Ποντιφικό Ανατολικό Ινστιτούτο

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
 Αυτό το λήμμα χρειάζεται επιμέλεια ώστε να ανταποκρίνεται σε υψηλότερες προδιαγραφές ορθογραφικής και συντακτικής ποιότητας ή μορφοποίησης.
Αίτιο: κακή μετάφραση
Για περαιτέρω βοήθεια, δείτε τα λήμματα πώς να επεξεργαστείτε μια σελίδα και τον οδηγό μορφοποίησης λημμάτων.
Ποντιφικό Ανατολικό Ινστιτούτο
ΤύποςΠοντιφικό Ινστιτούτο
Ίδρυση1917, σε 14 ώρες (1917)
ΙδρυτήςΠάπας Βενέδικτος ΙΕ΄
Ακαδημαϊκή συνεργασίαΠοντιφικό Γρηγοριανό Πανεπιστήμιο
Μεταπτυχιακοί350
ΤοποθεσίαPiazza of St. Mary Major, 7
00185 Rome, Italy
ΙστότοποςOrientale

Το Ποντιφικό Ανατολικό Ινστιτούτο είναι ένα καθολικό ίδρυμα τριτοβάθμιας εκπαίδευσης, που βρίσκεται στη Ρώμη. Το σχέδιο για τη δημιουργία μιας σχολής ανωτάτων σπουδών υπέρ του Ανατολικού Χριστιανισμού ήταν στις προθέσεις της Καθολικής Εκκλησίας επί της αρχιεροσύνης του Πάπα Λέοντα ΙΓ΄, αλλά υλοποιήθηκε μόνο το 1917 από τον Πάπα Βενέδικτο ΙΕ΄ (1914-1921). Το Ανατολικό αποτελεί μέρος ενός Consortium μαζί με το Ποντιφικό Γρηγοριανό Πανεπιστήμιο (που ιδρύθηκε το 1551) και το Παπικό Βιβλικό Ινστιτούτο (ιδρύθηκε το 1909), που βρίσκονται επίσης στη Ρώμη. Και τα τρία θεσμικά όργανα διέπονται από την Εταιρεία του Ιησού (Ιησουίτες). Το Ανατολικό εξαρτάται από την Αγία Έδρα, αλλά η διοίκηση και η κυβέρνησή του ανατίθενται στην Εταιρεία του Ιησού. Ο Μέγας Καγκελάριός του είναι ο Επίτροπος της Εκκλησίας των Ανατολικών Εκκλησιών και ο Μέγας Αντικαγκελάριος είναι ο Ανώτατος Γενικός Ηγούμενος της Εταιρείας του Ιησού, ενώ η Εκκλησία για την Καθολική Εκπαίδευση είναι το τμήμα από το οποίο εξαρτάται[1] η έγκριση των πανεπιστημιακών προγραμμάτων του Ανατολικού.

Ο αριθμός των σπουδαστών κατά το ακαδημαϊκό έτος 2018-2019: 351 στη Σχολή Ανατολικών Εκκλησιαστικών Επιστημών (SEO). 71 στη Σχολή Ανατολικού Κανονικού Δικαίου (DCO). Επί συνόλου 422, εκ των οποίων οι 242 είναι επισκέπτες φοιτητές άλλων σχολών. Εκτός από τους καθηγητές και τους σπουδαστές του Ανατολικού, κάθε χρόνο υπάρχουν περίπου 400 επισκέψεις από εξωτερικούς μελετητές που επισκέπτονται τη Βιβλιοθήκη για την έρευνά τους.

Αποστολή[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Δημιουργήθηκε από τον Πάπα Βενέδικτο ΙΕ΄ το 1917 και ανατέθηκε στην Εταιρεία του Ιησού το 1922 από τον Πάπα Πίο ΙΑ΄. Το Ανατολικό  Ποντιφικό Ινστιτούτο είναι μια σχολή τριτοβάθμιας εκπαίδευσης που έχει ως ειδική αποστολή της την υπηρεσία των ανατολικών Εκκλησιών. Να γνωστοποιήσει στις Εκκλησίες της Ανατολής "τα τεράστια πλούτη που ... διατηρούνται στα σεντούκια των παραδόσεών τους" (Άγιος Ιωάννης Παύλος Β΄, Orientale Lumen 4) και ταυτόχρονα να γνωστοποιήσουν στη Λατινική Δύση αυτά τα ελάχιστα γνωστά πλούτη. Η Αποστολή του Πάπα Πίου στοχεύει στην έρευνα, τη διδασκαλία και τις δημοσιεύσεις που σχετίζονται με τις παραδόσεις των Ανατολικών Εκκλησιών αναφορικά με τη Λειτουργία τους, τη Θεολογία, την Πατερική, την Ιστορία, το Κανονικό Δίκαιο, τη Λογοτεχνία και τη Γλώσσα, την Πνευματικότητα, την Αρχαιολογία και ζητήματα οικουμενικής και γεωπολιτικής σημασίας.

Ο σκοπός του Ανατολικού είναι να εκπαιδεύσει τους σπουδαστές που κατέχουν ήδη το πρώτο επίπεδο των ακαδημαϊκών τίτλων, ανεξάρτητα από τις θρησκευτικές τους πεποιθήσεις, Λατίνους ή Ελληνο-Καθολικούς, Ορθοδόξους ή άλλο, να εμβαθύνουν τις γνώσεις τους για τη Χριστιανική Ανατολή στις Εκκλησίες της, τη Θεολογία, την Πνευματικότητα, τη Λειτουργία, την Κανονική Τάξη, την Ιστορία και τον Πολιτισμό. Οι σπουδαστές προέρχονται κυρίως από τις χώρες των Ανατολικών εκκλησιών: Μέση Ανατολή, Ανατολική Ευρώπη, Αφρική (Αίγυπτος, Αιθιοπία και Ερυθραία) και Ασία (Κεράλα και άλλες περιοχές της Ινδίας, Κίνα), με σημαντικό αριθμό φοιτητών από την Ευρώπη και την Αμερική που  ενδιαφέρεται να μελετήσει τη χριστιανική Ανατολή. Σήμερα, με τη ροή των μεταναστών και των προσφύγων που προέρχονται από ορισμένες από τις προαναφερθείσες χώρες, οι σπουδαστές προέρχονται επίσης από τις ανατολικές χριστιανικές κοινότητες της διασποράς.

Ιστορία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Τα πρώτα χρόνια[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Σάντα Μαρία Ματζόρε από Αλμπέρτα Πίζα (1905)

Η πρώτη προσωρινή έδρα του Ανατολικού ήταν σε άμεση γειτνίαση με το Βατικανό, το Μέγαρο Convertendi, την Πλατεία Scossacavalli, η οποία αργότερα μετονομάστηκε σε Via della Conciliazione[2]. Το Ινστιτούτο στη συνέχεια φιλοξενήθηκε για ένα σύντομο χρονικό διάστημα, πάλι στη Ρώμη, στα κτίρια του Παπικού Βιβλικού Ινστιτούτου, στη Via della Pilotta, 25, μέχρι το 1926, έτος κατά το οποίο έλαβε την τωρινή μόνιμη έδρα του στην Piazza di Santa Maria Maggiore, 7[3]. Από όλες τις εκκλησίες της Ρώμης, η Βασιλική της Santa Maria Maggiore, η οποία βρίσκεται στην ίδια πλατεία, είναι αυτή που από κοντά θυμίζει περισσότερο το Ανατολικό. Τα διάσημα ψηφιδωτά της φιλοτεχνήθηκαν υπό την αρχιεροσύνη του Πάπα Σίξτου Γ΄ (432-440) για να γιορτάσουν την Τρίτη Οικουμενική Σύνοδο της Εφέσου (431), η οποία, για να υπογραμμίσει το γεγονός ότι ο Ιησούς Χριστός είναι άνθρωπος, κατέληξε στο συμπέρασμα ότι η Μαρία, η Μητέρα του, ήταν Μητέρα του  Θεού ή η Θεοτόκος, όπως την αποκαλούν οι Έλληνες. Δεδομένου ότι η Βασιλική έχει την τιμή να έχει το λείψανο της φάτνης, λειτουργικά είναι γνωστή ως "ad Praesepe", η Εκκλησία της Φάτνης. Εδώ, άλλωστε, κατά το δεύτερο μισό του ένατου αιώνα, οι απόστολοι των Σλάβων, οι άγιοι Κύριλλος και Μεθόδιος, κατέθεσαν τα λειτουργικά τους βιβλία, ως ένδειξη ότι από εκείνη τη στιγμή, αφού έλαβαν την έγκριση του Πάπα, θα ήταν δυνατόν να πραγματοποιηθεί η Θεία Λειτουργία στη σλαβική εκκλησιαστική γλώσσα. Σε έναν παράπλευρο δρόμο απέναντι από το Ανατολικό βρίσκεται η Βασιλική της Santa Prassede με τα Καρολίγγεια ψηφιδωτά που πιστοποιούν την βαθιά απόρριψη της Εικονομαχίας από τον Πάπα Άγιο Πασχάλη Α΄, η οποία την εποχή της κατασκευής της Βασιλικής (817) αναβίωνε στην Ανατολή. Σε κοντινή απόσταση υπάρχει μια μαρμάρινη πλάκα που μας θυμίζει τον τόπο θανάτου του Αγίου Κυρίλλου, αδελφού του Αγίου Μεθοδίου, ο οποίος πέθανε εδώ το έτος 869. Μέσα στο συγκρότημα του οικοδομικού τετραγώνου όπου βρίσκεται το Ανατολικό βρίσκεται η εκκλησία του Αγίου Αντωνίου του Μεγάλου (Sant'Antonio Abate), για τον οποίο οι Ανατολικοί τρέφουν μια ιδιαίτερη αφοσίωση. Αλλά είναι ένας άγιος με μεγάλη λαϊκή αφοσίωση και στη Ρώμη, όπου οι άνθρωποι εξακολουθούν να θυμούνται την εποχή που σε αυτήν την εκκλησία πραγματοποιούνταν η ευλογία των ζώων. Από τότε που ιδρύθηκε το Ποντιφικό Ρωσικό Κολλέγιο το 1929, γνωστό ως Russicum, από τον Πάπα Πίο ΙΕ΄ (1921-1939), η εκκλησία διοικείται από τους Ιησουίτες που ζουν στο Κολλέγιο[4]. Από πολλές απόψεις, η τοποθεσία του Ανατολικού είναι πράγματι ιδανική.

Τα πρώτα εκατό χρόνια[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο κ. Michel d'Herbigny, Επίσκοπος και Πρύτανης του Ποντιφικού Ανατολικού Ινστιτούτου (Ρώμη)

Το Ανατολικό δημιουργήθηκε ως δίδυμο ίδρυμα της Εκκλησίας της Ανατολικής Εκκλησίας, το όνομα του οποίου άλλαξε το 1967 σε Εκκλησία των Ανατολικών Εκκλησιών. Χωρίς το δεσμό με αυτό το σημαντικό όργανο της Αγίας Έδρας, θα ήταν αδύνατο να κατανοηθεί ο σκοπός και η αποστολή του Ανατολικού, ούτε πώς θα μπορούσε να ιδρυθεί το Ανατολικό στο μέσον της «αλόγιστης σφαγής» του Α' Παγκοσμίου Πολέμου το 1917. Το ερώτημα στο οποίο η δημιουργία του Ανατολικού ήθελε να είναι μια απάντηση ήρθε από μακριά. Ήταν γνωστό ως το Ανατολικό Ζήτημα, δηλαδή το ζήτημα προέκυψε για πρώτη φορά μετά την ταπεινωτική οθωμανική ήττα από τους Ρώσους το 1774 (βλ. συνθήκη Κιουτσούκ-Καϊναρτζή) και το οποίο έγινε ακόμα πιο έντονο όταν ο Ναπολέοντας έφθασε στην Αίγυπτο το 1798: τι θα έπρεπε να είχε γίνει για τα εκατομμύρια των χριστιανών υπό τους Οθωμανούς όταν εξαφανίστηκε η Οθωμανική Αυτοκρατορία; Το ζήτημα έφτασε στο αποκορύφωμά του κατά τη διάρκεια του Ευχαριστηρίου Συνεδρίου της Ιερουσαλήμ το 1893, όταν οι Ανατολικοί Καθολικοί Πατριάρχες γνωστοποίησαν τις κακουχίες και τις απαιτήσεις των κοινοτήτων τους στον παπικό απεσταλμένο, τον Καρδινάλιο Benoît Langenieux, ο οποίος τις παρουσίασε με τη σειρά του στον Πάπα. Ο Πάπας Λέων ΙΓ΄ συγκάλεσε αμέσως μια συνέλευση Ανατολικών Καθολικών Πατριαρχών για το επόμενο έτος (1894), από την οποία προέκυψε η αποστολική επιστολή Orientalium dignitas[5], γνωστή ως Magna Carta των δικαιωμάτων των Ανατολικών Καθολικών.

Όταν έλαβε χώρα η κατάρρευση της Ρωσικής αυτοκρατορίας μετά την επανάσταση του Φεβρουαρίου του 1917 και η εξαφάνιση της οθωμανικής ήταν πια ορατή, ο Πάπας αποφάσισε να αναλάβει δράση[6]. Εξ ιδίας πρωτοβουλίας με τίτλο Providentis Dei[7] (01.05.1917), ο Πάπας δημιούργησε την Ανατολική Εκκλησία. Αυτοβούλως με το Orientis catholici (15.10.1917)[8] , δημιούργησε το Ανατολικό[9]. Ο Πάπας επιφύλασσε για τον εαυτό του τη νομαρχία της νέας Εκκλησίας, η οποία αρχικά ήταν καθοδηγούμενη μόνο από έναν Γραμματέα, αν και σύμφωνα με το κανονικό δίκαιο (βλ. καν. 257 του Codex Juris canonici[10] Pio-Benedittino[11] του 1917 το οποίο προσδιόριζε με ακρίβεια) θα έπρεπε, ωστόσο, να είναι ένας καρδινάλιος. Τρία χρόνια μετά την ίδρυση του Ανατολικού, ο Πάπας Βενέδικτος ΙΕ΄ έδωσε στο Ινστιτούτο, μέσω του Αποστολικού Συντάγματος Quod nobis in condendo, το δικαίωμα να απονέμει ακαδημαϊκούς τίτλους[12]. Εξαρχής ο Πάπας επέμεινε στην αναγκαιότητα μιας πλούσιας και εξειδικευμένης βιβλιοθήκης[13] για να προωθήσει τη μελέτη και την έρευνα των καθηγητών και των σπουδαστών του Ανατολικού.

Πάπας Βενέδικτος XV

Στην αρχή οι καθηγητές επιλέχθηκαν από διάφορα θρησκευτικά τάγματα ακόμη και μεταξύ των λαϊκών. Ήταν ο Antoine Delpuch (1868-1936)[14], των Λευκών Πατέρων, που κατείχε τη θέση του Υποδιευθυντή[15] κατά το πρώτο έτος της λειτουργίας του Ανατολικού (1918-1919). Δύο Βενεδικτίνοι, συμπεριλαμβανομένου του μακαρίου Alfredo Ildefonso Schuster. Τρεις  μοναχοί από το τάγμα των Αυγουστινιανών, μεταξύ των οποίων ο Martin Jugie (1878-1954), ο οποίος ήταν καθηγητής στο Ανατολικό μόνο για τα πρώτα πέντε χρόνια, αλλά έγραψε μια μνημειώδη σύνοψη της ιστορίας της Ανατολικής Θεολογίας. Ένας από το τάγμα των Δομινικανών, ένας από το τάγμα των Μεχιταριστών Πατέρων, τέσσερις Ιησουίτες, συμπεριλαμβανομένου του διάσημου αρχαιολόγου Guillaume de Jerphanion (1877-1948), δύο Ρώσοι, ένας Έλληνας και ένας Αιθίοπας, καθώς και τρεις μη κληρικοί καθηγητές, συμπεριλαμβανομένου του φημισμένου φιλολόγου και ιστορικού Michelangelo Guidi[16].

Λίγο μετά την ενθρόνισή του ως Πάπας, ο Πίος ΙΑ΄ θεώρησε ότι θα ήταν προτιμότερο να φροντίζει μόνο ένα Τάγμα το Ανατολικό, όχι μόνο για να μπορεί να εκτελεί το Ινστιτούτο τις άμεσες ανάγκες του, αλλά και για να μπορεί να προγραμματίζει καλύτερα την προετοιμασία εκείνων που θα έπρεπε να προωθήσουν τη διδασκαλία του Ανατολικού για το μέλλον. Η επιλογή του έπεσε στους Ιησουίτες και σε μια συνάντησή του με τον Γενικό Ηγούμενο Βλαντιμίρ Λεντοκόφσκι (14/19/1922) ανέθεσε το Ανατολικό στην Εταιρεία του Ιησού[17]. Αυτή ήταν η πρόταση του Ηγουμένου Alfredo Ildefonso Schuster, OSB, ο οποίος εν τω μεταξύ είχε γίνει ο πρώτος Πρύτανης του Ανατολικού με πλήρεις λειτουργίες. Ήρθε, λοιπόν, η ώρα για έναν πρώτο Ιησουίτη Πρύτανη, ο οποίος ήταν ο Michel d'Herbigny (1880-1957), Πρύτανης του Ανατολικού από το 1922 ως το 1931. Ήταν ένας πολύ ταλαντούχος άνθρωπος, ο οποίος κατάφερε να δώσει νέα ώθηση στο εκκολαπτόμενο ίδρυμα χάρη σε δημοσιεύσεις και επίσης με τη νέα έδρα του στην Piazza di Santa Maria Maggiore. Οι επιπλοκές που έλαβαν χώρα κατά τη διάρκεια της πολύ λεπτής αποστολής του στη Ρωσία τον οδήγησαν σε πρόωρη αποχώρηση από τις δραστηριότητές του. Στη θέση του Πρυτάνεως τον διαδέχτηκε ο Emil Hermann (1932-1951), ένας εγνωσμένης αξίας γερμανός, ειδικός επί του Κανονικού Δικαίου, του οποίου η σύνεση τον βοήθησε να καθοδηγήσει το Ινστιτούτο κατά την περίοδο του πολέμου. Ο Ignacio Ortiz de Urbina (1951-1957), Βάσκος λόγιος και μελετητής της Πατερικής με μεγάλη φήμη. Ο Alphonse Raes (1957-1962), διακεκριμένος  μελετητής των συριακών παραδόσεων, που έγινε Νομάρχης της Βιβλιοθήκης του Βατικανού. Ο Joseph Gill (1962-1963), ειδικός για το Συμβούλιο της Φλωρεντίας (1438-1445) και κύριος επιμελητής της δημοσίευσης των Πρακτικών αυτού του Συμβουλίου. Εκ νέου ο Joseph Gill (1964-1967), ο οποίος το 1965 άρχισε να φέρει τον τίτλο του Πρύτανη των Ιησουιτών. Ο Ivan Žužek (1967-1972), ο οποίος αργότερα έγινε γραμματέας της Ποντιφικής Επιτροπής για την αναθεώρηση του Ανατολικού Κανονικού Δικαίου. Ο Georges Dejaifve (1972-1976), ένας γνωστός οικουμενιστής. Ο Eduard Huber (1976-1981), πρώην πρύτανης της Meudon School of Russian. Ο Peter-Hans Kolvenbach (1981-1983), ο οποίος μετά από ένα μικρό χρονικό διάστημα έγινε Γενικός Ηγούμενος της Εταιρείας του Ιησού για είκοσι πέντε χρόνια (1983-2008). Ο Gilles Pelland (1984-1986), ο οποίος αργότερα έγινε Πρύτανης του Γρηγοριανού Πανεπιστημίου. Ο Gino Piovesana (1986-1990), η εμπειρία του οποίου ως Πρύτανης του Πανεπιστημίου της Σοφίας στο Τόκιο και η δεξιότητά του στη ρωσική φιλοσοφία προσέφερε μεγάλη βοήθεια. Ο Clarence Gallagher (1990-1995), ειδικός επί Κανονικού Δικαίου, ο οποίος κατείχε το αξίωμα τόσο του Πρωθιερέα (Κοσμήτορα) όσο και του Πρύτανη. Εκ νέου ο Gilles Pelland (1995-1998), ο μόνος Πρύτανης που έλαβε δύο εντολές σε διαφορετικές χρονικές στιγμές. Ο Héctor Vall Vilardell (1998-2007), οικουμενιστής, ο οποίος ήταν Πρύτανης για εννέα χρόνια. Ο Cyril Vasil (2007-2009), ειδικός επί Κανονικού Δικαίου, ο οποίος μετά από μόλις δύο χρόνια έγινε Αρχιεπίσκοπος Γραμματέας της Εκκλησίας για τις Ανατολικές Εκκλησίες. Ο Sunny Kokkaravalayil (2009-2010), επίσης ειδικός επί Κανονικού Δικαίου, υπήρξε Αντιπρύτανης για ένα έτος και επτά χρόνια θρησκευτικός ηγούμενος της κοινότητας. Ο James McCann (2010-2015), ο οποίος ολοκλήρωσε τη θητεία στο Ανατολικό, έγινε Ανώτερος Αντιπρόεδρος του Γρηγοριανού Ιδρύματος, Νέα Υόρκη και ο David Nazar (2015-), κατά τη διάρκεια της θητείας του οποίου το Ανατολικό όχι μόνο αναδιαρθρώθηκε αλλά και είδε τη θρησκευτική κοινότητα των Ιησουϊτών καθηγητών του Ινστιτούτου να γίνει ένα με αυτή των Ιησουιτών στο Ποντιφικό Ρωσικό Κολλέγιο, γνωστό ως Russicum[18].

Η εκατονταετής ιστορία του ιδρύματος (1917-2017) μπορεί να χωριστεί καταρχήν στην πρώτη περίοδο των αρχικών έντεκα χρόνων, όταν το Ανατολικό προσπάθησε να σταθεροποιηθεί και να γίνει γνωστό, πράγμα που συνέβη με την εγκύκλιο του Πάπα Πίου ΙΑ΄ αφιερωμένη στο Ανατολικό, Rerum orientalium (1928)[19]. Ακολουθούν τα επόμενα τριάντα χρόνια, τα οποία μας οδηγούν στο κατώφλι της Δεύτερης Συνόδου του Βατικανού (1928-1958), όταν μέρος της πλούσιας συγκομιδής που αναμενόταν είχε ήδη συγκεντρωθεί και τέθηκαν τα θεμέλια για περαιτέρω ανοικοδόμηση. Στα επόμενα τριάντα χρόνια μετά τη Σύνοδο μέχρι το 1989, ο νέος άνεμος της Βατικανού Β΄ έφερε ένα ανανεωμένο ενδιαφέρον για τη Χριστιανική Ανατολή και το Ανατολικό. Όταν η Ανατολική Ευρώπη επαναλειτούργησε το 1989, ανοίχτηκαν νέες σχέσεις και ευκαιρίες και για το Ινστιτούτο σε εκείνον τον απαγορευμένο μέχρι τότε κόσμο και πολλοί νέοι φοιτητές από αυτές τις χώρες άρχισαν να φοιτούν στο Ανατολικό[20].

Ο Πάπας Φράνσις επισκέπτεται το Orientale το 2017. Ο καρδινάλιος Λεονάρντο Σάντρι στα δεξιά του. Ο Πολύ Αιώνιος Άρτουρο Σώσα, SJ, Ανώτερος Γενικός Γραμματέας της Εταιρείας του Ιησού (Ιησουίτης) στα αριστερά του.

Ο 21ος αιώνας[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Σύμφωνα με τα σύγχρονα πρότυπα  παιδαγωγικής για την ακαδημαϊκή έρευνα, η βιβλιοθήκη έχει ανακαινιστεί  πρόσφατα με κλιματισμό, φωτισμό LED υψηλής τεχνολογίας, σύγχρονη ακουστική και όλο και περισσότερες ψηφιακές πηγές. Επί τη  ευκαιρία της Εκατονταετηρίδας της ίδρυσης του Ανατολικού (1917-2017), ο Πάπας Φραγκίσκος επισκέφθηκε το Ινστιτούτο στις 12 Οκτωβρίου 2017. Μια γενναιόδωρη δωρεά του επέτρεψε μια σημαντική ανακαίνιση που αύξησε τους χώρους του Ανατολικού, παρέχοντας σύγχρονα γραφεία στους καθηγητές, μία τραπεζαρία για τους φοιτητές και αίθουσες συσκέψεων για το διδακτικό προσωπικό και τους φοιτητές. Το Ανατολικό χρησιμοποιεί το G Suite και το Google for Education, ενώ το δίκτυο internet έχει αυξηθεί σε 1 gigabyte περίπου. Αυτό επιτρέπει στην αίθουσα συσκέψεων να μεταδίδει ζωντανές εκδηλώσεις (live streaming) και να προσφέρει τη δυνατότητα online μαθημάτων και διασκέψεων με τη βοήθεια του Google Hangout. Ο φωτισμός και η ακουστική έχουν φτάσει στα standars των σύγχρονων ψηφιακών και παιδαγωγικών προτύπων.

Η βιβλιοθήκη[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Φοιτητές που εργάζονται στη βιβλιοθήκη

Η βιβλιοθήκη του Ινστιτούτου είναι αναμφισβήτητα το πιο πολύτιμο στολίδι του Ανατολικού. Είναι μία από τις καλύτερα εξοπλισμένες βιβλιοθήκες στον κόσμο σχετικά με τη Χριστιανική Ανατολή. Ορισμένα βιβλία που πετάχτηκαν κατά τα πρώτα χρόνια της Σοβιετικής Ένωσης και σήμερα δεν μπορούν να βρεθούν, αγοράστηκαν από τη Βιβλιοθήκη του Ανατολικού. Το Ανατολικό παρακολουθούσε πάντα προσεκτικά όλα όσα συνέβαιναν στην Ανατολή και η Βιβλιοθήκη έχει στην κατοχή της, για παράδειγμα, ολόκληρη τη συλλογή της Pravda. Ο χώρος της βιβλιοθήκης διευρύνθηκε σημαντικά χάρη στο ενδιαφέρον του Πάπα Ιωάννη Παύλου Β' μετά την επίσκεψή του στο Ανατολικό το 1987. Το αμφιθέατρο, μια αίθουσα συνεδριάσεων που στεγάζει τμήμα της βιβλιοθήκης και που ανακαινίστηκε για τις εκδηλώσεις τής εκατονταετηρίδας  το 2017, παρέχει έναν ασφαλή χώρο για διεθνείς συζητήσεις για προβληματικές και ευαίσθητες στιγμές. Η Συρία, η αυτοκεφαλία, η γενοκτονία, η μη βία, είναι μερικά από τα θέματα στα οποία μπόρεσαν να συμμετάσχουν από κοινού ιμάμηδες, διπλωμάτες, Πατριάρχες, Καρδινάλιοι και «απλοί άνθρωποι».

Ακαδημία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Σχολή και Γλώσσες[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η Παπική Βασιλική της Αγίας Μαίρης Μαίρη, η οποία μοιράζεται την πλατεία με το Ποντιακό Ανατολικό Ινστιτούτο

Ως Ινστιτούτο, το Ανατολικό έχει μόνο δύο σχολές, των Ανατολικών Εκκλησιαστικών Επιστημών και του Ανατολικού Κανονικού Δικαίου . Στην αρχή υπήρχε μόνο μία Σχολή, η οποία περιελάμβανε το πρόγραμμα που ήδη περιγράφηκε στο ιδρυτικό κείμενο του Πάπα Βενέδικτου ΙΕ΄ (1917), δηλαδή τη Θεολογία, την Πνευματικότητα, τη Λειτουργία και το Κανονικό Δίκαιο, καθώς και την αρχαιολογία και τις βοηθητικές επιστήμες που είναι απαραίτητες για τη διασφάλιση ενός ισορροπημένου προγράμματος σπουδών των κοινωνικών δομών, την τέχνη, τον πολιτισμό και την ιστορία. Σε αυτό το πρόγραμμα σπουδών, οι γλώσσες διαδραματίζουν σημαντικό ρόλο και, εκτός από την ιταλική που είναι η κύρια γλώσσα διδασκαλίας, τα αρχαία Ελληνικά, τα Συριακά, τα Ρωσικά και η Παλαιά Σλαβονική αποτελούσαν πάντοτε το κύριο πλαίσιο σπουδών. Εκτός από τα Αρμενικά, τα Κοπτικά, τα Αιθιοπικά και τα Γεωργιανά, που έχουν γίνει μέρος του προγράμματος σπουδών, τα τελευταία χρόνια έχουν προστεθεί τα Νεοελληνικά και Ρουμανικά. Η νεοελληνική γλώσσα χωρίζεται σε τέσσερα επίπεδα, μετά τα οποία είναι δυνατόν να ληφθεί ένα δίπλωμα που αναγνωρίζεται από την ελληνική κυβέρνηση. Για τους σπουδαστές του Κανονικού Δικαίου, απαιτείται και διδάσκεται η λατινική γλώσσα. Ένα καλό πρόγραμμα ιταλικής γλώσσας έχει γίνει η καρδιά του προπαρασκευαστικού έτους.

Γεννημένη από τη Σχολή Ανατολικών Εκκλησιαστικών Επιστημών, η Σχολή του Κανονικού Δικαίου δημιουργήθηκε το 1971, εν μέρει και ενόψει της αναθεώρησης του Ανατολικού Κανονικού Δικαίου και της προετοιμασίας του αντίστοιχου κώδικα. Ο γραμματέας αυτής της επιτροπής ήταν ο Ivan Žužek, SJ (1924-2004). Το Ανατολικό, με τους καθηγητές του Κανονικού Δικαίου, εξακολουθεί να λειτουργεί ως το κύριο κέντρο για την επεξεργασία του Κώδικα που χρησιμοποιείται όχι μόνο από τις ανατολικές καθολικές εκκλησίες, αλλά παρακολουθείται με σχετικό ενδιαφέρον και από ορισμένα μέρη του ορθόδοξου κόσμου.

Εκδόσεις[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο Αρχιεπίσκοπος Rowan Williams στο Orientale για τη διάλεξη του προέδρου Donahue του 2016

Εκτός από τη διδασκαλία και την απονομή των ακαδημαϊκών τίτλων από το Πτυχίο στο Διδακτορικό, το  Ανατολικό έχει αποκτήσει φήμη για τις δημοσιεύσεις του. Το 1923 εμφανίστηκε το πρώτο τεύχος της Orientalia Christiana. Μετά από εκατό περίπου δημοσιευμένα τεύχη, το 1934 διακρίθηκαν δύο σειρές, η Orientalia Christiana Analecta, που προορίζεται για μονογραφίες, και η Orientalia Christiana Periodica, αφιερωμένη σε άρθρα και κριτικές[21]. Μετά τη δημοσίευση του Κώδικα Κανονικού Δικαίου των Ανατολικών Εκκλησιών (CCEO), το 1990, αποφασίστηκε η έναρξη μιας νέας σειράς μονογραφιών στο Κανονικό Δίκαιο. Έτσι, το 1992 εμφανίστηκε το πρώτο τεύχος της Kanonika[22]. Η κριτική έκδοση των Anaphorae Orientales, που ξεκίνησε με τον Alphonse Raes το 1939, επέστησε την προσοχή σε έναν από τους πιο ξεχασμένους θησαυρούς της Χριστιανικής Ανατολής και συνεχίστηκε από τον διάσημο καθηγητή Λειτουργικής του Ανατολικού, τον καθηγητή Robert Taft, SJ. Όταν ο William Macomber δημοσίευσε το παλαιότερο γνωστό κείμενο της Προσευχής Ευχαριστίας του Addai και του Mari, λίγοι θα μπορούσαν να φανταστούν πόσο χρήσιμο θα ήταν στη Σύνοδο Καρδιναλίων για το Δόγμα της Πίστεως το 2001, όταν αποφασίστηκε η αναγνώριση της Ορθοδοξίας και της εγκυρότητας μιας Προσευχής Ευχαριστίας χωρίς τα συγκεκριμένα και πολύ περιγραφικά λόγια της καθαγίασης[23].

Σχετικά αποτελέσματα[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Συμπόσιο για τις κρίσεις στη Συρία που φιλοξένησε το Orientale, 2017

(α) Ο CCEO (Κώδικας Κανόνων των Ανατολικών Εκκλησιών) ήταν σχεδόν ολόκληρος προετοιμασμένος στο Ανατολικό. Αυτό αποτέλεσε ένα μεγάλο βήμα προς τα εμπρός για τους Ανατολικούς Χριστιανούς, αφού, για πρώτη φορά, είχαν τη δική τους νομοθεσία, επιτρέποντας σε καθεμία από τις ανατολικές εκκλησίες sui juris του Ανατολικού να αναπτύξουν αυτεξουσίως περαιτέρω την ειδική αυτή δικαιοδοσία τους. (β) Μια άλλη μνημειώδης συνεισφορά του Ανατολικού ήταν η κριτική έκδοση των εγγράφων του Συμβουλίου της Φλωρεντίας (1438-1445)[24] που προετοίμασαν οι καθηγητές της Σχολής των Ανατολικών Εκκλησιαστικών Επιστημών. Αυτό οδήγησε το 1947 στην απόφαση του Πάπα Πίο ΙΒ΄ να καθαρίσει από κάθε εκλατινισμό την αρμενική καθολική τελετουργία[25]. Μεταξύ άλλων αξιοσημείωτων ερευνητικών έργων, μπορούμε να κάνουμε αναφορά στη σπουδαιότερη μέχρι σήμερα μελέτη για τη Λειτουργία του Αγίου Ιωάννου του Χρυσοστόμου, σε 6 τόμους. Στο Εγκυκλοπαιδικό Λεξικό της Χριστιανικής Ανατολής. Σχολιασμένες μεταφράσεις των συριακών χειρογράφων του 9ου-13ου αιώνα. Στη δημοσίευση επτά τόμων εγγράφων από τα αρχεία του Βατικανού σχετικά με το Αρμενικό Ζήτημα (1894-1925). Μια παρόμοια έκδοση σχετικά με το Ζήτημα των Ασσυρίων-Χαλδαίων (1908-1938). Ένα σχολιασμένο κατάλογο 150 αιθιοπικών χειρογράφων. Λεπτομερείς μελέτες ψηφιδωτών, τοιχογραφιών και αρχιτεκτονικής αρχαίων εκκλησιών στη Μικρά Ασία και ούτω καθεξής.

Καθηγητές με απόσπαση[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Διάσημος Λειτουργός του Orientale, καθηγητής Robert Taft, SJ.

Ο Guillaume Jerphanion, SJ, παραμένει διάσημος για τις σπουδές του στην αρχαιολογία και τις λαξεμένες βραχώδεις εκκλησίες της Καππαδοκίας[26]. Ο Marcel Viller, SJ, αφού δίδαξε Πατερική στο Ανατολικό, έγινε ένας από τους ιδρυτές του μνημειώδους Dictionnaire de Spiritualité. Σύμφωνα με τον διάδοχό του, τον Καρδινάλιο Tomáš Špidlík, SJ, ο ίδιος ο διάσημος μελετητής της ρωσικής πνευματικής θεολογίας, Irenée Hausherr[27], έθεσε τα θεμέλια της πνευματικότητας του Ανατολικού και τα βιβλία του πωλούνται σήμερα σαν να γράφτηκαν μόνο χθες - όπως και το έργο του Juan Mateos, SJ, ο οποίος, στον απόηχο του Anton Baumstark (1872-1948), θεωρείται από τους RF Taft, SJ και G. Winkler, ο ιδρυτής της «Σχολής συγκριτικής Λειτουργίας του Matteos»[28] στο Ανατολικό. Ο Georg Hofmann, SJ, ήταν ένας γερμανός ιστορικός της εκκλησίας, ο οποίος διαδραμάτισε μεγάλο ρόλο στη δημοσίευση των εργασιών του Συμβουλίου της Φλωρεντίας. Το Ανατολικό επωφελήθηκε από μια ολόκληρη γενιά καθηγητών Λειτουργικής, μεταξύ των οποίων ο Miguel Arranz, ο SJ (1930-2008) και ο Robert F. Taft που έχει αναφερθεί συχνά (1932-2018). Ο Samir Khalil Samir, SJ έκανε γνωστή τη μεγάλη κληρονομιά της αραβο-χριστιανικής λογοτεχνίας. Ο Gustav Wetter, SJ ήταν μια παγκόσμια αυθεντία στη μελέτη του μαρξισμού. Ο Placid J. Podipara, C.M.I., ήταν ένας μεγάλος ειδικός επί των Χριστιανών του Αγίου Θωμά.

Αποσπασμένοι σπουδαστές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο Πατριάρχης Βαρθολομαίος Αρχοντώνης, ο σημερινός Πατριάρχης  Κωνσταντινουπόλεως, ο οποίος σπούδασε στο Ανατολικό από το 1963 έως το 1968 και έγραψε τη διατριβή του, σχετικά με την Κωδικοποίηση των Ιερών Κανόνων και τις Κανονικές Αρχές[29], υπό την καθοδήγηση του καθηγητή Ivan Žužek.

Ο Πρόεδρος Μπαράκ Ομπάμα συναντιέται με τον Ορθόδοξο Οικουμενικό Πατριάρχη Βαρθολομαίο Α, έναν αποφοίτο της Ανατολής.

Ο Πατριάρχης Γρηγόριος Γ. Λαχάμ, ο ομότιμος καθολικός πατριάρχης της Αντιοχείας.

Ο Καρδινάλιος Josef Slipyj, πρώτος Αρχιεπίσκοπος Ηγούμενος της Ουκρανικής Ελληνικής Καθολικής Εκκλησίας (Ουνίτες).

Ο Πατριάρχης Paul Cheiko Paul, Πατριάρχης της Βαβυλώνας των Χαλδαίων.

Ο Πατριάρχης Bidawid Raphael, Πατριάρχης της Βαβυλώνας των Χαλδαίων.

Ο Πατριάρχης Ignace Antoine Hayek, Πατριάρχης Αντιοχείας των Συρίων.

Ο Πατριάρχης Paul Méouchi, Πατριάρχης Αντιοχείας των Κοπτών.

Ο Πατριάρχης Stephanos I Sidarouss, Πατριάρχης Αλεξανδρείας των Κοπτών.

Ο Αρχιεπίσκοπος Ηγούμενος Sviatoslav Shevchuk, σημερινός  Αρχιεπίσκοπος Ηγούμενος της Ουκρανικής Ελληνικής Καθολικής Εκκλησίας.

Δύο Γενικοί Ηγούμενοι της Εταιρείας του Ιησού: ο Peter Kolvenbach, ο οποίος ήταν Πρύτανης του Ανατολικού και ο Jean-Baptiste Janssens.


</br> Αυτή είναι η λίστα εκείνων που συνδέονται με το Ανατολικό και έχουν γίνει καρδινάλιοι.


</br> Ο Καρδινάλιος Franz König, Καρδινάλιος Αρχιεπίσκοπος και ιδρυτής του ιδρύματος Pro Oriente.

Ο Καρδινάλιος Alfredo Ildefonso Schuster, OSB, πρώτος πρύτανης και καθηγητής Λειτουργίας του Ανατολικού.

Ο Καρδινάλιος Gregorio Pietro Agaganian.

Ο Καρδινάλιος Franz Ehrle, πρώην καθηγητής στο Ανατολικό.

Ο Καρδινάλιος Ladisław Ruben, Νομάρχης της Ανατολικής Εκκλησίας.

Ο Καρδινάλιος Eugène Tisserant, Γραμματέας της Εκκλησίας[30].


Ο Καρδινάλιος Aloys Grillmeier, SJ, θεολόγος και καθηγητής

Πατερικής.

Ο Καρδινάλιος Josef Tomko, Ομότιμος Νομάρχης της Εκκλησίας για τον Ευαγγελισμό των Λαών.

Ο Καρδινάλιος Tomáš Špidlík, SJ, διάσημος συγγραφέας βιβλίων για την Ανατολική χριστιανική πνευματικότητα.

Ο κατάλογος διάσημων μαθητών αρχίζει με τον μακάριο Eugène Bossilkoff, επίσκοπο της Νικόπολης στη Βουλγαρία και μάρτυρας. Τον Απρίλιο του 2013, δύο Ορθόδοξοι επίσκοποι, πρώην μαθητές του Ανατολικού, απήχθησαν στο Χαλέπι της Συρίας: ο Ελληνορθόδοξος επίσκοπος Paul Yazigi και ο Συρορθόδοξος επίσκοπος Mor Gregorius Yohanna Ibrahim. Το τέλος τους, καθώς και εκείνο του Michel Kajal, ενός άλλου δικού μας πρώην σπουδαστή της Σχολής DCO επίσης απαχθέντος, παραμένει άγνωστο. Άλλοι αξιόλογοι γνωστοί σπουδαστές είναι: Ο Engelbert Kirschbaum, SJ, αρχαιολόγος. Ο Robert Murray, SJ, ειδικός επί των Συριακών Σπουδών και καλός φίλος του J.R.R.Tolkien. Ο Alessandro Bausani, ισλαμολόγος. Ο Hans-Joachim Schultz, καθηγητής Λειτουργικής, Lambert Beauduin, OSB, ιδρυτής του Chevetogne και ο René Vouillaume, ηγούμενος της Αδελφότητας των Μικρών Αδελφών του Ιησού[31]. Ακόμα και ένας πολλά υποσχόμενος θεολόγος, ο οποίος σκοτώθηκε από τους Ναζί κατά τη διάρκεια του Β' Παγκοσμίου Πολέμου, έκανε τις σπουδές του εδώ: ο Yves de Montcheiul, SJ (1900-1942)[32].

Δημοσιεύσεις[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  • Η Orientalia Christiana Analecta δημοσιεύει έργα βιβλίων από εμπειρογνώμονες για τον Ανατολικό Χριστιανισμό.
  • Η Orientalia Christiana Periodica περιέχει άρθρα και κριτικές βιβλίων.
  • Η Kanonika καλύπτει θέματα σχετικά με τον κανόνα δικαίου.
  • Οι Anaphorae Orientales εκτυπώνουν τις ευχαριστιακές προσευχές της χριστιανικής ανατολής.
  • Η Edizioni Orientalia Christiana εκδίδει επίσης μεμονωμένα έργα. [33]

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. ↑ Cl. Soetens, Congrès eucharistique de Jérusalem (1893), Louvain 1977, 725, η ιδέα άρχισε να κυκλοφορεί για πρώτη φορά στην Κωνσταντινούπολη καθώς και η επιλογή των Λευκών Πατέρων να το κατευθύνουν και να ανανεώσουν το Ελληνικό Κολλέγιο.
  2. ↑ Roberta Maria Dal Mas, “Il Palazzo dei Convertendi e la casa di Raffaello”, Claudio Parisi Presicce e Laura Petacco (εκδ.), La Spina: dall’ Agro vaticano a via della Conciliazione, Roma 2016, 129-129, εδώ 129.
  3. ↑ V. Poggi, "Το Ποντιφικό Ανατολικό Ινστιτούτο", Για την Ιστορία του Ποντιφικού Ανατολικού Ινστιτούτου, Ρώμη 2000, 15-30, 23.
  4. ↑ C. Simon, Pro Russia: The Russicum and Catholic Work for Russia, Rome 2009, 404-432.
  5. ↑ Orientalium dignitas Ecclesiarum: in V. Peri, Orientalium varietas, Roma 1994, 334-339
  6. ↑ Το έγγραφο που αναφέρει τις διαβουλεύσεις που διεξήχθησαν επί σειρά ετών πριν να μπορέσει να λάβει μια τέτοια απόφαση έχει συνταχθεί με δακτυλογραφημένη μορφή που δεν απευθύνεται στο ευρύ κοινό από τον Καρδινάλιο N. Marini in Opinamenta et vota quoad pontificiam in Urbe pro ecclesiarum orientalium dissidentium Concordia institutionem, Ρώμη 1917.
  7. ↑ Dei providentis arcano: in V. Peri, Orientalium varietas, Roma 1994, 344-346.
  8. ↑ Orientis Catholici: in V. Peri, Orientalium varietas, Roma 1994, 372.
  9. ↑ Βλ.: C. Koroloevskij, La foundation de l’Institut Pontifical Oriental, in E.G. Farrugia (εκδ.), The Pontifical Oriental Institute: the First Seventy-five Years 1917-1992, Rome 1993, 65-106, introductione di A. Raes. Ο G.M. Croce έχει επιμεληθεί πέντε τόμους μεγάλου ενδιαφέροντος του Cyrille Korolevskij (1878- 1959), Kniga bytija moego (Le livre de ma vie): Mémoires autobiographiques, 1-5, Vatican City 2007
  10. ↑ N. Loda, “Codex Iuris Canonici 1917”, EDCE, 465-466.
  11. ↑ Ο όρος Pio-Benedettino αναφέρεται στους δύο Πάπες υπό τους οποίους εκδόθηκε ο Codex iuris canonici το 1917. Ξεκίνησε το 1904 υπό τον Πίο Ι΄ και ολοκληρώθηκε υπό τον Βενέδικτο ΙΕ΄.
  12. ↑ Quod nobis in condendo, in V. Peri, Orientalium varietas, Roma 1994, 373-374.
  13. ↑ Orientis catholici, αρ. Ζ. In V. Peri, Orientalium varietas, Roma 1994, 373.
  14. ↑ V. Poggi, Για την ιστορία του Ποντιφικού Ανατολικού Ινστιτούτου, Ρώμη 2000, 147-153
  15. ↑ V. Poggi, "Το Ποντιφικό Ανατολικό Ινστιτούτο", Για την ιστορία του Ποντιφικού Ανατολικού Ινστιτούτου, Ρώμη 2000, 15-30
  16. ↑ V. Poggi, Για την ιστορία του Ποντιφικού Ανατολικού Ινστιτούτου, Ρώμη 2000, 154-174
  17. ↑ Σύντομη επιστολή του Πάπα Πίου ΙΑ στον π. Ledochowski, Γενικός Ηγούμενος της Εταιρείας του Ιησού στο V. Peri, Orientalium varietas, Ρώμη 1994, 374-375.
  18. ↑ V. Poggi, “Pontifical Oriental Institute”, in E.G. Farrugia, Encyclopedic Dictionary of the Christian East, 1503-1506.
  19. ↑ Πίος ΙΑ΄, Rerum Orientalium, in V. Peri, Orientalium varietas, Roma 1994, 376-383.
  20. ↑ E.G. Farrugia, "ο Βενέδικτος ΙΕ΄ και η ίδρυση του Ανατολικού Ποντιφικού Ινστιτούτου (1917): προνοητικότητα, διαίσθηση, εκ των υστέρων σκέψεις", Βενέδικτος ΙΕ: Πάπας Ιάκωβος της Εκκλησίας στον κόσμο της "αλόγιστης σφαγής", επιμέλεια G. Cavagnini και G. Grossi, II, Bologna 2017, 1098-1199, εδώ 1103.
  21. ↑ V. Poggi, “Pontifical Oriental Institute (Orientale): Publications”, 1506-1509, in EDEC (Encyclopedic Dictionary of the Christian East).
  22. ↑ G. Nedungatt, “Kanonika”, EDEC, 1509-1510.
  23. ↑ E.G. Farrugia, “Anaphores Orientales”, EDEC, 1510-1512
  24. ↑ G. Hofmann et al. (editors), Concilium Florentinum: Documenta et Scriptores, 1-11, Rome 1940-1976.
  25. ↑ E.G. Farrugia, “Is there method to ecumenism? Two examples to make a point”, in Christianity East and West: Jesuit Reflections, Boston 2016, 47-72, εδώ 50-51.
  26. ↑ G. de Jerphanion, Une nouvelle province de l’art byzantin: les églises rupestres de Cappadoce, 1-5, Paris 1925-1942.
  27. ↑ R. Čemus (επιμέλεια), "Τα ίχνη της Πρόνοιας". Συνέντευξη με τον πατέρα Špidlik , στο AAVV,«Με δύο πνεύμονες». Από την πνευματική μνήμη της Ευρώπης, Ρώμη 1999, 26
  28. ↑ E.G. Farrugia, “Mateos, Juan”, EDCE, 1234-1236.
  29. ↑ Στη συνέχεια δημοσιεύθηκε στην ελληνική γλώσσα στα Ανάλεκτα Βλατάδων, Θεσσαλονίκη 1970.
  30. ↑ R. Taft. J. Dugan, η 75η επέτειος του Ποντιφικού Ανατολικού Ινστιτούτου, Ρώμη 1994, 303-318.
  31. ↑ Για άλλα ονόματα διάσημων σπουδαστών και δασκάλων του Ανατολικού, βλ. V. Poggi, "Το Ποντιφικό Ανατολικό Ινστιτούτο", Για την Ιστορία του Ποντιφικού Ανατολικού Ινστιτούτου, 27-28.
  32. ↑ H. Holstein, SJ, “Montcheiul, Yves de”, Dictionnaire de Spirititualité X (1977) 1676-1678.
  33. ↑ "7 Facts About the Pontifical Oriental Institute", Gregorian University Foundation, January 7, 2002

Εξωτερικοί σύνδεσμοι[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]


Καθιερωμένοι όροι
Ανακτήθηκε από "https://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Ποντιφικό_Ανατολικό_Ινστιτούτο&oldid=10080472"