Πηγαδούλια Σερρών
Συντεταγμένες: 41°13′52.57″N 22°55′20.60″E / 41.2312694°N 22.9223889°E
Πηγαδούλια | |
---|---|
Διοίκηση | |
Χώρα | Ελλάδα |
Περιφέρεια | Κεντρικής Μακεδονίας |
Περιφερειακή Ενότητα | Σερρών |
Δήμος | Σιντικής |
Δημοτική Ενότητα | Κερκίνης |
Δημοτική Κοινότητα | Ανατολής |
Γεωγραφία | |
Γεωγραφικό διαμέρισμα | Μακεδονίας |
Νομός | Σερρών |
Υψόμετρο | 425 μέτρα |
Πληθυσμός | |
Πραγματικός | 21 |
Έτος απογραφής | 1928 |
Πληροφορίες | |
Παλαιά ονομασία | Μαχμουτλή Άνω Μαχμουτλή |
Τα Πηγαδούλια, έως το 1927 γνωστά ως Μαχμουτλή, είναι εγκαταλελειμμένος οικισμός στον σημερινό Δήμο Σιντικής της Περιφερειακής Ενότητας Σερρών της Περιφέρειας Κεντρικής Μακεδονίας. Βρισκόταν σε υψόμετρο 425 μέτρων στο Δύσωρο όρος της οροσειράς των Κρουσσίων, σε απόσταση 2,2 χλμ. δυτικά-νοτιοδυτικά από το Θεοδώρειο Σερρών.[1][2][3][4]
Ονομασία
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Η ονομασία Μαχμουτλή προέρχεται από την τουρκική γλώσσα και σχετίζεται με το όνομα Μαχμούτ, που είναι συνηθισμένο ανδρικό όνομα στην τουρκική και αραβική παράδοση. Το επίθημα -λή ή -λι στην τουρκική δηλώνει καταγωγή ή σύνδεση με κάποιον τόπο ή πρόσωπο. Επομένως, Μαχμουτλή σημαίνει "ο τόπος του Μαχμούτ" ή "αυτός που κατάγεται από τον Μαχμούτ". Η χρήση τέτοιων ονομάτων είναι συνηθισμένη σε περιοχές που είχαν έντονη οθωμανική παρουσία.
Λόγω αναγραμματισμών, ο οικισμός αναφέρεται σε ιστορικές πηγές και με τις ονομασίες Μαχμουτλί, Μαχμουλή, Μαμουτλή, Άνω Μαχμουτλή, Άνω Μαχμουτλί, Άνω Μαχμουτλού, Άνω Μαχμολή, Πηγαδούλι και Πηγαδούλα. Η ονομασία Άνω Μαχμουτλή χρησιμοποιήθηκε για να διαφοροποιηθεί ο οικισμός από το Κάτω Μαχμουτλή (Μικρομηλιά) της κοινότητας Γιαρδεμλή (Αμυγδαλιές).
Ιστορία
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Οθωμανική περίοδος
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Κατά την περίοδο της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας, ο οικισμός ανήκε διοικητικά στον Καζά του Αβρέτ Ισάρ του Σαντζακίου της Θεσσαλονίκης του Βιλαετίου της Θεσσαλονίκης. Ο πληθυσμός του ήταν αμιγώς μουσουλμανικός, όπως πολλοί ακόμη οικισμοί στον ορεινό όγκο των Κρουσσίων στα χρόνια της Τουρκοκρατίας.[5][6] Στην «Εθνολογική Στατιστική των Βιλαετίων Θεσσαλονίκης και Μοναστηρίου» του Αθανάσιου Χαλκιόπουλου που εκδόθηκε το 1910 στην Αθήνα, ο οικισμός αναφέρεται ως μουσουλμανικός με πληθυσμό 78 κατοίκων.[7]
Σύγχρονη ιστορία
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Μετά το τέλος των Βαλκανικών Πολέμων, περιήλθε στην ελληνική επικράτεια και κατά την απογραφή του 1913 είχε πληθυσμό 83 κατοίκων.[8] Με τις μεταναστεύσεις των τουρκικών πληθυσμών που ακολούθησαν, ο οικισμός συρρικνώθηκε.
Κάτοψη του οικισμού και της ευρύτερης περιοχής αποτυπώθηκε σε βρετανικούς στρατιωτικούς χάρτες κατά την περίοδο του Μακεδονικού Μετώπου του Α΄ Παγκοσμίου Πολέμου. Σύμφωνα με αυτούς, το 1918 αποτελούνταν από 11 σπίτια, εκ των οποίων τα 8 ήταν ερείπια.[9][10][11]
Το Μαχμουτλή προσαρτήθηκε το 1919 στη νεοσυσταθείσα κοινότητα Ανατολούς (Ανατολή) της Υποδιοίκησης Κιλκίς του νομού Θεσσαλονίκης, μαζί με τους οικισμούς Αλασλή (Ψυχρονέρι), Εζεντζελή, Ερεσελή (Δρυς), Παγκαρασλή, Οδοτμλή, Σαρασλή (Αμπελοκόπι) και Τζιν Καγιαλή.[12][13][14] Το 1925 η κοινότητα αποσπάστηκε από την Υποδιοίκηση Κιλκίς και υπάχθηκε στην Υποδιοίκηση Σιδηροκάστρου του νομού Σερρών.[15][16]
Στο Μαχμουτλή, σύμφωνα με στοιχεία της Επιτροπής Αποκαταστάσεως Προσφύγων, προωθήθηκαν τη δεκαετία του 1920 τουλάχιστον 20 οικογένειες προσφύγων.[17][18][19] Με την ανασύστασή του, ο οικισμός μετονομάστηκε το 1927 σε Πηγαδούλια, ενώ κατά την ελληνική απογραφή του 1928 καταγράφηκαν 21 κάτοικοι.[20][21][22]
Εγκαταλείφθηκε την περίοδο του Μεσοπολέμου και καταργήθηκε τυπικά το 1940, καθώς έπαψε να καταγράφεται στις ελληνικές απογραφές.[23] Το 1968 με το ΦΕΚ 146Α΄/6-7-1968, το τοπωνύμιο «Άνω Μαχμουτλή» μετονομάστηκε σε «Κόρακας».[24]
Πληθυσμός
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Απογραφή | Ονομασία | Κάτοικοι | Αναφ. | ||
---|---|---|---|---|---|
Άνδρες | Γυναίκες | Σύνολο | |||
1913 | Άνω Μαχμουτλού | 32 | 51 | 83 | [8] |
1920 | Μαμουτλή | 17 | 23 | 40 | [25] |
1928 | Πηγαδούλι (Μαχμουτλή) | 12 | 9 | 21 | [22] |
Χάρτης
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Παραπομπές
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- ↑ «Gov.gr - Θέαση». gov.gr. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 4 Απριλίου 2023. Ανακτήθηκε στις 29 Αυγούστου 2024.
- ↑ 41° 41° Saloniki (κλίμακα 1:200.000) (στα Γερμανικά). Βιέννη, Αυστροουγγαρία: Καισαροβασιλικό Στρατιωτικό Γεωγραφικό Ινστιτούτο Βιέννης, Ψηφιακή Βιβλιοθήκη του Πανεπιστημίου του Καρόλου (Digital Library of Charles University). 1900.
Mahmudli
- ↑ Επιτελικός Χάρτης της Ελλάδος - Κερκίνη-Πορρόια (Κλίμακα 1:100.000). Ελλάδα: Γεωγραφική Υπηρεσία Στρατού, Ψηφιακή Βιβλιοθήκη του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών (United Nations Library & Archives). 1931.
Πηγαδούλι (Μαχμουτλή)
- ↑ GSGS 4439 - Greece 1:100.000 - Porróïa - Sheet G.8 (στα Αγγλικά). Ηνωμένο Βασίλειο: Great Britain - War Office - General Staff - Geographical Section, Βιβλιοθήκη Πανεπιστημίου ΜακΜάστερ (McMaster University Library). 1944.
Pigadhouli
- ↑ Μαυρίδης, Δημήτρης (2016). Ο Μακεδονικός Αγώνας στη περιοχή των Ποροΐων (1895-1912). Δημοκρίτειο Πανεπιστήμιο Θράκης. σελ. 25.
- ↑ 41° 41° Θεσσαλονίκη (κλίμακα 1:200.000). Αθήνα: Λιθογραφείο Γ. Κοντογόνης. 1910.
Άνω Μαχμουτλή (τ)
- ↑ Χαλκιόπουλος, Αθανάσιος (1910). Εθνολογική Στατιστική των Βιλαετίων Θεσσαλονίκης και Μοναστηρίου. Αθήνα: Τυπογραφείου "Νομικής". σελ. 41.
Άνω Μαχμουτλί
- ↑ 8,0 8,1 Υπουργείο Εθνικής Οικονομίας - Διεύθυνση Στατιστικής (1915). Απαρίθμησις των Κατοίκων των Νέων Επαρχιών της Ελλάδος του Έτους 1913 (PDF). Αθήνα: Εθνικό Τυπογραφείο. σελ. 20.
Μαχμουτλού Άνω
- ↑ Todorovo (Edition 1, Scale 1:20.000), British First World War Trench Maps (στα Αγγλικά). Survey Co., Royal Engineers, British Salonika Force. 10 Μαρτίου 1918. Ανακτήθηκε στις 29 Αυγούστου 2024.
Mahmudli
- ↑ Dova Tepe (Edition 4A, Scale 1:50.000), British First World War Trench Maps (στα Αγγλικά). Survey Co., Royal Engineers, British Salonika Force. 3 Ιουλίου 1918. Ανακτήθηκε στις 29 Αυγούστου 2024.
Mahmudli
- ↑ Dova-Tepe (Scale 1:50.000) (στα Γαλλικά). French Service Topographique de l'Armée. 1916. Ανακτήθηκε στις 29 Αυγούστου 2024.
Mahmudli
- ↑ Φύλλο της Εφημερίδας της Κυβερνήσεως (ΦΕΚ) 48Α΄/5-3-1919. Αθήνα: Εθνικό Τυπογραφείο. σελ. 364-365.
- ↑ «Διοικητικές Μεταβολές Οικισμών - Μαμουτλή (Θεσσαλονίκης)». Ελληνική Εταιρεία Τοπικής Ανάπτυξης και Αυτοδιοίκησης (ΕΕΤΑΑ). Ανακτήθηκε στις 30 Αυγούστου 2024.
- ↑ «Διοικητικές Μεταβολές Δήμων και Κοινοτήτων - Κ. Ανατολούς (Θεσσαλονίκης)». Ελληνική Εταιρεία Τοπικής Ανάπτυξης και Αυτοδιοίκησης (ΕΕΤΑΑ). Ανακτήθηκε στις 30 Αυγούστου 2024.
- ↑ Φύλλο της Εφημερίδας της Κυβερνήσεως (ΦΕΚ) 235Α΄/4-9-1925. Αθήνα: Εθνικό Τυπογραφείο. σελ. 1521-1522.
- ↑ Φύλλο της Εφημερίδας της Κυβερνήσεως (ΦΕΚ) 283Α΄/2-10-1925. Αθήνα: Εθνικό Τυπογραφείο. σελ. 1869.
- ↑ Ονομαστικόν Ευρετήριον Αγροτών Προσφύγων - Τόμος 1ος. Αθήνα: Επιτροπή Αποκαταστάσεως Προσφύγων. 1928. σελ. XXΧΙ.
Αύξων αριθ. υπεύθ. δηλώσεων 112781 - 112800: Πηγαδούλια (πρ. Μαχμουτλή)
- ↑ Εποικιστικός Χάρτης Μακεδονίας. Χαράκτης: Λάζαρος Αρχοντόπουλος. Γενική Διεύθυνση Εποικισμού Μακεδονίας - Τμήμα Στατιστικής, Λιθογραφείον-Τυπογραφείον Δ. Γκατένιο, Ψηφιακή Βιβλιοθήκη του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών (United Nations Library & Archives). 1926.
Πηγαδούλια
- ↑ Εποικιστικός Χάρτης Μακεδονίας (κλίμακα 1:400.000). Σχεδιαστής: Μ. Μηλιαρέσης, Χαράκτης: Λ. Αρχοντόπουλος. Επιτροπή Αποκαταστάσεως Προσφύγων - Γενική Διεύθυνση Εποικισμού Μακεδονίας - Τμήμα Στατιστικής, Γραφικαί Τέχναι Ασπιώτη-ΕΛΚΑ Α.Ε., Ψηφιακή Βιβλιοθήκη του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών (United Nations Library & Archives). 1926.
Πηγαδούλια
- ↑ Φύλλο της Εφημερίδας της Κυβερνήσεως (ΦΕΚ) 7Α΄/14-1-1927. Αθήνα: Εθνικό Τυπογραφείο. σελ. 46.
- ↑ Επιτελικός Χάρτης της Ελλάδος - Πορρόια-Πετρίτσι - Προσωρινή Έκδοσις (Κλίμακα 1:100.000). Ελλάδα: Γεωγραφική Υπηρεσία Στρατού, Ψηφιακή Βιβλιοθήκη του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών (United Nations Library & Archives). 1928.
Πηγαδούλια (Μαχμουλή)
- ↑ 22,0 22,1 Υπουργείο Εθνικής Οικονομίας - Διεύθυνση Στατιστικής (1935). Πληθυσμός της Ελλάδος κατά την Απογραφήν της 15-16 Μαΐου 1928 - Πραγματικός πληθυσμός (PDF). Αθήνα: Εθνικό Τυπογραφείο. σελ. 320.
Πηγαδούλι (Μαχμουτλή)
- ↑ Υπουργείο Εθνικής Οικονομίας - Γενική Στατιστική Υπηρεσία της Ελλάδος (1950). Πληθυσμός της Ελλάδος κατά την Απογραφήν της 16 Οκτωβρίου 1940 - Πραγματικός πληθυσμός (PDF). Αθήνα: Εθνικό Τυπογραφείο.
- ↑ Φύλλο της Εφημερίδας της Κυβερνήσεως (ΦΕΚ) 146Α΄/6-7-1968. Αθήνα: Εθνικό Τυπογραφείο. σελ. 1044.
- ↑ Υπουργείο Εθνικής Οικονομίας - Διεύθυνση Στατιστικής (1921). Πληθυσμός του Βασιλείου της Ελλάδος κατά την Απογραφήν της 19 Δεκεμβρίου 1920 - Πραγματικός πληθυσμός (PDF). Αθήνα: Εθνικό Τυπογραφείο. σελ. 118.
Μαμουτλή