Πλημμύρες στην Ευρώπη το 2002

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Πλημμύρα στον ποταμό Έλβα το 2002, πριν και μετά

Τον Αύγουστο του 2002, μια εβδομάδα έντονων βροχοπτώσεων προκάλεσε πλημμύρες σε μεγάλο μέρος της Ευρώπης. Η έκτασή τους έφτασε στην Τσεχία, στην Ιταλία, στην Ισπανία, στην Αυστρία, στη Γερμανία, στη Σλοβακία, στην Ουγγαρία, στη Ρουμανία, στη Βουλγαρία, στην Κροατία, στην Ουκρανία και στη Ρωσία. Το συμβάν σκότωσε 232 άτομα και προκάλεσε ζημιές αξίας 27,7 δισ. ευρώ.[1] Η πλημμύρα ήταν μεγέθους που αναμενόταν να συμβεί περίπου μία φορά στα 100 χρόνια.[2] Πρωτοφανή ύψη πλημμυρών καταγράφηκαν.[3] Το Δεκέμβριο του 2002, οι συνολικές οικονομικές ζημιές εκτιμάται ότι ξεπέρασαν τα 15 δισεκατομμύρια ευρώ, εκ των οποίων το 15% ήταν ασφαλισμένες.[4]

Ανάπτυξη των πλημμυρών[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Οι πλημμύρες προέκυψαν από τη διέλευση δύο συστημάτων χαμηλής πίεσης της Γένοβα (που ονομάστηκαν Hanne και Ilse από το Ελεύθερο Πανεπιστήμιο του Βερολίνου), που έφεραν ζεστό υγρό αέρα από τη Μεσόγειο προς τα βόρεια.[5] Οι επιπτώσεις του Ελ Νίνιο πιστεύεται ότι συνέβαλαν πιθανώς,[6] αν και άλλοι διαφωνούν.[7] Οι πλημμύρες μετακινήθηκαν σταδιακά προς τα ανατολικά κατά μήκος του Δούναβη, αν και οι ζημιές στις ακτές των μεγάλων πόλεων του δεν ήταν τόσο σοβαρές όσο στις περιοχές που επλήγησαν αργότερα από τις πλημμύρες.

Όταν οι βροχοπτώσεις κινήθηκαν βορειοανατολικά προς το Βοημικό Δάσος και στις πηγές των ποταμών Έλβα και Μολδάβα, τα αποτελέσματα ήταν καταστροφικά επίπεδα νερού πρώτα στις αυστριακές περιοχές Μύλφιρτελ και Βάλντφερτελ και αργότερα στην Τσεχία, τη Θουριγγία και τη Σαξονία. Αρκετά χωριά στη Βόρεια Βοημία, τη Θουριγγία και τη Σαξονία καταστράφηκαν λίγο-πολύ από ποτάμια που άλλαζαν τη ροή τους ή υπερχείλισαν μαζικά τις όχθες τους.

Περιοχές που επηρεάστηκαν[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Πλημμύρες στην Πράγα

Οι πλημμύρες που έπληξαν την Ευρώπη τον Αύγουστο του 2002 ήταν μέρος ενός ευρύτερου συστήματος που έπληξε επίσης την Ασία.[8] Αρκετοί ποταμοί στην περιοχή, συμπεριλαμβανομένου του Μολδάβα, του Έλβα και του Δούναβη έφτασαν σε επίπεδα ρεκόρ υψηλής στάθμης.[9]

Τσεχία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ζημιές από πλημμύρες στην περιοχή Καρλίν της Πράγας
Πλημμυρισμένο δίκτυο του Μετρό της Πράγας το 2002

Η Πράγα υπέστη σημαντικές ζημιές από τις χειρότερες πλημμύρες που θεωρήθηκαν ότι έπληξαν ποτέ την πρωτεύουσα. Η ροή του Μολδάβα κορυφώθηκε στα 5.300 μ³/δευτ., 20% περισσότερο από ότι κατά την πλημμύρα του 1845. Μεταξύ των περιοχών της πρωτεύουσας που επλήγησαν περισσότερο ήταν οι: Καρλίν, Κάμπα, Χόλεσοβιτσε και Λιμπέν, όπου υπήρχε σημαντικός κίνδυνος κατάρρευσης κτιρίων.[10] Το μεγαλύτερο μέρος των έργων τέχνης της Πράγας σώθηκε λόγω εκ των προτέρων προειδοποίησης για υψηλά επίπεδα νερού,[11] ωστόσο υπήρξε σημαντική ζημιά στο σύστημα του Μετρό της Πράγας, μεγάλο μέρος του οποίου πλημμύρισε πλήρως,[12] καθώς και στον ιστορικό πνευματικό σταθμό της Πράγας, το οποίο αναγκάστηκε να διακόψει τη λειτουργία του.[13]

Οι συλλογές της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Τσεχίας και της Δημοτικής Βιβλιοθήκης της Πράγας πλημμύρισαν. Παρά το χάος και την έλλειψη προετοιμασίας, Τσέχοι βιβλιοθηκονόμοι και αρχειοθέτες μπόρεσαν να στείλουν ένα σημαντικό ποσοστό των πλημμυρισμένων συλλογών τους για κατάψυξη, αποτρέποντας έτσι την άμεση καταστροφή αυτών των ιστορικών συλλογών από νερό ή μούχλα.[14]

Το Μνημείο του Τερεζίν[15] και η εβραϊκή συνοικία της Πράγας (Γιόζεφοβ) υπέστησαν επίσης σημαντικές ζημιές.[16] οι οποίες ήταν ένα μέρος των εκτιμώμενων σε ζημιές 30 εκατομμυρίων δολαρίων σε πολιτιστικούς χώρους της Τσεχίας, όπως: η Δημοτική Βιβλιοθήκη της Πράγας, η Μάλα Στράνα, το Εθνικό Θέατρο και το Τερεζίν.[17]

Οι εκκενώσεις πριν από τις χειρότερες πλημμύρες έχουν αναφερθεί ως ένας από τους λόγους για τις σχετικά μικρές απώλειες ζωών στην πρωτεύουσα.[18] Υπολογίζεται ότι 40.000 άνθρωποι απομακρύνθηκαν από την Πράγα.[19] Ένα από τα πιο ορατά θύματα της πλημμύρας του καλοκαιριού ήταν ο Γκαστόν, ένα θαλάσσιο λιοντάρι από τον ζωολογικό κήπο της Πράγας που κολύμπησε στη Γερμανία μετά την πλημμύρα του ενυδρείου του. Για κάποιο διάστημα, πίστευαν ότι θα επιζούσε, ωστόσο πέθανε μετά τη σύλληψη του στη Δρέσδη.[20]

Συνολικά, 17 άνθρωποι έχασαν τη ζωή τους στην Τσεχία λόγω των πλημμυρών και οι ζημιές από την πλημμύρα εκτιμήθηκαν μεταξύ 70 και 73 δισεκατομμυρίων κορόνων Τσεχίας.[21][22] Οι ζημιές στο Μετρό της Πράγας υπολογίστηκαν σε περίπου 7 δισεκατομμύρια κορόνες.[23]

Γερμανία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η Γερμανία επλήγη περισσότερο, με πάνω από τα δύο τρίτα των συνολικών απωλειών από τις πλημμύρες.[4] Τα 10 χρόνια εργασιών ανακαίνισης που είχαν πραγματοποιηθεί από την επανένωση το 1990 στην πόλη Γκρίμμα, στην πρώην Ανατολική Γερμανία, λέγεται ότι καταστράφηκαν σε μια νύχτα.[24]

Η Δρέσδη υπέστη σημαντικές ζημιές όταν ο ποταμός Έλβας έφτασε στο ιστορικό υψηλό των 9,4 μέτρων. Πάνω από 30.000 άνθρωποι απομακρύνθηκαν από διάφορες γειτονιές σε όλη την πόλη και ορισμένα από τα πολιτιστικά ορόσημα της πόλης θεωρήθηκαν ότι κινδυνεύουν.[9]

Το Παλάτι Τσβίνγκερ της Δρέσδης, το οποίο φιλοξενεί σημαντικό αριθμό καλλιτεχνικών θησαυρών της Ευρώπης, συμπεριλαμβανομένης της Μαντόννα Σιστίνα του Ραφαήλ, κινδύνευε από τον πλημμυρισμένο Έλβα, ωστόσο όλα τα έργα τέχνης μπόρεσαν να σωθούν.[25] Ζημιές υπέστη και η Όπερα Σέμπερ.

Ρωσία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η περιοχή της Ακτής της Μαύρης Θάλασσας ήταν μεταξύ των περιοχών που επλήγησαν περισσότερο στη Ρωσία με σημαντικές απώλειες ζωών λόγω ανεμοστρόβιλου που έπληξε την τουριστική περιοχή και κατέστρεψε σπίτια.[26] Αυτό συνέβη μετά από πλημμύρες του καλοκαιριού στη νότια Ρωσία. Συνολικά, η ζημιά στην περιοχή υπολογίστηκε σε περισσότερα από 400 εκατομμύρια δολάρια.[27]

Περιοχές που γλίτωσαν[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Αν και όλη η Ευρώπη επηρεάστηκε σε κάποιο βαθμό από τις βροχοπτώσεις ρεκόρ που έπεσαν, ορισμένες πόλεις γλίτωσαν από τις σοβαρές πλημμύρες που έπληξαν τη Δρέσδη και την Πράγα.

Αν και ο Δούναβης έφτασε σε υψηλά ρεκόρ, τόσο η Μπρατισλάβα όσο και η Βιέννη γλίτωσαν από σημαντικές πλημμύρες. Η Μπρατισλάβα γλίτωσε λόγω των μέτρων αντιπλημμυρικής προστασίας της πόλης, η οποία άντεξε στο νερό,[28] ενώ γενικά πιστευόταν ότι η Βιέννη γλίτωσε από σημαντικές ζημιές λόγω της μηχανικής της πόλης και αναλήφθηκαν σχέδια για να διαπιστωθεί εάν τέτοια εργασία θα μπορούσε να εφαρμοστεί στο και άλλες πόλεις.[29]

Συνέπειες[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Μόλις η στάθμη του νερού επανήλθε στο κανονικό και οι κάτοικοι επέστρεψαν στα σπίτια τους, αντιμετώπισαν όχι μόνο τις ζημιές που άφησαν τα νερά των πλημμυρών αλλά και απειλές ασθενειών λόγω απορριμμάτων και τροφίμων που αποσυντίθενται. Ο κίνδυνος αυξήθηκε λόγω της πλημμύρας των μονάδων επεξεργασίας λυμάτων και του κινδύνου ζημιάς σε χημικές μονάδες.[30]

Οι Ευρωπαίοι ηγέτες συγκεντρώθηκαν στο Βερολίνο για να συζητήσουν τις επιπτώσεις των πλημμυρών και να δημιουργήσουν μια καλύτερη κατανόηση του τρόπου πρόληψης τέτοιων καταστροφών στο μέλλον. Αυτή η συνάντηση απέσπασε κάποιες επικρίσεις, καθώς η Ρωσία, η οποία είχε υποστεί σημαντικές ζημιές, δεν προσκλήθηκε σε αυτό που είχε προβλεφθεί ως συνάντηση των μελών της ΕΕ και των μελλοντικών μελών. [31] Οι ηγέτες της ΕΕ υποσχέθηκαν όντως βοήθεια στις χώρες της Κεντρικής Ευρώπης που υπέφεραν περισσότερο από τις πλημμύρες με χρήματα από τον διαρθρωτικό προϋπολογισμό της ΕΕ και αυτή η προσέγγιση προς τα μη μέλη θεωρήθηκε ως συμβολική σε μια προσπάθεια να απεικονιστεί μια πραγματικά ενωμένη Ευρώπη.[32]

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. «Large floods in Europe, 1985-2009» (PDF). floodobservatory.colorado.edu. 7 Ιανουαρίου 2013. 
  2. «Wild Weather Has Happened Before, Will Again». USA Today. 19 August 2002. https://www.usatoday.com/weather/news/2002/2002-08-18-wildweather.htm. Ανακτήθηκε στις 28 January 2008. 
  3. «Event report» (PDF). forms2.rms.com. 2003. 
  4. 4,0 4,1 Helmer, M. & Hilhorst, D.J.M. 2006, "Natural disasters and climate change", Disasters, vol. 30, no. 1, pp. 1–4.
  5. «System Explanation of Floods in Central Europe». Helmholtz-Association. Ανακτήθηκε στις 28 Μαρτίου 2012. 
  6. «El Nino». BBC News. 11 August 2002. http://news.bbc.co.uk/1/hi/world/2186275.stm. Ανακτήθηκε στις 28 January 2008. 
  7. «What's Behind the Weather?». BBC News. 13 August 2002. http://news.bbc.co.uk/1/hi/sci/tech/2190585.stm. Ανακτήθηκε στις 28 January 2008. 
  8. Volfik, Rene (15 August 2002). «Europe's Flood Part of Global Deluge». Christian Science Monitor. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 1 January 2008. https://web.archive.org/web/20080101044421/http://www.csmonitor.com/2002/0815/p01s02-woeu.html. Ανακτήθηκε στις 28 January 2008. 
  9. 9,0 9,1 «Thousands Flee Dresden Floods». The Guardian (London). 16 August 2002. https://www.theguardian.com/naturaldisasters/story/0,7369,775789,00.html. Ανακτήθηκε στις 28 January 2008. 
  10. «Czechs Told to Avoid Weak Buildings». BBC News. 18 August 2002. http://news.bbc.co.uk/1/hi/world/europe/2201555.stm. Ανακτήθηκε στις 28 January 2008. 
  11. «Art Saved from European Floods». BBC News. 15 August 2002. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 14 February 2008. https://web.archive.org/web/20080214171159/http://news.bbc.co.uk/1/hi/entertainment/arts/2195743.stm. Ανακτήθηκε στις 28 January 2008. 
  12. Krushelnycky, Askold (24 August 2002). «Officials Try to Shift Blame as Prague's Metro Floods». The Daily Telegraph (London). Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 26 October 2002. https://web.archive.org/web/20021026061712/http://www.telegraph.co.uk/news/main.jhtml?xml=%2Fnews%2F2002%2F08%2F24%2Fwflood24.xml. Ανακτήθηκε στις 28 January 2008. 
  13. Lazarová, Daniela.
  14. Ray, Emily.
  15. «Bericht ueber die Gedenkstaette Theresienstadt nach der Flut». 31 Ιουλίου 2021. 
  16. Pavlat, Leo (27 Αυγούστου 2002). «Flood Damage in the Jewish Museum in Prague in August 2002». The Jewish Museum in Prague. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 27 Σεπτεμβρίου 2007. Ανακτήθηκε στις 28 Ιανουαρίου 2008. 
  17. Peska, Stanislav (30 August 2002). «Czechs Salvage Soggy Treasures». Christian Science Monitor. http://www.csmonitor.com/2002/0830/p06s01-woeu.html. Ανακτήθηκε στις 28 January 2008. 
  18. «Flight Before the Flood». BBC News. 13 August 2002. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 16 December 2007. https://web.archive.org/web/20071216133746/http://news.bbc.co.uk/1/hi/world/europe/2190354.stm. Ανακτήθηκε στις 28 January 2008. 
  19. «The Prague floods, 10 years on». Prague Post. 15 August 2012. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2013-06-30. https://archive.today/20130630041123/http://www.praguepost.com/news/13995-the-prague-floods-10-years-on.html. Ανακτήθηκε στις 3 June 2013. 
  20. «Sorrow as 'hero' flood seal dies». CNN. 21 August 2002. http://edition.cnn.com/2002/WORLD/europe/08/20/floods.seal/. Ανακτήθηκε στις 28 January 2008. 
  21. «Czech Republic in 2002: July – September». Ceskenoviny.cz. 9 Δεκεμβρίου 2002. Ανακτήθηκε στις 5 Φεβρουαρίου 2014. 
  22. «Nynější povodně jsou třetí nejtragičtější v historii ČR» (στα cs). Novinky.cz. 2 July 2009. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2019-07-27. https://web.archive.org/web/20190727080252/https://www.novinky.cz/domaci/172748-nynejsi-povodne-jsou-treti-nejtragictejsi-v-historii-cr.html. Ανακτήθηκε στις 6 June 2013. 
  23. «Povodně 2002: Voda zaplavila 18 stanic metra, zavřela je až na půl roku». iDNES.cz. 14 August 2012. https://praha.idnes.cz/povodne-2002-voda-zaplavila-18-stanic-metra-f0u-/praha-zpravy.aspx?c=A120814_1816326_praha-zpravy_sfo. 
  24. Green, Peter; Otto Pohl (15 August 2002). «As Floods Ebb in Prague, Threat Rolls into Germany». The New York Times. https://query.nytimes.com/gst/fullpage.html?res=9C07E2D9163DF936A2575BC0A9649C8B63&sec=&spon=&pagewanted=all. Ανακτήθηκε στις 28 January 2008. 
  25. «Battle to Save Dresden's Treasures». BBC News. 15 August 2002. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 16 December 2007. https://web.archive.org/web/20071216133831/http://news.bbc.co.uk/1/hi/world/europe/2195729.stm. Ανακτήθηκε στις 28 January 2008. 
  26. «Europe Flood Toll Rises to 26». CNN. 9 August 2002. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 24 November 2007. https://web.archive.org/web/20071124063129/http://archives.cnn.com/2002/WORLD/europe/08/09/russian.floods.deaths/index.html. Ανακτήθηκε στις 28 January 2008. 
  27. «Russia Floods Death Toll Now 93». CNN. 15 August 2002. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2008-10-22. https://web.archive.org/web/20081022130729/http://archives.cnn.com/2002/WEATHER/06/29/russia.floods/index.html?related. Ανακτήθηκε στις 28 January 2008. 
  28. Thorpe, Nick (16 August 2002). «Defences Hold Fast in Bratislava». BBC News. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 16 December 2007. https://web.archive.org/web/20071216140554/http://news.bbc.co.uk/1/hi/world/europe/2198850.stm. Ανακτήθηκε στις 28 January 2008. 
  29. «Europe's Flood Lessons». BBC News. 19 August 2002. http://news.bbc.co.uk/1/low/world/europe/2203152.stm. Ανακτήθηκε στις 28 January 2008. 
  30. «New Threat for Flood-hit Europe». CNN. 20 August 2002. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 24 November 2007. https://web.archive.org/web/20071124064519/http://archives.cnn.com/2002/WORLD/europe/08/20/europe.floods/index.html. Ανακτήθηκε στις 28 January 2008. 
  31. Connolly, Kate (19 August 2002). «European Leaders Hold Flood Crisis Talks». The Guardian (London). https://www.theguardian.com/naturaldisasters/story/0,,776751,00.html. Ανακτήθηκε στις 28 January 2008. 
  32. «EU Pledges Flood Recovery Aid». BBC News. 18 August 2002. http://news.bbc.co.uk/1/hi/world/europe/2200690.stm. Ανακτήθηκε στις 28 January 2008. 

Εξωτερικοί σύνδεσμοι[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]