Πρωτεύουσα της Γερμανίας

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Το κτίριο του Ράιχσταγκ στο Βερολίνο είναι η έδρα του γερμανικού κοινοβουλίου.

Πρωτεύουσα της Γερμανίας είναι η πόλη του Βερολίνου. Το Βερολίνο είναι ξεχωριστό κρατίδιο, ενα από τα ομόσπονδα κρατίδια της Γερμανίας. Η Βόννη ήταν πρωτεύουσα της Δυτικής Γερμανίας πριν την Επανένωση της χώρας το 1990. Αν και το Βερολίνο είναι η πρωτεύουσα της Ομοσπονδιακής Δημοκρατίας της Γερμανίας, 8.000 από τους 18.000 αξιωματούχους που απασχολούνται στην ομοσπονδιακή γραφειοκρατία εξακολουθούν να εργάζονται στη Βόννη, περίπου 600 χιλιόμετρα δυτικά του[1]. Παράλληλα, αρκετά υπουργεία διατηρούν μεγάλο μέρος των δραστηριοτήτων τους στη παλιά πρωτεύουσα[2].

Το Βερολίνο είναι η έδρα του Προέδρου της Γερμανίας, του οποίου η επίσημη κατοικία είναι το παλάτι Μπελβί. Το ομοσπονδιακό συμβούλιο της Γερμανίας εδρεύει στο κτίριο που ήταν παλιά η έδρα της Βουλής των Κυρίων της Πρωσίας.

Ιστορία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Πριν το 1871[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Πριν από το 1871, η Γερμανία δεν ήταν ένα ενιαίο έθνος-κράτος και δεν είχε πρωτεύουσα. Η μεσαιωνική Γερμανική Αγία Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία είχε το Άαχεν σαν κύριο διοικητικό κέντρο κατά τη διάρκεια της βασιλείας του Καρλομάγνου, ενώ μέχρι το 1531 ήταν ο τόπος στέψης των αυτοκρατόρων της Αγίας Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας.[3] Ο χώρος στέψης των αυτοκρατόρων μεταφέρθηκε στη Φρανκφούρτη. Ωστόσο, μετά τον Καρλομάγνο, κανένας από τους επόμενους αυτοκράτορες της Αγίας Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας δεν μετακόμισε στο Άαχεν ή τη Φρανκφούρτη, διατηρώντας την έδρα τους στο βασίλειο στο οποίο βασίλευαν (η Αγία Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία είχε πάνω από 200 κρατίδια) ή μετακινούνταν σε προσωρινά βασιλικά παλάτια που βρίσκονταν σε διάφορες περιοχές της αυτοκρατορίας, τα Κάιζερπφαλτς. Ο τελευταίος οίκος που βασίλευσε στην αυτοκρατορία (οι Αψβούργοι) είχαν σαν έδρα της κυβέρνησης τη Βιέννη.

Αφού το Συνέδριο της Βιέννης δημιούργησε ένα νέο γερμανικό κράτος, τη Γερμανική Συνομοσπονδία το 1815, δημιουργήθηκε και ένα νέο "κοινοβουλευτικό" σώμα, η Ομοσπονδιακή Συνέλευση, με έδρα την Ελεύθερη Πόλη της Φρανκφούρτης. Τα μέλη της Ομοσπονδιακής Συνέλευσης εκπροσωπούσαν τους ηγεμόνες των γερμανικών κρατιδίων και όχι τους πολίτες τους.[4][5] Στη συνέχεια, η Φρανκφούρτη έγινε για λίγο η επίσημη γερμανική πρωτεύουσα κατά τη διάρκεια των βραχύβιων επαναστάσεων του 1848 στα γερμανικά κρατίδια .

1871–1945[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Μετά την ενοποίησης της Γερμανίας το 1871, το ενοποιηθέν γερμανικό Ράιχ απέκτησε για πρώτη φορά μια πρωτεύουσα. Η Πρωσία (η οποία ήταν το ηγετικό κράτος της Γερμανίας) είχε πρωτεύουσα το Βερολίνο, και επομένως πρωτεύουσα έγινε το Βερολίνο. Το Βερολίνο ήταν η πρωτεύουσα της Πρωσίας και του προκατόχου της, του κράτους του Βρανδεμβούργου, από το 1518. Το Βερολίνο παρέμεινε η πρωτεύουσα του Γερμανικού Ράιχ μέχρι το 1945. Ωστόσο, για μια περίοδο μερικών μηνών μετά τον Πρώτο Παγκόσμιο Πόλεμο, η εθνοσυνέλευση συνεδρίαζε στη Βαϊμάρη επειδή το Βερολίνο ήταν σε κλίμα εμφυλίου πολέμου και ήταν πολύ επικίνδυνο για τους συμμετέχοντες να συνεδριάσουν στο Βερολίνο.[6] Μετά την κατάληψη του Βερολίνου το 1945, ορισμένα εναπομείναντα στελέχη μετέφεραν την έδρα της κυβέρνησης στο Φλένσμπουργκ. Στη συνέχεια, η Γερμανία καταλήφθηκε από τους Συμμάχους ως αποτέλεσμα του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου, η Γερμανία διαλύθηκε και το Βερολίνο σταμάτησε να αποτελεί πρωτεύουσα της Γερμανίας.

1945–1990[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Χάρτης στον οποίο φαίνεται η Ανατολική και η Δυτική Γερμανία ως το 1990, με το Βερολίνο σε κίτρινο.

Το 1949, όταν οι σχέσεις των κατοχικών δυνάμεων είχαν επιδεινωθεί και η Γερμανία απέκτησε και πάλι την ανεξαρτησία της, αυτή τη φορά η Γερμανία διασπάστηκε σε δύο κρατίδια, την Δυτική Γερμανία και την Ανατολική Γερμανία. Το Βερολίνο χωρίστηκε επίσης, σε δύο πόλεις, το Δυτικό Βερολίνο και το Ανατολικό Βερολίνο. Αρχικά, η Φρανκφούρτη επρόκειτο να γίνει πρωτεύουσα της Δυτικής Γερμανίας, αν και οι αρχές της Δυτικής Γερμανίας είχαν πάντα στο μυαλό τους να επαναφέρουν την πρωτεύουσα στο Βερολίνο, γιατί φοβούνταν ότι μια μονιμοποίηση της θέσης της Φρανκφούρτης σαν πρωτεύουσα (επειδή η πόλη, άλλωστε, είναι οικονομική πρωτεύουσα της Γερμανίας), θα μείωνε την υποστήριξη για την επανένωση της χώρας. Για το λόγο αυτό, οι αρχές της δυτικής Γερμανίας μετέφεραν την θέση της προσωρινής πρωτεύουσας στη πόλη της Βόννης.[7] Επίσης, μια μεγάλη πόλη, η Κολωνία, στην οποία δραστηριοποιούταν ο Κόνραντ Αντενάουερ, απείχε λίγα χιλιόμετρα από τη Βόννη. Η Ανατολική Γερμανία μετέφερε την έδρα της κυβέρνησης της στο Ανατολικό Βερολίνο, θέση την οποία διατήρησε μέχρι το 1990 όταν οι δύο Γερμανίας επανενώθηκαν. Πάντως το Βερολίνο, όσο η Γερμανία ήταν διχοτομημένη σε δύο κράτη, ήταν υπό συμμαχική κατοχή.[8]

1990–σήμερα[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το 1990, μετά την επανένωση της Γερμανίας, το Βερολίνο επανενώθηκε και έγινε πρωτεύουσα της διευρυμένης Ομοσπονδιακής Δημοκρατίας της Γερμανίας. Ωστόσο, ένα σημαντικό θέμα που χαρακτήρισε την γερμανική πολιτική των πρώτων μηνών μετά την επανένωση, ήταν το ζήτημα της θέσης της πρωτεύουσας. Πολλοί πίστευαν ότι η Βόννη πρέπει να παραμείνει έδρα της κυβέρνησης, διατηρώντας έτσι ένα καθεστώς σαν αυτό της Ολλανδίας, όπου το Άμστερνταμ είναι η πρωτεύουσα της χώρας αλλά η Χάγη είναι η έδρα της κυβέρνησης.

Το 1991, μετά από μια έντονη συζήτηση, το Γερμανικό κοινοβούλιο αποφάσισε την μεταφορά της έδρας της κυβέρνησης στο Βερολίνο σταδιακά, με στόχο να ολοκληρωθεί η μετακίνηση το 1999. Εξέχοντα ρόλο στην απόφαση έπαιξε ο Βόλφγκανγκ Σόιμπλε, ο οποίος υπενθύμισε τον ρόλο του Βερολίνου στην επανένωση της Γερμανίας, με αποτέλεσμα η συζήτηση να λήξει με 338 ψήφους υπέρ της μεταφοράς και 320 κατά.[8]

Σήμερα, λόγω των πολιτικών συμβιβασμών, η Βόννη είναι η ανεπίσημη συμπρωτεύουσα της Γερμανίας.[9] Περίπου το ένα τρίτο των εργαζομένων στα γερμανικά υπουργεία απασχολούνται στη Βόννη, ενώ έξι υπουργεία της ομοσπονδιακής κυβέρνησης έχουν την έδρα τους στη Βόννη και ένα δεύτερο γραφείο στο Βερολίνο, ενώ αντιστρόφως όσα εδρεύουν στο Βερολίνο έχουν γραφείο και στη Βόννη.[10] Η Βόννη διατηρεί ως σήμερα το καθεστώς της ομοσπονδιακής πόλης.[11]

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. Team, ΤοΒΗΜΑ (24 Νοεμβρίου 2008). «Η «μισή πρωτεύουσα» της Γερμανίας». Ειδήσεις - νέα - Το Βήμα Online. Ανακτήθηκε στις 14 Σεπτεμβρίου 2022. 
  2. Newsroom, από (20 Ιουνίου 2021). «Η Βόννη «ζει και βασιλεύει» και μετά την αναχώρηση της κυβέρνησης». www.grland.info. Ανακτήθηκε στις 14 Σεπτεμβρίου 2022. 
  3. «Aachen - Relaxation and Coronations». Emperor Charles V (στα Αγγλικά). 11 Σεπτεμβρίου 2019. Ανακτήθηκε στις 14 Σεπτεμβρίου 2022. 
  4. Hozier, Henry M. The Seven Weeks War, MacMillan & Co., 1871, pp. 47-48.
  5. Colburn's United Service Magazine and Naval and Military Journal, Vol. 29, p. 586.
  6. https://www.britannica.com/topic/Weimar-Republic
  7. Welle (www.dw.com), Deutsche. «Όταν το Βερολίνο έγινε και πάλι πρωτεύουσα | DW | 20.06.2021». DW.COM. Ανακτήθηκε στις 14 Σεπτεμβρίου 2022. 
  8. 8,0 8,1 «documentArchiv.de - Feststellung seitens der Regierungen des Vereinigten Königreichs, der Vereinigten Staaten von Amerika und der Union der Sozialistischen Sowjet-Republiken sowie der Provisorischen Regierung der Französischen Republik über die Besatzungszonen in Deutschland (05.06.1945)». www.documentarchiv.de. Ανακτήθηκε στις 14 Μαΐου 2020. 
  9. Cowell, Alan (23 June 2011). «In Germany's Capitals, Cold War Memories and Imperial Ghosts». The New York Times. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2022-01-01. https://ghostarchive.org/archive/20220101/https://www.nytimes.com/2011/06/24/world/europe/24berlin.html. 
  10. tagesschau.de. «Bonn-Berlin-Gesetz: Dieselbe Prozedur wie jedes Jahr». tagesschau.de (στα Γερμανικά). Ανακτήθηκε στις 26 Απριλίου 2019. 
  11. Bundestag, Deutscher. «Deutscher Bundestag: Berlin-Debatte / Antrag Vollendung der Einheit Deutschlands, Drucksache 12/815». webarchiv.bundestag.de (στα Γερμανικά). Ανακτήθηκε στις 19 Φεβρουαρίου 2017.