Πολιορκία του Βελιγραδίου (1521)

Η Πολιορκία του Βελιγραδίου το 1521
Μέρος των Ουγγρο-Οθωμανικών πολέμων και των Οθωμανικών πολέμων στην Ευρώπη
Το φρούριο του Βελιγραδίου
Χρονολογία	25 Ιουνίου – 29 Αυγούστου 1521
Τόπος	Βελιγράδι, Βασίλειο της Ουγγαρίας (τώρα Σερβία )
Έκβαση	Οθωμανική κατάκτηση του Βελιγραδίου
Αντιμαχόμενοι
Βασίλειο της Ουγγαρίας Οθωμανική αυτοκρατορία
Απώλειες
άγνωστος 100.000 άνδρες

Η πολιορκία του Βελιγραδίου το 1521 (ουγγρικά: Nándorfehérvár ostroma) ήταν οθωμανική επίθεση στο φρούριο του Βελιγραδίου, το οποίο ήταν μέρος των οχυρώσεων του βασιλείου της Ουγγαρίας στα νότια σύνορα. Διήρκεσε από τις 25 Ιουλίου έως τις 29 Αυγούστου 1521, κατά τη διάρκεια των Ουγγρο-Οθωμανικών πολέμων, εποχή της προσπάθειας μεγαλύτερης επέκτασης της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας προς τα δυτικά. Ο οθωμανικός στρατός, υπό τη διοίκηση του σουλτάνου Σουλεϊμάν του Μεγαλοπρεπούς, κατέλαβε την πόλη.

Ιστορικό

Για τους Οθωμανούς, το Βελιγράδι αποτελούσε ένα σημαντικό εμπόδιο στο δρόμο προς την Κεντρική Ευρώπη, την οποία στόχευαν να κατακτήσουν. Αν δεν καταλάμβαναν το ουγγρικό οχυρό πριν επιτεθούν στην πρωτεύουσα της Ουγγαρίας Βούδα, όπως σκόπευαν, οι Ούγγροι θα μπορούσαν να τους αποκόψουν κατά την επιστροφή τους. Ήταν επίσης στρατηγικής σημασίας για τη διατήρηση του ελέγχου του ποταμού Δούναβη και των Βαλκανίων. Ήδη το 1440 και πάλι το 1456, ο οθωμανικός στρατός πολιόρκησε το Βελιγράδι, το οποίο υπερασπίστηκε με επιτυχία ο χριστιανικός στρατός υπό τη διοίκηση του Ιωάννη Ουνιάδη.

Τη δεκαετία του 1450, οι Οθωμανοί είχαν κατακτήσει το μεγαλύτερο μέρος της Σερβίας, ενώ το Βελιγράδι παρέμεινε υπό την κυριαρχία του Ούγγρου βασιλιά Λαδίσλαου Ε'. Μετά την πτώση του Σερβικού Δεσποτάτου το 1459, η Σερβία έγινε μέρος της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας και έπαψε να υπάρχει ως κράτος για αρκετούς αιώνες, ονομάστηκε Σαντζάκι του Σμεντέρεβο (1459 - 1817). Οι Οθωμανοί κατέκτησαν τη Σερβία με το πρόσχημα της επιβολής τάξης στη χώρα μέχρι να σταθεροποιηθεί η πολιτική κατάσταση στη χώρα μετά την ανατροπή του τότε κυβερνήτη της Σερβίας Μιχαήλ Αντζέλοβιτς, ο οποίος ήταν αδελφός του Οθωμανού Μεγάλου Βεζίρη Μαχμούτ Πασά Αντζέλοβιτς.

Μετά την επιτυχημένη άμυνα του Βελιγραδίου στην πολιορκία του 1456, δεν έγιναν σημαντικές ενισχύσεις στις οχυρώσεις, με εξαίρεση την πύλη Ζιντάν στην Άνω πόλη και τον πύργο Νεμπόισα στην Κάτω πόλη. Επίσης, στις αρχές του 16ου αιώνα, η Ουγγαρία κατά τη βασιλεία του Λουδοβίκου Β΄ βρισκόταν σε κατάσταση οξείας κρίσης και δεν μπορούσε να εγκαταστήσει φρουρά επαρκή για μακροπρόθεσμη άμυνα: το φρούριο υπεράσπιζαν μερικές εκατοντάδες στρατιώτες και κάτοικοι της περιοχής, γεγονός που είχε τραγικές συνέπειες.

Η πολιορκία

Η στρατηγικά σχεδιασμένη πολιορκία πραγματοποιήθηκε με την περικύκλωση ολόκληρης της περιοχής γύρω από το Βελιγράδι την τελευταία ημέρα του Ιουνίου 1521. Σε αντίθεση με τις προηγούμενες προσπάθειες κατάληψης, η κύρια επίθεση έγινε από τα βόρεια για να παρακαμφθούν τα ισχυρά διπλά τείχη στα νότια της πόλης.

Δεδομένου ότι η επίθεση από τον βορρά απαιτούσε πρώτα την κατάκτηση των πεδιάδων της Σύρμιας βόρεια του Βελιγραδίου, τα τουρκικά στρατεύματα πέρασαν πρώτα δίπλα από το Βελιγράδι διασχίζοντας τον ποταμό Σάβο, για να απομονώσουν το φρούριο από όλες τις πλευρές. Ο Σουλεϊμάν έστησε στρατόπεδο στο Ζέμουν. Ο Τσομπάν Μουσταφά Πασάς ανέλαβε την αριστερή πτέρυγα του Δούναβη και ο Πιρί πασάς τη δεξιά πτέρυγα του Σάβου. Το οθωμανικό ιππικό πήρε θέσεις στο Μεγάλο νησί του πολέμου. Ο βομβαρδισμός της πόλης ξεκίνησε τον Ιούνιο και εντάθηκε τον Αύγουστο. Οι υπερασπιστές αμύνονταν με κανόνια από τους πύργους του φρουρίου.

Η επίθεση

Η πύλη Ζιντάν στο φρούριο του Βελιγραδίου

Η έφοδος στην πόλη ξεκίνησε στις αρχές Αυγούστου. Τα τείχη είχαν ήδη υποστεί σημαντικές ζημιές από τους βομβαρδισμούς, αλλά η πρώτη επίθεση στις 2 Αυγούστου αποκρούστηκε με επιτυχία. Στις 3 Αυγούστου, οι Οθωμανοί επιτέθηκαν στην Κάτω πόλη, αλλά και αυτή η επίθεση αποκρούστηκε. Μετά την αποτυχία, ο σουλτάνος ​​αποφάσισε ότι ήταν απαραίτητες περαιτέρω προετοιμασίες και τα κανόνια μεταφέρθηκαν στο απέναντι Μεγάλο νησί του πολέμου. Μια πλωτή γέφυρα χτίστηκε πάνω από τον Σάβο.

Οι προετοιμασίες για την επίθεση ξεκίνησαν στις 7 Αυγούστου. Κατά τη διάρκεια της νύχτας, οι τουρκικές δυνάμεις συγκεντρώθηκαν κάτω από τα τείχη. Στις 8 Αυγούστου, η γενική επίθεση ξεκίνησε από τρεις πλευρές: από τις όχθες του Σάβου, από τις όχθες του Δούναβη και κατά μέτωπο. Οι αμυνόμενοι δεν μπόρεσαν να αντισταθούν και, μετά από σφοδρές μάχες που διήρκεσαν όλη την ημέρα, εγκατέλειψαν την Κάτω πόλη. Την ίδια μέρα, οι Γενίτσαροι ξεκίνησαν επίθεση στην Άνω πόλη, αλλά αποκρούστηκαν. Την επόμενη μέρα η επίθεση συνεχίστηκε με αδιάκοπους βομβαρδισμούς. Στις 16 Αυγούστου, στρατεύματα υπό τον Αχμέτ Πασά επιχείρησαν να εισβάλουν στην Άνω πόλη, αλλά απέτυχαν και πάλι.

Τα τείχη του φρουρίου είχαν υποστεί μεγάλες καταστροφές μετά από πολλές ημέρες σφοδρού βομβαρδισμού. Στις 25 Αυγούστου ξεκίνησαν οι διαπραγματεύσεις για την παράδοση. Περαιτέρω επιθέσεις πραγματοποιήθηκαν στις 26 και 27 Αυγούστου και στις 28 Αυγούστου οι αμυνόμενοι συμφώνησαν να παραδώσουν την Άνω πόλη.

Αποτέλεσμα

Το πασαλίκι του Βελιγραδίου

Μετά την κατάληψη, μέρος της πόλης ισοπεδώθηκε και αρκετές χιλιάδες του Χριστιανικού πληθυσμού εκτοπίστηκαν στην Κωνσταντινούπολη, σε μια περιοχή που από τότε είναι γνωστή ως Δάσος του Βελιγραδίου.

Το Βελιγράδι έγινε σημαντική στρατιωτική βάση για τις οθωμανικές στρατιωτικές επιχειρήσεις τους στην Ευρώπη και πρωτεύουσα του Πασαλικίου του Βελιγραδίου, διοικητικής περιοχής εντός της Οθωμανικής αυτοκρατορίας. Κατά τη διάρκεια της Τουρκοκρατίας, έγινε μια από τις μεγαλύτερες πόλεις της Ευρώπης.

Η κατάκτηση του Βελιγραδίου το 1521 αποτέλεσε ιστορική καμπή, καθώς ξεκίνησε η οθωμανική επέκταση στην Κεντρική Ευρώπη αρχικά με την πτώση του Βασιλείου της Ουγγαρίας με τη μάχη του Μόχατς (1526) μετά την οποία το μεγαλύτερο μέρος της χώρας κατακτήθηκε από τους Οθωμανούς και ένα μικρότερο περιήλθε στη Μοναρχία των Αψβούργων, και στη συνέχεια η προέλαση προς τις πύλες της Βιέννης με την πρώτη πολιορκία της Βιέννης από τους Τούρκους το 1529.