Ρένια Σπίγκελ

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Ρένια Σπίγκελ
Γενικές πληροφορίες
Γέννηση18  Ιουνίου 1924
Ουχρίκιβτσι
Θάνατος30  Ιουλίου 1942 ή 25  Ιουνίου 1942[1]
Πσέμισλ
Εκπαίδευση και γλώσσες
Ομιλούμενες γλώσσεςΠολωνικά[2]
Πληροφορίες ασχολίας
Ιδιότηταδημιουργός γραπτών έργων
ημερολογιογράφος[3]
Ιστότοπος
www.reniaspiegelfoundation.org
δεδομένα

Η Ρένια Σπίγκελ (Renia Spiegel) (18 Ιουνίου 1924 – 30 Ιουλίου 1942) ήταν Εβραία-Πολωνή ημερολογιογράφος, η οποία σκοτώθηκε κατά τη διάρκεια του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου, στο Ολοκαύτωμα.

Το ημερολόγιο της Σπίγκελ, που κρατήθηκε μεταξύ 15 και 18 ετών, καταγράφει την εμπειρία της ως έφηβη στην πόλη Πσέμισλ κατά τη διάρκεια του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου, καθώς οι συνθήκες για τους Εβραίους επιδεινώθηκαν. Η Σπίγκελ έγραψε για συνηθισμένα θέματα όπως το σχολείο, τις φιλίες και τον ρομαντισμό, καθώς και για τον φόβο της για τον αυξανόμενο πόλεμο και για την αναγκαστική της μετακόμιση στο γκέτο του Πσέμισλ. Ως ημερολόγιο για το Ολοκαύτωμα, είναι μοναδικό στο ότι εξιστορεί εμπειρίες τόσο υπό σοβιετική όσο και υπό ναζιστική κυριαρχία.

Αν και ήταν στην κατοχή της οικογένειας της Σπίγκελ για δεκαετίες, το ημερολόγιο δεν διαβάστηκε από άλλους μέχρι το 2012 και δημοσιεύτηκε για πρώτη φορά στα αγγλικά το 2019.

Βιογραφία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η Ρένια Σπίγκελ γεννήθηκε στις 18 Ιουνίου 1924 στο Ουχρινκόφτσε, τότε στην Πολωνία και τώρα στη δυτική Ουκρανία. Οι γονείς της ήταν οι Πολωνοεβραίοι Μπέρναρντ Σπίγκελ και Ρόζα Μάρια Λεστσίνσκα.[4] Μεγάλωσε στο μεγάλο κτήμα του πατέρα της στον ποταμό Δνείστερο, κοντά στα σύνορα μεταξύ Πολωνίας και Ρουμανίας, μαζί με μια αδελφή έξι χρόνια νεότερη από αυτήν, την Αριάνα (τώρα Ελίζαμπεθ Μπέλακ), η οποία ήταν σταρ του παιδικού κινηματογράφου στην Πολωνία.[5]

Το 1938, η μητέρα της Σπίγκελ την έστειλε να ζήσει με τον παππού και τη γιαγιά της στην πόλη Πσέμισλ της Πολωνίας, ενώ η ίδια μετακόμισε στη Βαρσοβία για να προωθήσει την καριέρα της Αριάνα στην υποκριτική. Η Αριάνα στάλθηκε να ενωθεί με τη Σπίγκελ στο Πσέμισλ το καλοκαίρι του 1938. Η γιαγιά της Σπίγκελ είχε χαρτοπωλείο και ο παππούς της ήταν εργολάβος κατασκευών.[5] Τον Αύγουστο του 1939, το Σύμφωνο Μολότοφ-Ρίμπεντροπ και η επακόλουθη ναζιστική εισβολή στην Πολωνία κατέστησαν αδύνατο για τα δύο κορίτσια και τη μητέρα τους να συναντήσουν η μία την άλλη. Ο πατέρας της Σπίγκελ, Μπέρναρντ, είχε μείνει στην οικογενειακή περιουσία και στη συνέχεια εξαφανίστηκε κατά τη διάρκεια του πολέμου που ακολούθησε. Χωρισμένη από τους γονείς τους, η Αριάνα είπε αργότερα ότι η Σπίγκελ «ήταν σαν μητέρα για μένα». Καθώς ο πόλεμος συνεχιζόταν, η Σπίγκελ παρακολούθησε το σχολείο και κοινωνικοποιήθηκε στο Πσέμισλ και το 1940 άρχισε να αναπτύσσει μια ρομαντική σχέση με τον Ζίγκμουντ Σβάτσερ, τον γιο ενός εξέχοντος Εβραίου ιατρού, ο οποίος ήταν δύο χρόνια μεγαλύτερος από αυτήν.[4][6] Η Σπίγκελ αναφερόταν στον Σβάτσερ με το παρατσούκλι «Ζίγκου» (Zygu).[7]

Όταν το γκέτο του Πσέμισλ δημιουργήθηκε τον Ιούλιο του 1942, η Σπίγκελ μετακόμισε μαζί με άλλους 24.000 Εβραίους. Μετά από περίπου δύο εβδομάδες, ο Σβάτσερ, ο οποίος συνεργάστηκε με την τοπική αντίσταση, απομάκρυνε κρυφά την Σπίγκελ από το γκέτο και έκρυψε εκείνη και τους γονείς του στη σοφίτα του σπιτιού του θείου του επειδή δεν είχαν λάβει τις άδειες εργασίας που θα χρειάζονταν για να αποφύγουν την απέλαση στα στρατόπεδα συγκέντρωσης.[8] Ένας άγνωστος πληροφοριοδότης είπε στην αστυνομία των Ναζί για την κρυψώνα, ο οποίος εκτέλεσε την δεκαοχτάχρονη Σπίγκελ μαζί με τους γονείς του Σβάτσερ στο δρόμο στις 30 Ιουλίου 1942.[9]

Η μητέρα, η αδερφή της Σπίγκελ και ο Σβάτσερ επέζησαν από τον πόλεμο και μετανάστευσαν στις Ηνωμένες Πολιτείες.[10]

Ημερολόγιο και δημοσίευση[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η ιστορία του ημερολογίου[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η Σπίγκελ άρχισε να κρατά το ημερολόγιό της στις 31 Ιανουαρίου 1939, όταν ήταν 15 ετών.[5] Το ημερολόγιο σχεδόν 700 σελίδων κρατήθηκε ως επί το πλείστον κρυφό και ήταν φτιαγμένο από επτά σχολικά βιβλία ασκήσεων ραμμένα μεταξύ τους.[9] Το ημερολόγιο συζητά σε μεγάλο βαθμό την καθημερινή σχολική, κοινωνική και οικογενειακή ζωή της Σπίγκελ στο Πσέμισλ, αγγίζοντας ιδιαίτερα τη στενοχώρια της από τον χωρισμό από τη μητέρα της, τη ρομαντική της σχέση με τον Ζίγκμουντ Σβάτσερ, το φόβο γύρω από τον κλιμακούμενο πόλεμο και τον τρόμο της μετακόμισης στο γκέτο.[5] Εκτός από τις χειρόγραφες καταχωρήσεις, το ημερολόγιο περιέχει σχέδια και πρωτότυπα ποιήματα.[10] Στην τελευταία της είσοδο στις 25 Ιουλίου 1942, η Σπίγκελ έγραψε:

Αγαπημένο μου ημερολόγιο, καλέ μου, αγαπημένε φίλε! Έχουμε περάσει τόσο τρομερές στιγμές μαζί και τώρα η χειρότερη στιγμή είναι μπροστά μας. Θα μπορούσα να φοβάμαι τώρα. Αλλά Αυτός που δεν μας άφησε τότε θα μας βοηθήσει και σήμερα. Θα μας σώσει. Άκου, Ισραήλ, σώσε μας, βοήθησέ μας. Με κράτησες ασφαλή από σφαίρες και βόμβες, από χειροβομβίδες. Βοηθήσε με να επιβιώσω! Και εσύ, αγαπητή μου μαμά, προσευχήσου για εμάς σήμερα, προσευχήσου δυνατά. Σκεφτείτε μας και οι σκέψεις σας να είναι ευλογημένες.[11]

Στα τέλη Ιουλίου, ο Σβάτσερ πήρε στην κατοχή του το ημερολόγιο και έγραψε το τελευταίο κομμάτι για την απόκρυψη της Σπίγκελ έξω από το γκέτο και για τον θάνατό της: «Τρεις πυροβολισμοί! Τρεις ζωές χαμένες! Το μόνο που ακούω είναι πυροβολισμοί, πυροβολισμοί».[11] Ο Σβάτσερ άφησε το ημερολόγιο σε κάποιον άλλον προτού σταλεί στη συνέχεια στο στρατόπεδο συγκέντρωσης του Άουσβιτς. Αφού επέζησε από το στρατόπεδο, ο Σβάτσερ έφερε το ημερολόγιο στις Ηνωμένες Πολιτείες και το έδωσε στη μητέρα της Σπίγκελ το 1950. Η αδερφή της Σπίγκελ, Ελίζαμπεθ Μλέλακ, είχε στην κατοχή της το ημερολόγιο το 1969 και το φύλαξε σε τραπεζικό θησαυροφυλάκιο μέχρι το 2012.[9][12]

Δημοσίευση και προσαρμογές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Αν και βρισκόταν στην κατοχή της οικογένειας της Σπίγκελ για δεκαετίες, το ημερολόγιο δεν διαβάστηκε από άλλους μέχρι το 2012, όταν η κόρη της Μπέλακ, Αλεξάντρα Ρενάτα Μπέλακ, μεσίτρια στο Μανχάταν, έβαλε να το μεταφραστεί στα αγγλικά για πρώτη φορά, από την Άννα Μπάσιακ και τη Μάρτα Ντζίουρος. Το ημερολόγιο εκδόθηκε στα πολωνικά το 2016 και έκτοτε έχει εμπνεύσει ένα πολωνικό θεατρικό έργο. Τα αποσπάσματα δημοσιεύτηκαν για πρώτη φορά στα αγγλικά στο περιοδικό Smithsonian το 2018. Η πρώτη πλήρης αγγλική έκδοση 90.000 λέξεων τιτλοφορείται Renia's Diary: A Young Girl's Life in the Shadow of the Holocaust, που δημοσιεύτηκε στο Ηνωμένο Βασίλειο στις 19 Σεπτεμβρίου 2019, από την Ebury Publishing και διανέμεται από την Penguin Books. Στις Ηνωμένες Πολιτείες, τιτλοφορείται Renia's Diary: A Holocaust Journal, και δημοσιεύτηκε από τον St. Martin's Press και διανεμήθηκε από την Macmillan Publishers στις 24 Σεπτεμβρίου 2019.[12][13] Η έκδοση περιέχει πρόλογο και επίλογο της Ελίζαμπεθ Μπέλακ.[14] Αυτή η έκδοση δημοσιεύτηκε στα ισπανικά από την Plaza & Janés στις 17 Δεκεμβρίου 2019.[15]

Το ημερολόγιο είναι επίσης το θέμα μιας ταινίας ντοκιμαντέρ σε σκηνοθεσία Τόμας Μαγκιέρσκι με τίτλο Broken Dreams. Η ταινία έκανε πρεμιέρα για τα Ηνωμένα Έθνη στη Νέα Υόρκη ως μέρος του προγράμματος μνήμης του Ολοκαυτώματος.[4][16][17] Η ταινία παίχτηκε πρώτη φορά σε έναν πολωνικό κινηματογράφο στις 18 Σεπτεμβρίου 2019.[7]

Το 2022, η ιστορία της Ρένια Σπίγκελ αποτέλεσε μέρος της σκηνικής παραγωγής WITNESSES, η οποία αφηγείται τις ιστορίες πέντε Εβραίων ημερολογιογράφων κατά τη διάρκεια του Ολοκαυτώματος. Η παραγωγή έκανε το ντεμπούτο της στο Εσκοντίντο της Καλιφόρνια και βασίστηκε σε ένα βιβλίο του δραματουργού Ρόμπερτ Λ. Φρίντμαν.[18][19]

Αποδοχή[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Οι δημοσιογράφοι έχουν συγκρίνει και αντιπαραβάλει το ημερολόγιο της Σπίγκελ με αυτό της Άννας Φρανκ, με τον Ρόμπιν Σούλμαν του Smithsonian να σημειώνει ότι «η Ρένια ήταν λίγο μεγαλύτερη και πιο εκλεπτυσμένη... Ζούσε επίσης έξω στον κόσμο αντί στην απομόνωση».[5] Γράφοντας επίσης για τη Smithsonian, η Μπρίτζιτ Κατς είπε ότι τόσο η Φρανκ όσο και η Σπίγκελ ήταν «διαυγείς συγγραφείς, άρτιοι και διορατικοί παρά το νεαρό της ηλικίας τους».[20] Η καθηγήτρια του Πανεπιστημίου Κολούμπια, Άννα Φράιλιχ-Ζάγιατς, χαρακτήρισε το ημερολόγιο «ένα απίστευτο ιστορικό και ψυχολογικό ντοκουμέντο, καθώς και ένα αυθεντικό λογοτεχνικό επίτευγμα».[6] Γράφοντας για τους The New York Times, η Τζοάνα Μπέρεντ είπε: «Σε μια στιγμή που η βασική συμφωνία για απλές αλήθειες έχει γίνει πεδίο πολιτικής μάχης και η ιστορία όπλο, η δημοσίευση του βιβλίου «Το ημερολόγιο της Ρένια» προσφέρει μια υπενθύμιση της δύναμης του μάρτυρα».[7]

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. ↑ (Αγγλικά) Library of Congress Authorities. Βιβλιοθήκη του Κογκρέσου. no2016087561. Ανακτήθηκε στις 8  Ιουνίου 2020.
  2. ↑ Τσεχική Εθνική Βάση Δεδομένων Καθιερωμένων Όρων. hka20201065215. Ανακτήθηκε στις 1  Μαρτίου 2022.
  3. ↑ Ανακτήθηκε στις 24  Ιουνίου 2019.
  4. ↑ 4,0 4,1 4,2 Lebovic, Matt (12 Απριλίου 2018). «The lost diary of Poland's 'Anne Frank': An untold testament of a truncated life». The Times of Israel (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 4 Ιανουαρίου 2019. 
  5. ↑ 5,0 5,1 5,2 5,3 5,4 Shulman, Robin (Νοεμβρίου 2018). «How an Astonishing Holocaust Diary Resurfaced in America». Smithsonian Magazine (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 4 Ιανουαρίου 2019. 
  6. ↑ 6,0 6,1 Vincent, Isabel (25 Μαρτίου 2018). «Recently discovered journal reveals tragic story of Poland's Anne Frank». New York Post (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 14 Σεπτεμβρίου 2019. 
  7. ↑ 7,0 7,1 7,2 Berendt, Joanna (2019-09-24). «A Slain Jewish Girl's Diary of Life Under the Soviets and the Nazis» (στα αγγλικά). The New York Times. ISSN 0362-4331. https://www.nytimes.com/2019/09/24/world/europe/holocaust-diary-renia-spiegel.html. Ανακτήθηκε στις 2019-09-25. 
  8. ↑ Noack, Rick (2019-09-18). «Before Anne Frank, there was Renia Spiegel: The ominous message of a long-forgotten World War II diary» (στα αγγλικά). Washington Post. https://www.washingtonpost.com/world/2019/09/18/before-anne-frank-there-was-renia-spiegel-ominous-message-long-forgotten-world-war-ii-diary/. Ανακτήθηκε στις 2019-09-21. 
  9. ↑ 9,0 9,1 9,2 Ulam, Alex (12 Φεβρουαρίου 2018). «Why Renia Spiegel Is Being Called 'The Polish Anne Frank'». The Forward (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 4 Ιανουαρίου 2019. 
  10. ↑ 10,0 10,1 Flood, Alison (2018-11-08). «'Terrible times are coming': the Holocaust diary that lay unread for 70 years» (στα αγγλικά). The Guardian. ISSN 0261-3077. https://www.theguardian.com/books/2018/nov/09/holocaust-diary-renia-spiegel. Ανακτήθηκε στις 2019-01-04. 
  11. ↑ 11,0 11,1 Spiegel, Renia (Νοεμβρίου 2018). «Hear, O Israel, Save Us». Smithsonian (στα Αγγλικά). Translated by Anna Blasiak and Marta Dziurosz. Ανακτήθηκε στις 3 Φεβρουαρίου 2019. 
  12. ↑ 12,0 12,1 Mezzofiore, Gianluca (12 Σεπτεμβρίου 2019). «Diary of 'Polish Anne Frank' to be published after 70 years in bank vault». CNN. Ανακτήθηκε στις 12 Σεπτεμβρίου 2019. 
  13. ↑ «Renia's Diary». Macmillan (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 14 Σεπτεμβρίου 2019. 
  14. ↑ Givetash, Linda (13 Σεπτεμβρίου 2019). «Diary of 'Polish Anne Frank' to be published after being rediscovered». NBC News (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 14 Σεπτεμβρίου 2019. 
  15. ↑ «El diario de Renia Spiegel: El testimonio de una joven en tiempos del Holocausto». PenguinRandomhouse.com (στα Αγγλικά). 7 Δεκεμβρίου 2019. Ανακτήθηκε στις 7 Δεκεμβρίου 2019. 
  16. ↑ Wood, Heloise (22 Ιανουαρίου 2019). «Ebury pre-empts WW2 diary of Polish teenager». The Bookseller. Ανακτήθηκε στις 24 Ιανουαρίου 2019. 
  17. ↑ «United Nations Department of Global Communications to Screen Premiere of 'Broken Dreams' at New York Headquarters, 2 May». www.un.org. 25 Απριλίου 2019. Ανακτήθηκε στις 7 Ιουλίου 2019. 
  18. ↑ Cutler, Grace (1 Ιουλίου 2022). «Photos: First Look At The World Premiere Musical, WITNESSES At CCAE Theatricals». Broadway World (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 4 Ιουλίου 2022. 
  19. ↑ Coddon, David L. (16 Ιουλίου 2022). «Review: 'Witnesses' a triumphant world premiere for CCAE Theatricals». San Diego Union-Tribune (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 17 Ιουλίου 2022. 
  20. ↑ Katz, Brigit (27 Σεπτεμβρίου 2019). «The Poignant Wartime Diary of a Jewish Teenager Living in Poland Has Been Published in English». Smithsonian (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 28 Σεπτεμβρίου 2019. 

Περαιτέρω ανάγνωση[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  • Σπίγκελ, Ρένια. Το ημερολόγιο της Ρένιας: Ημερολόγιο του Ολοκαυτώματος. Νέα Υόρκη: St. Martin's Press, 2019.

Εξωτερικοί σύνδεσμοι[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Καθιερωμένοι όροι
Ανακτήθηκε από "https://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Ρένια_Σπίγκελ&oldid=9982965"