Πόλεις Μετάβασης

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Totnes, England
Ίδρυση2006, πριν 12 χρόνια (2006)
ΙδρυτήςΡομπ Χόπκινς, Πίτερ Λίπμαν και Μπεν Μπράνγκουιν
ΣκοπόςΥποστήριξη των πρωτοβουλιών Μετάβασης
Περιοχή δράσηςΤότνες, Αγγλία
ΙστότοποςTransition Network,
Transition United States,
REconomy Project

Οι όροι Πόλεις Μετάβασης, Πρωτοβουλίες Μετάβασης και Μοντέλα Μετάβασης αναφέρονται στις εργασίες οικολογικών κινημάτων βάσης που στοχεύουν στην αύξηση της αυτάρκειας, τη μείωση στις δυνητικές επιπτώσεις της κορύφωσης παραγωγής πετρελαίου, της κλιματικής καταστροφής και της οικονομικής αστάθειας. Το Δίκτυο Μετάβασης, που ιδρύθηκε το 2006, ενέπνευσε τη δημιουργία πολλών έργων. Ένα μέρος των ομάδων είναι επίσημα εγγεγραμμένο στο Δίκτυο Μετάβασης (Transition Network). Η πρώτη πρωτοβουλία που χρησιμοποίησε το όνομα ήταν η Πόλη Μετάβασης Τότνες (Totnes), που βρίσκεται στο Ηνωμένο Βασίλειο. Πρωτοβουλίες Μετάβασης έχουν ξεκινήσει σε τοποθεσίες σε όλο τον κόσμο, με μεγάλο αριθμό στο Ηνωμένο Βασίλειο, την Ευρώπη, τη Βόρεια Αμερική και την Αυστραλία, αλλά και με παρουσία σε άλλες χώρες, όπως η Ινδία.[1]

Προέλευση του όρου[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο όρος πόλη μετάβασης επινοήθηκε από τις Λουίζ Ρούνεϊ[2] και η Κάθριν Νταν.

Το μοντέλο Μετάβασης μπορεί να εφαρμοστεί σε διαφορετικές μορφές ανθρώπινης οργάνωσης, όπως χωριά, νησιά και πόλεις. Ο γενικός όρος είναι "πρωτοβουλία Μετάβασης", ο οποίος περιλαμβάνει γειτονιές, κοινότητες και πόλεις Μετάβασης, όμως ο όρος "πόλη Μετάβασης" είναι σε κοινή χρήση.

Ιστορία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Από Kinsale να Totnes[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Totnes, Devon, Αγγλία: μια πόλη Μετάβασης

Το 2004, ο σχεδιαστής αεικαλλιέργειας (permaculture) Ρομπ Χόπκινς έθεσε στους μαθητές του στο Κολέγιο Μετεκπαίδευσης Kinsale, ττην εργασία της εφαρμογής των αρχών της αεικαλλιέργειας στο πλαίσιο της προετοιμασίας για την κορύφωση παραγωγής πετρελαίου. Η παραγωγή αυτού του μαθητικού έργου ήταν η "το Σχέδιο Δράσης για την Μείωση Ενέργειας του Kinsale".[3]

O Χόπκινς μετακόμισε στη γενέτειρά του, την Τότνες της Αγγλίας, όπου αυτός και ο Naresh Giangrande ανέπτυξαν τις έννοιες του μοντέλου Μετάβασης. Το 2006 Μετάβαση η πόλη Τότνες έγινε η πρώτη πρωτοβουλία Μετάβαση στον κόσμο.[4]

Ίδρυση του Δικτύου Μετάβασης[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο σχεδιαστής Μόνιμης Καλλιέργειας Ρομπ Χόπκινς σε συζήτηση με τον Silver Donald Cameron για τις πόλεις Μετάβασης.

Ανάμεσα στα τέλη του 2006 και τις αρχές του 2007, το Δίκτυο Μετάβασης του Ηνωμένου Βασιλείου συν-ιδρύθηκε από τον εκπαιδευτικό μόνιμης καλλιέργειας Ρομπ Χόπκινς μαζί με τους Πίτερ Λίπμαν και Μπεν Μπράνγκουιν. Με βάση της Τότνες, το Δίκτυο ξεκίνησε να εκπαιδεύει και να υποστηρίζει τους ανθρώπους που ασχολούνται με τις πρωτοβουλίες Μετάβασης, ενώ παράλληλα ασχολείται με την διάδοση του εννοιών.

2008 έως σήμερα[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το 2008, ο αριθμός των κοινοτήτων που συμμετέχουν στο πρόγραμμα αυξήθηκε, με πολλές τοποθεσίες να κερδίζουν τον τίτλο της "επίσημης" πόλης Μετάβασης.[5]

Η πρωτοβουλία εξαπλώθηκε και ήδη το Μάιο του 2010 υπήρχαν πάνω από 400 κοινοτικές πρωτοβουλίες επίσημα αναγνωρισμένες ως πρωτοβουλίες Μετάβασης σε πόλεις στο Ηνωμένο Βασίλειο, την Ιρλανδία, τον Καναδά, την Αυστραλία, τη Νέα Ζηλανδία, τις Ηνωμένες Πολιτείες, την Ιταλία και Χιλή. Ο όρος πρωτοβουλίες Μετάβασης είναι ο πιο ακριβής, καθώς καλύπτει ευρύ φάσμα, από χωριά (Kinsale) ως γειτονιές πόλεων (Portobello, Εδιμβούργο), και δήμους (Brixton).[6][7]

Τον Σεπτέμβριο του 2013, υπήρχαν 1130 καταχωρημένες πρωτοβουλίες σε 43 χώρες.[8]

Επιρροές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Επιρροές περιλαμβάνουν την έννοια της μόνιμης καλλιέργειας όπως περιγράφεται στο έργο του Bill Mollison: Permaculture, Εγχειρίδιο Σχεδιαστών (1988) και του David Holmgren: Permaculture: Αρχές και τα Μονοπάτια Πέρα από τη Βιωσιμότητα (2003),[9] , καθώς και των έργων του David Fleming για την κοινότητα, τον πολιτισμό και την ανθεκτικότητα.[10]

Οργάνωση[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Κάθε πρωτοβουλία Μετάβασης έχει ένα υψηλό επίπεδο αυτονομίας. Ωστόσο, για να ονομάζεται επίσημη πρωτοβουλία πρέπει να πληρούνται ορισμένα κριτήρια. Βέβαια, δεν υπάρχει τίποτα να εμποδίζει μια "ανεπίσημη" πρωτοβουλία να χρησιμοποιήσει τις ιδέες των πρωτοβουλιών Μετάβασης. Περαιτέρω αξίζει να αναφερθεί ότι υπάρχουν διάφορα κέντρα με συμβουλευτικό και συντονιστικό έργο σε περιφερειακό επίπεδο.[εκκρεμεί παραπομπή]

Χαρακτηριστικά[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το Δίκτυο Μετάβασης (TN - Transition Network) προωθεί την ευαισθητοποίηση για την αειφόρο ανάπτυξη και την οικοδόμηση τοπικής οικολογικής (και οικονομικής) ανθεκτικότητας.[εκκρεμεί παραπομπή]

Η κορύφωση παραγωγής πετρελαίου και η τοπική ανθεκτικότητα[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το Εγχειρίδιο Μετάβασης: Από την Εξάρτηση από το Πετρέλαιο στην Τοπική Ανθεκτικότητα του Rob Hopkins παρέχει μεγάλο μέρος του πλαισίου πίσω από την πρωτοβουλία Μετάβασης και προτείνει συμβουλές για τις τοπικές πρωτοβουλίες Μετάβασης.

Μεταφορά[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Οι κοινότητες ενθαρρύνονται να αναζητούν μεθόδους για τη μείωση της κατανάλωσης ενέργειας καθώς και τη μείωση της εξάρτησής τους από τις μακρές αλυσίδες εφοδιασμού, που ως επί το πλείστον αποτελούνται από ορυκτά καύσιμα. (βλ βιώσιμη κινητικότητα).[εκκρεμεί παραπομπή]

Παραγωγή τροφίμων[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Τα τρόφιμα είναι ένας τομέας-κλειδί για τη Μετάβαση και αντικατοπτρίζεται στο σύνθημα "Φαγητό σε μέτρα, όχο χιλιόμετρα". Πρωτοβουλίες μέχρι στιγμής έχουν συμπεριλάβει τη δημιουργία κοινοτικών κήπων ή αντικατάσταση διακοσμητικών δέντρων με δέντρα φρούτων ή άλλων καρποφόρων δέντρων.[11]

Απόβλητα και ανακύκλωση[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η ανταλλαγή των αποβλήτων των επιχειρήσεων επιδιώκει την ανταλλαγή των αποβλήτων μιας βιομηχανίας με αυτών μιας άλλης βιομηχανίας που χρησιμοποιεί το υλικό των αποβλήτων ως πρώτη ύλη. Η πολιτική αυτή ονομάζεται βιομηχανική συμβίωση. Αυτή η διαδικασία μπορεί να βοηθήσει τις εταιρείες να αυξήσουν το κέρδος μειώνοντας το κόστος αποβολής των αποβλήτων και τις εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα, και καθιστώντας έτσι τα απόβλητα πηγή εσόδων, αφού αυτά αγοράζονται από άλλη επιχείρηση.[12][13] Επίσης η επισκευή και όχι αποβολή χαλασμένων και παλιών αντικειμένων είναι επικρατούσα πολιτική.[εκκρεμεί παραπομπή]

Ψυχολογία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το Δίκτυο Μετάβασης προτείνει μια εναλλακτική λύση από το "business as usual" όσον αφορά στην οικονομική ανάπτυξη και την ενέργεια.[14] Σύμφωνα με το Southend-on-Sea σε Μετάβαση, "...με το να αλλάξουμε τον τρόπο σκέψης μας μπορούμε να αντιληφθούμε ότι η μετα-πετρελαιακή εποχή δεν είναι απειλή, αλλά ευκαιρία, και μπορούμε να σχεδιάσουμε αυτήν την εποχή ώστε να είναι ανθεκτική, ευημερής και με άφθονες δυνατότητες-πρόκειται για ένα μέρος ασύγκριτα καλύτερα να ζήσει κανείς από την σημερινή αποξενωμένη καταναλωτική κοινωνία που βασίζεται στον μύθο της αιώνιας ανάπτυξης"[15]

Σχέδια Δράσης για τη Μείωση Ενέργειας (Energy Descent Action Plans - EDAP)[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ένας σημαντικός στόχος των πόλεων Μετάβασης είναι η μείωση της εξάρτησης από τα ορυκτά καύσιμα. Προς αυτή τη κατεύθυνση αναπτύχθηκαν τα ΣΔΜΕ. Σε αυτό το πλαίσιο, ο όρος "κοινότητα" συμπεριλαμβάνει τους ντόπιους και τους θεσμούς, τα συμβούλια και τις επιτροπές τους. Το πρώτο οργανωμένο τέτοιο πρότζεκτ ήταν το Μετάβαση εν Δράσει: Τότνες και Περίχωρα 2030 (Transition in Action: Totnes & District 2030.

Οικονομικά[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Από το 2010, το Δίκτυο Μετάβασης συγκαταλέγει την παγκόσμια κρίση του 2008 στις πλέον καίριες απειλές πλάι στην κορύφωση παραγωγής πετρελαίου και της κλιματικής αλλαγής. Για να αντιμετωπίσει αυτή την αστάθεια, το Δίκτυο Μετάβασης προωθεί τον "οικονομικό και νομισματικό τοπικισμό" Προς υποστήριξη αυτών των επιδιώξεων, το Δίκτυο έθεσε σε τροχιά το πρότζεκτ REconomy (Project) circa 2012.[16]

Η οργάνωση θεωρεί το τοπικό συμπληρωματικό νόμισμα ως ένα πρακτικό και βιώσιμο τρόπο να δημιουργηθούν σταθερές τοπικές οικονομίες:

Αρχή Νόμισμα Website
2007 Λίρα της Τότνες
totnespound.org
2008 Λίρα του Λιούες
thelewespound.org
2009 Λίρα του Στράουντ

2009 Λίρα του Μπρίξτον brixtonpound.org
2012 Λίρα του Μπρίστολ
bristolpound.org
2015 Λίρα του Έξετερ
exeterpound.org.uk Αρχειοθετήθηκε 2018-12-07 στο Wayback Machine.
2016 Λίρα του Κάρτνιφ
cardiffpound.co.uk Αρχειοθετήθηκε 2018-03-21 στο Wayback Machine.

Μέθοδοι[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Αν και ο στόχος όλων των πρωτοβουλιών Μετάβασης παραμένει ο ίδιος, οι μέθοδοι ποικίλλουν σε κάθε περίπτωση. Για παράδειγμα, η Τότνες έχει λανσάρει τη δικιά της λίρα, η οποία μπορεί να εξαργυρωθεί σε τοπικά μαγαζιά και επιχειρήσεις, το οποίο ενδυναμώνει την βιώσιμη ανάπτυξη της τοπικής οικονομίας.[17]

Δημοσιεύσεις[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Βιβλία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Μια σειρά από βιβλία έχουν δημοσιευθεί σχετικά με συγκεκριμένα θέματα, όπως: πώς οι κοινότητες μπορούν να αναπτύξουν πρωτοβουλίες Μετάβασης. Εκτός αν δηλώνεται ρητά σε κάποια από αυτά, τα παρακάτω βιβλία δημοσιεύθηκαν στο σύνολο τους ως μια συνεργασία μεταξύ των Πράσινων Βιβλίων και του Δικτύου Μετάβασης (με την ετικέτα Βιβλία Μετάβαση):

  • The Transition Handbook: from oil dependency to local resilience (2008) – by Rob Hopkins
  • The Transition Timeline: for a local, resilient future (2009) – by Shaun Chamberlin[18]
  • Local Food: how to make it happen in your community (2009) – by Tamzin Pinkerton and Rob Hopkins[19]
  • Local Money: how to make it happen in your community (2010) – by Peter North[20]
  • Local Sustainable Homes: how to make them happen in your community (2010) – by Chris Bird
  • Communities, Councils and a Low Carbon Future What We Can Do If Governments Won't (2010) – by Alexis Rowell
  • Transition in Action: Totnes & District 2030 – an EDAP (2010) Transition Town Totnes – (scripted) by Jacqi Hodgson with Rob Hopkins
  • The Transition Companion: making your community more resilient in uncertain times (2011) – by Rob Hopkins
  • The Power of Just Doing Stuff (2013) – by Rob Hopkins

Το 2008, το Εγχειρίδιο Μετάβασης (Transition Handbook) ήταν το πέμπτο πιο δημοφιλές βιβλίο των διακοπών ανάμεσα στα μέλη του κοινοβουλίου του Ηνωμένου Βασιλείου.[21]

Ταινίες[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Δύο αξιόλογες ταινίες-ντοκιμαντέρ έχουν γυριστεί σχετικά με το κίνημα Μετάβασης:

  • In Transition 1.0 (2009)
  • In Transition 2.0 (2012) Emma Goude (Director), Transition Network and Green Lane Films (Production)

Οργανώσεις[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  • Το Open Source Ecology
  • New Economics Foundation
  • Συνασπισμός Νέας Οικονομίας

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. https://www.transitionnetwork.org/initiatives/map%7Ctitle=Transition[νεκρός σύνδεσμος] Initiatives Map - Transition Network
  2. «The Local Planet». 
  3. «Kinsale 2021 An Energy Descent Action Plan – Version.1. 2005» (PDF). Kinsale Further Education College. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο (PDF) στις 16 Μαρτίου 2014. Ανακτήθηκε στις 16 Μαρτίου 2014. 
  4. «The Transition movement: Today Totnes... tomorrow the world». The Independent. Ανακτήθηκε στις 16 Μαρτίου 2014. 
  5. «Money for climate project». The Nelson Mail. 10 April 2008. http://www.stuff.co.nz/nelson-mail/news/358524. Ανακτήθηκε στις 24 November 2011. 
  6. «Transition Initiatives Directory». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 5 Ιανουαρίου 2012. Ανακτήθηκε στις 22 Μαρτίου 2018. 
  7. «About PEDAL». Portobello Transition Town. Ανακτήθηκε στις 16 Μαρτίου 2014. 
  8. «Transition Initiatives Directory». Transition Network. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 5 Ιανουαρίου 2012. Ανακτήθηκε στις 16 Μαρτίου 2014. 
  9. «Permaculture». Transition Town Ashland. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 4 Φεβρουαρίου 2013. Ανακτήθηκε στις 16 Μαρτίου 2014. CS1 maint: Unfit url (link)
  10. David Fleming obituary in The Ecologist
  11. Warhurst, Pamela· Dobson, Joanna. Plant Veg, Grow a Revolution!. Matador Publishing. ISBN 978-1783064878. 
  12. «Industrial waste account to boost industrial symbiosis | Yale Environment Review». environment.yale.edu (στα Αγγλικά). Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 26 Αυγούστου 2016. Ανακτήθηκε στις 3 Μαΐου 2017. 
  13. «What is industrial symbiosis? | WRAP UK». www.wrap.org.uk (στα Αγγλικά). 15 Μαρτίου 2013. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 4 Ιουλίου 2017. Ανακτήθηκε στις 19 Μαΐου 2017. 
  14. Who we are and what we do by Rob Hopkins and Peter Lipman. Transition Network. February 2009.
  15. «LIFE BEYOND OIL – THREAT OR OPPORTUNITY?». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 18 Αυγούστου 2013. CS1 maint: Unfit url (link)
  16. http://reconomy.org/finally-its-here-the-reconomy-website-goes-live/
  17. Morris, Jonathan (4 June 2007). «Town poised for its own currency». BBC News. http://news.bbc.co.uk/2/hi/uk_news/england/devon/6692755.stm. Ανακτήθηκε στις 24 November 2011. 
  18. Information on The Transition Timeline, from the author's Dark Optimism website
  19. «Local Food: how to make it happen in your community». Green Books. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 7 Φεβρουαρίου 2019. Ανακτήθηκε στις 3 Μαΐου 2014. 
  20. «Local Money How to Make it Happen in Your Community». Green Books. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 9 Ιουλίου 2017. Ανακτήθηκε στις 3 Μαΐου 2014. 
  21. Madeleine Bunting. «Beyond Westminster's bankrupted practices, a new idealism is emerging, 31 May 2009». the Guardian.