Πιάτσα ντελ Κάμπο
Συντεταγμένες: 43°19′6.2″N 11°19′53.4″E / 43.318389°N 11.331500°E
| Πιάτσα ντελ Κάμπο | |
|---|---|
 Η τούβλινη επίστρωση της πλατείας με τις διαχωριστικές γραμμές. | |
 | |
| Είδος | πλατεία |
| Γεωγραφικές συντεταγμένες | 43°19′6″N 11°19′53″E |
| Διοικητική υπαγωγή | Σιένα |
| Χώρα | Ιταλία |
 Πολυμέσα | |
| δεδομένα (π) | |
Η Πιάτσα ντελ Κάμπο (ιταλικά: Piazza del Campo) είναι ο κύριος ανοικτός δημόσιος χώρος του ιστορικού κέντρου της πόλεως Σιένα, στην Τοσκάνη της Ιταλίας. Θεωρείται μία από τις μεγαλύτερες μεσαιωνικές πλατείες ολόκληρης της Ευρώπης. Είναι γνωστή για την ομορφιά και την αρχιτεκτονική της ακεραιότητα. Εξίσου γνωστή είναι για την παραδοσιακή ιπποδρομία Πάλιο ντι Σιένα, που διεξάγεται δύο φορές το έτος στην περίμετρο της πλατείας εδώ και αιώνες.
Το Παλάτσο Πούμπλικο με τον πύργο Τόρρε ντελ Μάντζα και άλλα μέγαρα (palazzi signorili) περιβάλλουν την πλατεία, η οποία έχει σχήμα χτενιού. Στο βορειοδυτικό άκρο της βρίσκεται η κρήνη «Φόντε Γκαΐα».
Ιστορία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Η ανοικτή θέση της πλατείας ήταν αρχικώς αγορά, που ιδρύθηκε πριν από τον δέκατο τρίτο αιώνα σε επικλινή τοποθεσία, κοντά στο σημείο συνάντησης των τριών κοινοτήτων στις πλαγιές ισάριθμων λόφων, οι οποίες συνενώθηκαν για να δημιουργήσουν τη Σιένα. Οι κοινότητες αυτές ήταν η Καστελλάρε, η Σαν Μαρτίνο και η Καμόγια (Camollia). Η Σιένα ίσως να ήταν παλαιότερος οικισμός των Ετρούσκων, αλλά δεν ήταν σημαντικός ρωμαϊκός οικισμός, και η πλατεία δεν βρίσκεται έτσι στη θέση ενός αρχαίου ρωμαϊκού «φόρουμ», όπως λανθασμένα υποστηρίζεται μερικές φορές. Στρώθηκε το 1349 με κοκκινωπό τούβλο και με 8 γραμμές τραβερτίνη, που διαιρούν την πλατεία σε εννέα τμήματα, με κοινή αρχή το στόμιο του «γκαβινόνε» (της κεντρικής υδρορροής) μπροστά από το Παλάτσο Πούμπλικο. Ο αριθμός των διαιρέσεων θεωρείται συμβολικός της διοικήσεως των «Εννέα» (Noveschi) που έστρωσε την Πιάτσα ντελ Κάμπο και διοικούσε τη Σιένα στο αποκορύφωμα του μεσαιωνικού μεγαλείου της, μεταξύ 1292 και 1355. Η Πιάτσα ντελ Κάμπο ήταν και παραμένει το επίκεντρο της δημόσιας ζωής στην πόλη. Από την πλατεία ξεκινούν έντεκα στενοί σκιεροί δρόμοι, που απλώνονται ακτινωτά στην πόλη.
Τα υπόλοιπα μέγαρα που πλαισιώνουν την πλατεία, αυτά των οικογενειών των Σανσεντόνι, των Πικκολόμινι, των Σαρατσίνι κ.ά., έχουν ενοποιημένες γραμμές οροφής, σε αντίθεση με παλαιότερα πυργόσπιτα (εμβλήματα κοινοτικών συγκρούσεων) που μπορεί να δει ακόμη κανείς όχι μακριά από τη Σιένα, στο Σαν Τζιμινιάνο. Στα καταστατικά της Σιένα υπήρχε η προσταγή για ένα «πρέπον» αστικό και αρχιτεκτονικό ύφος: «... ανταποκρίνεται στην ομορφιά της πόλεως της Σιένα, και στην ικανοποίηση σχεδόν όλων των ανθρώπων της, τα όποια οικοδομήματα πρόκειται να ανακατασκευασθούν οπουδήποτε κατά μήκος των δημόσιων οδών ... να διατηρούν αρμονία με τα υπάρχοντα κτήρια και το ένα κτίριο να μη ξεχωρίζει πέρα από το άλλο, αλλά πρέπει να είναι διευθετημένα και τακτοποιημένα με ίσο τρόπο, έτσι ώστε δίνουν στην πόλη τη μεγαλύτερη ομορφιά.»[1]
Η ενότητα αυτών των υστερογοτθικών κτισμάτων τονίζεται από την ομοιομορφία της τοιχοποιίας τους: η κατασκευή τούβλων ήταν μονοπώλιο του δήμου, που φρόντιζε να τηρούνται συγκεκριμένες, σταθερές στον χρόνο προδιαγραφές.[1]
Στη βάση του τοίχου του Παλάτσο Πούμπλικο βρίσκεται το υστερογοτθικό παρεκκλήσιο της Παναγίας που κτίσθηκε ως τάμα από τους κατοίκους, μετά τη λήξη της φοβερής πανδημίας της μαύρης πανούκλας του 1348.
Η Φόντε Γκαΐα[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Η Φόντε Γκαΐα (Fonte Gaia, που σημαίνει «χαρούμενη κρήνη») κατασκευάσθηκε το 1419 από λευκό μάρμαρο ως τελικό σημείο του συστήματος αγωγών που μετέφέραν νερό στο κέντρο της πόλεως, αντικαθιστώντας μια προηγούμενη κρήνη που ολοκληρώθηκε περί το 1342 με την ολοκλήρωση των αγωγών νερού. Υπό την καθοδήγηση της Επιτροπής των Εννέα, κατασκευάσθηκαν πολλά μίλια σηράγγων για να φέρουν νερό με υδραγωγεία σε κρήνες και από εκεί να καταλήγουν στα γύρω χωράφια. Η σημερινή κρήνη, πόλος έλξεως για τους πολλούς τουρίστες, έχει σχήμα ορθογώνιας λεκάνης. Είναι διακοσμημένη στις τρεις πλευρές της με πολλά ανάγλυφα, που παριστάνουν την Παναγία περιβαλλόμενη από τις κλασικές και τις χριστιανικές αρετές, εμβληματικό της καλής διοικήσεως υπό την προστασία της Μαντόνας[2]. Η κρήνη σχεδιάσθηκε αρχικώς και κατασκευάσθηκε από τον Γιάκοπο ντελλα Κουέρτσια, του οποίου τα ανάγλυφα από τις πλευρές της φυλάσσονται σήμερα στο μουσείο Σάντα Μαρία ντελλά Σκάλα, στην Πλατεία του Καθεδρικού Ναού (Πιάτσα Ντουόμο) της Σιένα. Αντικαταστάθηκαν στη θέση τους το 1866 από δωρεάν αντίγραφα φιλοτεχνημένα από τον Τίτο Σαρρόκκι, ο οποίος παρέλειψε τις δύο γυμνές αναπαραστάσεις της Ρέα Σιλβία και της Άκκα Λαρεντία, τα οποία οι δημοτικοί άρχοντες της πόλεως του 19ου αιώνα βρήκαν υπερβολικά ειδωλολατρικά ή άσεμνα. Ακόμα και το 1419, οι δύο αυτές γυμνές μορφές του ντελλα Κουέρτσια ήταν τα πρώτα γυναικεία γυμνά που δεν παρίσταναν ούτε την Εύα ούτε κάποια μετανοημένη αγία, που τοποθετήθηκαν σε δημόσιο χώρο μετά την Αρχαιότητα.
Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
- ↑ 1,0 1,1 Richard Ingersoll (Rice University): Cities in History, Lecture 10: "The Uses of Decorum: Siena and the Nine"
- ↑ Richard Krautheimer: «A Drawing for the Fonte Gaia in Siena», The Metropolitan Museum of Art Bulletin, New Series, τόμος 10.6 (Ιούνιος 1952), σσ. 265-274
Εξωτερικοί σύνδεσμοι[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Πολυμέσα σχετικά με το θέμα Piazza del Campo (Siena) στο Wikimedia Commons
|