Πύλη του Βρανδεμβούργου

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
πλάγια οπτική πύλης Βρανδεμβούργου

Συντεταγμένες: 52°30′59″N 13°22′40″E / 52.51639°N 13.37778°E / 52.51639; 13.37778

Πύλη του Βρανδεμβούργου
Brandenburger Tor
Χάρτης
Είδοςθριαμβική αψίδα, ορόσημο, συνοριακό σημείο ελέγχου, αξιοθέατο, εθνικό σύμβολο, αρχιτεκτονική κατασκευή και πύλη της πόλης
ΑρχιτεκτονικήΕλληνική αναβίωση
Γεωγραφικές συντεταγμένες52°30′59″N 13°22′40″E
Διοικητική υπαγωγήΒερολίνο
ΤοποθεσίαDorotheenstadt
ΧώραΓερμανία[1], Γερμανικό Ράιχ, Λαοκρατική Δημοκρατία της Γερμανίας και Βασίλειο της Πρωσίας
Έναρξη κατασκευής1791
Ολοκλήρωση6  Αυγούστου 1791
ΙδιοκτήτηςΒερολίνο
Ύψος26 μέτρα
Υλικάψαμμίτης[2]
ΑρχιτέκτοναςΚαρλ Γκότχαρτ Λάνχανς
ΧρηματοδότηςΦρειδερίκος Γουλιέλμος Β΄ της Πρωσίας
Προστασίαμνημείο αρχιτεκτονικής κληρονομιάς
Ιστότοπος
Επίσημος ιστότοπος
Commons page Πολυμέσα

Η Πύλη του Βρανδεμβούργου (γερμανικά: Brandenburger Tor), στο κέντρο του Βερολίνου, αποτελούσε παλιότερα την πύλη της πόλης, ενώ σήμερα είναι το πιο αναγνωρίσιμο σύμβολο της γερμανικής πρωτεύουσας. Το οικοδόμημα βρίσκεται στην πλατεία Παρίζερ (γερμ. Pariser Platz), την οποία συνδέει με την λεωφόρο Ούντερ ντεν Λίντεν (γερμ. Unter den Linden). Η πύλη είναι άρρηκτα συνδεδεμένη με πολλά σημαντικά γεγονότα της ιστορίας της Γερμανίας, αλλά και της παγκόσμιας ιστορίας, ιδιαίτερα του 20ού αιώνα.

Αρχιτεκτονική[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η Πύλη του Βρανδεμβούργου έχει ύψος 26 μ., μήκος 65,5 μ. και πλάτος 11 μ. Θυμίζει τα Προπύλαια της Ακρόπολης των Αθηνών. Πρόκειται για οικοδόμημα νεοκλασικού ρυθμού, το οποίο ουσιαστικά ήταν και το πρώτο του είδους του, που χτίστηκε στο Βερολίνο. Έχει 6[[ έξι]]κίονες δωρικού ρυθμού, από κάθε πλευρά, ύψους 15 μ. ο κάθε ένας. Πάνω στην στέγη της Πύλης του Βρανδεμβούργου στέκεται στο ύψους 5 μέτρων άγαλμα της θεάς νίκης, η οποία επανδρώνει μια ρωμαϊκή πολεμική άμαξα (λατ. quadriga), την οποία σύρουν τέσσερα άλογα.

Χαρακτηριστικό αρχιτεκτονικό γνώρισμα της πύλης είναι η αντίθεση με τους κανόνες της δωρικής αρχιτεκτονικής. Ενώ κατά την δωρική τεχνοτροπία ο κεντρικός άξονας των τριγλύφων, που κοσμούσαν την στέγη, έπρεπε να βρίσκεται σε συμφωνία με τον κεντρικό άξονα των κιόνων, αυτό δεν συμβαίνει στην αρχιτεκτονική της πύλης. Αποτέλεσμα είναι να υπάρχει ένα κενό τμήμα μαρμάρου στην στέγη, και να μην τελειώνει η άκρη της στέγης με ένα τρίγλυφο, όπως συνηθιζόταν κατά την κατασκευή των δωρικών ναών στην αρχαία Ελλάδα. Εκτός από την επίδραση της αρχιτεκτονικής, η πύλη ενισχύθηκε καλλιτεχνικά από πολυάριθμα γλυπτά έργα. Χρησιμοποιήθηκαν τόσο πλήρως πλαστικά γλυπτά όσο και ανάγλυφα . Ορισμένες αποφάσεις σχετικά με τον καλλιτεχνικό σχεδιασμό της πύλης ελήφθησαν μόνο κατά τη φάση της κατασκευής. Ο Γιόχαν Γκόττφριντ Σάντο παρήγαγε τα περισσότερα από τα σχέδια με την ιδιότητά του ως επικεφαλής του εργαστηρίου γλυπτών της αυλής και διευθυντής γλυπτών στο Oberhofbauamt. Εκτελέστηκε από πολλούς διαφορετικούς γλύπτες, έτσι ώστε η κατασκευή της πύλης να μπορεί να θεωρηθεί και ως πρόγραμμα απασχόλησης για Πρώσους γλύπτες.

Το τέθριππο[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το τέθριππο είναι το κύριο καλλιτεχνικό στολίδι της Πύλης του Βρανδεμβούργου, που ο Λάνγχανς είχε ήδη οραματιστεί κατά την αρχιτεκτονική ανάπτυξη. Το μαυσωλείο στην Αλικαρνασσό – ένα από τα επτά θαύματα του κόσμου[3] πιθανότατα λειτούργησε ως πρότυπο. Η ρωμαϊκή θεάς Βικτώρια επάνω σε άρμα, αναπαριστά την είσοδο της Νίκης στο Βερολίνο.


Κεντρικό ανάγλυφο[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Κάτω από το τέθριππο, στην πλευρά της πύλης που βλέπει στο Βερολίνο, υπάρχει ένα μεγάλο ανάγλυφο από ψαμμίτη στη σοφίτα. Η προδιαγραφή του Λάνγχανς ήταν ένα ανάγλυφο που θα έπρεπε να δείχνει «τα δίκαια όπλα, τα οποία προστατεύουν την Αθωότητα». [4] Ο σχεδιασμός για αυτό πραγματοποιήθηκε το 1791 από τον Μπέρνχαρντ Ρόντε. Ο Σάντο έφτιαξε ένα μοντέλο σε αυτή τη βάση. [4] Η εκτέλεση ανατέθηκε στους γλύπτες Κόνραντ Μπόι και Κρίστιαν Ούνγκερ.

Ζωφόρος με τριγλυφα και μετόπες[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Οι μετόπες - τρίγλυφα - ζωφόροι βρίσκονται τόσο στην ανατολική όσο και στη δυτική πλευρά στον θριγκό της πύλης και η καθεμία αποτελείται από 16 τετράγωνα ανάγλυφα, το καθένα σε μέγεθος περίπου ενός τετραγωνικού μέτρου. Τα ανάγλυφα μετόπης στη δυτική πλευρά είναι η μόνη διακόσμηση στο εξωτερικό της πύλης.

Το θέμα των ανάγλυφων, που δείχνουν «οι Κένταυροι σε μάχη με τους Λαπίθες», τοποθετήθηκε από τον Λάνγχανς και διαμορφώθηκε στο πρότυπο της ζωφόρου στη νότια πλευρά του Παρθενώνα . [5] Τα 32 ανάγλυφα εκεί ήταν κατανεμημένα 16 σε κάθε πλευρά της πύλης. Από την αρχαιότητα, αυτός ο αγώνας χρησίμευε ως παραβολή της επίθεσης της βαρβαρότητας στον πολιτισμό, ο οποίος τελικά θριαμβεύει έναντι της βαρβαρότητας. [6] Τα ανάγλυφα στην Πύλη του Βρανδεμβούργου προορίζονταν να είναι μια αλληγορία των πολέμων που διεξήγαγε ο Οίκος του Βραδεμβούργου εναντίον άλλων λαών. [7]


Ιστορία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η Πύλη του Βρανδεμβούργου κατασκευάστηκε μεταξύ των ετών 1788 με 1791 και κατά την διάρκεια της βασιλείας του Φρειδερίκου Γουλιέλμου του δεύτερου (γερμ. Friedrich Wilhelm II) της Πρωσίας.Το 1806 η ρωμαϊκή πολεμική άμαξα που κοσμούσε την Πύλη, μεταφέρθηκε από τον Μεγάλο Ναπολέοντα στο Παρίσι, όμως το 1814 επιστράφηκε ξανά στο Βερολίνο, και το γλυπτό ξαναπήρε τη θέση του στο μνημείο. Το 1860 με αφορμή την κατεδάφιση των τειχών του Βερολίνου, καταστράφηκαν σχεδόν όλες οι πύλες της πόλης, με εξαίρεση την Πύλη του Βρανδεμβούργου.

Στις 30 Ιανουαρίου του 1933 γιορτάστηκε από τους Εθνικοσοσιαλιστές η ανάληψη της εξουσίας μπροστά στην Πύλη του Βρανδεμβούργου. Κατά την διάρκεια του Δευτέρου Παγκοσμίου Πολέμου το γλυπτό της θεάς Νίκης με την άμαξα υπέστη σημαντικές ζημίες εξαιτίας των πυροβολισμών. Επίσης το κυρίως σώμα της Πύλης είχε εν μέρει καταστραφεί. Το μνημείο ήταν ανάγκη να ανακατασκευαστεί. Στις εργασίες της ανακατασκευής έλαβαν μέρος και τα δύο μέρη του Βερολίνου, το ανατολικό και το δυτικό. Οι εργασίες ολοκληρώθηκαν στις 14 Δεκεμβρίου του 1957.

28 χρόνια μετά το χτίσιμο του Τείχους του Βερολίνου, στις 22 Δεκεμβρίου 1989, και παράλληλα με την πτώση του Τείχους, η Πύλη του Βρανδεμβούργου άνοιξε, ενώνοντας τα δύο τμήματα της πόλης. Η Πύλη του Βρανδεμβούργου απoτέλεσε το επίκεντρο των πανηγυρισμών, το σύμβολο της ένωσης της Γερμανίας και το σύμβολο του τέλους του Ψυχρού Πολέμου. Στις 3 Οκτωβρίου 2002 η Πύλη του Βρανδεμβούργου ανασκευάστηκε πλήρως, έπειτα από εργασίες 22 μηνών.

Η Πύλη του Βρανδεμβούργου απεικονίζεται στην πίσω πλευρά των 10, 20 και 50 λεπτών των γερμανικών κερμάτων ευρώ.

Φωτοθήκη[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Δείτε επίσης[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. (Γερμανικά, Αγγλικά, Γαλλικά, Ισπανικά, Ιταλικά) archINFORM. Ανακτήθηκε στις 30  Ιουλίου 2018.
  2. www.steine-und-minerale.de/artikel.php?f=3&topic=3&ID=105&titel=In%2C+auf+und+aus+Gestein+gebaut+-+Brandenburger+Tor&keywords=Brandenburger+Tor%2C+Sehensw%FCrdigkeiten%2C+Berlin%2C+gro%DFes+Tor.
  3. Gert-Dieter Ulferts: Friede nach siegreichem Krieg / Das Bildprogramm – Skulpturen und Malereien. In: Das Brandenburger Tor 1791–1991. Eine Monographie. Verlag Willmuth Arenhövel, Berlin 1991, ISBN 3-922912-26-5, S. 93 f.
  4. 4,0 4,1 Gert-Dieter Ulferts: Friede nach siegreichem Krieg / Das Bildprogramm – Skulpturen und Malereien. In: Das Brandenburger Tor 1791–1991. Eine Monographie. Verlag Willmuth Arenhövel, Berlin 1991, ISBN 3-922912-26-5, S. 109.
  5. von Siefart, S. 4.
  6. Gert-Dieter Ulferts: Friede nach siegreichem Krieg / Das Bildprogramm – Skulpturen und Malereien. In: Das Brandenburger Tor 1791–1991. Eine Monographie. Verlag Willmuth Arenhövel, Berlin 1991, ISBN 3-922912-26-5, S. 103.
  7. Helmut Engel: Die Bildhauerwerke des Brandenburger Tores. In: Das Brandenburger Tor. Hrsg. von der Stiftung Denkmalschutz Berlin, jovis Verlag, Berlin 2003, S. 94.

Εξωτερικοί σύνδεσμοι[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]