολλά είδη, ήταν περισσότερο γνωστός ως ένας επιδέξιος σκηνοθέτης θρίλερ και φιλμ νουάρ, [1] και προτάθηκε για Όσκαρ Καλύτερης Σκηνοθεσίας για την ταινία Οι δολοφόνοι (1946).
Τα πρώτα χρόνια
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Ο Σιόντμακ γεννήθηκε στη Δρέσδη της Γερμανίας. Ήταν γιος της Ρόζας Φίλιπιν (το γένος Μπλουμ) και του Ιγκνάτς Σιόντμακ και αδελφός του Κερτ, του Βέρνερ και του Ρόλαντ. [2] Οι γονείς του κατάγονταν και οι δύο από εβραϊκές οικογένειες της Λειψίας (ο μύθος ότι γεννήθηκε στο Μέμφις του Τενεσί ήταν απαραίτητος για να αποκτήσει βίζα στο Παρίσι κατά τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο). Εργάστηκε ως σκηνοθέτης και τραπεζίτης πριν γίνει μοντέρ και σεναριογράφος για τον Κέρτις Μπέρνχαρντ το 1925 (το 1945, ο Μπέρνχαρντ σκηνοθέτησε την ταινία Θύελλα παθών σε σενάριο του Σιόντμακ με τον Χάμφρεϊ Μπόγκαρτ). Στα 26 του χρόνια, ο Σιόντμακ προσελήφθη από τον ξάδερφό του, τον παραγωγό Σέιμουρ Νέμπενζαλ, για να συναρμολογήσει κάποιες πρωτότυπες βωβές ταινίες από παλιά πλάνα. Ο Σιόντμακ εργάστηκε δύο χρόνια πάνω σε αυτό και στη συνέχεια έπεισε τον Νέμπενζαλ να χρηματοδοτήσει την πρώτη του μεγάλου μήκους ταινία, το αριστούργημα του βωβού κινηματογράφου Άνθρωποι την Κυριακή το 1929. Το σενάριο συνέγραψαν ο Μπίλι Γουάιλντερ και ο αδερφός του Σιόντμακ, Κερτ Σιόντμακ, ο οποίος αργότερα έγινε ο σεναριογράφος της ταινίας Ο λυκάνθρωπος (1941). Ήταν η τελευταία γερμανική βωβή ταινία και σε αυτήν δούλεψαν μελλοντικοί καλλιτέχνες του Χόλιγουντ όπως Φρεντ Τσίνεμαν, Έντγκαρ Τζ. Ούλμερ και Γιουτζίν Σούφταν. Η επόμενη ταινία του —η πρώτη στη Γερμανία που χρησιμοποίησε ήχο— ήταν η κωμωδία Abschied (1930), ακολουθούμενη από Ζητείται δολοφόνος (1931) επίσης κωμωδία, αλλά αρκετά διαφορετική και ασυνήθιστη, πιθανότατα προϊόν της φαντασίας του Μπίλι Γουάιλντερ. Στην επόμενη ταινία του, το αστυνομικό θρίλερ Τραγωδία έρωτος , με Εμίλ Γιάνινγκς και Άννα Στεν, ο Σιόντμακ βρήκε το προσωπικό του ύφος.
Με την άνοδο του ναζισμού και μετά από μια επίθεση στον Τύπο από τον Γιόζεφ Γκέμπελς, υπουργό προπαγάνδας του Χίτλερ, το 1933, αφού είχε δει την ταινία Το μυστικό που καίει, ο Σιόντμακ έφυγε από τη Γερμανία για το Παρίσι. Η δημιουργικότητά του άκμασε, καθώς τα επόμενα έξι χρόνια εργάστηκε σε μια ποικιλία κινηματογραφικών ειδών, από την κωμωδία (Το ασθενές φύλον και Παρισινή ζωή) μέχρι το μιούζικαλ (Η κρίσις ετελείωσε, με την Ντανιέλ Νταριέ) και το δράμα (Mister Flow, Το λευκόν φορτίον, Mollenard και Παγίδες, με τους Μορίς Σεβαλιέ και Έριχ φον Στρόχαϊμ). Ενώ βρισκόταν στη Γαλλία, βρισκόταν σε καλό δρόμο για να γίνει διάδοχος του Ρενέ Κλερ, μέχρι που ο Χίτλερ τον ανάγκασε ξανά να φύγει. Το 1939, ο Σιόντμακ βρέθηκε στην Καλιφόρνια, όπου γύρισε 23 ταινίες, πολλές από τις οποίες ήταν ευρέως δημοφιλή θρίλερ και αστυνομικά μελοδράματα, τα οποία οι κριτικοί σήμερα θεωρούν κλασικά του φιλμ νουάρ.
Καριέρα στο Χόλιγουντ
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Ξεκινώντας από το 1941, ο Σιόντμακ αρχικά εργάστηκε σε αρκετές ταινίες Β' κατηγορίας για διάφορα στούντιο, μέχρι που υπέγραψε επταετές συμβόλαιο με τη Universal Studios το 1943. Οι καλύτερες από αυτές τις πρώτες ταινίες είναι το θρίλερ Fly by Night (1942), με τους Ρίτσαρντ Κάρλσον και Νάνσι Κέλι, και το Someone to Remember (1943), με τη Μέιμπλ Πέιτζ σε έναν χαρακτηριστικό ρόλο. Ως εταιρικός σκηνοθέτης, οι υπηρεσίες του χρησιμοποιούνταν συχνά για τη διάσωση προβληματικών παραγωγών στο στούντιο. Στην παραγωγή του Μαρκ Χέλινγκερ Τα είδωλα έπεσαν (1946, Swell Guy), για παράδειγμα, ο Σιόντμακ προσελήφθη για να αντικαταστήσει τον Φρανκ Τατλ έξι μόλις ημέρες αφότου ολοκλήρωσε την εργασία του στους Δολοφόνους. Ο Σιόντμακ εργαζόταν σταθερά όσο δεσμευόταν από το συμβόλαιο, επισκιασμένος από φτασμένους σκηνοθέτες, όπως ο Άλφρεντ Χίτσκοκ, με τον οποίο τον είχε συχνά συγκρίνει ο Τύπος.
Στη Universal, ο Σιόντμακ γύρισε μία ακόμη ταινία Β' κατηγορίας με τίτλο Ο γιος του Δράκουλα (1943), την τρίτη της σειράς ταινιών του στούντιο με θέμα τον Δράκουλα (βασισμένη σε πρωτότυπη ιστορία του αδελφού του, Κερτ). Η δεύτερη μεγάλου μήκους ταινία του ήταν το Cobra Woman (1944) σε Technicolor.
Το πρώτο του ολοκληρωμένο φιλμ νουάρ ήταν η ταινία Phantom Lady (1944), για την παραγωγό Τζόαν Χάρισον, την πρώτη γυναίκα σκηνοθέτη της Universal και πρώην γραμματέα και βοηθό σεναριογράφου του Άλφρεντ Χίτσκοκ. Η ταινία ανέδειξε την ικανότητα του Σιόντμακ στην κάμερα και το μοντάζ με εκθαμβωτικά αποτελέσματα. Μετά την επιτυχία του Phantom Lady, ο Σιόντμακ σκηνοθέτησε την ταινία Θα σ' αγαπώ παντοτινά (1944) με τον Ντίνα Ντέρμπιν και τον Τζιν Κέλι. Ξεκινώντας με αυτήν την ταινία, το έργο του Σιόντμακ στο Χόλιγουντ απέκτησε τα στιλιστικά και θεματικά χαρακτηριστικά που είναι εμφανή στα μεταγενέστερα νουάρ του. Το Θα σ' αγαπώ παντοτινά, διασκευή του μυθιστορήματος Χριστουγεννιάτικες διακοπές (1939) του Ουίλιαμ Σόμερσετ Μομ, ήταν η πιο επιτυχημένη μεγάλου μήκους ταινία της Ντέρμπιν. Η χρήση ασπρόμαυρης κινηματογράφησης και αστικών τοπίων από τον Σιόντμακ ακολούθησε τη βασική δομή των κλασικών νουάρ. Ο Σιόντμακ είχε μια σειρά από συνεργασίες με κινηματογραφιστές, όπως οι Νίκολας Μουσουράκα, Έλγουντ Μπρεντέλ και Φραντς Πλέινερ, στις οποίες πέτυχε την εξπρεσιονιστική ματιά που είχε καλλιεργήσει στα πρώτα του χρόνια στη Γερμανία. Όσο δούλευε εκεί ο Σιόντμακ, η Universal αξιοποίησε στο έπακρο το στιλ νουάρ στις ταινίες Η φωνή του αίματος, The Strange Affair of Uncle Harry και Ο μαύρος καθρέφτης, αλλά το αποκορύφωμα ήταν Οι δολοφόνοι. Η ταινία κυκλοφόρησε το 1946 και ήταν το ντεμπούτο του Μπαρτ Λάνκαστερ στον κινηματογράφο και ο πρώτος μεγάλος δραματικός ρόλος της Άβα Γκάρντνερ. Επρόκειταο για καλλιτεχνική και εμπορική επιτυχία, που χάρισε στον Σιόντμακ τη μοναδική του υποψηφιότητα για Όσκαρ Καλύτερης Σκηνοθεσίας στο Χόλιγουντ. Η γερμανική του ταινία Το βράδυ που ήρθε ο διάβολος, βασισμένη στην ψεύτικη ιστορία του Μπρούνο Λίτκε, ο οποίος κατηγορήθηκε ψευδώς ως κατά συρροή δολοφόνος από τους ναζί, [3] ήταν υποψήφια για Όσκαρ Καλύτερης Ξενόγλωσσης Ταινίας το 1957. [4]
Ενώ είχε ακόμη συμβόλαιο στη Universal, ο Σιόντμακ εργάστηκε δανεικός στην RKO Pictures στο θρίλερ Βουβός πόθος, έναν αριστουργηματικό συνδυασμό αγωνίας και τρόμου, τον οποίο ο Σιόντμακ είπε ότι μοντάρισε κατά βούληση, λόγω μιας απεργίας στο Χόλιγουντ το 1945. Η ταινία χάρισε στην Έθελ Μπάριμορ μια υποψηφιότητα για Όσκαρ Β' Γυναικείου Ρόλου. Για την 20th Century Fox και τον παραγωγό Ντάριλ Ζάνουκ, ο Σιόντμακ σκηνοθέτησε, εν μέρει σε εξωτερικά γυρίσματα στη Νέα Υόρκη, το αστυνομικό νουάρ Η κραυγή της πόλεως (1948). Το 1949, ανέλαβε για την MGM την πολυτελή παραγωγή Ο παίκτης, αλλά το σενάριο αποδείχθηκε μη διαχειρίσιμο για τον Σιόντμακ, ο οποίος εγκατέλειψε τη σκηνοθεσία στον αξιόπιστο Μέρβιν Λιρόι. Δανεικός στην Paramount το 1949, γύρισε για τον παραγωγό Χαλ Ουόλις το προτελευταίο αμερικανικό νουάρ με τίτλο Ο φάκελος της Θέλμα Τζόρντον, με την Μπάρμπαρα Στάνγουικ στην πιο μοιραία της εμφάνιση. Ο Σιόντμακ είδε σε αυτήν την ταινία μια θεματική σύνδεση με τις ταινίες Η φωνή του αίματος και The Strange Affair of Uncle Harry, με τους αποτυχημένους εραστές αυτών των ταινιών και, κυρίως, με τα τραγικά τους συμπεράσματα (δέκα χρόνια αργότερα, ασχολήθηκε με το ίδιο θέμα στην ταινία Επαναστατημένη σάρκα). Ίσως το καλύτερο αμερικανικό νουάρ έργο του —αν και όχι το τελευταίο— είναι το Πουλημένη στην αμαρτία, στο οποίο έμελλε να ξανασυναντηθεί όχι μόνο με τον Λάνκαστερ, αλλά και με τον παραγωγό των Δολοφόνων Μαρκ Χέλινγκερ, ο οποίος πέθανε ξαφνικά πριν ξεκινήσει η παραγωγή το 1949. Δουλεύοντας πλέον χωρίς τον άμεσο έλεγχο του Χέλινγκερ, ο Σιόντμακ κατάφερε να κάνει αυτήν την ταινία δική του, κάτι που δεν είχε καταστεί δυνατό στην προηγούμενη ταινία. Η αριστουργηματική εμφάνιση της Ιβόν ντε Κάρλο ως φαμ φατάλ της εργατικής τάξης ολοκληρώνει το θανατηφόρο τρίγωνο, μαζί με τους Λάνκαστερ και Νταν Ντάρεϊ: το αρχέτυπο της καταδικασμένης έλξης που είναι κεντρικό σε όλα τα νουάρ του Σιόντμακ.
Ο Σιόντμακ βυθιζόταν στη δημιουργική διαδικασία και του άρεσε πολύ να δουλεύει με ηθοποιούς, γεγονός που του χάρισε τη φήμη του ως σκηνοθέτη ηθοποιών για τη δουλειά του με πολλά μελλοντικά αστέρια, όπως οι Μπαρτ Λάνκαστερ, Έρνεστ Μποργκνάιν, Τόνι Κέρτις, Ντέμπρα Πάτζετ, Μαρία Σελ, Μάριο Άντορφ, Άβα Γκάρντνερ, Ολίβια ντε Χάβιλαντ, Ντόροθι Μακ Γκουάιρ, Ιβόν ντε Κάρλο, Μπάρμπαρα Στάνγουικ και Τζέραλντιν Φιτζέραλντ.
Σκηνοθέτησε τους Τσαρλς Λότον (με τον οποίο ήταν στενοί φίλοι) και Τζορτζ Σάντερς, αποσπώντας και από τους δύο ίσως τις πιο απίθανες και πιο φυσικές ερμηνείες της καριέρας τους. Από τον Λον Τσάνεϊ Τζούνιορ, άντλησε μια ασυνήθιστα ελεγχόμενη και ψυχρά απειλητική ερμηνεία στον Γιο του Δράκουλα. Κατάφερε τον Λάνκαστερ να αποδώσει ένα νεανικό και ευάλωτο χαρακτήρα στους Δολοφόνους, παρά την ηλικία του ηθοποιού, που ήταν 33 ετών. Κατάφερε να εξασφαλίσει μια πιστευτή, δραματική ερμηνεία από τον Τζιν Κέλι. Βοήθησε επίσης στην αύξηση της δημόσιας προβολής της Άβα Γκάρντνερ.
Επιστροφή στην Ευρώπη
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Πριν φύγει για την Ευρώπη το 1952, μετά την προβληματική παραγωγή του Κόκκινου κουρσάρου για την Norma Productions (διανεμήθηκε μέσω της Warner Bros.), την τρίτη και τελευταία ταινία του με τον Μπαρτ Λάνκαστερ, ο Σιόντμακ είχε σκηνοθετήσει κάποια από τα καλύτερα φιλμ νουάρ της εποχής (12 συνολικά), περισσότερα από οποιονδήποτε άλλο σκηνοθέτη που δούλεψε σε αυτό το είδος.
Συχνά εξέφραζε την επιθυμία να γυρίσει ταινίες «διαφορετικού τύπου» από αυτές που έφτιαχνε τα τελευταία δέκα χρόνια. Παρ' όλα αυτά, τερμάτισε το συμβόλαιό του με τη Universal με ένα ακόμη νουάρ, την απογοητευτική ταινία Ο γυρισμός του εξορίστου (1951), την οποία γύρισε εν μέρει στο εξωτερικό (ήταν από τους πρώτους πρόσφυγες σκηνοθέτες που επέστρεψαν στην Ευρώπη έχοντας γυρίσει αμερικανικές ταινίες). Η ιστορία βασίζεται χαλαρά στην απέλαση του γκάνγκστερ Λάκι Λουτσιάνο. Ο Σιόντμακ ήλπιζε ότι θα πρωταγωνιστούσε η Λορέτα Γιανγκ, αλλά τελικά τον ρόλο της πήρε η Σουηδέζα ηθοποιός Μάρτα Τορέν.
Αυτές οι «διαφορετικές» ταινίες που είχε γυρίσει — Ο παίκτης (1949) για τη MGM, Αιώνια μελωδία (1947) για τη Universal (όπου έκανε και την παραγωγή), Το τραγικό σύνθημα (1951) για την Columbia Pictures — αποδείχθηκαν άνισες σε σχέση με τις νουάρ ταινίες του, αν και Ο κόκκινος κουρσάρος, παρά τη δύσκολη παραγωγή, ήταν μια ευχάριστη αλλαγή. Για την ακρίβεια, ο Λάνκαστερ πίστευε ότι αυτή η ταινία αποτέλεσε έμπνευση για το ειρωνικό στιλ των ταινιών της σειράς Τζέιμς Μποντ.
Οι πέντε μήνες που συνεργάστηκε με τον Μπαντ Σούλμπεργκ σε ένα σενάριο με τον προσωρινό τίτλο A Stone in the River Hudson, μια πρώιμη εκδοχή της ταινίας Το λιμάνι της αγωνίας, ήταν επίσης μεγάλη απογοήτευση για τον Σιόντμακ. Το 1954 κατέθεσε αγωγή κατά του παραγωγού Σαμ Σπίγκελ για παραβίαση πνευματικών δικαιωμάτων. Ο Σιόντμακ αποζημιώθηκε με 100.000 δολάρια, αλλά το όνομά του δεν αναφέρθηκε στην ταινία. Η συμβολή του στο αρχικό σενάριο δεν έχει ποτέ αναγνωριστεί.
Η επιστροφή του Σιόντμακ στην Ευρώπη το 1954 με υποψηφιότητα για Μεγάλο Βραβείο στο Φεστιβάλ Κινηματογράφου των Καννών για την ταινία Η αμαρτωλή της ερήμου, ένα ριμέικ της ταινίας Το μεγάλο παιγνίδι του Ζακ Φεντέρ, ήταν λάθος, παρά τις πρωταγωνίστριές του, Τζίνα Λολομπρίτζιτα και Αρλετί. Το 1955, ο Σιόντμακ επέστρεψε στη Δυτική Γερμανία για να γυρίσει την ταινία Διαβατήριο με κηλίδες αίματος, με τη Μαρία Σελ και τον Κουρντ Γιούργκενς, η οποία απέσπασε τη Χρυσή Άρκτο στο Φεστιβάλ Κινηματογράφου του Βερολίνου το 1955. [5] Ήταν η πρώτη από μια σειρά ταινιών που ασκούσαν κριτική στην πατρίδα του, κατά τη διάρκεια και μετά την ηγεσία του Αδόλφου Χίτλερ, με τις άλλες ταινίες να είναι Το βράδυ που ήρθε ο διάβολος (1957), γυρισμένο σε στιλ ντοκιμαντέρ και Mein Schulfreund (1960) μια σκοτεινή κωμωδία του παραλόγου, με θέμα έναν ταχυδρομικό υπάλληλο που προσπαθεί να ξαναβρεί τον παιδικό του φίλο Χέρμαν Γκέρινγκ. Τον Απρίλιο του 1958, ο Σιόντμακ διορίστηκε στέλεχος στην εταιρεία παραγωγής ταινιών Bryna Productions του Κερκ Ντάγκλας, ως εκπρόσωπος για την Ευρώπη. [6]
Εκτός από αυτές τις ταινίες και το Mein Water, der Schauspieler (1956), ο Σιόντμακ έκανε μια παράκαμψη με το μελόδραμα Dorothea Angermann (1959). Την ίδια χρονιά, έφυγε από τη Γερμανία για τη Μεγάλη Βρετανία όπου γύρισε την ταινία Επαναστατημένη σάρκα, με τη Νάντια Τίλερ και Τόνι Μπρίτον, ένα ακόμη νουάρ, αλλά πολύ πιο ζοφερό από οτιδήποτε είχε κάνει στην Αμερική. Ακολούθησε η Κάτια (1959), μια ιστορία για την τσαρική Ρωσία, με την 21χρονη Ρόμι Σνάιντερ. Το 1961, η ταινία Συνάντησις στο Δυτικό Βερολίνο, γύρισε τον Σιόντμακ σε γνώριμα εδάφη με ένα κομψό, ασπρόμαυρο θρίλερ για έναν πληρωμένο κυνηγό ναζί, το οποίο θα μπορούσε να θεωρηθεί ότι ήταν η αρχή πολλών ταινιών με θέμα την κατασκοπεία που έγιναν δημοφιλείς τη δεκαετία του 1960. Το 1962, η διασκεδαστική ταινία Escape from East Berlin, με τους Ντον Μάρεϊ και Κριστίν Κάουφμαν, είχε χαρακτηριστικό στιλ ενός θρίλερ του Σιόντμακ, αλλά αργότερα ο ίδιος την απέρριψε ως κάτι που είχε δημιουργήσει για «μικρά παιδιά στην Αμερική».Από το 1964 έως το 1965, γύρισε μια σειρά ταινιών με τον πρώην Ταρζάν Λεξ Μπάρκερ: Der Schut, Οι μισθοφόροι του Ρίο και Die Pyramide des Sonnengottes.
Τα τελευταία χρόνια
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Η επιστροφή του Σιόντμακ στον κινηματογράφο του Χόλιγουντ το 1967 με το γουέστερν Η ιστορία γράφεται στη Δύση ήταν μία ακόμη απογοήτευση, λαμβάνοντας ως επί το πλείστον αρνητικές κριτικές και μην καταφέρνοντας να γίνει εισπρακτική επιτυχία. Ο Σιόντμακ ολοκλήρωσε την καριέρα του με ένα εξάωρο έπος σε δύο μέρη, τους Επιδρομείς (1968). Έκανε μια σύντομη και κερδοφόρα απόδραση στην τηλεόραση στη Μεγάλη Βρετανία με τη σειρά OSS (1957–58). Ο Σιόντμακ εμφανίστηκε τελευταία φορά δημόσια σε μια συνέντευξη για την ελβετική τηλεόραση στο σπίτι του στην Ασκόνα το 1971. Πέθανε μόνος το 1973 στο Λοκάρνο από καρδιακή προσβολή, [7] επτά εβδομάδες μετά τον θάνατο της συζύγου του.
Το Βρετανικό Ινστιτούτο Κινηματογράφου διοργάνωσε μια αναδρομική έκθεση για την καριέρα του τον Απρίλιο και τον Μάιο του 2015. [8]
Φιλμογραφία
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]| Έτος | Πρωτότυπος τίτλος | Τίτλος στα Ελληνικά |
|---|---|---|
| 1930 | Menschen am Sonntag | Άνθρωποι την Κυριακή [9] |
| 1931 | Der Mann, der seinen Mörder sucht | Ζητείται δολοφόνος |
| Voruntersuchung | ||
| Autour d'une enquête | Πέριξ μίας προανακρίσεως | |
| 1932 | Stürme der Leidenschaft | Τραγωδία έρωτος |
| Tumultes | ||
| Quick | ||
| 1933 | Brennendes Geheimnis | Το μυστικόν που καίει |
| Le sexe faible | Το ασθενές φύλον | |
| 1934 | La crise est finie | Η κρίσις ετελείωσε |
| 1935 | La vie parisienne | Παρισινή ζωή |
| 1936 | Le grand refrain | Το μεγάλο όνειρο |
| Mr. Flow | ||
| 1937 | Cargaison blanche | Το λευκόν φορτίον |
| 1938 | Mollenard | |
| Ultimatum | Το τελεσίγραφον του Σεράγιεβο | |
| 1939 | Frères corses | |
| Pièges | Παγίδες | |
| 1941 | West Point Widow | |
| 1942 | Fly-By-Night | |
| The Night Before the Divorce | ||
| My Heart Belongs to Daddy | ||
| 1943 | Someone to Remember | |
| Son of Dracula | Ο γιος του Δράκουλα | |
| 1944 | Phantom Lady | Η γυναίκα φάντασμα [10] |
| Cobra Woman | ||
| Christmas Holiday | Θα σ' αγαπώ παντοτινά | |
| The Suspect | Η φωνή του αίματος [11] | |
| 1945 | The Strange Affair of Uncle Harry | |
| 1946 | The Spiral Staircase | Βουβός πόθος |
| The Killers | Οι δολοφόνοι [12] | |
| The Dark Mirror | Ο μαύρος καθρέφτης | |
| 1947 | Time Out of Mind | Αιώνια μελωδία |
| 1948 | Cry of the City | Η κραυγή της πόλεως |
| 1949 | Criss Cross | Πουλημένη στην αμαρτία |
| The Great Sinner | Ο παίκτης | |
| The File on Thelma Jordon | Ο φάκελος της Θέλμα Τζόρντον | |
| 1950 | Deported | Ο γυρισμός του εξορίστου |
| 1951 | The Whistle at Eaton Falls | Το τραγικό σύνθημα |
| The Crimson Pirate | Ο κόκκινος κουρσάρος | |
| 1954 | Le grand jeu | Η αμαρτωλή της ερήμου |
| 1955 | Die Ratten | Διαβατήριο με κηλίδες αίματος |
| 1956 | Mein Vater, der Schauspieler | |
| 1957 | Nachts wenn der Teufel kam | Η δολοφόνος χτυπά τη νύχτα |
| 1959 | Dorothea Angermann | |
| The Rough and the Smooth | Επαναστατημένη σάρκα | |
| Katia | Κάτια | |
| 1960 | Mein Schulfreund | |
| 1961 | L'affaire Nina B. | Συνάντησις στο Δυτικό Βερολίνο |
| 1962 | Escape from East Berlin | |
| 1964 | Der Schut | |
| 1965 | Der Schatz der Azteken | Οι μισθοφόροι του Ρίο |
| Die Pyramide des Sonnengottes | ||
| 1967 | Custer of the West | Η ιστορία γράφεται στη Δύση |
| 1968 | Kampf um Rom I | Οι επιδρομείς |
| 1969 | Kampf um Rom II - Der Verrat |
Παραπομπές
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- ↑ 1,0 1,1 «How to get into... film noir master Robert Siodmak». BFI (στα Αγγλικά). 27 Μαρτίου 2015. Ανακτήθηκε στις 16 Οκτωβρίου 2024.
- ↑ Jacobsen, W.· Prinzler, H.H. (1998). Siodmak Brothers. Argon. ISBN 9783870244699. Ανακτήθηκε στις 1 Αυγούστου 2015.
- ↑ Glaser, Emeli (3 September 2021). «The invented serial killer». Die Tageszeitung. https://taz.de/Stolperstein-fuer-Bruno-Luedke/!5793059/. Ανακτήθηκε στις 6 September 2021.
- ↑ «The 30th Academy Awards (1958) Nominees and Winners». oscars.org. Ανακτήθηκε στις 25 Οκτωβρίου 2011.
- ↑ «5th Berlin International Film Festival: Prize Winners». berlinale.de. Ανακτήθηκε στις 24 Δεκεμβρίου 2009.
- ↑ Variety (1958). Variety (April 1958). Media History Digital Library. New York, NY: Variety Publishing Company.
- ↑ «Robert Siodmak, Film Director, 72». The New York Times. 12 March 1973. https://www.nytimes.com/1973/03/12/archives/robert-siodmak-film-director-72-master-of-lowkeysuspense-in-the.html.
- ↑ «Welcome to the BFI Southbank online». whatson.bfi.org.uk. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 16 Μαρτίου 2015. Ανακτήθηκε στις 1 Αυγούστου 2015.
- ↑ Γανωτής, Σταύρος (8 Ιανουαρίου 2024). «Το κλασικό "Άνθρωποι την Κυριακή" αποκατεστημένο και με συνοδεία πιάνου». Filmy.gr. Ανακτήθηκε στις 8 Μαΐου 2025.
- ↑ «Προβολή του ατμοσφαιρικού φιλμ νουάρ του Ρόμπερτ Σιόντμακ, «Η γυναίκα-φάντασμα»». Όλες οι Ειδήσεις από την άλλη Θεσσαλονίκη. 25 Ιουλίου 2017. Ανακτήθηκε στις 8 Μαΐου 2025.
- ↑ Δερμεντζόγλου, Αλέξης (4 Σεπτεμβρίου 2020). «Η ΦΩΝΗ ΤΟΥ ΑΙΜΑΤΟΣ:Η ΕΝΝΟΙΑ ΤΗΣ COMPACT MOVIE». Κέντρο Μελετών & Ερευνών για το Σινεμά. Ανακτήθηκε στις 8 Μαΐου 2025.
- ↑ Μήτσης, Χρήστος· Καντέα-Παπαδόπουλος, Γιάννης (24 Ιανουαρίου 2022). «Τα 10 καλύτερα φιλμ νουάρ που γυρίστηκαν ποτέ». Αθηνόραμα. Ανακτήθηκε στις 8 Μαΐου 2025.