Ρομπέρ Μερλ

Ρομπέρ Μερλ
Γενικές πληροφορίες
Όνομα στη μητρική γλώσσα	Robert Merle (Γαλλικά)
Γέννηση	29  Αυγούστου 1908 Τεμπέσα
Θάνατος	27  Μαρτίου 2004 Γκρορούβρ
Αιτία θανάτου	έμφραγμα του μυοκαρδίου
Συνθήκες θανάτου	φυσικά αίτια
Χώρα πολιτογράφησης	Γαλλία
Εκπαίδευση και γλώσσες
Μητρική γλώσσα	Γαλλικά
Ομιλούμενες γλώσσες	Γαλλικά
Σπουδές	Λύκειο Λουί-λε-Γκραν Lycée Michelet, Vanves Φιλοσοφική Σχολή των Παρισίων (έως 1948)
Πληροφορίες ασχολίας
Ιδιότητα	μεταφραστής μυθιστοριογράφος σεναριογράφος συγγραφέας έργων επιστημονικής φαντασίας βιογράφος θεατρικός συγγραφέας καθηγητής
Αξιοσημείωτο έργο	Week-end at Zuydcoote
Περίοδος ακμής	1949
Οικογένεια
Τέκνα	Pierre Merle
Στρατιωτική σταδιοδρομία
Πόλεμοι/μάχες	Β΄ Παγκόσμιος Πόλεμος
Αξιώματα και βραβεύσεις
Βραβεύσεις	βραβείο Γκονκούρ (1949) Βραβείο Τζον Κάμπελ για την Καλύτερη Νουβέλα Επιστημονικής Φαντασίας (1974) Grand prix Jean-Giono (2003) Croix du combattant
Σχετικά πολυμέσα

Ο Ρομπέρ Μερλ (γαλλικά: Robert Merle, γεννήθηκε στην Τεμπέσα (Αλγερία) το 1908 και πέθανε στο Γκρορούβρ (Γαλλία) το 2004), ήταν Γάλλος συγγραφέας.

Πολυγραφότατος συγγραφέας, έχει δημοσιεύσει μυθιστορήματα, θεατρικά έργα, κριτικά δοκίμια και μεταφράσεις αγγλικών κλασικών έργων. Θεωρείται δεξιοτέχνης του ιστορικού μυθιστορήματος και είναι διάσημος για τη μυθιστορηματική σειρά Τύχη της Γαλλίας, ένα έπος 13 τόμων που αναφέρεται στην ιστορία της Γαλλίας κατά τον 16ο και 17ο αιώνα, δημοσιευμένο από το 1977 έως και το 2003.

Βιογραφικά στοιχεία

Ο Ρομπέρ Μερλ γεννήθηκε στην Τεμπέσα (στην Αλγερία) στις 29 Αυγούστου 1908. Ο πατέρας του Φελίξ, ο οποίος ήταν διερμηνέας «με άριστη γνώση της λογοτεχνικής και ομιλούμενης αραβικής γλώσσας», σκοτώθηκε το 1916 στην εκστρατεία της Καλλίπολης. Ο νεαρός Μερλ και η μητέρα του μετακόμισαν στο Παρίσι, όπου φοίτησε στο λύκειο και στο πανεπιστήμιο της Σορβόννης. Κάτοχος πτυχίου φιλοσοφίας και αγγλικής γλώσσας, αφιέρωσε τη διδακτορική του διατριβή του στον Όσκαρ Ουάιλντ και εργάστηκε σαν καθηγητής, διαδοχικά, σε λύκεια του Μπορντώ της Μασσαλίας, μετά στο Νεϊγί-συρ-Σεν, κοντά στο Παρίσι, όπου γνώρισε τον Ζαν-Πωλ Σαρτρ, τότε καθηγητή φιλοσοφίας. Το 1939 επιστρατεύτηκε και υπηρέτησε ως αξιωματικός-σύνδεσμος με τις βρετανικές δυνάμεις. Κατά την εκκένωση της Δουνκέρκης τον Ιούνιο 1940, αιχμαλωτίσθηκε από τους Γερμανούς. Την εμπειρία του στην Δουνκέρκη αφηγήθηκε στο μυθιστόρημά του Σαββατοκύριακο στο Ζυντκότ. Ο Μερλ οδηγήθηκε αιχμάλωτος στο Ντόρτμουντ από όπου δραπέτευσε, αλλά συνελήφθη ξανά στα βελγικά σύνορα. Επαναπατρίστηκε τον Ιούλιο του 1943, και μετά τον πόλεμο του απονεμήθηκε ο Σταυρός του Μαχητή. Το 1944 έγινε λέκτορας Αγγλικών στο πανεπιστήμιο της Ρεν, στη συνέχεια καθηγητής το 1949. Τοποθετήθηκε διαδοχικά στην Τουλούζη, την Καέν, τη Ρουέν, το Αλγέρι και τέλος στη Ναντέρ όπου βρέθηκε τον Μάιο του 1968. Η εκπαιδευτική του εμπειρία εκείνη την περίοδο ενέπνευσε το μυθιστόρημά του Derrière la vitre (Πίσω από το τζάμι).

Μέλος του Γαλλικού Κομμουνιστικού Κόμματος, στο οποίο προσχώρησε το 1977, αποχώρησε αφού επέκρινε την εισβολή στο Αφγανιστάν από τη Σοβιετική Ένωση.

Τιμήθηκε με αρκετά βραβεία, μεταξύ των οποίων το 1949 το βραβείο Γκονκούρ. Το 2003 του απονεμήθηκε το Μεγάλο Βραβείο Ζαν Ζιονό για το σύνολο του έργου του.

Ο Ρομπέρ Μερλ παντρεύτηκε τρεις φορές και είχε έξι παιδιά. Πέθανε στο κτήμα του Μαλμαιζόν στο Γκρορούβρ, κοντά στο Παρίσι, στις 27 Μαρτίου 2004.

Το 2008, ο γιος του Πιέρ Μερλ δημοσίευσε μια ογκώδη βιογραφία με περίπου είκοσι φωτογραφίες: Ρομπέρ Μερλ. Μια ζωή με πάθη, όπου περιγράφεται «...η ταραχώδης ιστορία των παιδικών του χρόνων, η εφηβεία του στο Παρίσι, η αιχμαλωσία του στη Γερμανία, οι πολιτικές του δεσμεύσεις και οι έρωτές του...» Για την εκατονταετηρίδα από τη γέννησή του, αυτή η βιογραφία ρίχνει ιδιαίτερο φως στη ζωή και το έργο του ανθρώπου που η εφημερίδα Le Monde αποκάλεσε τον «μεγαλύτερο μυθιστοριογράφο λαϊκής λογοτεχνίας στη Γαλλία».

Έργα

Μυθιστορήματα

Ο Ρομπέρ Μερλ σημαδεύτηκε από τον πόλεμο και την αιχμαλωσία του από το 1940 έως το 1943. Αυτό εξηγεί γιατί πολλά από τα μυθιστορήματά του πραγματεύονται τον φόβο του εγκλεισμού και του πολέμου. Επίσης, πολλοί από τους χαρακτήρες στα μυθιστορήματά του είναι εμπνευσμένοι από την οικογένειά του και την ιδιωτική του ζωή.

• 1949: Week-end à Zuydcoote (Σαββατοκύριακο στο Ζυντκότ) (βραβείο Γκονκούρ): κοντά στην πολιορκημένη από τους Γερμανούς Δουνκέρκη τον Μάιο-Ιούνιο του 1940, ένας Γάλλος στρατιώτης προσπαθεί να επιβιβαστεί με τα αγγλικά στρατεύματα στα πλοία για να φτάσει στην Αγγλία (κινηματογραφική μεταφορά από τον Ανρί Βερνέιγ το 1964 με τον Ζαν Πολ Μπελμοντό).
• 1952: La mort est mon métier (Ο θάνατος είναι το επάγγελμά μου): ιστορικό μυθιστόρημα βασισμένο στη βιογραφία του Ρούντολφ Ες, διοικητή του στρατοπέδου συγκέντρωσης του Άουσβιτς (κινηματογραφική μεταφορά από τον Γερμανό σκηνοθέτη Τεοντόρ Κοτούλα το 1977).
• 1962: L'Île - Το Νησί (Βραβείο Αδελφότητας), εμπνευσμένο από την ανταρσία του Μπάουντι: μια ομάδα στασιαστών καταφεύγει σε ένα νησί και προσπαθεί να οργανώσει μια κοινωνία.
• 1967: Un animal doué de raison (Ένα ζώο προικισμένο με λογική): μυθιστόρημα επιστημονικής/πολιτικής φαντασίας για το τι διαχωρίζει τον άνθρωπο από το ζώο (κινηματογραφική μεταφορά από τον Μάικ Νίκολς το 1973 με τίτλο Η Μέρα του Δελφινιού ).

• 1970: Derrière la vitre (Πίσω από το τζάμι). Μυθιστορηματική αφήγηση της ημέρας κατά την οποία 30 περίπου άτομα στο Πανεπιστήμιο της Ναντέρ κατέλαβαν την αίθουσα του συμβουλίου των καθηγητών στις 22 Μαρτίου 1968.
• 1972: Malevil: μια κοινότητα επιζώντων, κλεισμένη σε ένα κάστρο μετά από έναν πυρηνικό πόλεμο (κινηματογραφική μεταφορά από τον Κριστιάν ντε Σαλόνζ το 1981, τηλεοπτική μεταφορά από τον Ντενί Μαλβάλ το 2010).
• 1974: Les Hommes protégés (Οι Προστατευμένοι άνθρωποι): Απρόσμενη κυριαρχία των γυναικών όταν οι άνδρες πεθαίνουν μαζικά από έναν τύπο εγκεφαλίτιδας που τους προσβάλλει αποκλειστικά.
• 1976: Madrapour: η περιπέτεια των επιβατών ενός μη επανδρωμένου αεροπλάνου, μια μεταφυσική μεταφορά για το πέρασμα στο υπερπέραν.
• 1986: Le jour ne se lève pas pour nous (Η μέρα δεν ξημερώνει για μας): μια ιστορία-αναφορά για τη ζωή σε μια αποστολή στο γαλλικό υποβρύχιο πυρηνικών βαλλιστικών πυραύλων (SSBN) L'Inflexible.
• 1987: L'Idole (Το Είδωλο): τον 16ο αιώνα στην Ιταλία, μια μεγάλη κυρία εξαπέλυσε αντιφατικά πάθη, βασισμένο στη ζωή της Βικτωρίας Ακκοραμπόνι.
• 1989: Le Propre de l'homme (Η Φύση του ανθρώπου): η πρόκληση ενός επιστήμονα που μεγαλώνει έναν χιμπατζή, του διδάσκει τη νοηματική γλώσσα για να αποδείξει ότι έχει μια μορφή ευφυΐας.
• 2013: Dernier été à Primerol (Πέρυσι το καλοκαίρι στην Πριμερόλ): Αυτό το κείμενο είναι η πρώτη λογοτεχνική γραφή του Ρομπέρ Μερλ και γράφτηκε κατά τη διάρκεια της αιχμαλωσίας του συγγραφέα στη Γερμανία το 1942-1943.

Η Τύχη της Γαλλίας (Ιστορική σειρά, 1977-2003)

Η σειρά Τύχη της Γαλλίας είναι μια ιστορική τοιχογραφία της γαλλικής κοινωνίας που εκτείνεται από το 1547 έως το 1661. Στο πρώτο μέρος (πρώτοι 6 τόμοι) αφηγητής είναι ένας φανταστικός χαρακτήρας, ο ευγενής Προτεστάντης Πιέρ, γιατρός στη βασιλική αυλή. Στο δεύτερο μέρος (7 τόμοι που σταματούν με τον θάνατο του συγγραφέα), συνεχίζει ο γιος του Πιέρ-Εμμανυέλ. Μέσα από τις προσωπικές περιπέτειες των δύο αφηγητών, αναφέρονται σημαντικά γεγονότα της ιστορίας της Γαλλίας και απεικονίζονται ιστορικά πρόσωπα. Οι δεκατρείς τόμοι της σειράς γνώρισαν μεγάλη εμπορική επιτυχία, έχουν πουλήσει περισσότερα από 5 εκατομμύρια αντίτυπα.

Μεταφράσεις στα ελληνικά

• Malevil, εκδόσεις Κάουφμαν-Hatier