Πυρσόγιαννη Ιωαννίνων

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια

Συντεταγμένες: 40°12′43.9″N 20°48′36.0″E / 40.212194°N 20.810000°E / 40.212194; 20.810000

Πυρσόγιαννη
Άποψη της Πυρσόγιαννης
Πυρσόγιαννη is located in Greece
Πυρσόγιαννη
Πυρσόγιαννη
Διοίκηση
ΧώραΕλλάδα
ΠεριφέρειαΗπείρου
Περιφερειακή ΕνότηταΙωαννίνων
ΔήμοςΚόνιτσας, Τοπική Κοινότητα Πυρσόγιαννης
Δημοτική ΕνότηταΜαστοροχωρίων
Δημοτική ΚοινότηταΑγίας Βαρβάρας
Γεωγραφία
ΝομόςΙωαννίνων
Υψόμετρο850 μέτρα
Πληθυσμός
Μόνιμος126
Έτος απογραφής2021
Πληροφορίες
Ταχ. κώδικας440 15
Τηλ. κωδικός2655

Η Πυρσόγιαννη είναι οικισμός στην Περιφερειακή Ενότητα Ιωαννίνων στην Ήπειρο.[1][2]

Γεωγραφικά στοιχεία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η Πυρσόγιαννη βρίσκεται προς τα σύνορα της Ελλάδας με την Αλβανία, στις ανατολικές πλαγιές της οροσειράς του Γράμου σε υψόμετρο 860 μέτρα,[3] στις πλαγιές της κορυφής Στενό (υψομ. 1.900 μ.) και λίγο βορειοανατολικά από το σημείο που ο Γοργοπόταμος συμβάλει στον μεγάλο ποταμό της περιοχής, τον Σαραντάπορο. Το χωριό είναι κτισμένο αμφιθεατρικά, με άριστη θέα προς τα γύρω βουνά και δάση ενώ περιβάλεται από πυκνό δρυοδάσος.[2] Απέχει περίπου 90 χλμ. Β. από τα Ιωάννινα και 27 χλμ. Β.-ΒΔ. από τη Κόνιτσα. Η διασταύρωση για την Πυρσόγιαννη βρίσκεται στον επαρχικό δρόμο Ιωαννίνων-Κοζάνης στο 27ο χιλιόμετρο μετά την Κόνιτσα.

Αποτελεί ιστορικό χωριό των Μαστοροχωρίων και έδρα του πρώην δήμου. Είναι έδρα του Πολυδύναμου Αστυνομικού Τμήματος της περιοχής (κυρίως για φύλαξη των συνόρων) και διαθέτει τις βασικές υποδομές εστιάσης και φιλοξενίας τουριστών. Τόπος αναφοράς του χωριού είναι και το ξενοδοχείο της Πυρσόγιαννης που χτίστηκε με δαπάνες των ίδιων των Πυρσογιαννιτών.

Αξιοθέατα[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το παλαιό δημοτικό σχολείο, που χτίστηκε το 1927, έχει χαρακτηριστεί ως ιστορικό διατηρητέο μνημείο, "διότι πρόκειται για αξιόλογο κτίριο ειδικής λειτουργίας απόλυτα εναρμονισμένο με το δομημένο περιβάλλον του οικισμού, σημαντικό για τη μελέτη της Ιστορίας της Aρχιτεκτονικής στο συγκεκριμένο χώρο."[4] Στεγάζει το Εθνολογικό Μουσείο Ηπειρωτών Μαστόρων, στο οποίο καταγράφονται συτηματικά η τοπική αρχιτεκτονική και τα αισθητικά ρεύματα των τριών τελευταίων αιώνων στα Βαλκάνια ενώ συγκεντρώνει σημαντικά εκθέματα και αρχεία από την ζωή των μαστόρων της πέτρας.[5]

Ο ναός του Αγίου Νικολάου (1772)

Ο ναός του Αγίου Νικολάου είναι τρίκλιτη ξυλόστεγη βασιλική που κατασκευάστηκε το 1772, ενώ το πυργοειδές καμπαναριό του ναού χτίστηκε το 1960.[6][7][8]

Ο Άι-Γιώργης είναι μια πέτρινη εκκλησία που δεσπόζει στον πάνω μαχαλά του χωριού με εντυπωσιακό καμπαναριό. Χτίστηκε το 1904.[7]

Διοικητικά - πληθυσμιακά στοιχεία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Αναφέρεται επίσημα, μετά την απελευθέρωση της Ηπείρου, το 1919 στο ΦΕΚ 184Α - 19/08/1919 να ορίζεται έδρα της ομώνυμης νεοϊδρυθείσας κοινότητας. Το 1997 με το ΦΕΚ 244Α - 04/12/1997 ορίστηκε έδρα του δήμου Μαστοροχωρίων.[9] Σύμφωνα με το πρόγραμμα Καλλικράτης, αποτελεί κοινότητα που υπάγεται στη Δημοτική Ενότητα Μαστοροχωρίων του Δήμου Κόνιτσας και σύμφωνα με την απογραφή 2011 απογράφησαν 119 κάτοικοι.[10] Οι απογραφές πραγματικού πληθυσμού (de facto) μετά τον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο είναι:

Απογραφή 1951 1961 1971 1981 1991 2001 2011
Πληθυσμός 394[11] 513[12] 290[13] 381[14] 293[15] 377[16] 119

Εξωτερικοί σύνδεσμοι[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. Εγκυκλοπαίδεια Νέα Δομή. 29. Αθήνα: Τεγόπουλος - Μανιατέας. 1996. σελ. 182. 
  2. 2,0 2,1 house, Wapp-development. «Η επίσημη ιστοσελίδα του Δήμου Κόνιτσας». www.konitsa.gr. Ανακτήθηκε στις 30 Μαρτίου 2023. 
  3. Εγκυκλοπαίδεια Πάπυρος Λαρούς Μπριτάννικα. 51. Εκδοτικός Οργανισμός Πάπυρος. 1996. σελ. 193. 
  4. «ΔΙΑΡΚΗΣ ΚΑΤΑΛΟΓΟΣ ΚΗΡΥΓΜΕΝΩΝ ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΚΩΝ ΧΩΡΩΝ ΚΑΙ ΜΝΗΜΕΙΩΝ». listedmonuments.culture.gr. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 30 Μαρτίου 2023. Ανακτήθηκε στις 30 Μαρτίου 2023. 
  5. house, Wapp-development. «Η επίσημη ιστοσελίδα του Δήμου Κόνιτσας». www.konitsa.gr. Ανακτήθηκε στις 30 Μαρτίου 2023. 
  6. «Ναός Αγίου Νικολάου Πυρσόγιαννης | Δήμος Κόνιτσας | Ο τόπος των πέτρινων γεφυριών». 15 Μαρτίου 2017. Ανακτήθηκε στις 8 Σεπτεμβρίου 2023. 
  7. 7,0 7,1 «Προοδευτική Ένωση Πυρσόγιαννης». pyrsogianni.gr. Ανακτήθηκε στις 8 Σεπτεμβρίου 2023. 
  8. «Άγιος Νικόλαος Ηπείρου Πυρσόγιαννης». www.searchculture.gr. Ανακτήθηκε στις 8 Σεπτεμβρίου 2023. 
  9. «ΕΕΤΑΑ-Διοικητικές Μεταβολές των Οικισμών». www.eetaa.gr. Ανακτήθηκε στις 30 Μαρτίου 2023. 
  10. ΦΕΚ αποτελεσμάτων ΜΟΝΙΜΟΥ πληθυσμού απογραφής 2011», σελ. 10575 (σελ. 101 του pdf)
  11. Πληθυσμός της Ελλάδος κατά την απογραφήν της 7ης Μαρτίου 1951, σελ. 91 του pdf. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2013-05-14. https://web.archive.org/web/20130514080510/http://www.eetaa.gr/metaboles/apografes/apografi_1951_1.pdf. 
  12. Πληθυσμός της Ελλάδος κατά την απογραφήν της 19ης Μαρτίου 1961, σελ. 92 του pdf. https://www.eetaa.gr/metaboles/apografes/apografi_1961_1.pdf. 
  13. Πληθυσμός της Ελλάδος κατά την απογραφήν της 14ης Μαρτίου 1971, σελ. 90 του pdf. https://www.eetaa.gr/metaboles/apografes/apografi_1971_1.pdf. 
  14. Πραγματικός πληθυσμός της Ελλάδος κατά την απογραφή της 5 Απριλίου 1981, σελ. 102 του pdf. https://www.eetaa.gr/metaboles/apografes/apografi_1981_1.pdf. 
  15. Πραγματικός πληθυσμός της Ελλάδος κατά την απογραφή της 17 Μαρτίου 1991, σελ. 117 του pdf. https://www.eetaa.gr/metaboles/apografes/apografi_1991_1.pdf. 
  16. Πραγματικός πληθυσμός της Ελλάδος - Απογραφή 2001, σελ. 116 του pdf. https://www.eetaa.gr/metaboles/apografes/apografi_2001_1.pdf.