Προεδρική εκλογή των Ηνωμένων Πολιτειών 2000

Οι προεδρικές εκλογές των Ηνωμένων Πολιτειών του 2000 (αγγλικά: 2000 United States presidential election), ήταν οι 54ες προεδρικές εκλογές των Ηνωμένων Πολιτειών, οι οποίες διεξήχθησαν την Τρίτη, 7 Νοεμβρίου 2000.

Νέος και 43ος Πρόεδρος των Ηνωμένων Πολιτειών, εξελέγη, ο Ρεπουμπλικανός υποψήφιος και Κυβερνήτης του Τέξας, Τζορτζ Ο. Μπους (και γιος του 41ου προέδρου Τζορτζ Χ.Ο. Μπους), νικώντας τον Δημοκρατικό υποψήφιος και απερχόμενο Αντιπρόεδρο των Ηνωμένων Πολιτειών, Αλ Γκορ. Νέος και 46ος Αντιπρόεδρος των Ηνωμένων Πολιτειών, εξελέγη ο Ρεπουμπλικανός συνυποψήφιος του Τζορτζ Ο. Μπους, και πρώην Υπουργός Άμυνας των Ηνωμένων Πολιτειών, Ντικ Τσέινι, νικώντας τον Δημοκρατικό συνυποψήφιο του Αλ Γκορ, Γερουσιαστή Τζο Λίμπερμαν.^[1]

Οι προεδρικές εκλογές του 2000, ήταν μία από τις 5 συνολικά προεδρικές εκλογές, όπου ο νικητής των εκλογών, έχασε τη λαϊκή ψήφο. Επίσης, ήταν μία από τις πιο οριακές νίκες προέδρου στις Ηνωμένες Πολιτείες, και μάλιστα ύστερα από έναν κύκλο από δικαστικές διαμάχες. Οι Ρεπουμπλικανοί Τζορτζ Ο. Μπους και Ντικ Τσέινι, έλαβαν συνολικά 271 από τις 538 εκλεκτορικές ψήφους, έναντι 266 (267) από τις 538 εκλεκτορικές ψήφους, για τους Δημοκρατικούς Αλ Γκορ και Τζο Λίμπερμαν.^[2]

Ο τότε εν ενεργεία πρόεδρος Μπιλ Κλίντον (Δημοκρατικό Κόμμα), ήταν μη εκλέξιμος υποψήφιος, προκειμένου να έθετε υποψηφιότητα για 3η θητεία, λόγω των συνταγματικών ορίων, που ορίζουν ότι ένας πρόεδρος δεν μπορεί να υπηρετήσει περισσότερο από 2 θητείες.

Οι εκλογές λόγω των οριακών αποτελεσμάτων, δεν ήταν ξεκάθαρες από την εκλογική βραδιά της 7ης Νοεμβρίου 2000, διότι η πολιτεία της Φλόριντα, η οποία τότε διέθετε 25 εκλεκτορικές ψήφους, ήταν αμφίβολο για το ποιος από τους δύο υποψηφίους, είχε πάρει περισσότερες ψήφους. Λόγω της εξαιρετικά οριακής διαφοράς, προέκυψαν αρκετές επανακαταμετρήσεις, οι οποίες έδειχαν ότι ο Τζορτζ Ο. Μπους, είχε κερδίσει με διαφορά 537 ψήφων (+0.009%). Ύστερα από ένα μήνα από τις εκλογές, και ύστερα από πολλές δικαστικές διαμάχες, η αμφιλεγόμενη απόφαση του Ανώτατου Δικαστηρίου των Ηνωμένων Πολιτειών (υπόθεση Bush v. Gore), ψήφισε οριακά με 5 δικαστές υπέρ και 4 δικαστές κατά, έτσι ώστε να σταματήσουν εκ νέου επανακαταμετρήσεις των ψήφων, ακυρώνοντας ουσιαστικά την απόφαση του πολιτειακού Ανώτατου Δικαστηρίου της Φλόριντα.^[3]^[4]

Ιστορικό[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Διαδικασία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το Άρθρο 2 του Συντάγματος των Ηνωμένων Πολιτειών, ορίζει ότι για να υπηρετήσει ένας άνθρωπος στη θέση του προέδρου, πρέπει να είναι φυσικά γεννημένος πολίτης των Ηνωμένων Πολιτειών, ηλικίας τουλάχιστον 35 ετών και κάτοικος των Ηνωμένων Πολιτειών για τουλάχιστον 14 χρόνια.^[5] Οι υποψήφιοι για την προεδρία πρέπει να αναδειχθούν από κάποιο από τα διάφορα πολιτικά κόμματα των Ηνωμένων Πολιτειών, τα οποία συνήθως επιλέγουν τους υποψήφιους με προκριματικές εκλογές.

Οι προκριματικές συνήθως διεξάγονται με έμμεση εκλογική διαδικασία, στην οποία οι εκλογείς εκλέγουν τους αντιπροσώπους τους (από την λίστα ενός κόμματος), και αυτοί με τη σειρά τους εκλέγουν τον υποψήφιο που θα εκπροσωπήσει το κόμμα στις προεδρικές εκλογές. Ο υποψήφιος για την προεδρία πρέπει να επιλέξει έναν συνυποψήφιο για την αντιπροεδρία, ώστε να καταρτιστεί η λίστα υποψηφίων του κόμματος, η οποία στη συνέχεια πρέπει να επικυρωθεί από τους αντιπροσώπους.

Στις γενικές εκλογές του Νοεμβρίου η εκλογική διαδικασία είναι έμμεση, και οι ψηφοφόροι εκλέγουν τα μέλη του Εκλογικού Κολεγίου, τους εκλέκτορες που εκλέγουν τον πρόεδρο και τον αντιπρόεδρο με άμεσες εκλογές. Εάν κανένας υποψήφιος δεν συγκεντρώσει τις απαιτούμενες 270 ψήφους εκλεκτόρων που απαιτούνται για να κερδίσει τις εκλογές, τότε η Βουλή των Αντιπροσώπων των Ηνωμένων Πολιτειών, θα ορίσει ως πρόεδρο τον έναν από τους τρεις υποψηφίους που συγκέντρωσαν τις περισσότερες ψήφους εκλεκτόρων, και ομοίως η Γερουσία των Ηνωμένων Πολιτειών, θα επιλέξει τον αντιπρόεδρο με την απόλυτη πλειοψηφία των ψήφων (51/100).

Επίσης, η 22η τροπολογία του Συντάγματος, ορίζει ότι ένα άτομο δεν μπορεί να εκλεγεί στην προεδρία για περισσότερες από δύο φορές.^[6]

Υποψηφιότητες[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ρεπουμπλικανικό Κόμμα[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Τζορτζ Ο. Μπους	Ντικ Τσέινι
Υποψήφιοι του Ρεπουμπλικανικού Κόμματος (2000)
για Πρόεδρος	για Αντιπρόεδρος

46ος Κυβερνήτης του Τέξας (1995–2000)	17ος Υπουργός Άμυνας των ΗΠΑ (1989–1993)

Σημαντικότερος εσωκομματικός αντίπαλος του Τζορτζ Ο. Μπους, για το Ρεπουμπλικανικό χρίσμα, ήταν ο τότε Γερουσιαστής (και υποψήφιος των Ρεπουμπλικανών στις εκλογές του 2008) Τζον Μακέιν από την Αριζόνα, ο οποίος έλαβε τη 2η θέση, με 6.457.696 ψήφους. Ο Μακέιν, έληξε την προεκλογική του εκστρατεία στις 9 Μαρτίου 2000.

Στο Συνέδριο της Εθνικής Ρεπουμπλικανικής Επιτροπής (RNC), τα αποτελέσματα ήταν τα εξής:

Κυβερνήτης Τζορτζ Ουόκερ Μπους: 1526 αντιπρόσωποι
Γερουσιαστής Τζον Μακέιν: 275 αντιπρόσωποι
Πρέσβης Άλαν Κιζ: 23 αντιπρόσωποι
Επιχειρηματίας Στιβ Φορμπς: 10 αντιπρόσωποι

Δημοκρατικό Κόμμα[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Αλ Γκορ	Τζο Λίμπερμαν
Υποψήφιοι του Δημοκρατικού Κόμματος (2000)
για Πρόεδρος	για Αντιπρόεδρος

45ος Αντιπρόεδρος των ΗΠΑ (1993–2001)	Γερουσιαστής των ΗΠΑ από το Κονέκτικατ (1989–2013)

Ο μοναδικός εσωκομματικός αντίπαλος του Αλ Γκορ, για το Δημοκρατικό χρίσμα, ήταν ο τότε Γερουσιαστής Μπιλ Μπράντλεϊ από το Νιου Τζέρσεϊ, ο οποίος έλαβε 3.027.912 ψήφους. Ο Μπράντλεϊ, έληξε την προεκλογική του εκστρατεία στις 9 Μαρτίου 2000.

Στο Συνέδριο της Εθνικής Δημοκρατικής Επιτροπής (DNC), τα αποτελέσματα ήταν τα εξής:

Αντιπρόεδρος Άλμπερτ Γκορ: 4.328 αντιπρόσωποι
άλλα: 9

Προεδρικά Ντιμπέιτ[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Αποτελέσματα[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Γενικά αποτελέσματα[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Πίνακας με τα αποτελέσματα των προεδρικών εκλογών του 2000.
Υποψήφιος Πρόεδρος		Κόμμα	Έδρα	Ψήφοι	%	Εκλεκ.	Συνυποψήφιος		Έδρα	Εκλεκ.
	Τζορτζ Ο. Μπους	Ρεπουμπλικανικό	Τέξας	50.456.002	46,9	271		Ντικ Τσέινι	Ουαϊόμινγκ	271
	Αλ Γκορ	Δημοκρατικό	Τενεσί	50.999.897	48,4	266* (267)		Τζο Λίμπερμαν	Κονέκτικατ	266* (267)
	Ραλφ Νάντερ	Πράσινο	Κονέκτικατ	2.882.955	2,74	0		Γουινόνα ΛαΝτιουκ	Μινεσότα	0
	Πατ Μπιουκάναν	Μεταρρυθμιστικό	Βιρτζίνια	448.895	0,43	0		Ιζόλα Φόστερ	Καλιφόρνια	0
	Χάρι Μπράουνι	Ελεθεριακό	Τενεσί	384.431	0,36	0		Αρτ Ολίβιερ	Καλιφόρνια	0
Άλλοι				232.920	0,22	—
*Άπιστος εκλέκτρορας				—		1	—			1
Σύνολο				105.421.423	100%	538	——			538
Εκλέκτορες που απαιτούνται για τη νίκη						270	——			270

Αναλυτικά αποτελέσματα[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Πίνακας με τα εκλογικά αποτελέσματα ανά Πολιτεία.
	Εκλ.	Τζορτζ Ο. Μπους ✔		Αλ Γκορ		Άλλα
						Άλλα
		Ψήφοι	%	Ψήφοι	%	Ψήφοι	%
Καλιφόρνια	54	4,567,429	41,65%	5,861,203	53,45%	——
Νέα Υόρκη	33	2,403,374	35,23%	4,107,697	60,21%
Τέξας	32	3,799,639	59,30%	2,433,746	37,98%
Φλόριντα	25	2,912,790	48,85%	2,912,253	48,84%
Πενσυλβάνια	23	2,281,127	45,43%	2,485,967	50,60%
Ιλινόις	22	2,019,421	42,58%	2,589,026	54,60%
Οχάιο	21	2,351,209	49,97%	2,186,190	46,46%
Μίσιγκαν	18	1,953,139	46,15%	2,170,418	51,28%
Νιου Τζέρσεϊ	15	1,284,173	40,29%	1,788,850	56,13%
Βόρεια Καρολίνα	14	1,631,163	56,03%	1,257,692	43,20%
Βιρτζίνια	13	1,437,490	52,47%	1,217,290	44,44%
Τζόρτζια	13	1,419,720	54,67%	1,116,230	42,98%
Μασαχουσέτη	12	878,502	32,50%	1,616,487	59,80%
Ιντιάνα	12	1,245,836	56,65%	901,980	41,01%
Μιζούρι	11	1,189,924	50,42%	1,111,138	47,08%
Ουισκόνσιν	11	1,237,279	47,61%	1,242,652	50,16%
Ουάσινγκτον	11	1,108,864	44,58%	1,247,652	50,16%
Τενεσί	11	1,061,949	51,15%	981,720	47,28%
Μέριλαντ	10	813,797	40,18%	1,145,782	56,57%
Μινεσότα	10	1,109,659	45,50%	1,168,266	47,91%
Αλαμπάμα	9	941,173	56,48%	692,611	41,57%
Λουιζιάνα	9	927,871	52,55%	792,344	44,88%
Αριζόνα	8	781,652	51,02%	685,341	44,73%
Κολοράντο	8	883,748	50,75%	738,227	42,39%
Κονέκτικατ	8	561,094	38,44%	816,015	55,91%
Κεντάκι	8	872,492	56,50%	638,898	41,37%
Οκλαχόμα	8	744,337	60,31%	474,276	38,43%
Νότια Καρολίνα	8	785,937	56,84%	565,561	40,90%
Άιοβα	7	634,373	48,22%	638,517	48,54%
Μισισίπι	7	572,844	57,62%	404,614	40,70%
Όρεγκον	7	713,577	46,52%	720,342	46,96%
Αρκάνσας	6	472,940	51,31%	422,768	45,86%
Κάνσας	6	622,332	58,04%	399,276	37,24%
Νέο Μεξικό	5	286,417	47,85%	286,783	47,91%
Γιούτα	5	515,096	66,83%	203,053	26,34%
Νεμπράσκα	5*	433,862	62,35%	231,780	33,25%
Δυτική Βιρτζίνια	5	336,937	51,92%	295,497	45,59%
Άινταχο	4	336,937	67,17%	138,637	27,64%
Νεβάδα	4	301,575	49,52%	279,978	45,98%
Νιου Χάμσαϊρ	4	273,559	48,07%	266,348	46,80%
Μέιν	4*	286,616	43,97%	319,951	49,09%
Χαβάη	4	137,845	37,46%	205,286	55,79%
Ρόουντ Άιλαντ	4	130,555	31,91%	249,508	60,99%
Μοντάνα	3	240,178	58,44%	137,126	33,36%
Ντέλαγουερ	3	137,288	41,90%	180,068	54,96%
Νότια Ντακότα	3	190,700	60,30%	118,804	37,56%
Βόρεια Ντακότα	3	174,852	60,66%	95,284	33,06%
Περιφέρεια της Κολούμπια	3	18,073	8,95%	171,923	85,16%
Βερμόντ	3	119,775	40,70%	149,022	50,63%
Αλάσκα	3	167,398	58,62%	79,004	27,67%
Ουαϊόμινγκ	3	147,947	67,76%	60,481	27,70%

Σύνολο ΗΠΑ	538	50,456,002	47,86%	50,999,897	48,38%	3,949,201	3,75%

^[7]

Οριακές νίκες[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

^[8]

Πολιτείες όπου ο νικητής, είχε περιθώριο νίκης ≤1%. (55 εκλεκτορικές ψήφοι)

Μπους: Φλόριντα (25 ΕΨ), 0,009% – 537 ψήφοι (η συγκεκριμένη πολιτεία καθόρισε τη νίκη)
Γκορ: Νέο Μεξικό (5 ΕΨ), 0,061% – 366 ψήφοι
Γκορ: Ουισκόνσιν (11 ΕΨ), 0,22% – 5,708 ψήφοι
Γκορ: Άιοβα (7 ΕΨ), 0,31% – 4,144 ψήφοι
Γκορ: Όρεγκον (7 ΕΨ), 0,44% – 6,765 ψήφοι

Πολιτείες, όπου ο νικητής, είχε περιθώριο νίκης ≥1% και ≤5%. (84 εκλεκτορικές ψήφοι)

Μπους: Νιου Χάμσαϊρ (4 ΕΨ), 1,27% – 7,211 ψήφοι
Γκορ: Μινεσότα (10 ΕΨ), 2,40% – 58,607 ψήφοι
Μπους: Μιζούρι (11 ΕΨ), 3,34% – 78,786 ψήφοι
Μπους: Οχάιο (21 ΕΨ), 3,51% – 165,019 ψήφοι
Μπους: Νεβάδα (4 ΕΨ), 3,55% – 21,597 ψήφοι
Μπους: Τενεσί (11 ΕΨ), 3,86% – 80,229 ψήφοι
Γκορ: Πενσυλβάνια (23 ΕΨ), 4,17% – 204,840 ψήφοι

Δείτε ακόμα[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

↑ «United States presidential election of 2000 | United States government | Britannica». www.britannica.com (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 22 Μαΐου 2022.
↑ «Presidential Election of 2000 - 270toWin». 270toWin.com. Ανακτήθηκε στις 22 Μαΐου 2022.
↑ Kennedy, Lesley. «How the 2000 Election Came Down to a Supreme Court Decision». HISTORY (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 22 Μαΐου 2022.
↑ Roskin, Michael (2008). Political Science, an introduction. Hoboken, New Jersey, U.S.: Pearson Rducation Inc. - Prentice Hall. σελ. 373. ISBN 978-960-458-174-0.
↑ https://constitutioncenter.org/interactive-constitution/article/article-ii
↑ «U.S. Constitution - Twenty-Second Amendment | Resources | Constitution Annotated | Congress.gov | Library of Congress». constitution.congress.gov (στα Αγγλικά). Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 31 Οκτωβρίου 2022. Ανακτήθηκε στις 22 Μαΐου 2022.
↑ «2000 | The American Presidency Project». www.presidency.ucsb.edu. Ανακτήθηκε στις 22 Μαΐου 2022.
↑ «How close were U.S. Presidential Elections?». web.archive.org. 25 Αυγούστου 2012. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 25 Αυγούστου 2012. Ανακτήθηκε στις 22 Μαΐου 2022. CS1 maint: Unfit url (link)

[1] «United States presidential election of 2000 | United States government | Britannica». www.britannica.com (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 22 Μαΐου 2022.

[2] «Presidential Election of 2000 - 270toWin». 270toWin.com. Ανακτήθηκε στις 22 Μαΐου 2022.

[3] Kennedy, Lesley. «How the 2000 Election Came Down to a Supreme Court Decision». HISTORY (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 22 Μαΐου 2022.

[4] Roskin, Michael (2008). Political Science, an introduction. Hoboken, New Jersey, U.S.: Pearson Rducation Inc. - Prentice Hall. σελ. 373. ISBN 978-960-458-174-0.

[5] ttps://constitutioncenter.org/interactive-constitution/article/article-ii

[6] «U.S. Constitution - Twenty-Second Amendment | Resources | Constitution Annotated | Congress.gov | Library of Congress». constitution.congress.gov (στα Αγγλικά). Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 31 Οκτωβρίου 2022. Ανακτήθηκε στις 22 Μαΐου 2022.

[7] «2000 | The American Presidency Project». www.presidency.ucsb.edu. Ανακτήθηκε στις 22 Μαΐου 2022.

[8] «How close were U.S. Presidential Elections?». web.archive.org. 25 Αυγούστου 2012. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 25 Αυγούστου 2012. Ανακτήθηκε στις 22 Μαΐου 2022. CS1 maint: Unfit url (link)

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]