Πρωτεύουσα της Ρωσίας
Η πρωτεύουσα της Ρωσίας (Столица России) αναφέρεται στη ρωσική πόλη που είναι το πολιτικό και διοικητικό κέντρο της χώρας. Στους τελευταίους 12 αιώνες, η Ρωσία έχει αλλάξει πρωτεύουσα αρκετές φορές. Το 1918 η Μόσχα έγινε η πρωτεύουσα της Ρωσίας, τίτλος που κρατάει μέχρι σήμερα.
Επίσημη πρωτεύουσα[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Σύμφωνα με το άρθρο 70 του ρωσικού συντάγματος, πρωτεύουσα της Ρωσικής Ομοσπονδίας είναι η Μόσχα. Στεγάζει κάθε εθνικό νομοθετικό, εκτελεστικό και δικαστικό όργανο της Ομοσπονδίας (με την εξαίρεση του Συνταγματικού Δικαστηρίου το οποίο εδρεύει στην πρώην πρωτεύουσα, Αγία Πετρούπολη, από το 2008). Όπως και σε κάθε πρωτεύουσα χώρας, η Μόσχα είναι η πόλη όπου βρίσκονται οι πρεσβείες των χωρών στη Ρωσία. Το Κρεμλίνο της Μόσχας είναι η επίσημη έδρα του Προέδρου της Ρωσικής Ομοσπονδίας.
Η Μόσχα είναι ξεχωριστό ομοσπονδιακό υποκείμενο εντός της Ρωσίας. Είναι το διοικητικό κέντρο της περιφέρειας Μόσχας και υπάγεται στη Κεντρική Ομοσπονδιακή Περιφέρεια. Οι ιδιαιτερότητες του νομικού καθεστώτος της Μόσχας ως πρωτεύουσα της χώρας διέπονται από τον ομοσπονδιακό νόμο «Περί του καθεστώτος της πρωτεύουσας της Ρωσικής Ομοσπονδίας» (О статус столицы Российской дедерации) [1].
Ιστορικά, η πόλη της Μόσχας εδραιώθηκε ως πρωτεύουσα κατά τον 14ο αιώνα, ως αποτέλεσμα του γεγονότος ότι οι πρίγκιπες της Μόσχας ξεκίνησαν την ενοποίηση της Ρωσίας σε ενιαίο κράτος. Η Ρωσική Αυτοκρατορία μετέφερε την πρωτεύουσα της στην Αγία Πετρούπολη, αλλά μετά την Μπολσεβίκικη Οκτωβριανή επανάσταση πρωτεύουσα έγινε και πάλι η Μόσχα.
Η Μόσχα ήταν το οικονομικό, πολιτιστικό και πολιτικό κέντρο της χώρας από την εποχή της Σοβιετικής Ένωσης. Σήμερα είναι το κέντρο της Ρωσίας. Η Μόσχα έχει το μεγαλύτερο ακαθάριστο εγχώριο προϊόν από κάθε άλλο ομοσπονδιακό υποκείμενο της χώρας. Στη Μόσχα και τα περίχωρά της ζουν περίπου 16 εκατομμύρια άτομα [2].
Ιστορικές πρωτεύουσες[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Ο σύγχρονος ρωσικός όρος για την πρωτεύουσα, «στόλιτσα» (столица) δεν υπάρχει ως λέξη στα παλαιά Ρωσικά [3]. Στον μεσαίωνα χρησιμοποιούνταν εκφράσεις όπως οι «стол», «старейший стол» και «стольный город» για να κάνουν αναφορές στην πρωτεύουσα. Στην ιστορία της Ρωσίας υπήρχαν διάφορες πρωτεύουσες. Η ιδέα της πανρωσικής πρωτεύουσας άρχισε να σχηματίζεται τον 11ο-13ο αιώνα.
Λάντογκα ( 862 - 864 )[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Η πόλη της Λάντογκας ιδρύθηκε στα μέσα του 8ου αιώνα και μέσα. Το Πρώτο Χρονικό αναφέρει την πόλη ως κατοικία του Ρούρικ. Σύμφωνα με την εκδοχή που αναφέρει το Χρονικό, ο Ρούρικ έζησε στη Λάντογκα μέχρι το 864 και στη συνέχεια ίδρυσε το Μεγάλο Νόβγκοροντ [4]. Το 2003 εορτάστηκε η 1250η επέτειος από την ίδρυση της πόλης. Ωστόσο πολλοί ιστορικοί αμφισβητούν το γεγονός ότι η Λάντογκα υπήρξε ποτέ πρωτεύουσα της Ρωσίας.
.jpg)
Το γεγονός ότι η Λάντογκα ήταν πρωτεύουσα της Ρωσίας αμφισβητείται από αρκετούς ιστορικούς, μεταξύ των οποίων και Ουκρανούς [5].
Νόβγκοροντ ( 864 - 881 )[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Σύμφωνα με άλλα στοιχεία, η κατοικία του Ρούρικ βρισκόταν στο κέντρο του Μεγάλου Νόβγκοροντ (πλέον η κατοικία του είναι γνωστή ως φρούριο Ρουρίκοβο και απέχει 2 χιλιόμετρα από το κέντρο της πόλης) [6].
Ούτε το Νόβγκοροντ παρέμεινε για πολλά χρόνια πρωτεύουσα της χώρας, καθώς η πρωτεύουσα μεταφέρθηκε πολύ νοτιότερα, στο Κίεβο, το 882. Το Νόβγκοροντ διατήρησε όμως τον ρόλο του ως μια πολύ σημαντική πόλη για τη Ρωσία [7]. Η αντιπαλότητα του Νόβγκοροντ και του Κιέβου είναι γνωστό θέμα στη ρωσική ιστοριογραφία [8].
Κίεβο ( 882 - 1243 )[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Το 882 ο βασιλιάς Όλεγκ μεταφέρνει την πρωτεύουσα των Ρώσων στο Κίεβο. Στον 10ο αιώνα οι Ρώσοι εκχριστιανίζονται από τους Βυζαντινούς, ενώ το 1243 η πρωτεύουσα θα μεταφερθεί στο Βλαντίμιρ, πάνω από 1.500 χιλιόμετρα βορειότερα, λόγω των μογγολικών εισβολών.
Από το 1243 μέχρι σήμερα[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Το Βλαντίμιρ παραμένει πρωτεύουσα της Ρωσίας μέχρι το 1389. Το 1389 η πρωτεύουσα της Ρωσίας μετακινείται στη Μόσχα όπου παραμένει μέχρι το 1712. Ύστερα πρωτεύουσα της νεοσύστατης Ρωσικής Αυτοκρατορίας γίνεται η Αγία Πετρούπολη, σημαντικός λιμένας στα βορειοδυτικά της χώρας, και κρατά τον τίτλο μέχρι το 1917 (Οκτωβριανή επανάσταση). Από το 1918 η πρωτεύουσα της Ρωσίας είναι η Μόσχα.
Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
- ↑ Zákon RF ze den 15. 04. 1993 N 4802-1 (z 26. 06. 2007) „О статусе столицы Российской Федерации“. Statut města Moskvy, hlava 11.
- ↑ Городские агломерации России // Демоскоп. 25. ledna — 7. února 2010 č. 407—408
- ↑ A. V. Nazarenko Была ли столица в Древней Руси? Некоторые сравнительно-исторические и терминологические наблюдения // A. V. Nazarenko Древняя Русь и славяне. Str. 103-113.
- ↑ «Повесть временных лет» podle Ipaťjevské kroniky Αρχειοθετήθηκε 2011-08-06 στο Wayback Machine.; A. N. Kirpičnikov К вопросу о первой столице Руси // Український історичний журнал. č. 3, 2008. Str. 10-13.
- ↑ P. P. Toločko Древнерусская народность: воображаемая или реальная. Sankt Petěrburg, 2005. Str. 12. («В России озаботились поиском древнейшей столицы Руси на собственной территории»). Ричка V. М. Блукаюча столиця (до питання про появу столицi у середньовiчнiй Русi // Український історичний журнал. č. 3, 2008. Str. 13-17
- ↑ «Pověst dávných let» podle Lavrenťjevského seznamu; Новгородская I летопись Jak ukazují archeologické výzkumy, Novgorod na dnešním místě existuje teprve od 10. století. Zmínky o něm ze starší doby v kronikách se vztahují k Hradišti.
- ↑ V Novgorodu sídlili prvorození synové a budoucí kyjevská knížata: Svjatoslav I., Vladimír I., Jaropolk, Vyšeslav Vladimírоvič (Kyjev nevládl, neboť zemřel ještě za života otce) a Jaroslav I. Moudrý. Nejstarším synem byl také poдний kyjevský místodržící Vsevolod Mstislavič vyhnaný Novgorodci roku 1136.V dalších staletích si Novgorodci volili za knížata panovníky z různých ruských území. Kníže byl volen на věči a jeho moc byla silně omezena místními bojary. Od poloviny 13. století Novgorod s malými výjimkami uznával svrchovanost vladimirských, a poté, соответственно, moskevských velkoknížat a roku 1478 byl připojen k Moskevskému knížectví.
- ↑ О. М. Žuravljovová «Голова» и «сердце» России // Родина, č. 1, 2003 Srov. Киев — Владимир в домонгольский период раздробленности, Москва — Петербург в Новое время.