Προγεφύρωμα της Ρουμανίας

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Πολωνία (1920–1939). Η Ρουμανία (σκούρο καφέ) βρίσκεται στα νοτιοανατολικά της Πολωνίας.
Πολωνικές και γερμανικές δυνάμεις μετά τις 14 Σεπτεμβρίου 1939 και μετακινήσεις στρατευμάτων μετά την ημερομηνία αυτή.

Το Προγεφύρωμα της Ρουμανίας (πολωνικά: Przedmoście rumuńskie‎‎, ρουμανικά: Capul de pod român‎‎) ήταν περιοχή στη νοτιοανατολική Πολωνία, η οποία τώρα βρίσκεται στην Ουκρανία. Κατά τη διάρκεια της εισβολής στην Πολωνία του 1939 (στην έναρξη του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου), στις 14 Σεπτεμβρίου ο Πολωνός αρχιστράτηγος, Στρατάρχης της Πολωνίας Έντβαρντ Ριντζ-Σμίγκουι, διέταξε όλα τα πολωνικά στρατεύματα που πολεμούσαν ανατολικά του Βιστούλα (περίπου 20 μεραρχίες διατηρούσαν ακόμη το ικανότητα συνεργασίας) να αποσυρθούν προς το Λβουφ και στη συνέχεια στους λόφους κατά μήκος των συνόρων με τη Ρουμανία και την ΕΣΣΔ. Μετά την επίθεση της ΕΣΣΔ στις 17 Σεπτεμβρίου, ο Ριντζ-Σμίγκουι διέταξε όλες τις μονάδες να αποσυρθούν στη Ρουμανία και την Ουγγαρία, αλλά μέχρι αυτό το σημείο οι επικοινωνίες διακόπηκαν, ενώ μικρότερες μονάδες μπόρεσαν να περάσουν έξω από τις μεγάλες μάχες.[1]

Το σχέδιο ήταν ένα προεπιλεγμένο σχέδιο σε περίπτωση που ήταν αδύνατη η υπεράσπιση των πολωνικών συνόρων και υπέθεσε ότι οι πολωνικές δυνάμεις θα μπορούσαν να υποχωρήσουν στην περιοχή, να οργανώσουν μια επιτυχημένη άμυνα μέχρι το χειμώνα και να αντέξουν μέχρι να ξεκινήσει η υποσχεμένη γαλλική επίθεση στο Δυτικό Μέτωπο. Ο Ριντζ-Σμίγκουι προέβλεψε ότι οι λόφοι, οι κοιλάδες, οι βάλτοι και οι ποταμοί Στρίι και Δνείστερος θα παρείχαν φυσικές γραμμές άμυνας ενάντια στη γερμανική προέλαση. Στην περιοχή υπήρχαν επίσης πολλές αποθήκες πυρομαχικών που προετοιμάστηκαν για το τρίτο κύμα πολωνικών στρατευμάτων και συνδέονταν με μεταφορά με το ρουμανικό λιμάνι της Κωνστάντζας, το οποίο θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί για τον ανεφοδιασμό των πολωνικών στρατευμάτων.

Αυτό το σχέδιο είναι ένας από τους λόγους που η Συμμαχία Πολωνίας-Ρουμανίας δεν ενεργοποιήθηκε από την Πολωνία. Η Πολωνία και η Ρουμανία ήταν σύμμαχοι από το 1921 και το αμυντικό σύμφωνο εξακολουθούσε να ισχύει το 1939. Ωστόσο, η πολωνική κυβέρνηση αποφάσισε ότι θα ήταν πολύ πιο χρήσιμο να έχει ένα ασφαλές καταφύγιο στη Ρουμανία και ένα ασφαλές λιμάνι της Κωνστάντζας που θα μπορούσε να δεχτεί όσα εμπορικά πλοία των Συμμάχων απαιτούνταν για να κρατήσει την Πολωνία στον πόλεμο. Το Πολωνικό Ναυτικό και το εμπορικό ναυτικό εκκενώθηκαν ως επί το πλείστον πριν από την 1η Σεπτεμβρίου (βλ. Σχέδιο Πεκίνο). Επρόκειτο να λειτουργούν από γαλλικά και βρετανικά λιμάνια και να παραδίδουν τις προμήθειες μέσω της Ρουμανίας.

Σύμφωνα με το μυστικό πρωτόκολλο του Συμφώνου Μολότοφ-Ρίμπεντροπ που προέβλεπε τη διχοτόμηση της Πολωνίας μεταξύ Ναζιστικής Γερμανίας και Σοβιετικής Ένωσης, η ΕΣΣΔ εισέβαλε από τα ανατολικά τις πρώτες πρωινές ώρες της 17ης Σεπτεμβρίου, παραβιάζοντας το σύμφωνο μη επίθεσης με την Πολωνία, ενώ οι Γάλλοι, παρά τις υποσχέσεις τους, δεν είχαν ξεκινήσει καμία σημαντική επίθεση κατά της Γερμανίας, καθιστώντας αδύνατο τον πολωνικό στρατό να αντέξει, τουλάχιστον στα ανατολικά μέρη της χώρας. Τις αργές ώρες εκείνης της ημέρας, η πολωνική κυβέρνηση και μέλη της στρατιωτικής ανώτατης διοίκησης διέσχισαν τα πολωνο-ρουμανικά σύνορα με σκοπό να εγκατασταθούν στη Γαλλία, όπου συγκροτούνταν οι πολωνικές δυνάμεις στα δυτικά.[2][3][4]

Οι πολωνικές μονάδες έλαβαν εντολή να εκκενώσουν την Πολωνία και να αναδιοργανωθούν στη Γαλλία. Οι πολωνικές μονάδες εξαπέλυσαν νέες αντεπιθέσεις σε μια προσπάθεια να ανοίξουν ένα μονοπάτι προς το προγεφύρωμα της Ρουμανίας, όπως ο Στρατός Κρακοβίας στη Μάχη του Τομάσουφ Λουμπέλσκι. Μερικές από τις μονάδες του Καζίμιες Σοσνκόφσκι κατάφεραν να αποφύγουν τη γερμανική σύλληψη και συνέχισαν τον αγώνα στο Λβουφ, ενώ άλλες σταμάτησαν και αιχμαλωτίστηκαν από σοβιετικές τεθωρακισμένες μονάδες.[1] Ήταν η επέμβαση του Κόκκινου Στρατού που δημιούργησε έναν πόλεμο δύο μετώπων, ο οποίος σφράγισε τη μοίρα του ρουμανικού προγεφυρώματος. Οι κατακερματισμένες πολωνικές μονάδες προσπάθησαν να ωθήσουν προς τα νότια και να καθαρίσουν μονοπάτια με περιορισμένη επιτυχία, καθώς και άρχισαν αψιμαχίες εκτροπής επιβραδύνοντας τους Γερμανούς. Η ήττα στη Μάχη του Λβουφ από τους Γερμανούς και τους Σοβιετικούς διέλυσε τις προσπάθειες να ανοίξει το μονοπάτι προς το Προγεφύρωμα της Ρουμανίας. Ωστόσο, πολλές μικρές ομάδες Πολωνών στρατιωτών μπόρεσαν να περάσουν τα σύνορα τη νύχτα.[1]

Έως και 120.000 Πολωνοί στρατιώτες αποσύρθηκαν μέσω της περιοχής του Προγεφυρώματος της Ρουμανίας προς την ουδέτερη Ρουμανία και την Ουγγαρία. Η πλειοψηφία αυτών των στρατευμάτων εντάχθηκε στις νεοσύστατες Πολωνικές Ένοπλες Δυνάμεις στη Δύση στη Γαλλία και στο Ηνωμένο Βασίλειο κατά το 1939 και το 1940. Μέχρι που η Γερμανία επιτέθηκε στην ΕΣΣΔ (Επιχείρηση Μπαρμπαρόσα) και οι ΗΠΑ συμμετείχαν στον πόλεμο, ο Πολωνικός Στρατός ήταν μια από τις μεγαλύτερες δυνάμεις των Συμμάχων.[5]

Η ρουμανική κυβέρνηση έλαβε επίσης το θησαυροφυλάκιο της Εθνικής Τράπεζας της Πολωνίας το 1939. Ένα μέρος του, αποτελούμενο από 1.261 κιβώτια που περιείχαν 82.403 κιλά χρυσού, φορτώθηκε σε εμπορικό πλοίο στο λιμάνι της Κωνστάντζας και μεταφέρθηκε στη Δυτική Ευρώπη. Η μεταφορά έγινε με συνοδεία πλοίων του Ρουμανικού Ναυτικού, προκειμένου να αποτραπεί η αναχαίτιση από σοβιετικά υποβρύχια στη Μαύρη Θάλασσα. Το δεύτερο μέρος του θησαυροφυλακίου κατατέθηκε στην Εθνική Τράπεζα της Ρουμανίας. Επιστράφηκε στην Πολωνία στις 17 Σεπτεμβρίου 1947.

Δείτε επίσης[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. 1,0 1,1 1,2 Koskodan, Kenneth K. (20 Δεκεμβρίου 2011). No Greater Ally: The Untold Story of Poland's Forces in World War II (στα Αγγλικά). Bloomsbury Publishing. ISBN 978-1-78096-222-1. 
  2. Michael Alfred Peszke. The Polish Underground Army, the Western Allies, and the Failure of Strategic Unity in World War II. McFarland & Company. 2005. σελ. 16, 20, 23–26.
  3. Mieczysław B. Biskupski. The History of Poland. Greenwood Publishing Group. 2000. σελ. 102.
  4. Gerhard L. Weinberg. A World at Arms: A Global History of World War II. Cambridge University Press. 2005. σελ. 51–52.
  5. Kwan Yuk Pan, "Polish veterans to take pride of place in victory parade" Αρχειοθετήθηκε 2007-03-18 στο Wayback Machine., Financial Times, 25 Μαΐου 2007. Τελευταία πρόσβαση στις 31 Μαρτίου 2006.

Πηγές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]