Προβολή κατά Χάουορθ

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Προβολή κατά Haworth των δομών για την α-D-γλυκοπυρανόζη και την α-L-γλυκοπυρανόζη

Στη Χημεία, η προβολή κατά Χάουορθ[1] (Haworth projection) είναι κοινά αποδεκτός τρόπος παράθεσης ενός δομικού τύπου για την αναπαράσταση της κυκλικής δομής των μονοσακχαριτών με απλή τρισδιάστατη προοπτική. Η προβολή αυτή προσεγγίζει τα σχήματα των πραγματικών μορίων καλύτερα για τις φουρανόζες -που στην πραγματικότητα είναι σχεδόν επίπεδες- παρά για τις πυρανόζες που υπάρχουν σε διάλυμα στη διαμόρφωση του ανάκλιντρου (chair).[2] H οργανική χημεία και ιδιαίτερα η βιοχημεία είναι οι τομείς της χημείας που χρησιμοποιούν περισσότερο την προβολή κατά Χάουορθ.

Η προβολή αυτή έλαβε το όνομά της από τον Βρετανό χημικό Sir Νόρμαν Χάουορθ.[3]

Μια τέτοια προβολή Χάουορθ έχει τα ακόλουθα χαρακτηριστικά:[4]

  • Ο άνθρακας είναι ο άρρητος τύπος ατόμου. Στο παράδειγμα στα δεξιά, τα άτομα που αριθμούνται από το 1 έως το 6 είναι όλα άτομα άνθρακα. Ο άνθρακας 1 είναι γνωστός ως ανωμερικός άνθρακας.
  • Τα άτομα υδρογόνου στον άνθρακα είναι άρρητα. Στο παράδειγμα, τα άτομα 1 έως 6 έχουν επιπλέον άτομα υδρογόνου που δεν απεικονίζονται.
  • Μια παχύτερη γραμμή υποδεικνύει τα άτομα που είναι πιο κοντά στον παρατηρητή. Στο παράδειγμα στα δεξιά, τα άτομα 2 και 3 (και οι αντίστοιχες υδροξυλικές ομάδες -ΟΗ) είναι τα πιο κοντά στον παρατηρητή. Τα άτομα 1 και 4 βρίσκονται πιο μακριά από τον παρατηρητή. Το άτομο 5 και τα άλλα άτομα είναι τα πιο απομακρυσμένα.
  • Οι ομάδες κάτω από το επίπεδο του δακτυλίου στις προβολές Χάουορθ αντιστοιχούν σε εκείνες στη δεξιά πλευρά μιας προβολής κατά Φίσερ. Αυτός ο κανόνας δεν ισχύει για τις ομάδες στους δύο άνθρακες του δακτυλίου που συνδέονται με το ενδοκυκλικό άτομο οξυγόνου.

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. www.biology.uoc.gr/courses/BIO6_Organiki_Ximia/documents/Lecture13.pdf Προβολή κατά Haworth
  2. Campbell, Mary K. (2012). «16». Biochemistry. Shawn O. Farrell (7th έκδοση). Belmont, CA: Brooks/Cole, Cengage Learning. σελ. 456. ISBN 978-0-8400-6858-3. 
  3. Haworth, Walter Norman (1929). The Constitution of Sugars. London, England: Edward Arnold & Co. 
  4. IUPAC, Compendium of Chemical Terminology, 2nd ed. (the "Gold Book") (1997). Online corrected version:  (2006–) "Haworth representation".