Ρομάν Βλαντ

Ρομάν Βλαντ
Όνομα στη μητρική γλώσσα	Roman Vlad (Ιταλικά)
Γέννηση	29  Δεκεμβρίου 1919 Τσερνιβτσί
Θάνατος	21  Σεπτεμβρίου 2013 Ρώμη
Χώρα πολιτογράφησης	Ρουμανία Ιταλία (1946–2013) Βασίλειο της Ιταλίας (1919–1946)
Σπουδές	Πανεπιστήμιο Σαπιέντσα Ρώμης, Εθνική Ακαδημία της Αγίας Καικιλίας και Accademia Musicale Chigiana
Ιδιότητα	συνθέτης, πιανίστας, μουσικολόγος, μη μυθοπλαστικός συγγραφέας και συνθέτης μουσικών θεμάτων για κινηματογραφικές ταινίες
Σύζυγος	Licia Vlad Borrelli
Όργανα	πιάνο
Είδος τέχνης	όπερα
Βραβεύσεις	Χρυσό μετάλλιο του Τάγματος της Αξίας για τον πολιτισμό και την τέχνη (5  Σεπτεμβρίου 1995), Διοικητής του Τάγματος των Τεχνών και των Γραμμάτων (19  Φεβρουαρίου 1993), Αργυρή κορδέλα καλύτερης μουσικής σε ταινία (1950), Enescu Prize (1942) και Grand Officer of the Order of the Star of Romania (2004)
Σχετικά πολυμέσα

Ο Ρομάν Βλαντ (Roman Vlad, Τσερνιβτσί 29 Δεκεμβρίου 1919 – Ρώμη 21 Σεπτεμβρίου 2013) ήταν ρουμανικής καταγωγής Ιταλός συνθέτης, πιανίστας και μουσικογράφος του 20ού αιώνα.

Βιογραφικά στοιχεία

Ο Βλαντ γεννήθηκε το 1919 στο Τσερνιβτσί (Černivci) της σημερινής Ουκρανίας που, τότε, ανήκε στη Ρουμανία (στη Βουκοβίνα) και ονομαζόταν Τσερναούτσι (Cernăuți). Σπούδασε με τους Τ. Ταρνάβσκι (Titus Tarnawski) και Λίβιου Ρούσου (Liviu Russu) στη γενέτειρά του, παίρνοντας δίπλωμα πιάνου. Εγκαταστάθηκε στη Ρώμη πριν από την άφιξη του σοβιετικού στρατού και, μεταξύ 1938-41, σπούδασε στο Πανεπιστήμιο της Ρώμης και αργότερα στην Εθνική Ακαδημία της Αγίας Καικιλίας, με δάσκαλο τον Α. Καζέλα (Alfredo Casella).

Αρχικά, υπήρξε αποκλειστικά ερμηνευτής πιάνου και συνθέτης. Το 1942, κέρδισε το Βραβείο Ενέσκου για τη Sinfonietta του. Δραστηριοποιήθηκε σε όλη την Ιταλία, όχι μόνον ως πιανίστας και συνθέτης αλλά, επίσης, ως μουσικογράφος, μοσικοκριτικός και δάσκαλος μουσικής. Τελικά, πολιτογραφήθηκε ιταλός, το 1951. Το 1954 και το 1955 πραγματοποίησε σεμινάρια μουσικολογίας στη Θερινή Σχολή Μουσικής στο Ντάρτινγκτον (Dartington Hall) και συμμετείχε σε συνέδρια και σεμινάρια σε ολόκληρη την Ευρώπη, την Αμερική και την Ιαπωνία. Μετά το 1954, υπήρξε καλλιτεχνικός διευθυντής της Φιλαρμονικής Ακαδημίας της Ρώμης (Accademia Filarmonica Romana), μεταξύ 1955-58 και, πάλι, μεταξύ 1966-69. Από το 1958 ήταν διευθυντής του μουσικού τμήματος της Enciclopedia dello spettacolo και, από το 1967, μέλος του περιοδικού Nuova Rivista Musicale Italiana. Από το 1980 διετέλεσε πρόεδρος της CISAC για δύο χρόνια και, από το 1987 έως το 1993 ήταν πρόεδρος της Società Italiana degli Autori ed Editori (SIAE).

Επίσης, ήταν ο πρόεδρος της Ιταλικής Εταιρείας Σύγχρονης Μουσικής, το 1960, και μουσικός σύμβουλος για το τρίτο εθνικό ραδιοφωνικό και τηλεοπτικό δίκτυο της RAI. Αργότερα, έγινε μέλος του Διοικητικού Συμβουλίου της Εθνικής Ακαδημίας της Αγίας Καικιλίας και καλλιτεχνικός σύμβουλος των Φεστιβάλ της Ραβέννας και του Σπολέτο. Το 1968, διορίστηκε καθηγητής σύνθεσης στο Πανεπιστήμιο της Περούτζια. Ως συνεργάτης του RAI, παρουσίασε μέσα σε 19 εκπομπές, όλα τα έργα του Ιγκόρ Στραβίνσκι. Πέθανε στη Ρώμη, το 2013, σε ηλικία 94 ετών.

Μουσική και μουσικολογικά στοιχεία

Χωρίς να μπορεί να χαρακτηριστεί ως «ριζοσπαστικός», ο Βλαντ ήταν συνθέτης που χρησιμοποιούσε σειραϊκές τεχνικές, με συντηρητικό και εκλεκτικό τρόπο. Ωστόσο, δεν προσχώρησε -επισήμως- σε κάποια εθνική σχολή, επικεντρωμένος στη δημιουργία μιας γλώσσας προσωπικής και «εύκολα» κατανοητής. Σημαντική είναι η προσφορά του στον κινηματογράφο, έχοντας συνθέσει μουσική για περισσότερες από 50 ταινίες, ιδιαίτερα στη δεκαετία του 1950, κάποιες από τις οποίες ήσαν αξιόλογες σκηνοθετικά. Επίσης, έγραψε μουσική για αρκετές ταινίες μικρού μήκους και ντοκιμαντέρ. Για την προσφορά του στην 7η Τέχνη τού απονεμήθηκε το Βραβείο Nastro d'Argento.

Επίσης, υπήρξε πολυγραφότατος ως μουσικολόγος/μουσικοκριτικός, έχοντας εκδώσει πραγματείες, μεταξύ των οποίων μίας σχετικά με τη ζωή και το έργο του Στραβίνσκι.

Κυριότερα έργα

Σκηνική μουσική

• Ιστορία μιάς Μητέρας, όπερα (1952)
• Η Έκθεση των Μασκών (1947)
• Ιντερμέτζο (1951)

Ορχήστρα

• Σουίτα πάνω σε Χριστουγεννιάτικα Τραγούδια της Τρανσυλβανίας
• Διαλογισμοί πάνω σε ένα Παλαιό Ρωσικό Τραγούδι
• Μελόρυθμοι, για έγχορδα
• Συμφωνιέτα, για ορχήστρα (1941)
• Κοντσέρτο για πιάνο και ορχήστρα Παραλλαγές κοντσερτάντε πάνω μια δωδεκαφωνική σειρά του Don Giovanni του Μότσαρτ (πρεμιέρα 1955, στη Βενετία)
• Κοντσέρτο για κιθάρα και ορχήστρα (Ode super Chrysaea Phorminx, 1964)
• Κοντσέρτο για άρπα και ορχήστρα Musica concertata (sonetto a Orfeo)
• De Profundis «Εκ Βαθέων», για σοπράνο, χορωδία και ορχήστρα (1949)

Μπαλέτα

• Ο Δρόμος του Καφενείου (1945)
• Η Κυρία με τας Καμελίας
• Ο Γλάρος (1968)
• Το Όνειρο (1973)
• Η Επιστροφή

Μουσική δωματίου

• Σερενάτα, για 12 όργανα
• Ντιβερτιμέντο, για 11 όργανα
• Δωδεκαφωνικές Σπουδές, για πιάνο
• Τρία Ποιήματα του Μοντάλε, για βαρύτονο και πιάνο (1976)
• Αναγνώσματα του Μικελάντζελο

Κινηματογραφική μουσκή

• Ευγενία Γκραντέ (1947)
• Κυρίες Χωρίς Όνομα (1949)
• Το Τείχος της Μαλαπάγκα (1949)
• Η Ομορφιά του Διαβόλου (1949)
• Το Παρίσι είναι Παντοτινό (1951)
• Ρωμαίος και Ιουλιέτα (1954)
• Οι Τρεις Κλέφτες (1955)
• Οι πιο Όμορφες Ημέρες (1956)
• Όνειρα στο Συρτάρι (1957)
• Επίγειος Παράδεισος (1957)
• Οι Βρυκόλακες (1957)
• Η Ντροπή (1958)
• Το Κορίτσι στη Βιτρίνα (1960)
• Η Ζωή του Λεονάρντο ντα Βίντσι (1971)
• Βέρντι (1982)
• Ο Νεαρός Τοσκανίνι (1988)

Γραπτά

• Μοντερνισμός και Παράδοση στη Σύγχρονη Μουσική (1955)
• Λουίτζι Νταλαπίκολα (1957)
• Στραβίνσκι (1958)
• Ιστορία του Δωδεκαφθογγισμού (1958)
• Κατανοώντας τη Μουσική (1989)

Βιβλιογραφία

• «Λεξικό Μουσικής και Μουσικών» (Dictionary of Music and Musicians) του George Grove, D. C. L (Oxford, 1880)
• Baker’s biographical dictionary of musicians, on line
• Rob. Eitner, Biographisch-bibliographisches Quellen-LexiKon, on line
• Kennedy, Michael Λεξικό Μουσικής της Οξφόρδης (Oxford University Press Αθήνα: Γιαλλέλης, 1989) ISBN 960-85226-1-7
• Νάσος Μαγγιώρος, επιμέλεια λήμματος στην εγκυκλοπαίδεια «Πάπυρος Λαρούς Μπριτάνικα», έκδοση 1991, τόμος 14, σ. 409
• Enciclopedia Bompiani-Musica, Milano (εκδ. ΑΛΚΥΩΝ, 1985)
• Eric BlomThe New Everyman Dictionary of Music (Grove Weidenfeld, N. York, 1988)